Οι επιστήμονες ανακοίνωσαν τη Δευτέρα (30/11) ότι δεν ήταν η πρόσκρουση του αστεροειδούς που σκότωσε τους δεινόσαυρους πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, αλλά τα συντρίμμια που εκτοξεύτηκαν έπαιξαν κρίσιμο ρόλο.
Η δήλωση προέρχεται από μια ομάδα υπό την εποπτεία του Βασιλικού Παρατηρητηρίου του Βελγίου, η οποία διαπίστωσε ότι σκόνη από κονιοποιημένο βράχο πετάχτηκε στην ατμόσφαιρα της Γης, εμποδίζοντας τον ήλιο και κατά συνέπεια τη φωτοσύνθεση των φυτών.
Η νέα μοντελοποίηση έδειξε ότι η ποσότητα της σκόνης ήταν περίπου 2.000 γιγατόνοι – ξεπερνώντας το 11 φορές το βάρος του Έβερεστ – και παρέμεινε στην ατμόσφαιρα για έως και 15 χρόνια, προκαλώντας έναν “παγκόσμιο πυρηνικό χειμώνα”.
Ως επακόλουθο η βλάστηση θα είχε εξαφανιστεί, με αποτέλεσμα την πείνα πολλών φυτοφάγων ειδών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων δεινοσαύρων – ξεκινώντας την καταστροφική μαζική εξαφάνιση που είδε το 75% των ζωντανών πλασμάτων να εξαφανίζονται από τη Γη.
Οι επιστήμονες προσπαθούν να αποκαλύψουν το μυστήριο της εξαφάνισης των δεινοσαύρων από τότε που ανακαλύφθηκε ο κρατήρας Chicxulub το 1978. Ωστόσο, ο γεωλογικός σχηματισμός δεν είναι αρκετός για να συμπεράνει κανείς ότι ο τεράστιος αστεροειδής ήταν αρκετός για να οδηγήσει τους δεινόσαυρους στην εξαφάνιση.
Η κορυφαία θεωρία πρόσφατα ήταν ότι το θείο από την πρόσκρουση του αστεροειδούς —ή αιθάλη από παγκόσμιες πυρκαγιές που πυροδότησε— απέκλεισε τον ουρανό και βύθισε τον κόσμο σε έναν μακρύ, σκοτεινό χειμώνα, σκοτώνοντας τα πάντα, εκτός από τους λίγους τυχερούς.
Ωστόσο, η έρευνα που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα με βάση σωματίδια που βρέθηκαν σε μια κρίσιμη τοποθεσία απολιθωμάτων επιβεβαίωσε μια προηγούμενη υπόθεση: ότι η σκόνη που εκτοξεύτηκε από τον αστεροειδή προκάλεσε τον δύσκολο χειμώνα.
Τα σωματίδια βρέθηκαν στη θέση απολιθωμάτων Tanis στην πολιτεία της Βόρειας Ντακότα των ΗΠΑ. Αν και 1.865 μίλια μακριά από τον κρατήρα, η τοποθεσία έχει διατηρήσει αρκετά αξιόλογα ευρήματα που πιστεύεται ότι χρονολογούνται αμέσως μετά την πρόσκρουση αστεροειδών σε στρώματα ιζήματος μιας αρχαίας λίμνης.
Οι ερευνητές είπαν ότι τα σωματίδια σκόνης ήταν περίπου 0,8 έως 8,0 μικρόμετρα – ακριβώς το σωστό μέγεθος για να κολλήσουν στην ατμόσφαιρα για έως και 15 χρόνια.
Εισάγοντας αυτά τα δεδομένα σε κλιματικά μοντέλα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τη σημερινή Γη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σκόνη πιθανότατα έπαιξε πολύ πιο σημαντικό ρόλο στη μαζική εξαφάνιση από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.
Ο Sean Gulick, γεωφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν και που δεν συμμετείχε στην έρευνα, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η μελέτη ήταν μια άλλη ενδιαφέρουσα προσπάθεια για να απαντηθεί η «καυτή ερώτηση» – τι οδήγησε τον αντίκτυπο του χειμώνα – αλλά δεν έδωσε την οριστική απάντηση. Τόνισε ότι η ανακάλυψη του τι συνέβη κατά την τελευταία εκδήλωση μαζικής εξαφάνισης στον κόσμο ήταν σημαντική για την κατανόηση του παρελθόντος και του μέλλοντος.
«Ίσως μπορούμε να προβλέψουμε καλύτερα τη δική μας μαζική εξαφάνιση που μάλλον βρισκόμαστε στη μέση», είπε ο Gulick.
