Τους ήχους της λάβας που βράζει κάτω από την Ισλανδία κατέγραψαν οι επιστήμονες, καθώς η χώρα ετοιμάζεται για μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη που θα μπορούσε να εξαφανίσει μια ολόκληρη πόλη, να απελευθερώσει τοξικές αναθυμιάσεις και να προκαλέσει εκτεταμένες αναταραχές.
Η χώρα διέταξε εκκενώσεις μεγάλων περιοχών και κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθώς η σεισμική δραστηριότητα αυξάνεται γύρω από το ηφαίστειο Φαγκράνταλσφιαλ, το οποίο αναμένεται να εκραγεί τις επόμενες ημέρες.
Η ηχητική εφαρμογή
Το κοινό μπορεί να ακούσει τους ήχους της λάβας, δηλαδή, πώς ακούγεται στην πραγματικότητα αυτό το μάλλον εκνευριστικό βουητό. Αυτο επιτυγχάνεται χάρη σε μια εφαρμογή που μετατρέπει τις σεισμικές συχνότητες σε ακουστικούς τόνους.
Το Earthtunes, το οποίο έχει αναπτυχθεί από το Πανεπιστήμιο Northwestern, μετατρέπει την πιο οικεία καταγραφή των τεθλασμένων γραμμών που χαράσσουν οι σεισμογράφοι στο χαρτι σε κάτι που μπορεί αντί να διαβάστεί να ακουστεί. Το αποτέλεσμα είναι μια “συναρπαστική και τρομακτική” κακοφωνία θορύβου καθώς η χερσόνησος Reykjanes του νησιού συγκλονίζεται αυτές τις ημέρες από εκατοντάδες σεισμικές δονήσεις.
Μοιάζει σαν να χτυπούν πόρτες, σαν το χαλάζι που πέφτει πάνω σε μια τσίγκινη στέγη ή σαν ένα παράθυρο που τρίζει ή γαν τον ήχο που κάνουν τα παγάκια όταν σπάνε. «Η δραστηριότητα είναι τρομερή, συναρπαστική και τρομακτική», δήλωσε η σεισμολόγος Σούζαν Βαν Ντερ Λη, από το Northwestern, η οποία συνδιαμόρφωσε την εφαρμογή Earthtunes.
«Η Ισλανδία έκανε το σωστό εκκενώνοντας τις περιοχές κοντά στο Γκρίνταβικ και στον κοντινό γεωθερμικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Σβαρτσένγκι, έναν από τους παλαιότερους γεωθερμικούς σταθμούς στον κόσμο, ο οποίος ήταν ο πρώτος που συνδύασε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ζεστό νερό για θέρμανση στην περιοχή», είπε η επιστήμονας.
Τι δείχνουν οι ήχοι
Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα ηχητικά αποσπάσματα – δύο από τα οποία δημοσίευσε η MailΟnline – και όλα προέρχονται από 24 ώρες σεισμικής δραστηριότητας που καταγράφηκαν από το σταθμό του Παγκόσμιου Σεισμογραφικού Δικτύου από τις 10 έως τις 11 Νοεμβρίου.Αποκαλύπτουν πώς η δραστηριότητα έχει ενταθεί γύρω από την περιοχή Φάγκρανταλσφίαλ. «Αυτό που ακούτε είναι 24 ώρες σεισμικών δεδομένων – γεμάτες με σεισμικά σήματα”, δήλωσε η Βαν Ντερ Λη. «Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των σεισμών σχετίζεται με την εισχώρηση μάγματος στον φλοιό της γης στις περιοχές Φάγκρανταλσφίαλ, Σβαρτσένγκι και Γκρίνταβικ, της χερσονήσου Ρέικιανις», είπε η επιστήμονας και εξήγησε ότι οι 24 ώρες δραστηριότητας είχαν συμπιεστεί σε περίπου ενάμιση λεπτό ήχου, αποτυπώνοντας την «πρωτοφανή ένταση των σεισμών».
«Οι Ισλανδοί σεισμολόγοι παρακολουθούσαν αυτούς τους σεισμούς και την αυξανόμενη ένταση και τα μεταβαλλόμενα μοτίβα τους. Αναγνώρισαν παρόμοια μοτίβα με τα σεισμικά σμήνη που προηγήθηκαν των εκρήξεων του 2021-2023 του γειτονικού ηφαιστείου στο Φάγκρανταλσφίαλ», είπε.
Η εκκένωση της πόλης
Περίπου 4.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στην πόλη Γκρίνταβικ, επειδή είναι πολύ κοντά στο ηφαίστειο, στην χερσόνησο Ρέικιανις, ενώ το δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο Blue Lagoon έχει επίσης κλείσει. Την περασμένη εβδομάδα, το Γκρίνταβικ, υπέστη τεράστιες ρωγμές στο έδαφος που βγάζουν ατμούς – αποτέλεσμα της υπόγειας κίνησης του μάγματος που πιέζει τον φλοιό της γης προς τα πάνω, για να βγει.
Η πόλη εκκενώθηκε λόγω του κινδύνου να ξεπηδήσουν “σιντριβάνια φωτιάς” και βλαβερά αέρια. Οι κάτοικοι που ζούσαν στην περιοχή δεν είναι σίγουροι αν θα έχουν κάτι για να επιστρέψουν, αν το ηφαίστειο εκραγεί.
Η έκρηξη του 1973
Η Βαν Ντερ Λη λέει ότι η επικείμενη έκρηξη θυμίζει την έκρηξη του Heimaey στο αρχιπέλαγος Βεστμανάιγιαρ, στην Ισλανδία το 1973. «Αυτό το επίπεδο κινδύνου είναι πρωτοφανές για αυτή την περιοχή της Ισλανδίας, αλλά όχι για ολόκληρη την Ισλανδία. ‘Ενώ τα περισσότερα ισλανδικά ηφαίστεια εκρήγνυνται μακριά από πόλεις και άλλες υποδομές, οι Ισλανδοί δεν έχουν ξεχάσει έκρηξη πριν από 50 χρόνια στο νησί Βεστμανάιγιαρ, όταν η λάβα κάλυψε μέρος της πόλης του νησιού αυτού, του Heimaey. Οι κάτοικοι ένιωθαν πολύ ευάλωτοι, όπως νιώθουν τώρα οι κάτοικοι που εγκατέλειψαν το Grindavik», είπε η επιστήμονας και εξήγησε:
«Σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες, μπορεί να μην έχουν πλέον τις δουλειές τους, τα σπίτια τους και τα περισσότερα υπάρχοντά τους, ενώ παράλληλα θα πρέπει να θρέψουν τις οικογένειές τους και να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.»
‘Ωστόσο, εν μέρει και επειδή το έχουν ζήσει πριν από 50 χρόνοα, οι Ισλανδοί είναι καλά προετοιμασμένοι για την τωρινή περίπτωση. Μια ηφαιστειακή έκρηξη στην Ισλανδία το 2010 προκάλεσε τη χειρότερη διακοπή των αεροπορικών ταξιδιών από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
#Grindavík today! New evacuation becauce of high SO2 concentration 🌋 #volcano #iceland #grindavic pic.twitter.com/RKV330pZo7
— X Posterity (@NewXPosterity) November 15, 2023
Iceland is preparing itself for a potential volcanic eruption. This footage was taken in the town of Grindavic. pic.twitter.com/MxScw5mBiD
— Colette Murphy (@Iammurphycolet) November 14, 2023