Με την ανακοίνωση του πρωθυπουργού για την υποβολή του νομοσχεδίου για την κατάργηση των περιορισμών για την ψήφο των αποδήμων, άνοιξε πάλι στα media η συζήτηση για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των απόδημων Ελλήνων απέναντι στην πατρίδα. Για κάποιον, όπως εγώ, που ζει ήδη 32 χρόνια στο εξωτερικό, η συζήτηση αυτή είναι αποκαρδιωτική.
Ενώ το Σύνταγμά μας αυτονόητα προβλέπει ότι τα δικαιώματα όλων των Ελλήνων πολιτών είναι ίσα, πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα δεν έχουν απαντήσει στο θεμελιώδες ερώτημα: Τελικά, τους θέλουν τους αποδήμους, τους ομογενείς; Είναι τελικά πλούτος για την Ελλάδα οι Ελληνες του εξωτερικού, ένα πλεονέκτημα, μια προέκταση της Ελλάδας, μια εφεδρεία πολιτική, πολιτιστική και δημογραφική, ή μήπως, τελικά, για μερικούς είναι ένα άχθος, ένα βάρος, μια περιττή υποχρέωση, μια οικονομική επιβάρυνση χωρίς καμία χρησιμότητα;
Τους θεωρούν Ελληνες πολίτες; Ή, μήπως, η απόφασή μας, πιο συχνά η ανάγκη, ακόμα και η μοίρα μας να φύγουμε από την Ελλάδα ή να γεννηθούμε στο εξωτερικό, εμείς ή τα παιδιά μας, πρέπει να στερεί δικαιώματά μας σε σχέση με την Ελλάδα; Η απάντηση, που φαίνεται αυτονόητη για οποιαδήποτε ευρωπαϊκή κοινωνία, αλλά και την πλειονότητα των αμερικανικών, ασιατικών ακόμα και αφρικανικών χωρών, δυστυχώς αμφισβητείται με τη συζήτηση που διεξάγεται για τη διευκόλυνση ή μη της ψήφου των αποδήμων. Πράγματι, σήμερα όλα τα κράτη της Ε.Ε. προβλέπουν δυνατότητα των πολιτών τους να ψηφίζουν από το εξωτερικό. Δημιουργείται η εντύπωση ότι μόνο στην Ελλάδα η δημοκρατία κινδυνεύει και το εκλογικό σώμα αλλοιώνεται από την ψήφο των πολιτών της που κατοικούν στο εξωτερικό. Οι περιορισμοί που τέθηκαν με τον πρώτο νόμο για την ψήφο στο εξωτερικό στερούνται κάθε λογικής και είναι οριακής συνταγματικότητας. Η υποχρέωση, π.χ., υποβολής φορολογικής δήλωσης είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να ψηφίσουν οι πολύ νέοι, οι 16άρηδες και οι φοιτητές που δεν κάνουν ακόμα ατομικές φορολογικές δηλώσεις. Οσο και αν υπήρχε η δυνατότητα υποβολής επί τούτου μηδενικής φορολογικής δήλωσης, όταν είναι η πρώτη φορά οι νέοι διστάζουν, δεν έχουν τα χρήματα να ζητήσουν από λογιστή να το κάνει και τελικά δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν.
