Χρειάστηκαν ατέλειωτες ώρες συζητήσεων και εργασίας για να στηθεί η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter, το οποίο σήμερα έχει απογειωθεί σε τέτοιο σημείο που το μέλλον του -ουσιαστικά η αγοραπωλησία του- να θεωρείται γεγονός ζωτικής σημασίας για τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις, σε όλη την υφήλιο.
Tου Θοδωρή Κανέλλου
Ήταν μια “πολύ μακριά” ημέρα τον Μάρτιο του 2006, που οι ιδρυτές του Twitter, Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, and Evan Williams κλείστηκαν σε ένα δωμάτιο, για σχεδόν 24 ώρες και δεν βγήκαν παρά τη νύχτα της επόμενης όταν είχε γίνει το πρώτο… τιτίβισμα. Ο Jack Dorsey,ήταν τότε προπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Είχε την ιδέα μιας υπηρεσίας που θα χρησιμοποιούσε ένα άτομο για να επικοινωνεί με μία ομάδα λίγων ατόμων, μέσω μικρών μηνυμάτων. Το αρχικό κωδικό όνομα του έργου για την υπηρεσία ήταν twttr. Μια ιδέα που ο Evan Williams απέδωσε αργότερα στον Noah Glass και που βασίστηκε στο Flickr που τότε δούλευε με μικρά sms πέντε χαρακτήρων. Η αλήθεια είναι επίσης ότι τότε το domain twitter.com ήταν ήδη σε χρήση. Έξι μήνες μετά, η ομάδα αγόρασε το domain άλλαξε το όνομα της πλατφόρμας σε Twitter.Εκείνο το βράδι της 21ης Μαρτίου του 2006 στη μία παρά δέκα τη νύχτα (ώρα ΗΠΑ) ο Dorsey έστειλε το πρώτο μήνυμα στο Twitter: “Απλώς ρυθμίζω το twttr μου”, έγραφε. Στην αρχή το Twitter χρησιμοποιήθηκε ως μια πλατφόρμα ενδοεπικοινωνίας των εργαζομένων στην εταιρία Odeo.
Τα επίσημα γενέθλια
Η πλήρης μορφή της πλατφόρμας υιοθετήθηκε τον Ιούλιο του 2006. Τον Οκτώβριο, οι Biz Stone, Evan Williams, Dorsey, και άλλα μέλη της Odeo σχημάτισαν την Obvious Corporation και εξαγόρασαν την Odeo με όλα τα περιουσιακά της στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονταν τα brand names Odeo.com και Twitter.com. Μετά ο Williams απέλυσε τον Glass. Το Twitter έγινε το ίδιο εταιρία, τον Απρίλιο του 2007.
Τα πρώτα βήματα είχαν μια βασική δυσκολία, όπως διηγήθηκε ο Williams αργότερα. “Δεν ήταν σαφές τι ήταν το Twitter. Άλλοι το έλεγαν μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Άλλοι έλεγαν ότι ήταν για να κάνουν microblogging, όσοι ήθελαν. Δεν ήταν εύκολο να καθορίσουμε τι ακριβώς ήταν γιατί αυτό που φτιάξαμε δεν είχε αντικαταστήσει κάτι άλλο Ήταν κάτι καινούργιο. Με τον καιρό θα το καταλαβαίναμε. Τελικώς αυτό που έγινε το Twitter, στην πραγματικότητα, είναι περισσότερο ένα δίκτυο πληροφοριών παρά ένα κοινωνικό δίκτυο”, είπε ο Williams, to 2013.
