Την περίπλοκη διαδικασία, που απαιτείται στην Γερμανία, για να γίνει κάποιος σταθμάρχης, περιγράφει δημoσίευμα της Deutsche Welle, στο οποίο επισημαίνεται ότι η εκπαίδευση είναι συνήθως τριετής, με θεωρητικό και πρακτικό σκέλος, ενώ βαρύνουσα σημασία έχει το ψυχολογικό τεστ. Οι υποψήφιοι πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν μεγάλη ευθύνη.
Το κείμενο αρχίζει με μια τραγωδία που εκτυλίχτηκε στην Γερμανία, το 2016. Ήταν και τότε Τρίτη. Στις 05.11 της 9ης Φεβρουαρίου. Ο σταθμάρχης Μίχαελ Π. λαμβάνει την εντολή να θέσει σε λειτουργία τον μηχανισμό σηματοδότησης. Όμως όλη η προσοχή του είναι στραμμένη αλλού.
Έχει συνδεθεί στο διαδίκτυο και παίζει με πάθος στο ιδιωτικό του κινητό το παιχνίδι “Dungeon Hunter 5”, όπου κυνηγοί κεφαλών κυνηγούν τέρατα. Προφανώς βρίσκεται στη φάση που κερδίζει και πρέπει να πληρώσει για να ανέβει σε επίπεδο δυσκολίας. Σε αυτήν την φάση ο Μίχαελ Π. τα κάνει ρόϊδο και πατά λάθος κουμπιά. Αλλά το αυτόματο σύστημα αναγνωρίζει ότι από την άλλη κατεύθυνση της επίμαχης διαδρομής, που είναι μια γραμμή, κινείται αμαξοστοιχία, στην οποία σταθμάρχης έδωσε πράσινο φως και κατευθύνεται στο Μπαντ Άιμπλινγκ της Βαυαρίας.
Αλλά τα τέρατα του βιντεοπαιχνιδιού δεν τον αφήνουν να κάνει τις σωστές κινήσεις. Πατά και πάλι χειροκίνητα το λάθος κουμπί παίζοντας εντατικά το βιντεοπαιγνίδι στην οθόνη του κινητού του. Η τραγωδία ξεκινά. Το τραίνο περνά τον κόκκινο σηματοδότη και ανοίγει ταχύτητα. Από την άλλη κατεύθυνση κινείται και το άλλο τραίνο. Και τα δύο μεταφέρουν 150 επιβάτες. Η μετωπική σύγκρουση είναι αναπόφευκτη και σφοδρή. Δώδεκα νεκροί και 89 τραυματίες, πολλοί εξ αυτών σοβαρά. Κανονικά σύμφωνα με τον κανονισμό των Γερμανικών Σιδηροδρόμων απαγορεύεται η χρήση ιδιωτικού κινητού εν ώρα υπηρεσίας. Ανθρώπινο λάθος. Ο σταθμάρχης δικάζεται και καταδικάζεται σε φυλάκιση 3,5 χρόνων για ανθρωποκτονία εξ αμελείας. Τον Ιούλιο του 2018 αφήνεται ελεύθερος με περιοριστικούς όρους, όπως προβλέπει ο γερμανικός Ποινικός Κώδικας, έχοντας εκτίσει τα 2/3 της ποινής του. Ένα δυστύχημα που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί και που αναδεικνύει πόσο κρίσιμο επάγγελμα είναι αυτό του σταθμάρχη. Και πόση σημασία έχει η σωστή εκπαίδευση που πρέπει να πάρει. Ήδη από την περιγραφή των καθηκόντων όπως αναφέρονται στις γερμανικές ιστοσελίδες γίνεται σαφές.