Η υποχρέωση αυτή είναι ακατανόητη, καθώς επιβλήθηκε από το ΚΚΕ και υποστηρίζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, κόμματα που κομπάζουν ότι ενδιαφέρονται για τα δικαιώματα όσων έχουν χαμηλά εισοδήματα και για τους νέους. Αντί αυτού, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ μάς επιστρέφουν στον μεσαίωνα, όταν δικαίωμα λόγου στα κοινά είχαν μόνο όσοι είχαν εισοδήματα και πλήρωναν φόρους, οι γαιοκτήμονες και οι οικονομικά ισχυροί. Ο προκρούστειος περιορισμός των 35 ετών απουσίας από την Ελλάδα είναι ακατανόητος, επίσης. Με βάση ποια λογική κάποιος που κατοικεί και εργάζεται στο εξωτερικό για πολλά χρόνια θεωρείται ακατάλληλος για ψηφοφόρος; Υπάρχουν Ελληνες που ζουν και αναπνέουν Ελλάδα καθημερινά παρά το γεγονός ότι λείπουν 10 ή και 50 χρόνια. Ο επί 13 χρόνια πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Βρυξελλών, ο αρχηγός των Ελλήνων της πόλης μας, δεν είχε δικαίωμα διευκόλυνσης της ψήφου του. Και ο νυν πρόεδρος, που ήρθε στο Βέλγιο μικρό παιδί επίσης. Πολλοί από τους ανθρακωρύχους του Βελγίου που ζουν ακόμα στο Βέλγιο και από τους εργάτες στη Γερμανία ή στη Σουηδία δεν έμαθαν ποτέ καλά άλλη γλώσσα από την ελληνική. Δεν απέκτησαν ποτέ άλλη ιθαγένεια από την ελληνική. Ενημερώνονται κατά συνέπεια κυρίως από ελληνικά κανάλια. Βλέπουν ελληνικό ποδόσφαιρο. Στην εποχή του διαδικτύου, είναι δυνατόν να λέμε ότι όποιος δεν κατοικεί στην Ελλάδα δεν ξέρει τι γίνεται στην Ελλάδα; Οτι είναι εντέλει λιγότερο Ελληνας; Υπογραμμίζω ότι ο εκλογικός νόμος δεν χορηγεί δικαίωμα ψήφου σε Ελληνες πολίτες που δεν το είχαν. Διευκολύνει απλώς αυτούς που έχουν ήδη δικαίωμα ψήφου να ψηφίσουν από τις χώρες που βρίσκονται την ημέρα των εκλογών. Οσοι δεν διευκολύνονται διατηρούν το δικαίωμά τους να ψηφίσουν, αρκεί να ταξιδέψουν στην εκλογική τους περιφέρεια. Με λίγα λόγια, όποιος έχει ελεύθερο χρόνο και διαθέσιμα 200, 500, 1.000 ευρώ για το αεροπορικό εισιτήριο, ανάλογα με το πού κατοικεί, μπορεί να «αλλοιώσει» το εκλογικό αποτέλεσμα, είτε ζει 10 χρόνια στο εξωτερικό, είτε 50. Είτε γνωρίζει τι γίνεται στην Ελλάδα, είτε όχι. Οποιος δεν έχει οικονομική άνεση, οι λιγότερο ευκατάστατοι, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι εργάτες, οι φοιτητές, δεν έχουν δικαίωμα να διευκολυνθούν. Δεν είναι αυτό μια απαράδεκτη διάκριση, οικονομική και ταξική;
Από τότε που πρωτοπήγα στο εξωτερικό, άκουσα εκατοντάδες φορές Ελληνες επισήμους να λένε μια φράση κλισέ: «Οι απόδημοι Ελληνες είναι δύο φορές Ελληνες». Οταν, όμως, η ελληνική πολιτεία με τεράστια καθυστέρηση καλείται να νομοθετήσει γι’ αυτούς, τους αντιμετωπίζει ως λιγότερο Ελληνες, ως «Ελληνες περιορισμένης ευθύνης», που πρέπει να αποδείξουν την ελληνικότητά τους για να ασκήσουν ένα συνταγματικό τους δικαίωμα.
