Αποστάσεις από το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για την επιστολική ψήφο πήραν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, στην Βουλή, ενώ κάποια εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην πρόβλεψη που παρέχει καθολικό δικαίωμα άσκησης του δικαιώματος ψήφου, με επιστολή, ιδίως για τους εντός της ελληνικής επικράτειας πολίτες, χωρίς να τίθενται κάποια κριτήρια ευαλωτότητας ή κριτήρια που σχετίζονται με αντικειμενικές δυσκολίες.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης εγείρουν επίσης ζητήματα για τις εγγυήσεις σε σχέση με το αδιάβλητο της διαδικασίας και την τήρηση της μυστικότητας, κυρίως λόγω της εμπλοκής ιδιωτικών εταιρειών στη μεταφορά της επιστολικής ψήφου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
«Εμείς χαιρετίσαμε εξ αρχής την ανακοίνωση του κ. Μητσοτάκη για τη διευκόλυνση της συμμετοχής περισσότερων συμπολιτών μας στις εκλογικές διαδικασίες», είπε η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώτα Πούλου, ωστόσο, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι σχεδίασε αυτή τη μεταρρύθμιση με βιαστικές ενημερώσεις των κομμάτων, και ότι το κατέθεσε εσπευσμένα, αν και πρόκειται για ζήτημα ύψιστης σημασίας.
«Η διασφάλιση της εμπιστοσύνης στο σύστημα της εκλογικής διαδικασίας, είναι ύψιστη προτεραιότητα, γιατί κάθε αμφισβήτηση της τήρησης των αρχών και των διαδικασιών, σηματοδοτεί την αμφισβήτηση του πολιτεύματος», είπε η Γιώτα Πούλου και υπογράμμισε ότι πολλές διατάξεις δημιουργούν πρόσθετα ζητήματα ασφάλειας και δεν διασφαλίζουν συμβατότητα με τις συνταγματικές επιταγές, κυρίως τις αρχές της αμεσότητας και της μυστικότητας.
Στο παρόν νομοσχέδιο, η κυβέρνηση δεν προβλέπει ουσιαστικά μέτρα αποφυγής της χειραγώγησης και της νοθείας της εκλογικής βούλησης», είπε η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθεσε:
– Απουσιάζει από τις διατάξεις για την επιστολική ψήφο, η παρέμβαση τρίτης έμπιστης οντότητας, δηλαδή μια δημόσια αρχή και αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής, που θα διασφάλιζε και τη μυστικότητα και την αμεσότητα της διαδικασίας, την αποτροπή εκφοβισμού ή εξαγοράς του εκλογέα, ή άλλων αθέμιτων παρεμβάσεων στην εκλογική βούληση.
– Ο ΣΥΡΙΖΑ συμφωνεί στη διευκόλυνση συμμετοχής των εκτός της Επικράτειας πολιτών στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Ωστόσο, υπενθυμίζει ότι για τις βουλευτές εκλογές, σταθερή θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως οι πολίτες του εξωτερικού πρέπει να εκπροσωπούνται στη βάση ειδικών εκλογικών Περιφερειών, εκλέγοντας τους δικούς τους υποψηφίους στο εθνικό Κοινοβούλιο.
– Σε σχέση με την εγγραφή σε ειδικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου, εντός της επικράτειας, των ατόμων με αναπηρία, υπερήλικων ή ασθενών, ο ΣΥΡΙΖΑ συμφωνεί, με την προϋπόθεση ότι η πολιτεία θα εξαντλήσει όλα τα μέσα διευκόλυνσης της πρόσβασής τους στα εκλογικά τμήματα, για λόγους ισότητας και συμπερίληψης. Απαιτείται ο προσδιορισμός αυτών των ομάδων του πληθυσμού, με αυστηρά κριτήρια.
