Όταν οι Ρώσοι “κατέκτησαν” την Αρκτική
Στις 29 Σεπτεμβρίου 1977 το σοβιετικό πυρηνικό παγοθραυστικό «Arktika» έφτασε στο βορειότερο γεωγραφικό σημείο του πλανήτη. Ήταν το πρώτο καράβι στον κόσμο που έφτασε στο Βόρειο πόλο.
Πολλοί ναυτικοί στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας προσπάθησαν να φτάσουν στο «καπάκι του πλανήτη», αλλά οι εξερευνήσεις τους δεν ολοκληρώθηκαν. Επίσης, μερικές από τις αποστολές στον παγωμένο βορρά, είχαν τραγική κατάληξη.
Η επιτυχημένη πιλοτική-πειραματική αποστολή του πυρηνοκίνητου παγοθραυστικού νέας γενιάς, που ναυπηγήθηκε το 1975, κατέστη δυνατή μέσα από την άρτια επιστημονικά προετοιμασία της και την πολύχρονη έρευνα του στρώματος πάγου της Αρκτικής.
Ο πλους του «Arktika» διήρκεσε 13 ημέρες (από 9 μέχρι 22 Αυγούστου 1977), ενώ το παγοθραυστικό κάλυψε απόσταση 3.830 ναυτικών μιλίων, με μέση ταχύτητα 12,3 κόμβους.
Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα των συμμετεχόντων στην αποστολή, το παγοθραυστικό άνοιξε δρόμο μέσα από ένα πεδίο ιδιαίτερα παχέως και στερεού πάγου. Ο ήχος του πάγου που έσπαζε, έμοιαζε με τον θόρυβο από την ανατίναξη της πέτρας στα λατομεία.
Με την κατάκτηση του Πόλου, στις 9.40 ώρα Μόσχας, την 17η Αυγούστου 1977, όταν το πλοίο έφτασε στο βορειότερο σημείο του πλανήτη (90 μοίρες βόρειο γεωγραφικό πλάτος), οι ναυτικοί – εξερευνητές ύψωσαν τη σημαία της Σοβιετικής Ένωσης. Δίπλα στο κοντάρι της σημαίας κάρφωσαν στον πάγο τμήμα του κονταριού της σημαίας της αποστολής του Γκεόργκι Σεντόφ, η οποία δεν μπόρεσε να φτάσει στο Βόρειο πόλο, το 1912.
Στο πλήρωμα, που αποτελείτο από περίπου 200 άτομα, και στα μέλη της εξερευνητικής αποστολής, απονεμήθηκαν μετάλλια και παράσημα.
Ο καπετάνιος του «Arktika», Γιούρι Κουτσίεβ, ο Α’ μηχανικός, Ολέγκ Πάσνιν, ο υπεύθυνος της πυρηνικής εγκατάστασης, Φίντους Ασχαντούλιν και ο υπουργός Ναυτικών της ΕΣΣΔ, Γκουζένκο, τιμήθηκαν με το τίτλο του «Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας». Στο πυρηνικό παγοθραυστικό απονεμήθηκε το παράσημο της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Το «Arktika» κατασκευάστηκε στο «ναυπηγείο της Βαλτικής», στο Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη).
Το παγοθραυστικό, ισχύος 75.000 ίππων, είχε τη δυνατότητα να σπάει πάγο πάχους μέχρι τρία μέτρα και ήταν το πλοίο-ναυαρχίδα από μια σειρά έξι πυρηνοκίνητων πλοίων. Ήταν το μεγαλύτερο παγοθραυστικό της εποχής του. Είχε μήκος 148 μέτρα, πλάτος 30, συνολικό βάθος πάνω από 17 μέτρα, και βύθισμα 11 μέτρα. Το παγοθραυστικό είχε εκτόπισμα 23 χιλιάδες τόνους.
Η πυρηνική εγκατάσταση των κινητήρων του, αποτελείτο από δύο μπλοκ, με ένα αντιδραστήρα και τέσσερις γεννήτριες ατμού το κάθε ένα. Η πυρηνική μονάδα ήταν τοποθετημένη σε ειδικό τμήμα (κέλυφος) στη μέση του παγοθραυστικού.
Αυτό το μοναδικό πυρηνοκίνητο παγοθραυστικό, λειτούργησε συνεχώς για 33 χρόνια (177.000 ώρες λειτουργίας του αντιδραστήρα), και διέτρεξε στις θάλασσες της γης πάνω από ένα εκατομμύριο μίλια.
Σύμφωνα με το rbth.com, το «Arktika», κατέχει και ένα άλλο, μοναδικό παγκόσμιο ρεκόρ: Από την 4 Μαΐου του 1999 μέχρι την 4 Μαΐου του 2000, το παγοθραυστικό έπλεε για ένα χρόνο στη θάλασσα, χωρίς να δέσει σε κανένα λιμάνι.
Το 2008 το παγοθραυστικό «Arktika», παροπλίστηκε. Διάφοροι μηχανισμοί, εξαρτήματα και συστήματα του «Arktika», εξακολουθούν να είναι πρότυπα ποιότητας και χρησιμεύουν σαν ανταλλακτικά για τα εν ενεργεία πυρηνοκίνητα πλοία.
