Οι στόχοι και οι προσκλήσεις έως το 2030 και ο Χωροταξικός Σχεδιασμός, ο οποίος αποτελεί βασικό εργαλείο της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της χώρας μας συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του τρίτου πάνελ του Συμποσίου Ιχθυοκαλλιέργειας 2022 που πραγματοποιείται από το Πανεπιστήμιο Πατρών, τη Next is Now και την Dome Consulting Firm, υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Συντονιστής του πάνελ ήταν η δημοσιογράφος, Βάσω Αγγελέτου.
Της Κωνσταντίνας Χελιδώνη
Στις τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η ευρωβουλευτής, αντιπρόεδρος Επιτροπής Αγροτικής Ανάπτυξης, Μέλος Επιτροπής Αλιείας, Κλάρα-Ευγενία Αγκιλέρα Γκαρθία. «Ο κλάδος της υδατοκαλλιέργειας δεν έχει αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες ανάπτυξής του. Αυτό απαιτεί ένα νομικό πλαίσιο αξιόπιστο, εξορθολογισμένο και ελκυστικό για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Πρωταρχικός στόχος είναι η μείωση των εισαγωγών και η εξοικονόμηση του 70% της συνολικής ποσότητας θαλασσινών που καταναλώνουμε οι Ευρωπαίοι,μειώνοντας έτσι το εμπορικό μας έλλειμμα των 21 δισ. ευρώ. Η ευρωπαϊκή υδατοκαλλιέργεια πληροί υψηλά πρότυπα όσον αφορά την ποιότητα των προϊόντων, την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων. Ωστόσο, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την ποικιλομορφία την ανταγωνιστικότητα και τις περιβαλλοντικές αποδόσεις. Αυτό αποτελεί τον δεύτερο μεγάλο στόχο του κλάδου», τόνισε. Εστίασε, δε, στη δυνατότητα του κλάδου να συμβάλει στην απεξάρτηση της ευρωπαϊκής οικονομίας από τον άνθρακα. «Η υδατοκαλλιέργεια μπορεί να συμβάλει συνεκτικά στην παροχή οικοσυστημικών υπηρεσιών προς την κοινωνία. Η καλλιέργεια φυκιών και οστρακοειδών ειδικότερα μπορεί να συνεισφέρει στην απεξάρτηση της οικονομίας της Ε.Ε. από τον άνθρακα και εν τέλει στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής», είπε.
Στον Χωροταξικό Σχεδιασμό αναφέρθηκε ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Δρ. Πολεοδόμος-Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Ευθύμης Μπακογιάννης ανακοινώνοντας ότι πολύ σύντομα θα είναι στον αέρα ο διαγωνισμός για το νέο ειδικό χωροταξικό για τις ιχθυοκαλλιέργειες, που θα ορίζει το πλαίσιο για την επόμενη δεκαετία. “Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η χωροθέτηση έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς όσο αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε εκκρεμότητα δεν μπορεί να δοθεί άδεια για νέα μονάδα υδατοκαλλιέργειας κ.α.” δήλωσε ο ίδιος θέλοντος να τονίσει την κομβική σημασία του χωροταξικού. Ωστόσο, το πιο σημαντικό για τον γενικό γραμματέα είναι το κοινωνικό θέμα που συνδέεται με το χωραταξικό υπογραμμίζοντας ότι: “Είναι φανερό ότι το μεγαλύτερο ζήτημα είναι το κοινωνικό. Δεχόμαστε συνεχώς επιστολές, προσφυγές κ.α. Όταν δεν γίνονται αποδεκτοί οι σχεδιασμοί από τις τοπικές κοινωνίες, τότε οι επιπτώσεις είναι πολύ σοβαρές”.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης μίλησε για όλα τα ζητήματα που πρέπει να εξετάσει ο κλάδος σχετικά με το περιβάλλον. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στο φαινόμενο του ευτροφισμού, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο είναι το βασικό περιβαλλοντικό ζήτημα των ιχθυοκαλλιεργειών. “Η λύση σε όλα τα ζητήματα είναι ο σωστός σχεδιασμός της μονάδας ιχθυοκαλλιέργειας” πρόσθεσε ο γενικός γραμματέας. Μεταξύ των ζητημάτων που πρέπει να εξετάσει ο κλάδος, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι επίσης τα ξενικά είδη, η χρήση τροφών που να είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον και το ενεργειακό αποτύπωμα.
Η προϊσταμένη Διεύθυνσης
“Η ιχθυοκαλλιέργεια είναι μονόδρομος” επεσήμανε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Τμήματος Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών του Πανεπιστημίου Πατρών, καθ. Γεώργιος Κατσέλης. Σχετικά με το Χωροταξικό ο ίδιος είπε ότι: “Καλώς ή κακώς όσον αφορά το περιβάλλον ξεκινήσαμε με ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο στον κλάδο των υδατοκαλλιεργειών”. Για το θέμα των αντιδράσεων, όσον αφορά τον χωραταξικό σχεδιασμό, ο καθηγητής εξήγησε ότι σε μια έρευνα που πραγματοποίησαν οι μεγαλύτερες αντιδράσεις εμφανίζονται σε περιοχές που έχουν ανεπτυγμένη ιχθυοκαλλιέργεια και τουρισμό ή θέλουν να αναπτυχθούν στον κλάδο του τουρισμού, ενώ αντιδράσεις υπάρχουν όπως είπε και από περιοχές απομονωμένες.
Για την ιχθυοκαλλιέργεια του μέλλοντος μίλησε η Διευθύνουσα Σύμβουλος ΝΑΥΣ, Ιωάννα Αργυρού περιγράφοντας όλες τις νέες τεχνολογίες που θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή στον τομέα. “Οι υδατοκαλλιέργειες θα μπορούσαν να συνδυαστούν με υπεράκτιες πλατφόρμες αιολικών πάρκων, στα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να τοποθετηθούν και φωτοβολταϊκά συστήματα. Σε αυτή τη περίπτωση θα έχουμε και διαφοροποίηση ως προς τα είδη. Όχι μόνο ψάρια, αλλά και φύκια, μύδια, στρείδια. Παράλληλα, θα μπορούσαμε να έχουμε και άλλες συνέργειες, όπως είναι η δημιουργία ενός τεχνητού υφάλου” ανέφερε η Ι. Αργυρού. Ένα θέμα που προέταξε η ίδια είναι και οι μεταρρυθμίσεις υπογραμμίζοντας ότι: “Θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις τόσο για την απλούστευση των διαδικασιών, όσο και για την απλούστευση της καινοτομίας που σχετίζεται με τις υδατοκαλλιέργειες”.
Χρυσός χορηγός της εκδήλωσης είναι η Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) και η Fish From Greece. Χορηγοί οι: Μασούτης, MED FRIGO, IRIDA, UTC, PRAXIS, OKAA, ΗΛΙΟΣ, Αlni Technical Bureau, Soya Hellas, Μύλοι Σόγιας, ΝΑΥΣ, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και Heart of Greece.