Η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι αυτή η μεταρρύθμιση είναι ήδη παρωχημένη, γιατί αφορά μια μη ψηφιακή μέθοδο, και υπογράμμισε ότι το κόμμα της διαφωνεί για τους εντός επικρατείας εκλογείς, να προβλέπεται καθολική δυνατότητα επιστολικής ψήφου για όλους, χωρίς χαρακτηριστικά ευαλωτότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει επίσης πιο καινοτόμα ψηφιακά μέσα, όπως ο ηλεκτρονικός εκλογικός κατάλογος, αφού γίνουν οι εκκαθαρίσεις. «Η πρόταση αυτή», είπε η Γιώτα Πούλου «πληροί την αμεσότητα και τη μυστικότητα, με την εγγύηση μιας τρίτης έμπιστης οντότητας».
Το ΠΑΣΟΚ
«Το ΠΑΣΟΚ είναι υπέρ της επιστολικής ψήφου, τουλάχιστον για τους εκτός της επικράτειας εκλογείς. Για τους εντός της επικράτειας, όμως, είμαστε υπέρ της επιστολικής ψήφου, γι’ αυτούς που πράγματι έχουν ένα αντικειμενικό κώλυμα να πάνε να ψηφίσουν με φυσική παρουσία, η οποία φυσική παρουσία», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτης Δουδωνής, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο.
«Δεν είμαστε αρνητικοί απέναντι στο ζήτημα της επιστολικής ψήφου, τουλάχιστον για τους εκτός της επικράτειας εκλογείς. Υποτίθεται, όμως, ότι η κυβέρνηση έχει θεσπίσει κανόνες καλής νομοθέτησης. ‘Αρα δεν έπρεπε να προχωρά σε σαλαμοποίηση των διατάξεων, δηλαδή πρώτα να έρχεται η ψήφος των αποδήμων υπό προϋποθέσεις, μετά να έρχεται χωρίς προϋποθέσεις και τώρα να έρχεται η επιστολική ψήφος, η οποία καταργεί την αυτοπρόσωπη παρουσία των εκτός της επικράτειας εκλογέων», είπε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ.
Ο βουλευτής κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν επιδίωξε τη συναίνεση των άλλων κομμάτων ενόψει της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας, διότι δεν ακολούθησε την πρακτική της διακομματικής επιτροπής προτού φέρει το νομοσχέδιο στη Βουλή, όπως είχε γίνει στην πρώτη φάση της διαδικασίας για το δικαίωμα ψήφου των εκτός της επικράτειας εκλογέων. «Ο τρόπος με το οποίο ασκείται το εκλογικό δικαίωμα, ζητεί συναινέσεις. Δεν είναι συναίνεση να ακούμε επί μήνες ότι οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν, είτε με λίστα, είτε με το σύστημα των εκλογικών περιφερειών και ξαφνικά να συνειδητοποιούμε ότι όχι απλώς δεν υπάρχει λίστα, αλλά θα γίνει δι΄ επιστολικής ψήφου», είπε ο κ. Δουδωνής.
«Η υπουργός Εσωτερικών, αναφερόμενη στο δικαίωμα επιστολικής ψήφου, για τους εκλογείς εντός της επικράτειας, διερωτάται γιατί πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί. Μα γιατί η επιστολική ψήφος είναι μια κάμψη της αρχής της μυστικότητας της ψήφου, έτσι, όπως προβλέπεται. Τον τρόπο που τίθεται, ως επιλογή του εκλογέα εντός της επικράτειας, πρέπει να τον ξανασκεφτούμε, διότι το Σύνταγμα θέτει την επιστολική ψήφο ως μια επιλογή διευκόλυνσης της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, όταν υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες. Εμείς τη θέλουμε την επιστολική ψήφο, σε περίπτωση που υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες. Μια τέτοια δυσκολία είναι να βρίσκεται εκλογέας εκτός επικράτειας. Μια τέτοια δυσκολία είναι όσοι εργάζονται μακριά από τον τόπο που ψηφίζουν. Πράγματι υπάρχει ζήτημα. Ζήτημα είναι οι χρονίως πάσχοντες, τα άτομα με αναπηρία, οι ηλικιωμένοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να προβλεφθεί μια τέτοια διευκόλυνση, ως κάμψη της αρχής της μυστικότητας και σε ένα βαθμό της καθολικότητας προσέλευσης στην ψηφοφορία», είπε μεταξύ άλλων ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ.