Ας το σκεφτούμε σήμερα. Παρά τους περιορισμούς στους χαρακτήρες και στο χρόνο των βίντεο, το Twitter αποτελεί μία από τις κυριότερες πηγές πληροφοριών. Το χρησιμοποιούν ως επίσημη πηγή πληροφόρησης, πάσης φύσεως οργανισμοί, κυβερνήσεις, πολιτικοί, πανεπιστήμια, καθηγητές, ΜΜΕ. Η δημοτικότητά του αυξήθηκε αλματωδώς. Σε μια μόνο Διάσκεψη για τη Διαδραστικότητα, στις ΗΠΑ, το 2007, η χρήση του δικτύου από 20.000 τιτιβίσματα την ημέρα εκτοξεύτηκαν στα 60.000. Οι ειδικοί λένε ότι σε εκείνη τη Διάσκεψη το Twitter οφείλει πολλά.
Από τότε, τα άλματα συνεχίζονταν αδιάκοπα. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010, οι φίλαθλοι είχαν φτάσει να γράφουν 2.940 tweets (τιτιβίσματα) το δευτερόλεπτο, όταν στο 32ο λεπτό του αγώνα, η Ιταλία σκόραρε εναντίον του Καμερούν. Ήταν 14 Ιουνίου 2010. Το ρεκόρ δεν κράτησε πολύ. Τρεις μέρες μετά, τα tweets έφτασαν τα 3.085 το δευτερόλεπτο, με τη νίκη των Los Angeles Lakers στα τελικά του NBA. Αυτό το ρεκόρ έχει από τότε καταρριφθεί δεκάδες φορές.
Οι αναβαθμίσεις
Από τον Οκτώβρη του 2010 το Twitter αναβαθμίστηκε δραστικά. Τα tweets αρχικά ήταν μόλις 140 χαρακτήρες. Τώρα είναι 280. Τα βίντεο και τα ηχητικά μηνύματα έχουν διάρκεια 140 δευτερόλεπτα, στους περισσότερους λογαριασμούς. Για να χρησιμοποιήσεις το δίκτυο πρέπει να εγγραφείς, να ανοίξεις λογαριασμό. Το 2013, το Twitter ήταν ένας από τους δέκα ιστότοπους με τις περισσότερες επισκέψεις και έχει περιγραφεί ως «το SMS του Διαδικτύου». Στις αρχές του 2019, το Twitter είχε περισσότερους από 330 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες, κάθε μήνα.
Τον Απρίλιο του 2014 το δίκτυο αναβαθμίστηκε πάλι, με τρόπο ώστε να μοιάζει περισσότερο στο Facebook. Ένα χρόνο μετά η αρχική σελίδα του Twitter, άλλαξε εκ νέου. Την ίδια χρονιά έγινε σαφές ότι η ανάπτυξη του δικτύου είχε αρχίσει να μειώνεται. Στην αγορά είχαν μπει νέοι ανταγωνιστές. Το 2019 η αρχική σελίδα άλλαξε για ακόμα μία φορά.
Η πανδημία, τα ψέματα και οι χάκερ
Το 2020 το δίκτυο γνώρισε νέα αλματώδη ανάπτυξη, κατά πάσα πιθανότητα, λόγω του εγκλεισμού που προκάλεσε σε όλο τον κόσμο η πανδημία covid-19. Διαπιστώθηκε τότε ότι η πλατφόρμα χρησιμοποιείτο πάρα πολύ για παραπληροφόρηση, γύρω από την πανδημία. Τον Μάρτιο του 2020 Twitter ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει να σημαδεύει τα tweets που θεωρούσε ότι μπορεί να περιείχαν παραπλανητικές πληροφορίες.
Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, μια εκτεταμένη επίθεση από χάκερ επέτρεψε σε απατεώνες να εισβάλλουν σε 130 λογαριασμούς σπουδαίων προσωπικοτήτων, όπως ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο Μπιλ Γκέιτς και ο Ίλον Μασκ. Μέσω των παραβιασμένων λογαριασμών, οι απατεώνες έστειλαν tweets που ζητούσαν από τους ακόλουθους να στείλουν bitcoin σε μια δεδομένη δημόσια διεύθυνση, με την υπόσχεση να διπλασιάσουν τα χρήματά τους. Χρειάστηκαν μόλις λίγες ώρες για να απενεργοποιήσει το Twitter τους λογαριασμούς και να επαναφέρει τους κωδικούς πρόσβασης από όλους τους επαληθευμένους λογαριασμούς.
