Η «EUNOMIA» διοργανώθηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2020, μεσούσης της ελληνοτουρκικής κρίσης με το ORUC REIS και σκοπό την αντιμετώπιση της κρίσης που προκαλούσε η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Η Άσκηση EYNOMIA ξεκίνησε το 2020 ως τετραμερής πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της ασταθούς κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο, τότε που η Τουρκία είχε βγάλει το Oruc Reis στην δυνητική ελληνικό ΑΟΖ και ταυτόχρονα έβγαλε γεωτρύπανα και ερευνητικά στην κυπριακή ΑΟΖ.
Είναι η άσκηση που η τουρκική αεράμυνα δε θέλει να θυμάται, αφού στις 27 Αυγούστου 2020, συνολικά 8 μαχητικά F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας βρέθηκαν για πρώτη φορά στην Κύπρο, σπέρνοντας πανικό στους Τούρκους.
Η τουρκική αεράμυνα πιάστηκε στον ύπνο. Χωρίς να καταλάβουν το παραμικρό, 6 πάνοπλα ελληνικά F-16 πέταξαν μέχρι την Μεγαλόνησο όπου ξαφνικά οι Τούρκοι συνειδητοποίησαν ότι η Πολεμική Αεροπορία κατάφερε το αδιανόητο γι’ αυτούς.
Ήταν πρωτοβουλία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου που έφερε σε πέρας η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας.
Εκεί συνάντησαν τα δύο ελληνικά F-16 που διανυκτέρευσαν για 2η μέρα στο αεροδρόμιο της Πάφου για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια, ζωντανεύοντας επί της ουσίας το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδας – Κύπρου. Ήταν η πρώτη φορά που συνολικά 8 ελληνικά F-16 βρέθηκαν ταυτόχρονα στην Κύπρο για ασκήσεις κι αυτό στέλνει δύο μηνύματα.
Πριν λίγες ημέρες, στις 30 Νοεμβρίου, διεξήχθη στη Ρώμη η 3η τετραμερής συνάντηση Γενικών Διευθυντών Αμυντικής Πολιτικής της Ελλάδας, Κύπρου, Ιταλίας και Γαλλίας στο πλαίσιο της της «Quadripartite Cooperation (QUAD) – EUNOMIA», Ελλάδας – Κύπρου – Ιταλίας – Γαλλίας.
Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας εκπροσώπησε ο έμπειρος Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ) Δρ. Κωνσταντίνος Μπαλωμένος.
Η εν λόγω Συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Quadripartite Cooperation – QUAD, μετά την ολοκλήρωση της άσκησης “EUNOMIA- 4/2023” που διεξήχθη στην Ανατολική Μεσόγειο από τις 11 έως 14 Σεπτεμβρίου 2023.
Στις εργασίες της εν λόγω Τετραμερούς Συνάντησης εκτός από τον Γενικό Διευθυντή της ΓΔΠΕΑΔΣ Δρ. Κωνσταντίνο Μπαλωμένο συμμετείχαν, ο Κύπριος ομόλογός του Αντισυνταγματάρχης Νεόφυτος Νεοφύτου, ο Γάλλος αξιωματούχος κ. Alexandre Escorcia και ο Ιταλός Διευθυντής Αμυντικής Πολιτικής Υποναύαρχος κ. Gianfranco Annunziata.
Σκοπός των δραστηριοτήτων της Τετραμερούς Πρωτοβουλίας QUAD είναι η διατήρηση και βελτίωση της διαλειτουργικότητας και συνεργασίας των Ενόπλων Δυνάμεων των τεσσάρων συμμαχικών χωρών, καθώς και η ενίσχυση της κοινής ναυτικής και αεροπορικής τους παρουσίας στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.
H εν λόγω πρωτοβουλία καταδεικνύει επίσης, τη συλλογική και πλήρη δέσμευση των τεσσάρων χωρών για την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS), του Εθιμικού Διεθνούς Δικαίου και του σεβασμού στους Κανόνες Δικαίου και της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στην Ανατολική Μεσόγειο και τέλος, τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Υπό το ανωτέρω πρίσμα, η άσκηση “EUNOMIA” θεωρείται υψίστης εθνικής σημασίας.
Σύμφων με το σχερικό Δελτίο Τύπου της ΓΔΠΕΑΔΣ κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων, έγινε ανασκόπηση των τελευταίων εξελίξεων και της προόδου που συντελέστηκαν στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τα διδάγματα από την άσκηση “EUNOMIA – 4/2023” και οι ενέργειες που θα πρέπει να αναληφθούν για το νέο έτος.
Επίσης, οι τέσσερεις Διευθυντές Αμυντικής Πολιτικής, εξέτασαν την διεύρυνση της αμυντικής συνεργασίας τους σε άλλους τομείς όπως η κοινή αντιμετώπιση κρίσεων στην περιοχή, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, κ.λπ..
Ειδικότερα, κύριοι άξονες της συζήτησης αποτέλεσαν:
- Η αξιολόγηση της επίτευξης των αντικειμενικών σκοπών και τα διδάγματα (lessons learned) της άσκησης “EUNOMIA – 4/2023”.
- Οι συνέπειες της κρίσης στη Μέση Ανατολή και οι τρόποι διασφάλισης της ειρήνης, ασφαλείας, σταθερότητας και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή.
- Οι τρόποι περαιτέρω προβολής της πρωτοβουλίας και της άσκησης “EUNOMIA” μέσω μιας στοχευμένης εκστρατείας Στρατηγικής Επικοινωνίας.
- Η διεύρυνση της πρωτοβουλίας με την πρόσκληση για συμμετοχή νέων εταίρων.
Μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων, οι τέσσερις αξιωματούχοι αναγνωρίζοντας τη σημασία της συνεργασίας των χωρών τους στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης, των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, συμφώνησαν στην συνέχιση της προσπάθειας ενδυνάμωσης της πρωτοβουλίας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους.
Επιπλέον, αποφασίστηκε η διοργάνωση της επόμενης αεροναυτικής άσκησης “EUNOMIA- 5/2024” να διοργανωθεί από την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, διατυπώθηκαν απόψεις – προτάσεις για τη διαμόρφωση ενός κοινού πλαισίου δράσεων και εξετάστηκε η προοπτική περαιτέρω εξέλιξης της άσκησης EUNOMIA σε στρατηγικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας.
