Μια από τις πιο σοβαρές προκλήσεις για την Συρία τα τελευταία χρόνια εκτυλίσσεται στο Χαλέπι, όπου δεκάδες στρατιώτες του συριακού στρατού έχουν σκοτωθεί από μεγάλη επίθεση των τζιχαντιστών της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (ΧΤΣ).
Κατά τη διάρκεια αιφνιδιαστικής εφόδου, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 320 άνθρωποι, καθώς τζιχαντιστές και αντάρτες κυρίευσαν το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπίου, του δεύτερου μεγαλύτερου αστικού κέντρου της Συρίας, οδηγώντας τον συριακό στρατό σε αναδιάταξη.
Ρωσική εμπλοκή
Το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι η ρωσική αεροπορία πραγματοποίησε επιδρομές εναντίον των ανταρτών, σε υποστήριξη του συριακού στρατού.
Οι επιθέσεις στόχευσαν συγκεντρώσεις ανταρτών, κέντρα διοίκησης, αποθήκες και θέσεις πυροβολικού στις επαρχίες Χαλεπίου και Ιντλίμπ. Σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά, περίπου 300 αντάρτες σκοτώθηκαν.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα τη Βρετανία που διαθέτει ευρύ δίκτυο πηγών στην εμπόλεμη χώρα, ανέφερε ρωσικά αεροπορικά πλήγματα χθες νωρίς το πρωί στο Χαλέπι, τα πρώτα από το 2016, τη χρονιά που η Δαμασκός ανέκτησε τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας πόλης αυτής της βορειοδυτικής Συρίας με τη βοήθεια, μεταξύ άλλων, της Μόσχας.
Χθες μετά το μεσημέρι, «πιθανόν» ρωσικός αεροπορικός βομβαρδισμός έπληξε «πολιτικά αυτοκίνητα» σε τομέα του Χαλεπίου που ελέγχεται από αντάρτες, σκοτώνοντας 16 άμαχους, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Φωτορεπόρτερ του Γαλλικού Πρακτορείου είδε απανθρακωμένα οχήματα και πτώματα στο οδόστρωμα.
Σύμφωνα με το Reuters, η ρωσική επιτροπή συμφιλίωσης των εχθρικών μερών για τη Συρία επιβεβαίωσε την κλιμάκωση, αναφέροντας ότι οι επιδρομές αποσκοπούν στη σταθεροποίηση της κατάστασης και στην υποστήριξη των κυβερνητικών συριακών δυνάμεων.
Στρατιωτική αναδιάταξη
Η διοίκηση του συριακού στρατού παραδέχθηκε την προέλαση των ανταρτών, πρόσθεσε πως υπέστη «δεκάδες απώλειες», νεκρούς και τραυματίες, στην επίθεσή τους, αναφέροντας ότι οι επιθέσεις τους πραγματοποιήθηκαν με μεγάλες δυνάμεις από πολλαπλές κατευθύνσεις. Σε ανακοίνωσή του, ο στρατός ανέφερε ότι προχώρησε σε «αναδιάταξη για την ενίσχυση των γραμμών άμυνας, τη διασφάλιση των πολιτών και την προστασία των στρατιωτών».
Καθώς ο συριακός στρατός προετοιμάζει αντεπίθεση, οι αεροπορικές επιδρομές συνεχίζονται. Σύμφωνα με την φιλοκυβερνητική εφημερίδα al-Watan, επιθέσεις σημειώθηκαν σε σημεία συγκέντρωσης ανταρτών και φαλάγγων εντός της πόλης, ενώ κάτοικος ανέφερε απώλειες στην πλατεία Μπάσελ του Χαλεπίου.
Κατάληψη αεροδρομίου και άλλων περιοχών
Οι αντάρτες δήλωσαν ότι έχουν καταλάβει το αεροδρόμιο του Χαλεπίου, ενώ μια πηγή ασφαλείας επιβεβαίωσε την πληροφορία.
Παράλληλα, δύο πηγές από την αντιπολίτευση ανέφεραν ότι οι δυνάμεις των ανταρτών κατέλαβαν την πόλη Μααράτ αλ Νούμαν στην επαρχία Ιντλίμπ, ελέγχοντας πλέον ολόκληρη την περιοχή.

Αντάρτες κυκλοφορούσαν στους δρόμους με φορτηγά, ενώ σημαία της συριακής αντιπολίτευσης κυμάτιζε κοντά στην ιστορική ακρόπολη του Χαλεπίου.
تصرف کنسولگری جمهوری اسلامی در شهر #حلب توسط نیروهای مسلح مخالف #بشار_اسد
درود. هر جاییکه توسط خامنهای اشغال شده باید از چنگ او درآورد. سرنگون باد حکومت جلادان “#خامنهای – #اسد“The seizure of #Iran Islamic Regime’s Consulate in the city of #Aleppo by armed forces opposing… pic.twitter.com/XSNvMJKAg0
— Rev. Maryam Jam کشیش جم (@Rev_MaryamJam) December 1, 2024
Κατά το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι αντικαθεστωτικοί προωθήθηκαν επίσης στις επαρχίες Ιντλίμπ και Χάμα (κεντρικά), παίρνοντας τον έλεγχο «δεκάδων κοινοτήτων στρατηγικής σημασίας χωρίς καμιά αντίσταση».
