Στην περιπλοκότητα του φαινομένου της παραβατικότητας ανηλίκων στάθηκε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην ομιλία του κατά την παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής για τη βία στους νέους, σημειώνοντας την ανάγκη «να μπορούμε να συνομιλούμε με πολλά διαφορετικά υπουργεία αλλά και πολλούς διαφορετικούς ειδικούς για να μπορούμε να έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα».
Κάνοντας αναφορά στη σειρά “Adolescence” ο κ. Μητσοτάκης, τόνισε ότι η προσπάθεια αυτή από πλευράς κυβέρνησης άρχισε πριν από τη σειρά και αυτό δείχνει την ευαισθητοποίηση για το ζήτημα. «Δεν είναι προϊόν μιας εφήμερης δημοσιότητας που πήρε μια σειρά, η οποία νομίζω ότι μας ταρακούνησε όλους, αλλά μιας βιωματικής προσέγγισης την οποία έχουμε και εμείς σαν γονείς πρωτίστως, ότι εδώ αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα το οποίο είναι σύνθετο και όπως δείχνουν τα στοιχεία, δυστυχώς βαίνει προς μια κατεύθυνση μεγαλύτερης όξυνσης. Άρα απαιτεί και από μέρους μας μια πολύ πιο συστηματική και μεθοδική αντιμετώπιση».
«Δεν θέλω να αναφερθώ αναλυτικά στις πολλές πρωτοβουλίες. Θα ήθελα όμως να σταθώ επιγραμματικά σε κάποιες στις οποίες προσωπικά και βιωματικά θα έλεγα, όχι τόσο επιστημονικά, αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία. Τα ζητήματα τα οποία αφορούν στην ενδοοικογενειακή βία και το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά, τα οποία για πρώτη φορά αντιμετωπίζονται από την Ελληνική Αστυνομία αλλά και από τους κοινωνικούς λειτουργούς με πολύ μεγαλύτερη μεθοδικότητα και πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Τις πρωτοβουλίες που έχουμε αναλάβει για να αντιμετωπίσουμε το bullying στο σχολείο, την πλατφόρμα “Stop bullying”, η οποία έχει ήδη καταγράψει παραπάνω από 1.000 περιστατικά» είπε ο πρωθυπουργός.
«Διαπιστώνω ότι τελευταία ενδεχομένως έχει μειωθεί η συχνότητα καταγραφής περιστατικών και θα ζητήσω και από το Υπουργείο να αναβαθμίσουμε επικοινωνιακά την προβολή της πλατφόρμας, διότι θεωρώ ότι είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο και για την προστασία των θυμάτων, αλλά και για την αντιμετώπιση της ψυχολογίας των θυτών που προβαίνουν σε τέτοια περιστατικά» πρόσθεσε και σημείωσε:
«Να αναφερθούμε στην παρουσία της Αστυνομίας σε χώρους όπου συχνάζουν νέοι. Πόσο σημαντικό αίσθημα πρόσθετης ασφάλειας δίνει αυτή η διακριτική παρουσία της αστυνομίας καλά εκπαιδευμένων αστυνομικών, οι οποίοι πρέπει να μπορούν να χειρίζονται με την απαραίτητη ευαισθησία τα φαινόμενα της εφηβικής πρωτίστως παραβατικότητας. Την εφαρμογή Safe Youth, η οποία ήδη μπορεί να τοποθετείται στα κινητά και μπορεί να ειδοποιήσει άμεσα την Αστυνομία σε περίπτωση που κάποιος νέος ή κάποια νέα αισθάνεται ότι ότι κινδυνεύει. Αλλά αν έπρεπε να ξεχωρίσω από τις πρωτοβουλίες τις οποίες ετοιμαζόμαστε να δρομολογήσουμε ή είμαστε σε φάση δρομολόγησης, θα στεκόμουν στις ακόλουθες. Η πρώτη αφορά τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για τον περιορισμό του δραματικού φαινομένου του εθισμού των νέων μας στο διαδίκτυο. Θέλω να τονίσω ότι το Kids Wallet είναι μια εφαρμογή η οποία δίνει στον γονιό σε συνεργασία με το παιδί την δυνατότητα όχι τόσο να ελέγξει το περιεχόμενο του τι κάνετε στο διαδίκτυο, αλλά να περιορίσει χρονικά ή να μπλοκάρει ενδεχομένως συγκεκριμένες περιόδους όπου δεν μπορεί ένα παιδί να έχει πρόσβαση σε συγκεκριμένες εφαρμογές και ταυτόχρονα να λειτουργεί ως ένα εργαλείο ψηφιακής βεβαίωσης της ηλικίας του χρήστη, κάτι το οποίο θα μας είναι πάρα πολύ χρήσιμο στις περαιτέρω συζητήσεις που θα έχουμε με τις ίδιες τις πλατφόρμες».