Είναι υπεύθυνος για την ασφαλή και έγκυρη εκτέλεση των μετακινήσεων των αμαξοστοιχιών, την ασφάλειά τους και τις άλλες σχετικές εργασίες εντός μια καθορισμένης περιοχής αρμοδιότητάς του. Η θέση του είναι σε ένα σταθμαρχείο, σε ένα κέντρο τηλεχειρισμού ή σε ένα κέντρο επιχειρήσεων μιας εταιρείας σιδηροδρόμων. Ένας σταθμάρχης πρέπει να ξέρει να χειρίζεται τον εξοπλισμό και τα μηχανήματα στον τόπο εργασίας του και να ρυθμίζει τη λειτουργία τους παρά τις δικλίδες ασφαλείας που υπάρχουν στο σύστημα. Το επάγγελμα του σταθμάρχη είναι αναγνωρισμένο σύμφωνα με τον νόμο επαγγελματικής κατάρτισης BBiG και οι σπουδές διαρκούν συνήθως 3 χρόνια. Αλλά μπορεί να συντομευτούν σε 2,5 χρόνια για υποψήφιους με πιστοποιητικό δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Realschule και σε 2 χρόνια για υποψηφίους με απολυτήριο Abitur. Η κατάρτιση ολοκληρώνεται με μια θεωρητική και πρακτική εξέταση ενώπιον του αρμόδιου Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου.
Τεράστια η ευθύνη για τους σταθμάρχες
Η μεγαλύτερη εταιρεία με υποδομές εκπαίδευσης σταθμαρχών είναι η DB Netz AG. Πρόκειται για θυγατρική της Deutsche Bahn AG. Αν και η εταιρεία από το 1994 είναι οργανωμένη ως ανώνυμη εταιρεία, εν τούτοις ανήκει εξ ολοκλήρου στο γερμανικό δημόσιο και εκπροσωπείται από το γερμανικό Υπουργείο Ψηφιακών Υποθέσεων και Μεταφορών. Το ιδιαίτερο στη Deutsche Bahn AG από άλλους παρόχους είναι ότι προσφέρει επιπλέον εξάμηνη πρακτική άσκηση για την απόκτηση της άδειας άσκησης του επαγγέλματος.
Δύο μήνες σε σταθμαρχείο, 4 μήνες σε σεμινάριο στην DB Training ή σε εκπαιδευμένο προσωπικό της DB Netz. Η DB Netz, θυγατρική της DB, είναι η μεγαλύτερη διαχειρίστρια των σιδηροδρομικών υποδομών στη Γερμανία, που είναι και οι μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Όλες οι εταιρείες κατάρτισης απαιτούν επιπλέον τη συμμετοχή σε ένα ψυχολογικό τεστ ικανοτήτων πριν από την πρόσληψη.
Πέραν της ακρίβειας, της αξιοπιστίας και της ευελιξίας, οι υποψήφιοι πρέπει να είναι πρόθυμοι να αναλάβουν μεγάλη ευθύνη, καθώς είναι υπεύθυνοι για την ασφαλή εκτέλεση των δρομολογίων και των εργασιών ελιγμών και πρέπει να διατηρούν ψυχραιμία σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά από την κανονική λειτουργία, να παίρνουν τα κατάλληλα μέτρα ανάλογα με την κατάσταση με βάση πάντα τους ισχύοντες κανονισμούς και να είναι συγκεντρωμένοι στη δουλειά που κάνουν.
Κάτι που δεν ίσχυε για τον σταθμάρχη που έπαιζε με το κινητό του videogame την ώρα εργασίας. Και όπως με την τραγωδία των Τεμπών η κινητοποίηση ήταν μαζική. 180 πυροσβέστες με 79 οχήματα, 275 αστυνομικοί, 200 διασώστες με 195 οχήματα και 17 ελικόπτερα. Κορυφαίοι πολιτικοί έσπευσαν στον τόπο της τραγωδίας για να εκφράσουν την οδύνη τους. Και επειδή ήταν Καρναβάλι αμέσως ακυρώθηκαν όλες οι εκδηλώσεις της περιοχής.
Το ίδιο βράδυ της ημέρας του πολύνεκρου δυστυχήματος στους ποδοσφαιρικούς αγώνες οι ομάδες του Λεβερκούζεν και της Στουτγάρδης φορούσαν μαύρο περιβραχιόνιο. Λίγες ημέρες αργότερα, στην ενοριακή εκκλησία του Μπαντ Άιμπλινγκ έγινε θεία λειτουργία. Παραιτήσεις πολιτικών δεν υπήρξαν. Επρόκειτο σαφώς για ανθρώπινο λάθος. Μετά την αποφυλάκισή του, ο τότε σταθμάρχης άλλαξε δουλειά. Σχεδόν 7 χρόνια μετά, στην είσοδο της πόλης Μπαντ Άϊμπλινγκ υπάρχει ένα ψηλό σιδερένιο μνημείο που συμβολίζει τη δύναμη της μετωπικής σύγκρουσης των τρένων.