Ο Αλέξης Τσίπρας αποκάλεσε, μάλιστα, κατά την προεκλογική εκστρατεία τον Κύπριο υποψήφιο βουλευτή Επικρατείας της Ν.Δ., Χρήστο Στυλιανίδη, «νατουραλιζέ» Ελληνα, αμφισβητώντας έτσι ότι οι Κύπριοι είναι τμήμα της ελληνικής ομογένειας! Λες και οι Κύπριοι δεν είναι Ελληνες, αλλά τίποτα… Λατινοαμερικανοί που έρχονται να κλέψουν το ψωμί των Ελλήνων ποδοσφαιριστών. Πιστός στην«αποδημοφοβία» του, ο ΣΥΡΙΖΑ αρνείται και τώρα την κατάργηση των περιορισμών στην ψήφο των αποδήμων, υπερθεματίζοντας με τον γνωστό λαϊκισμό του σε προτάσεις που είναι ακόμη αδύνατο να εφαρμοστούν. Ο Νίκος Παππάς, υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, επανέλαβε μόλις στις 20/7 σε συνέντευξή του ότι «μπορεί να αλλοιωθεί το συνολικό αποτέλεσμα από ανθρώπους που δεν διαμένουν και δεν φορολογούνται στη χώρα». Το ΠΑΣΟΚ, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, παραμένει βουβό. Θα είναι πολύ κακό μήνυμα για τη νέα Βουλή αν το ΠΑΣΟΚ υπαναχωρήσει από τη γενναία θέση της Φώφης Γεννηματά, αντί να εκφράσει θέση αρχής. Γιατί θα αποδείξει έτσι ότι για να ανέβουν τα ποσοστά του γίνεται πιο ΣΥΡΙΖΑ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η δήθεν πατριωτική Ελληνική Λύση γυρίζει την πλάτη στους απόδημους Ελληνες αρνούμενη μέχρι σήμερα να ψηφίσει το ίδιο και απαράλλακτο νομοσχέδιο που είχε υπερψηφίσει το 2021. Το ΚΚΕ είναι πράγματι πιστό στην πάγια θέση του, να διευκολυνθούν μόνο οι πρόσφατοι μετανάστες, επιβάλλοντας παράλογα κριτήρια που μόνο στόχο έχουν να περιορίσουν αυθαίρετα το εκλογικό σώμα σε αυτό το οποίο βολεύει εκλογικά το ΚΚΕ. Αυτό στο οποίο έχει προσβάσεις. Ομως, πότε τίποτα καλό για μια χώρα δεν προέκυψε από νομοθεσία που περιορίζει το εκλογικό σώμα στο αρεστό και στερεί δικαιώματα από ένα μέρος των πολιτών για κομματικά οφέλη.
Οι Ελληνες του εξωτερικού δεν περιμένουν απάντηση από την ελληνική πολιτεία, από τη Βουλή των Ελλήνων, αν πρέπει να συνεχίσουν να αγωνίζονται τα παιδιά τους που γεννήθηκαν σε μεικτό γάμο, που πηγαίνουν σε ξενόγλωσσο σχολείο να μάθουν ελληνικά, να έρχονται συχνά στην Ελλάδα, να επισκέπτονται μουσεία όπου υπάρχουν ελληνικές αρχαιότητες, αν πρέπει τα εισοδήματά τους που κερδίζουν στο εξωτερικό να τα επενδύουν στο χωριό ή σε εξοχικό στην Ελλάδα, αν η Ελλάδα τους θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της ή έστω απλώς χρήσιμους, ώστε να τους χορηγεί ίσα δικαιώματα με όσους κατοικούν εντός της ελληνικής επικράτειας. Θα τα κάνουν όλα τα παραπάνω, γιατί είναι αυτοί που είναι: Ελληνες!
Ομως, περιμένουμε από το πρώτο νομοσχέδιο της Βουλής, που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, το αυτονόητο: να στηρίξουν την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη για άρση των περιορισμών στο δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων που διαμένουν στο εξωτερικό. Οποιος έχει δικαίωμα ψήφου στην Ελλάδα πρέπει να μπορεί να το ασκήσει εκεί όπου κατοικεί. Οπως οι εντός Ελλάδας. Οπως οι ετεροδημότες. Οπως όλοι οι Ελληνες!