Το ΚΚΕ
«Απορρίπτουμε συλλήβδην το μέτρο της επιστολικής ψήφου, ως αντιδραστική και επικίνδυνη τομή», ανέφερε, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών, ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Γιάννης Γκιόκας. «Αλλάζει όλη η φιλοσοφία και η λογική της συμμετοχής του λαού στις εκλογές. Ταυτόχρονα δημιουργούνται και πολύ σοβαροί κίνδυνοι, για τη χειραγώγηση της ψήφου», είπε ο κ. Γκιόκας.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ επισήμανε ότι:
-«Η επιστολική ψήφος δεν αφορά μόνο μια τεχνική διευκόλυνση στους απόδημους ή σε κάποιες ειδικές κατηγορίες εκλογέων. Για τους απόδημους, το νομοσχέδιο, συνεχίζει στο δρόμο που άνοιξε η κυβέρνηση με τον προηγούμενο νόμο, δηλαδή τον δρόμο της αλλοίωσης του εκλογικού σώματος, χωρίς κριτήριο. Συμπεριλαμβάνει στις διευκολύνσεις κόσμο που δεν έχει κανέναν οικονομικό και κοινωνικό δεσμό με τη χώρα, δεν έχει γνώση της πολιτικής πραγματικότητας και των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα και είναι εκλογείς που δεν θα υφίστανται τις συνέπειες της πολιτικής τους επιλογής».
-«Με το νομοσχέδιο, οι απόδημοι δεν έχουν καν την υποχρέωση, ως δείγμα ενδιαφέροντος, να προσέλθουν σε ένα εκλογικό τμήμα, προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, παρά μόνο να ταχυδρομήσουν ένα φάκελο, ή να το ταχυδρομούν και να το συμπληρώνουν άλλοι, εξ ονόματος τους».
-«Σε σχέση με τους εκλογείς του εξωτερικού, γίνεται το εξής πρωτοφανές: καθιερώνεται η υποχρεωτικότητα της επιστολικής ψήφου. Υποχρεωτικά όποιος, από τους απόδημους συμμετέχει στην εκλογική διαδικασία, δεν έχει τη δυνατότητα να πάει αυτοπροσώπως, σε εκλογικό τμήμα, να μπει στο παραβάν, να γίνει ταυτοπροσωπία. Θα πρέπει υποχρεωτικά να ψηφίσει με επιστολική ψήφο».
-«Η κυβέρνηση λειτουργεί με δύο και δύο σταθμά. Ακολουθεί άλλη διαδικασία για τους εκλογείς του εσωτερικού, που θα επιλέγουν, είτε την αυτοπρόσωπη παρουσία, είτε την επιστολική ψήφο και πρέπει αυτό να το δικαιολογήσει».
-«Η επιστολική ψήφος ουσιαστικά αλλάζει τη στάση απέναντι στην εκλογική διαδικασία. Στην ουσία καθιερώνει και υποβιβάζει τη συμμετοχή του λαού στην εκλογική διαδικασία στο επίπεδο του κάθομαι στον καναπέ και στέλνω ένα φάκελο. Διαμορφώνει δηλαδή, μια πολύ πιο παθητική στάση απέναντι στις εκλογές, μακριά από την όποια πολιτική ζύμωση και την όποια πολιτική αντιπαράθεση».
Η Ελληνική Λύση
«Εκφράζουμε επιφυλάξεις, διότι θεωρούμε ό,τι δεν διασφαλίζεται η διαφάνεια των εκλογών. Έχει πολύ μεγάλη σημασία για εμάς, ο ψηφοφόρος να προσέρχεται στην κάλπη και να επιλέγει και να κατοχυρώνεται η μυστικότητα της ψήφου», δήλωσε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Παύλος Σαράκης.
