Μία ανείπωτη τραγωδία ζουν οι οικογένειες των Σύρων προσφύγων οι οποίοι σκοτώθηκαν στους σεισμούς στην Τουρκία, όπου πήγαν για να σωθούν από τον εμφύλιο. Τώρα οι συγγενείς τους πηγαίνουν στο μοναδικό πέρασμα που συνδέει τις δύο χώρες για να παραλάβουν τις σωρούς των προσφύγων.
Οι νεκροί πρόσφυγες φτάνουν στο συνοριακό πέρασμα με κάθε τρόπο. Με ταξί, με σαραβαλιασμένα λεωφορειάκια, με φορτηγά που μεταφέρουν τα σώματα σε μαύρες πλαστικές σακούλες. Είναι η τελευταία διαδρομή τους στην ξένη γη. Θα ακολουθήσει ακόμα μία διαδρομή στα τελευταία σημεία ανάπαυσης, την κατεστραμμένη από τον πόλεμο πατρίδα τους. Οι συγγενείς τους κρατούν τα χαρτιά που εκδόθηκαν από τις τουρκικές αρχές και που επιτρέπουν την μεταφορά των νεκρών, αλλά όχι την είσοδο των συγγενών τους στην επαρχία του Χαλεπίου, μέσω του συνοριακού περάσματος Cilvegozu της Τουρκίας, που ήταν κλειστό για τακτική κυκλοφορία από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση στη Συρία πριν από 12 χρόνια.
Πέρα από τα σύνορα, οι οικογένειες θα παραλάβουν τις σωρούς για τις ταφές. Ο Χουσεΐν Γκαντούρα έσκυψε μέσα σε ένα φορτηγό και έβαλε το μάγουλό του, σε μία από τις πέντε μαύρες σακούλες. Έχει μέσα το σώμα του 16χρονου γιου του Μοχάμαντ. «Μόλις τον αποχαιρέτησα πριν από το τελευταίο του ταξίδι», λέει.
Περισσότεροι από 8.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Τουρκία από τους σεισμούς της Δευτέρας. Μεταξύ των θυμάτων είναι οι Σύροι που από το 2011 έχουν εγκαταλείψει την χώρα τους που σπαράσσεται από τον εμφύλιο. Τα σύνορα μεταξύ των δύο γειτόνων παραμένουν κλειστά για την περισσότερη κυκλοφορία και, μέχρι στιγμής, για επιχειρήσεις βοήθειας. Ωστόσο, οι τουρκικές αρχές επιτρέπουν να περάσουν στην Συρία οι σωροί που έχουν ταυτοποιηθεί από τουρκικά νοσοκομεία.
Ένας άνδρας συγκρατεί δύο γυναίκες που κλαίνε καθώς προσπαθούν να μείνουν κοντά σε ένα από τα φορτηγά, τα γεμάτα πτώματα. «Αφήστε πρώτα τους νεκρούς να φύγουν, μετά ίσως μια μέρα να φύγουν και οι ζωντανοί», τους είπε. Ο Οσάμα Αμπντουλραζάκ, ένας ψηλός Σύρος, με μάτια βουρκωμένα, έλεγξε τα χαρτιά για το σώμα της αδερφής του. «Ήταν έγκυος στον τελευταίο της μήνα. Έπρεπε να γεννήσει σε δύο ημέρες. Υποτίθεται ότι θα γεννούσε», λέει.
Οικογενειακές τραγωδίες
Πολλές οικογένειες της Συρίας ζουν στην σκληρά πληγείσα πόλη Antakya (Αντιόχεια) και στο Κιριχάν, μια μικρή τουρκική πόλη περίπου 50 χιλιόμετρα από τα σύνορα. Στο Κιριχάν, οι τουρκικές ομάδες διάσωσης με γερανούς παραμερίζουν τα μπάζα, με τη βοήθεια Σύρων προσφύγων που δουλεύουν με γάντια εργασίας και που αναζητούν τους συγγενείς τους. Πτώμα μετά το πτώμα, ο Σαλάχ Αλ Ναασάν, 55 ετών, βρήκε την οικογένειά του. Κρατώντας τσαλακωμένες οικογενειακές φωτογραφίες, ο Σύρος έκατσε στο πεζοδρόμιο δαρκυσμένος. Οι διασώστες έφεραν την νύφη του, επίσης έγκυο, και μετά τα δύο του εγγόνια. Ο γιος του εξακολουθεί να αγνοείται. Ο Naasan, ουρλιάζοντας από θλίψη, παρακάλεσε τους διασώστες να ελέγξουν αν το αγέννητο παιδί είχε επιζήσει. Οι γιατροί είναι σπάνιο είδος στην πόλη. Ένας διασώστης τράβηξε πίσω τις κουβέρτες που κάλυπταν ένα από τα νήπια, αποκαλύπτοντας ένα άψυχο χέρι με μωβ μώλωπες και ένα χλωμό πρόσωπο καλυμμένο με βρωμιές.
Ο Ζαχέρ Χαρμποτλί, ένας σωματώδης 43χρονος άνδρας από τη συριακή επαρχία Idlib, είχε κατά κάποιο τρόπο ακόμα ελπίδα. Στάθηκε μπροστά στο διαμέρισμα όπου έμεναν οι δύο αδερφές του και τα παιδιά τους στο ισόγειο. Ξανά και ξανά, μέτρησε τα πατώματα που είχαν πέσει το ένα πάνω στο άλλο. «Καταφύγαμε στην Τουρκία, να γλιτώσουμε από τις βόμβες και να προστατέψουμε τα παιδιά μας. Τώρα κοιτάξτε μας. Απλώς φεύγουμε από τον έναν θάνατο και πάμε στον άλλον», είπε. Ο Χαρμποτλί είπε ότι αν επιβεβαιώνονταν οι χειρότεροι φόβοι του, θα έθαβε την οικογένεια στη Συρία. «Η γη μας μας έδιωξε – αλλά όταν χανόμαστε, η γη θα μας δεχτεί».