Στις 26 Μαΐου 2020, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποίησε το λογαριασμό του στο Twitter κι έκανε μια δήλωση που προειδοποιώντας για νοθεία στις εκλογές μέσω των επιστολικών ψήφων. Το Twitter “μάρκαρε” τα μηνύματά τους ως παραπλανητικά και ακολούθησε την προβλεπόμενη διαδικασία, παραπέμποντας τους αποδέκτες των μηνυμάτων σε άλλες ιστοσελίδες που θεωρούσε ότι περιέχουν έγκυρη ενημέρωση για την επιστολική ψήφο.
Ο Τραμπ αντέδρασε. Προανήγγειλε νομοθεσία που θα επιβάλλει κυρώσεις στο Twitter και σε άλλες εταιρίες που κατά τη γνώμη του ήταν προκατειλημμένες εναντίον των συντηρητικών. Και το έκανε, δύο ημέρες μετά.
Ουδείς άγιος
Το Twitter συνδέθηκε και με την εισβολή στο Καπιτώλιο, τον Ιανουάριο του2021. Οι αστυνομικές αρχές ανέφεραν τότε ότι είχαν βεβαίως διαπιστώσει την κινητικότητα στην πλατφόρμα σχετικά με τη συγκέντρωση στο Kαπιτώλιο, αλλά δεν περίμεναν ότι εκείνες οι ανταλλαγές μηνυμάτων θα κατέληγαν στη βία που είδε στις οθόνες του τότε ολόκληρος ο κόσμος. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία όμως ότι η επιρροή που έχει η πλατφόρμα στην ευρεία κοινωνία είναι τεράστια και το ίδιο είναι κατά συνέπεια και η πολιτική του ισχύς.
Ωστόσο είναι σε διαδικασία να δοκιμάζει τεχνικές που θα επιτρέπουν στους χρήστες να ανακαλούν, να διορθώνουν ή και να αποσύρουν ένα μήνυμα που έχουν αναρτήσει, πριν αυτό δημοσιευτεί.
Είναι ξεκάθαρο ότι ένας τέτοιος κολοσσός δεν μπορεί να μείνει με καθαρά χέρια. Τον Μάιο του 2022, το Twitter συμφώνησε να πληρώσει 150 εκατομμύρια δολάρια για να διευθετήσει μια αγωγή που του υπέβαλαν το Υπουργείο Δικαιοσύνης και η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου, στις ΗΠΑ. Η μήνυση αφορούσε τη χρήση διευθύνσεων email και αριθμών τηλεφώνου χρηστών του Twitter για την αποστολή διαφημίσεων σε αυτούς. Η εταιρεία συμφώνησε επίσης σε ελέγχους τρίτων στο πρόγραμμα απορρήτου δεδομένων της. Τον περασμένο μήνα η εταιρία ανακοίνωσε τη συνεργασία της με την καναδική εταιρία ηλεκτρονικού εμπορίου Shopify. Ανακοίνωσε ακόμα ότι θα οργανώσει έναν δίαυλο πωλήσεων της εταιρίας στις ΗΠΑ.
Η επιθετική εξαγορά
Αλλά αυτό που τάραξε τον κόσμο ήταν η πρόθεση του μεγιστάνα Ίλον Μασκ, να εξαγοράσει την εταιρία. Ήδη είχε αγοράσει το 9,1% των μετοχών της όταν ανακοίνωσε την πρόταση αυτής της επιθετικής εξαγοράς. Η τιμή της μετοχής του Twitter αυξήθηκε κατά 27%. Από τότε άρχισε και είναι σε εξέλιξη ένα παζάρι που κανείς δεν ξέρει πώς θα τελειώσει. Του έγινε πρόταση να έχει θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο, αλλά να μην μπορεί να εξαγοράσει περισσότερο από το 14,9% της εταιρίας.