Ο βουλευτής χαρακτήρισε κρίσιμο, ιδίως για τους εκλογείς του εσωτερικού, να ενθαρρύνεται η παρουσία τους στην κάλπη. «Η δυνατότητα σε ό,τι αφορά την επιστολική ψήφο για το εσωτερικό, είναι ένα κομμάτι που μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να παροτρύνεται ο πολίτης να προσέρχεται στα εκλογικά τμήματα, είτε αυτά είναι στον τόπο κατοικίας του, είτε σε τμήματα ετεροδημοτών. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να ασκεί ο ψηφοφόρος το εκλογικό του δικαίωμα στην κάλπη», είπε ο κ. Σαράκης.
Ο ίδιος διερωτήθηκε: «Πώς είναι δυνατόν να διασφαλιστεί η μυστικότητα της ψήφου, όταν κάποιος μπορεί να ψηφίσει από το σπίτι του μέσω της επιστολής, χωρίς να γνωρίζουμε πώς προστατεύεται το ελεύθερο της βούλησής του, η ανεξαρτησία της σκέψης του και αν αυτός δεν δέχεται την οποιαδήποτε πίεση από τον οποιονδήποτε να δει ποια είναι η ψήφος του, για να στηρίξει συγκεκριμένο πρόσωπο σε διάφορα ζητήματα τα οποία έχει;».
Η Νέα Αριστερά
Η κυβέρνηση επιδιώκει τον ασφυκτικό έλεγχο της εκλογικής διαδικασίας, κατήγγειλε ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς, Δημήτρης Τζανακόπουλος, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο, στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Ο βουλευτής προειδοποίησε ότι με το νομοσχέδιο θα υπάρξουν ζητήματα στρέβλωσης των πολιτικών συσχετισμών. «Ξέρω πάρα πολύ καλά, ότι είναι πολλά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία, φοβούμενα τη συμμετοχή των αποδήμων στις επόμενες εκλογικές διαδικασίες, δεν τολμάνε να βάλουν ζητήματα τα οποία θα τα βρουν τα ίδια μπροστά τους. Διότι, μπροστά μας θα βρούμε ζητήματα πραγματικής στρέβλωσης του πολιτικού και κοινωνικού συσχετισμού στη χώρα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η προσπάθειά σας είναι, με διάφορες επιμέρους αποσπασματικές – κατά τα φαινόμενα – ρυθμίσεις, να «σαλαμοποιήσετε» την όλη διαδικασία, έτσι ώστε να ελέγξετε ασφυκτικά τους όρους διεξαγωγής της εκλογικής διαδικασίας και να ελέγξετε τελικά ασφυκτικά το σύνολο της κρατικής δομής και των δημοκρατικών λειτουργιών της. Αυτό είναι που σε τελευταία ανάλυση θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως λειτουργία καθεστώτος», είπε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος.
«Η επιστολική ψήφος, και από το Σύνταγμα, προβλέπεται ως μια εξαιρετική διαδικασία για όσους κατοικούν εκτός Ελλάδας. Και σήμερα εσείς τι κάνετε; Αντί να ορίζετε την επιστολική ψήφο ως μια ειδική εξαιρετική δυνατότητα που δίνεται σε κάποιες κατηγορίες πολιτών, μετατρέπετε την επιστολική ψήφο από εξαίρεση σε κανόνα. Δεν βάζετε απολύτως καμία προϋπόθεση, γενικεύετε τη δυνατότητα της επιστολικής ψήφου χωρίς καμία απολύτως δικλείδα ασφαλείας και ανοίγετε πάρα πολλά συνταγματικά νομικά και πολιτικά ζητήματα», είπε ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς.
Η Νίκη
Ζητήματα νόθευσης της λαϊκής βούλησης και αποπολιτικοποίησης των εκλογέων, έθεσε ο ειδικός αγορητής της “Νίκης” Γιώργος Αποστολάκης, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα.