🚨| Las fuerzas del régimen de Bashar Al Assad están huyendo de Hama hacia Homs ante las ofensivas rebeldes, que también han tomado el Aeropuerto Internacional de Aleppo. La gente en las calles está derribando las estatuas del tirano Assad. Otro Maduro? pic.twitter.com/Rx9kPm9Auc https://t.co/ENgNMdjR0R
— LuisOrlando Díaz Vólquez (@GUASABARAeditor) December 1, 2024
Οι τζιχαντιστές και οι αντάρτες επέβαλαν 24ωρη απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 17:00 χθες (16:00 ώρα Ελλάδας), για «την ασφάλεια των κατοίκων».
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (ΧΤΣ)
Η Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), οργάνωση στην οποία κυρίαρχος είναι ο άλλοτε συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα, και οργανώσεις σύρων ανταρτών, κάποιες υποστηριζόμενες από την Τουρκία, εξαπέλυσαν την Τετάρτη, την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στη Χεζμπολάχ και το Ισραήλ στον Λίβανο, έφοδο με ορμητήριο την επαρχία Ιντλίμπ, το έσχατο οχυρό των αντικαθεστωτικών, που βρίσκεται σχεδόν όλο πέραν του ελέγχου της Δαμασκού
Οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ έχουν κατατάξει τη ΧΤΣ ως τρομοκρατική οργάνωση εδώ και χρόνια, εξαιτίας του παρελθόντος της και της σύνδεσής της με την Αλ Κάιντα.
Το 2016, η οργάνωση διέκοψε επίσημα τις σχέσεις της με την Αλ Κάιντα, ενώ ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Γκολάνι, ηγέτης της ΧΤΣ, ξεκίνησε εκστρατεία καταστολής άλλων εξτρεμιστικών ομάδων στην επικράτειά της.
Παράλληλα, η ΧΤΣ επικεντρώθηκε στην προώθηση πολιτικής διακυβέρνησης στις περιοχές που ελέγχει, κατέστειλε κάποιες εξτρεμιστικές ομάδες στην επικράτειά της και προσπάθησε να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής των θρησκευτικών ελευθεριών.
Διεθνείς αντιδράσεις
Στην Ουάσινγκτον, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου παρακολουθεί στενά την κατάσταση και βρίσκεται σε επαφή με τις πρωτεύουσες της περιοχής. Ο εκπρόσωπος Σον Σάβετ τόνισε ότι η άρνηση της Συρίας να συμμετάσχει σε πολιτική διαδικασία, καθώς και η εξάρτησή της από τη Ρωσία και το Ιράν, οδήγησαν στην κατάρρευση των γραμμών του καθεστώτος Άσαντ στη βορειοδυτική Συρία.
«Η μόνιμη άρνηση του καθεστώτος Άσαντ να προχωρήσει στην πολιτική διαδικασία», που προβλεπόταν στην απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ το 2015, «καθώς και η εξάρτησή του από τη Ρωσία και το Ιράν δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τα γεγονότα που εκτυλίσσονται, συμπεριλαμβανομένης της κατάρρευσης των γραμμών του καθεστώτος Άσαντ στη βορειοδυτική Συρία», δήλωσε ο Σάβετ.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση των ανταρτών, καλώντας σε αποκλιμάκωση.
Το Ιράν ανέφερε χθες πως «τρομοκρατικά στοιχεία» επιτέθηκαν στο προξενείο του στο Χαλέπι. Ο υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί αναμένεται εντός της ημέρας στη Δαμασκό, προτού μεταβεί αύριο στην Τουρκία. Η Τεχεράνη κάλεσε να υπάρξει «συντονισμός» με τη Μόσχα για να αποκρουστεί η επίθεση.
Η Βαγδάτη τόνισε πως η «ασφάλεια» και η «σταθερότητα» της Συρίας «συνδέονται» άρρηκτα με την κατάσταση στο Ιράκ.
Η Γαλλία κάλεσε όλα τα μέρη να εγγυηθούν την «προστασία του άμαχου πληθυσμού» στο Χαλέπι.
Ο τουρκικός στρατός, που ελέγχει ζώνες της συριακής επικράτειας κατά μήκος των συνόρων των δυο χωρών, κάλεσε προχθές Παρασκευή να λάβουν «τέλος» οι «επιθέσεις» στην Ιντλίμπ, έπειτα από αεροπορικές επιδρομές στης Ρωσίας και της Συρίας.
Το ιστορικό της σύγκρουσης
Ο πόλεμος στη Συρία, που ξεκίνησε το 2011, στον οποίο ενεπλάκησαν διάφορες παρατάξεις με την υποστήριξη περιφερειακών και μεγάλων δυνάμεων, έχει στοιχίσει τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και έχει εκτοπίσει εκατομμύρια.
Το Χαλέπι, που κατελήφθη πλήρως από την κυβέρνηση το 2016 με τη στήριξη της Ρωσίας, αποτέλεσε κρίσιμο σημείο καμπής στη σύγκρουση. Η νέα αυτή εξέλιξη επαναφέρει τον εμφύλιο στο προσκήνιο, ανατρέποντας την παγωμένη κατάσταση των τελευταίων ετών.
Χάρη κυρίως στη στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας, του Ιράν και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ άρχισε από το 2015 αντεπίθεση που του επέτρεψε να ανακαταλάβει προοδευτικά το μεγαλύτερο μέρος της χώρας και το 2016 όλη την πόλη του Χαλεπίου.
Με πληροφορίες από: Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Associated Press