Σε διπλό κλοιό βρίσκονται πλέον όσοι δραστηριοποιούνται στο πεδίο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και επιχειρούν να φοροδιαφύγουν: Από τη μια, η Εφορία «έστησε» ηλεκτρονική «παγίδα» κλείνοντας συμφωνία με πλατφόρμες διαμοιρασμού μέσω των οποίων ενοικιάζονται τα ακίνητα, ώστε να αντλεί πληροφορίες για κάθε συναλλαγή. Και από την άλλη το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας επιβάλλει φόρους και ΦΠΑ σε εκείνους που διαχειρίζονται περισσότερα από 3 καταλύματα.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
«Colpo grosso» από τις ελεγκτικές Αρχές που «βάζουν μπροστά» αλλεπάλληλες διασταυρώσεις στοιχείων, τα οποία αφορούν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις: H φοροδιαφυγή, οι παρατυπίες και η δήλωση πλασματικών στοιχείων, άλλωστε, μοιάζει να έχουν πάρει διαστάσεις στο συγκεκριμένο πεδίο.
Με ποιες πλατφόρμες θα ανταλλάσσει στοιχεία η ΑΑΔΕ
Για αυτό το λόγο, η ΑΑΔΕ υπέγραψε νέο επικαιροποιημένο Μνημόνιο Συνεργασίας με τις ψηφιακές πλατφόρμες Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, σαφώς αναβαθμισμένο σε σχέση με το προηγούμενο, προκειμένου τα δεδομένα τα οποία ανταλλάσσονται να οδηγούν σε εκείνους που νοικιάζουν τα σπίτια τους σε τουρίστες χωρίς να δηλώνουν τα πραγματικά τους έσοδα.
Με την νέα συμφωνία, οι ψηφιακές πλατφόρμες πλέον:
- Εισάγουν συντακτικούς ελέγχους στο πεδίο όπου αναγράφονται οι αριθμοί μητρώου των ακινήτων (ΑΜΑ/ ΕΣΛ/ ΜΑΓ), προς αποφυγή λαθών και καταστρατηγήσεων από τους διαχειριστές.
- Αποστέλλουν επιπλέον το όνομα και το επίθετο του κατόχου λογαριασμού IBAN για την ταυτοποίηση και τον έλεγχο των διαχειριστών.
- Συμπεριλαμβάνουν το σύνολο των ετησίων ενοικιάσεων (διανυκτερεύσεων) της κάθε καταχώρησης.
- Επιστρέφουν στην ΑΑΔΕ, σε μορφή αρχείου, τους διαχειριστές που δεν συμμορφώθηκαν ενώ έχουν ήδη λάβει ειδοποιήσεις για να συμπληρώσουν ή να διορθώσουν τον αριθμό του ακινήτου τους.
- Ανταλλάσσουν υποχρεωτικά τα δεδομένα σε συγκεκριμένη μορφή αρχείου, γεγονός που διευκολύνει και επιταχύνει τη διαδικασία.
Επιπρόσθετα η πρακτική της κατηγοριοποίησης των καταχωρήσεων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις και μη, σύμφωνα με το εμπορικό τους μοντέλο, επεκτείνεται σε όλες τις πλατφόρμες.
Βαρύτατα πρόστιμα για όσους… κρύβονται
Η ΑΑΔΕ διευκολύνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο και προχωρά σε σαρωτικούς ηλεκτρονικούς ελέγχους, πόσο μάλλον όταν νωρίτερα είχε φροντίσει να στήσει μεθοδικά τις ηλεκτρονικές της «φάκες»: Υιοθετήθηκαν νέες διαδικασίες ελέγχου και επιβολής κυρώσεων για παράνομες ενοικιάσεις «τύπου Airbnb» με τους ελεγκτές να έχουν το «ελεύθερο» όχι μόνον να προσποιούνται τους πελάτες, αλλά και να καταγράφουν … σε βίντεο ή screen shot τις ύποπτες μισθώσεις!
Το επιχειρησιακό σχέδιο προβλέπει ότι σε πρώτη φάση, το κέντρο βάρους των ελέγχων θα πέσει στους ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων τύπου Airbnb που δεν έχουν δηλώσει τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων ή έχουν δηλώσει λανθασμένα στοιχεία για τα ακίνητά τους.
Στη συνέχεια οι έλεγχοι θα επεκταθούν στα εισοδήματα που θα εμφανίσουν στην Εφορία οι ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Εφόσον διαπιστωθεί ότι τα ακίνητα είτε δεν έχουν δηλωθεί στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής είτε αναρτήθηκαν σε ψηφιακές πλατφόρμες χωρίς εμφανή αναγραφή του Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) Βραχυχρόνιας Διαμονής ή του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας (ΕΣΛ) ή του Μοναδικού Αριθμού Γνωστοποίησης (ΜΑΓ), τότε θα αποστέλλονται στις Εφορίες τα στοιχεία των ακινήτων και των διαχειριστών για την επιβολή έξτρα φόρων και προστίμων που φτάνουν τις 5.000 ευρώ.
Το πρόστιμο επιβάλλεται στον «Διαχειριστή» και σε περίπτωση που δεν προκύπτει ότι ο «Διαχειριστής» είναι υπεκμισθωτής ή τρίτος, το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος του κυρίου ή του επικαρπωτή του ακινήτου.
Από τη διαπίστωση της παράβασης, ο «Διαχειριστής» υποχρεούται εντός 15 ημερολογιακών ημερών να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες συμμόρφωσης.
Εκτός από τα πρόστιμα, σε όσους δεν προχωρήσουν στις απαραίτητες διορθώσεις, δηλώνοντας τον ΑΜΑ ή διευθετώντας λάθη και παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, θα διαγράφεται και το ακίνητό τους από τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Σε περίπτωση που διαπιστώνεται εκ νέου διάπραξη της ίδιας παράβασης εντός ενός έτους από την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου και εφόσον έχει παρέλθει το 15ήμερο ως προθεσμία για την ολοκλήρωση των ενεργειών συμμόρφωσης του «Διαχειριστή», το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο και στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης στο τετραπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος, δηλαδή 20.000 ευρώ.
Ανατροπές και στη φορολόγηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Πέρα από τους ελέγχους, υπάρχει και η… φορολόγηση: Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας –όπως ανακοίνωσε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός- θα διαχειριστεί διαφορετικά πια το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση.
Τα έσοδα που προέρχονται από 3 ή περισσότερα ακίνητα από τον Ιανουάριο θα υπόκεινται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Εφόσον ιδιοκτήτες ή διαχειριστές εκμεταλλεύονται τρία ή περισσότερα καταλύματα, θα υπάγονται σε ΦΠΑ.
Επίσης, θα υιοθετηθεί για αυτά ο «ξενοδοχειακός» φόρος διαμονής και μάλιστα αυξημένος, καθώς πλέον διαμορφώνεται ως εξής:
- ενοικιαζόμενα και ξενοδοχεία ενός και δύο αστέρια: από 0,50 ευρώ σε 1,5 ευρώ
- 3 αστέρια: από 1,5 ευρώ στα 3 ευρώ
- 4 αστέρια: από 3 ευρώ στα 7 ευρώ
- 5 αστέρια: από 4 ευρώ στα 10 ευρώ