«Οι ενστάσεις και αντιρρήσεις της Νίκης για την επιστολική ψήφο, έτσι όπως προτείνεται και στην παρούσα στιγμή από την κυβέρνηση, εστιάζονται τόσο στη δημοκρατικότητα του μέτρου και την πρακτική του διάσταση αναφορικά με τον κίνδυνο νοθείας, όσο και στην αποπολιτικοποίηση των ψηφοφόρων», είπε ο ειδικός αγορητής της Νίκης, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην επιτροπή της Βουλής. Ο κ. Αποστολάκης έθεσε και ζήτημα αντισυνταγματικότητας. «Ο συνταγματικός κανόνας είναι η ζώσα ψηφοφορία, με ταυτόχρονη μυστική ψηφοφορία σε εκλογικό τμήμα, με παραβάν και δικαστικό αντιπρόσωπο.
Είναι δημοκρατική κατάκτηση και δεν πρέπει, επουδενί, να εξοβελιστεί από την επιστολική ψήφο, με τη δικαιολογία της εξυπηρέτησης. Επομένως, η επιστολική ψήφος δεν μπορεί παρά να θεσπίζεται ως εξαίρεση στον κανόνα. Αυτό όμως, δεν γίνεται σεβαστό από το νομοσχέδιο για το μεγάλο εκλογικό σώμα των αποδήμων. Εκεί η εξαίρεση γίνεται ανεπίτρεπτα κανόνας», είπε ο κ. Αποστολάκης.
Οι Σπαρτιάτες
Οι Σπαρτιάτες είναι υπέρ της επιστολικής ψήφου για τους ομογενείς, αλλά υπό προϋποθέσεις, ανέφερε ο ειδικός αγορητής τους Ιωάννης Κόντης. Ο κ. Κόντης αναφέρθηκε εμφατικά στην ανάγκη να υπάρξει ειδική μέριμνα για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος από τους ναυτικούς της ποντοπόρου ναυτιλίας. «Μετ’ επιμονής, έχω πει ότι υπάρχει μια κατηγορία Ελλήνων οι οποίοι είναι ψηφοφόροι και είναι εκτός Ελλάδος.
Είναι οι Έλληνες ναυτικοί, οι οποίοι είναι αρκετές δεκάδες χιλιάδες- μπορεί είναι και 70 και 100.000- τους οποίους κανείς δεν υπολογίζει και δεν τους δίνει τη δυνατότητα ή δεν προτίθεται να προσδιορίσει, πώς θα ψηφίζουν αυτοί. Οι ναυτικοί δεν είναι αυτοί που βλέπετε μόνο στα πλοία εδώ Πειραιά, Κρήτη και στα νησιά μας. Είναι οι ποντοπόροι ναυτικοί, είναι η ραχοκοκαλιά της ναυτιλίας μας, οι οποίοι μπορεί να τυχαίνει την ημέρα των εκλογών να είναι στην Ιαπωνία, στην Αμερική. Δεν πρέπει να προσδιοριστεί για αυτούς ένας τρόπος που να τους δίνει τη δυνατότητα να ψηφίζουν, είτε στα αρμόδια λιμεναρχεία, είτε στο τελευταίο λιμεναρχείο προσέγγισης ή τόπο προσέγγισης, είτε προξενικές αρχές λίγο πριν τις εκλογές; Θα έπρεπε να υπάρχει δυνατότητα να εξυπηρετηθούν τουλάχιστον αυτοί που θα μπορούσαν», είπε ο ειδικός αγορητής των Σπαρτιατών.
Ο βουλευτής εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι προωθούμενες διατάξεις δεν διασφαλίζουν το αδιάβλητο της διαδικασίας και αναφέρθηκε στην ανάγκη να ενθαρρύνονται οι εκλογείς να προσέρχονται στην κάλπη.