“Αναγνωρίζουμε το πρόβλημα του διαδικτυακού εθισμού όταν καθόμαστε και ασκόπως σερφάρουμε σε μία εφαρμογή χωρίς ιδιαίτερο νόημα και χωρίς λόγο επειδή ο αλγόριθμος είναι τόσο έξυπνος ώστε ξέρει πάντα να μας προσφέρει υλικό και περιεχόμενο το οποίο ξέρει πια ο αλγόριθμος ότι θα το βρούμε ενδιαφέρον. Και φυσικά μέσα από αυτό το υλικό μπορεί να προτάσσονται πρότυπα συμπεριφορές που να ωθούν ενδεχομένως παιδιά και εφήβους προς συμπεριφορές οι οποίες είναι παραβατικές και ξέρουμε πολύ καλά μας το έχουν πει και οι ειδικοί ότι ο εγκέφαλος του παιδιού όταν περνάει στη φάση της προεφηβεία ή της εφηβείας αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς και όλοι μας έχουμε περάσει από αυτές τις ηλικίες. Ξέρουμε ότι και ανάληψη ρίσκου και τα παρακινδυνευμένα παιχνίδια και σε ένα βαθμό η αμφισβήτηση της εξουσίας αποτελούν μέρος της ίδιας της διαδικασίας της ενηλικίωσης. Το θέμα είναι όμως εδώ πέρα να μην ρίχνουμε λάδι στη φωτιά, όπως δυστυχώς συχνά συμβαίνει με τον τρόπο με τον οποίον λειτουργούν αυτές οι διαδικτυακές πλατφόρμες. Κατά συνέπεια, θα ενθαρρύνω τους γονείς να αξιοποιήσουν το εργαλείο αυτό αλλά και να συζητήσουν με τα παιδιά τους για να καταλάβουν ακριβώς πώς τα παιδιά μας, ειδικά αυτά τα οποία βρίσκονται στην εφηβεία, σκέφτονται σήμερα, τι είναι αυτά που τους προβληματίζουν αντί να τους ενθαρρύνουμε εμείς οι ίδιοι“.
«Kids Wallet»
Κύριο εργαλείο για την αποτροπή της διαδικτυακής βίας είναι η εφαρμογή Kids Wallet, που δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να θέτουν όρια ή και να μπλοκάρουν τη χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά τους, είτε το παιδί έχει δική του συσκευή είτε χρησιμοποιεί το τηλέφωνο γονέα. Οι γονείς μπορούν να ενεργοποιήσουν προεπιλεγμένες ρυθμίσεις που καλύπτουν διαφορετικές περιόδους της ημέρας και της εβδομάδας (πχ τις σχολικές ώρες ή το Σαββατοκύριακο), ή να ετοιμάσουν εξατομικευμένο πρόγραμμα για τα παιδιά τους.
Παράλληλα, το Kids Wallet επιτρέπει την ταυτοποίηση του χρήστη, καθώς μπορεί να αποθηκεύσει την παιδική ταυτότητα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η εφαρμογή έχει τη δυνατότητα να πιστοποιήσει την ηλικία του παιδιού όποτε συνδέεται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λύση που θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη ώστε να εφαρμόζονται αυτόματα ηλικιακά φίλτρα στο περιεχόμενο στο οποίο θα εκτίθενται οι ανήλικοι, αφού ολοκληρωθούν οι σχετικές ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις με τις πλατφόρμες.
Επιπλέον, χάρη στην ταυτοποίηση του χρήστη η εφαρμογή θα χρησιμοποιείται ως επιβεβαιωτικό της ηλικίας για αγορές σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα, προκειμένου να μην μπορεί ένα παιδί να αγοράσει καπνικά προϊόντα ή αλκοόλ μέσα από ηλεκτρονικές πλατφόρμες.
Η ρύθμιση του Kids Wallet από τους γονείς είναι ιδιαίτερα εύκολη. Ο γονέας κατεβάζει την εφαρμογή και συνδέεται μέσω των προσωπικών του κωδικών στο Taxisnet. Στη συνέχεια, επιλέγει το προστατευόμενο μέλος και ταυτοποιεί τη συσκευή που χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο μέλος. Μετά, μπορεί να προχωρήσει στις ρυθμίσεις για την πρόσβαση του παιδιού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
To Kids Wallet τηρεί επίσης στοιχεία χρήσης, δίνοντας στους γονείς εύκολη πρόσβαση σε αναλυτικά στατιστικά δεδομένα για τον χρόνο που αφιερώνει το παιδί σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Οι γονείς μπορούν να βρουν αναλυτικές οδηγίες χρήσης στο site kidswallet.gov.gr. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη από σήμερα στις συσκευές με λειτουργικό iOS και τις επόμενες ημέρες θα είναι διαθέσιμη για συσκευές τύπου Android.
Η παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής και του Kids Wallet έγινε παρουσία των συναρμόδιων Υπουργών και της οκταμελούς διεπιστημονικής επιτροπής που εκπόνησε τη Στρατηγική. Έγιναν επίσης παρεμβάσεις δύο μαθητριών, της Ανθής και της Λυδίας, οι οποίες αναφέρθηκαν στις δικές τους εμπειρίες και παρουσίασαν το πρόβλημα της νεανικής παραβατικότητας από τη δική τους οπτική γωνία.
Η επιτροπή αποτελείται από την Πρόεδρο Βασιλική Αρτινοπούλου, καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, την Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Πρόεδρο ΔΣ του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, τον Θωμά Μπαμπάλη, καθηγητή Παιδαγωγικής και Δια Βίου Μάθησης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Αγάπη Κανδυλάκη, καθηγήτρια Κοινωνικής Εργασίας και Πολυπολιτισμικότητας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τον Βασίλη Βαμβακά, καθηγητή Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τον Κωνσταντίνο Πατσάκη, καθηγητή, Διευθυντή του Εργαστηρίου Κυβερνοασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, την Παρασκευή Ζαγούρα, επίκουρη καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και τον Αθανάσιο Αλεξανδρίδη, ψυχίατρο, παιδοψυχίατρο και ψυχαναλυτή.