Στις 14 Απριλίου ο Μασκ έκανε επίσημη πρόταση εξαγοράς του Twitter, έναντι 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το παζάρι αγρίεψε κι εξελίχθηκε σε πόλεμο ανάμεσα στον μεγιστάνα και την εταιρία με διακύβευμα την τιμή της μετοχής, άρα και το ποσό που θα κατέβαλε ο ιδιοκτήτης της Τέσλα. Ο Μασκ υποστήριξε τότε ότι θέλει να αγοράσει την εταιρία, για να περιφρουρήσει την ελευθερία του λόγου και την δημοκρατία, σε όλον τον κόσμο. Ήταν προφανής η προσπάθειά του να μειώσει το κύρος της εταιρίας. Δεν επέμεινε τόσο στα θέματα λογοκρισίας. Στις συνεντεύξεις που έδινε έλεγε απλώς ότι το Twitter έπρεπε απλώς να ακολουθεί τη νομοθεσία της χώρας. Αντίθετα, όποτε του δινόταν η ευκαιρία εξέφραζε την ανησυχία του για την πολιτική μετριοπάθειας που ακολουθεί το Twitter. Η εταιρία υιοθέτησε το λεγόμενο “δηλητηριώδες χάπι”, ανακοινώνοντας ότι θα επιτρέψει στους μετόχους να αγοράσουν εκείνοι μετοχές, σε περίπτωση επιθετικής εξαγοράς. Στόχος ήταν απλώς να μην μπορεί ο Μασκ να αγοράσει την πλατφόρμα.
Στις 20 Απριλίου, ο Μασκ δήλωσε ότι εξασφάλισε 46,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την αγορά του Twitter. Στις 25 Απριλίου, το Twitter απάντησε ότι ήταν έτοιμο να δεχτεί την προσφορά του Μασκ, πράγμα που ανακοίνωσε την ίδια ημέρα το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρίας.
Ο δαίδαλος των δικαστικών αγώνων
Με βάση αυτή την πρώτη συμφωνία, ο Μασκ άρχισε να φέρεται ως απόλυτος ιδιοκτήτης της εταιρίας. Ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αλλάξει τους αλγορίθμους, με στόχο την μεγαλύτερη διαφάνεια, να κλείσει όλους τους λογαριασμούς ρομπότ και να προχωρήσει σε επαλήθευση των στοιχείων των χρηστών. Ζήτησε την απόλυση στελεχών και άλλα πολλά, οπότε, επειδή είχαν πέσει οι πρώτες υπογραφές οι δύο πλευρές άρχισαν τις προσφυγές στα δικαστήρια.
Στις 8 Ιουλίου, ο Μασκ δήλωσε ότι αποχωρεί μονομερώς από τη συμφωνία, επειδή το Twitter παραβίασε τους όρους της. Είπε ότι η εταιρία δεν ανταποκρίθηκε στα αιτήματά του να του δοθούν πληροφορίες για το ποσοστό των ψεύτικων λογαριασμών χρηστών στην πλατφόρμα και και για τις απολύσεις στελεχών.
Το Twitter απάντησε ότι θα συνεχίσει τις δικαστικές προσφυγές για να τον αναγκάσει να προχωρήσει στην αγορά. Οι δύο πλευρές έχουν προσλάβει τις καλύτερες νομικές εταιρίες στην υπόθεση αυτή. Στις 12 Ιουλίου το Twitter υπέβαλε τελικώς τη σχετική αγωγή στον Μασκ. Η τιμή των μετοχών της εταιρείας έκλεισε στα 34,06 δολάρια, αυξημένη κατά 4,3%, αλλά δραστικά μειωμένη από το επίπεδο των 50 δολαρίων, στο οποίο είχε φτάσει όταν εγκρίθηκε η συμφωνία εξαγοράς, από το διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας, στις 25 Απριλίου.
Κι έπεται συνέχεια.