Πλεύση Ελευθερίας
«Είναι υποχρέωση της πολιτείας να μην υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που θέλει να ψηφίσει και δεν του το επιτρέπει η διαδικασία», ανέφερε η Πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο, στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. «Ήμασταν εκείνοι που πρωτοπορήσαμε και ουσιαστικά επισπεύσαμε με την τοποθέτησή μας την ανακοίνωση και ψήφιση του νομοσχεδίου για τους Έλληνες του εξωτερικού. Η Πλεύση Ελευθερίας έχει δηλώσει ότι δεν πρέπει να αποκλείονται οι Έλληνες της διασποράς, οι ομογενείς και οι Έλληνες του εξωτερικού από την εκλογική διαδικασία. Έτσι ανακοινώθηκε, στο τέλος των προγραμματικών δηλώσεων, αυτό το πρώτο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο ξέρετε πολύ καλά και πόσο το στηρίξαμε και πόσο το υπερασπιστήκαμε, ακριβώς γιατί πιστεύουμε στην συμμετοχή», ανέφερε η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Η επιστολική ψήφος, είπε η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, είναι μία πάρα πολύ σημαντική δυνατότητα για τους ανθρώπους, που δεν μπορούν να προσέλθουν σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα την ημέρα των εκλογών. «Γι’ αυτό, θεωρούμε ότι είναι θετική πρωτοβουλία επί της αρχής. Από την άλλη πλευρά, όμως και η συμμετοχή στη ζωντανή εκλογική διαδικασία την ημέρα των εκλογών, είναι ένα κορυφαίο δικαίωμα. Έτσι, λοιπόν, εμείς επιμένουμε ότι θα πρέπει από πλευράς του Υπουργείου Εσωτερικών να κινηθούν οι διαδικασίες, ώστε να υπάρχουν εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών και στις φοιτητουπόλεις και στις έδρες των πανεπιστημίων και στα κατά τόπους εκλογικά τμήματα όπου υπάρχουν εργαζόμενοι, εποχικοί κ.ο.κ.», είπε η Ζωή Κωνσταντοπούλου και πρόσθεσε: «Εμείς, λοιπόν, στηρίζοντας την επιστολική ψήφο, δεν την καταγγέλλουμε, καθόλου, ίσα ίσα, θεωρούμε ότι είναι ένα θετικό βήμα και είναι μία λύση για τους ανθρώπους εκείνους, που δεν θα μπορέσουν να πάνε σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα. Ταυτόχρονα, υποστηρίζουμε ότι αυτή δεν μπορεί να σημαίνει την εξάλειψη και κατάργηση εκλογικών τμημάτων. Γι’ αυτό και είμαστε αντίθετοι στην κατάργηση της φυσικής διαδικασίας ψήφου στα Προξενεία, όπως διενεργείται όλα αυτά τα χρόνια».
Νωρίτερα, ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας επισήμανε ότι:
– Δεν κατανοητό γιατί το νομοσχέδιο (άρθρο 5) διατηρεί το κατώφλι του 3% για την εκλογή ευρωβουλευτή, που ήδη υπάρχει στον νόμο 4255/2014. «Παρότι δεν συμφωνούμε με το κατώφλι του 3% και για τις εθνικές εκλογές, διότι μειώνει σημαντικά την αναλογικότητα του εκλογικού συστήματος και ενισχύει τα μεγαλύτερα κόμματα, καταλαβαίνουμε τουλάχιστον τη λογική του στο βαθμό που κατά την άποψη της κυβέρνησης οι εθνικές εκλογές πρέπει να βγάζουν μονοκομματικές κυβερνήσεις. Στις ευρωεκλογές, όμως, οι πολίτες δεν εκλέγουν κυβέρνηση, αλλά μόνο βουλευτές. Συνεπώς η ανάγκη δικαιότερου και αναλογικότερου εκλογικού συστήματος είναι πανίσχυρη. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι τουλάχιστον στις ευρωεκλογές το κατώφλι του 3% δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης και πρέπει να καταργηθεί», είπε ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας.
– Αν με το νομοσχέδιο αυτό η κυβέρνηση εισάγει την επιστολική ψήφο για να μειώσει την αποχή όπως έχει δηλώσει επανειλημμένως, τότε με το να διατηρεί το κατώφλι του 3%, κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιθυμεί. Δηλαδή απωθεί πολλούς πολίτες που θα ήθελαν να ψηφίσουν μικρότερα κόμματα του 1% ή του 2% να μείνουν μακριά από την κάλπη.
– Ζήτημα ανακύπτει και με την κατανομή των αδιάθετων εδρών. Η ρύθμιση αυτή ευνοεί πάλι το πρώτο κόμμα. Όμως στις ευρωεκλογές δεν εκλέγουμε κυβέρνηση. Συνεπώς, η Πλεύση Ελευθερίας είναι αντίθετη προς τον τρόπο με τον οποίο το νομοσχέδιο προτείνει την κατανομή των αδιάθετων εδρών.
-Η Πλεύση Ελευθερίας, συμφωνεί με την εισαγωγή της επιστολικής ψήφου, κυρίως διότι θα διευκολύνει τη συμμετοχή στις εκλογές κάποιων κατηγοριών του πληθυσμού που συχνά δεν μπορούν να ψηφίσουν, όπως είναι οι υπερήλικες, τα άτομα με αναπηρία, οι ασθενείς, οι Έλληνες του εξωτερικού, οι ναυτικοί, οι εποχικοί εργαζόμενοι, οι φοιτητές και οι μαθητές σε περιόδους εξετάσεων.
-Η Πλεύση Ελευθερίας προσεγγίζει το ζήτημα της επιστολική ψήφου από τη σκοπιά της ίσης πρόσβασης στα δικαιώματα μεταξύ των πολιτών. Στην προκειμένη περίπτωση της ίσης πρόσβασης στο δικαίωμα της ψήφου και συνεπώς θεωρεί ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να συμβάλλει στη συμπεριληπτικόττα. Επίσης, επειδή οι ελεύθερες εκλογές είναι μία από τις κορυφαίες διαδικασίες κάθε σύγχρονης δημοκρατίας, θεωρεί ότι η επιστολική ψήφος μπορεί επίσης να συμβάλλει, έστω και λίγο, στη διεύρυνση και καλύτερη άσκηση της δημοκρατίας στη χώρα.
-Επιφυλάξεις ωστόσο υπάρχουν για τα εξής σημεία: πρώτον υπάρχουν κίνδυνοι εκβιασμού και εξαγοράς της ψήφου και γι΄αυτό θα έπρεπε να προβλέπονται αυστηρές ποινικές κυρώσεις σε όσους επιχειρήσεις να επηρεάσουν το ανεξάρτητο δικαίωμα ψήφου. Σημειωτέον ότι με το νομοσχέδιο, επιτρέπεται να παραλάβει τον φάκελο εξουσιοδοτημένο, από τον εκλογέα, άτομο. Δεύτερον, υπάρχει προβληματισμός γιατί με το νομοσχέδιο, σε περίπτωση που η επιστολική ψήφος καθυστερήσει να φτάσει το Σάββατο στις 5 η ώρα το απόγευμα, όχι με υπαιτιότητα του ίδιου του ψηφοφόρου, αλλά της μεταφορικής εταιρείας ή σε περίπτωση που η επιστολική ψήφος χαθεί, τότε η ψήφος δεν θα προσμετρηθεί. Τρίτον, δεν είναι βέβαιο ότι ελέγχεται πλήρως η περίπτωση της διπλοψηφίας, δηλαδή του ενδεχομένου κάποιος πολίτης να ψηφίσει και επιστολικά το Σάββατο και ξανά την Κυριακή στο εκλογικό κέντρο. Επιπλέον, δεν είναι βέβαιο ότι δεν θα δημιουργηθούν επιπλοκές από τη μεταφορά των επιστολικών ψηφοδελτίων, αφού συγκεντρωθούν στα κέντρα συλλογής, προς τα κέντρα στα οποία θα προσμετρηθούν οι ψήφοι. Τέταρτο, για τους Έλληνες του εξωτερικού όπου η Επιστολική Ψήφος είναι πράγματι χρήσιμη και σύμφωνα με το νομοσχέδιο η μοναδική επιλογή για να ψηφίσει κανείς, η «Πλεύση Ελευθερίας» δεν κατανοεί γιατί δεν παρέχεται παράλληλα και το δικαίωμα ψήφου σε εκλογικά κέντρα σε όσους το επιθυμούν.
