Σε πλήρη ετοιμότητα έχει τεθεί ο κρατικός μηχανισμός αναμένοντας τον μεσογειακό κυκλώνα που αναμένεται να χτυπήσει το Σαββατοκύριακο τη Νότια Ελλάδα με κατεύθυνση την Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Ταφύλλης, μαζί με τον διευθυντή του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου, Θοδωρή Κολυδά, , ασφαλής πρόγνωση υπάρχει μόνο για το επόμενο 48ωρο, όπου θα εκδηλωθούν τα φαινόμενα, με ανέμους εντάσεως 9-10 μποφόρ, βροχές και καταιγίδες, κυρίως στην νότια Πελοπόννησο, Κρήτη και δυτικές Κυκλάδες, ενώ το Σάββατο θα επηρεάσουν και την νότια και ανατολική Αττική.
Πού και πως θα χτυπήσει
Το σύστημα αναμένεται να μετακινηθεί αργά πάνω από την Κρήτη και τη νότια Ελλάδα το Σάββατο πριν ενισχυθεί η ταχύτητά του και κατευθυνθεί προς τη δυτική Τουρκία την Κυριακή. Περιοχές της Ελλάδας και της Τουρκίας θα πληγούν με ισχυρές βροχές και πολύ ισχυρούς ανέμους. Στην Κρήτη και σε άλλα νότια νησιά της Ελλάδας μπορεί να πέσουν βροχές έως και 100-150 χιλιοστόμετρα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλημμύρες. Πόλεις όπως η Σμύρνη στην Τουρκία, και η Καλαμάτα στην Ελλάδα μπορεί να δουν βροχές 50-60 χιλιοστομέτρων.
Οι προβλέψεις
Σύμφωνα λοιπόν με τις προβλέψεις και την αναλυτική ενημέρωση του κ. Κολυδά, το βαρομετρικό αυτό θα μας επηρεάσει σε δύο φάσεις.
Στην πρώτη φάση θα έχουμε ισχυρές βροχές και καταιγίδες στο νότιο Ιόνιο, στην Κρήτη και στη νότια Πελοπόννησο. Σταδιακά κατά την διάρκεια της ημέρας και κυρίως από το μεσημέρι και μετά καθώς στροβιλίζεται ο πρώτος σχηματισμός, θα βελτιωθεί για λίγο ο καιρός στην περιοχή της Κρήτης και τις δυτικές Κυκλάδες και θα κινηθεί βορειότερα και θα επηρεάσει την Αττική. Κυρίως τα νότια και ανατολικά της Αττικής.
«Δεν θα έλεγα ότι θα είναι ιδιαίτερα μεγάλης έντασης οι βροχοπτώσεις και παράλληλα κατά την διάρκεια της νύχτας ο καιρός θα έχει ένα μικρό και πρόσκαιρο σπάσιμο», επεσήμανε ο κ. Κολυδάς και συνέχισε:
«Μέσα στο Σάββατο όμως σιγά σιγά και καθώς αυτό το χαμηλό θα αρχίσει να κινείται προς την χώρα μας, θα προκαλέσει και πάλι ένταση των βροχοπτώσεων τα εντονότερα φαινόμενα θα επηρεάσουν κυρίως την περιοχή της Πελοποννήσου, θα έλεγα την νότιο και ανατολική Πελοπόννησο, τις δυτικές Κυκλάδες, την Κρήτη, (περισσότερο την δυτική και κεντρική Κρήτη) και κατά την διάρκεια του Σαββάτου, από το απόγευμα προς το βράδυ θα έχουμε μια ανατολικότερη επέκταση των φαινομένων.
»Το βαρομετρικό χαμηλό, Σάββατο βράδυ προς Κυριακή θα περάσει μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου, θα μπει μέσα στις νότιες Κυκλάδες και σταδιακά θα αρχίσει να μπαίνει και να εξομαλύνεται η κατάστασή του, δηλαδή θα αρχίσει να ρηχαίνει το χαμηλό αυτό προς το ανατολικό Αιγαίο».
Για τους ανέμους ο κ. Κολυδάς τόνισε ότι, ενώ θα εξασθενήσουν στο κεντρικό και στο νότιο Αιγαίο αύριο, θα παραμείνουν αρκετά ενισχυμένοι με εντάσεις που θα φτάνουν τα 9 με 10 μποφόρ ανατολικοί – βορειοανατολικοί στη θάλασσα Κυθήρων και στο νότιο Ιόνιο. Το Σάββατο, με την έλευση αυτού του χαμηλού θα γυρίσουν σε νοτιάδες και πρόσκαιρα θα έχουν την ίδια ένταση, δηλαδή 9-10 μποφόρ σε μια μικρή και περιορισμένη έκταση περισσότερο μεταξύ νότιας Πελοποννήσου και Κρήτης.
Ο διευθυντής του ΕΜΚ, επεσήμανε ότι, «όταν έχουμε νεότερες πληροφορίες θα σας δώσουμε περισσότερες πληροφορίες» και κατέληξε:
«Η μετεωρολογική υπηρεσία παρακολουθεί όλες τις εκδοχές και θα θέλαμε να την εμπιστευθείτε».
Δείτε LIVE την πορεία του «Ζορμπά»
Ο μεσογειακός κυκλώνας, που ονομάστηκε και «Ζορμπάς» από έλληνες μετεωρολόγους, αναμένεται να ακολουθήσει ανατολική πορεία, επηρεάζοντας με ισχυρές βροχές και πολύ θυελλώδεις ανέμους μεγάλο τμήμα της Πελοποννήσου και της Κρήτης το πρωινό του Σαββάτου.
Στη συνέχεια, εκτιμάται ότι θα πλήξει την Αττική, την Εύβοια και τις Κυκλάδες και, μέχρι το πρωί της Κυριακής, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και πιθανώς τα Δωδεκάνησα.
Προβλέπονται κύματα 11 μέτρων
Το κέντρο του μεσογειακού κυκλώνα αναμένεται να φθάσει στις νότιες ακτές της Πελοποννήσου μεταξύ 3 – 6 το απόγευμα του Σαββάτου, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις.
Το ύψος του κύματος μεταξύ Πελοποννήσου και Κρήτης, το μεσημέρι του Σαββάτου, με βάση το κυματικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου/meteo.gr, προβλέπεται ότι θα ξεπεράσει τα 11 μέτρα.
Οι τελευταίες προβλέψεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου για τον μεσογειακό κυκλώνα
Ο μεσογειακός κυκλώνας, ο οποίος ήδη οργανώνεται περίπου 300 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των ακτών της Πελοποννήσου, το βράδυ της Παρασκευής και τα ξημερώματα του Σαββάτου θα αρχίσει να πλησιάζει τη χώρα μας, εξασθενώντας όμως όσον αναφορά την ταχύτητα των ανέμων, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της υπηρεσίας meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Όπως επισημαίνεται, κατά το διήμερο Σαββάτου και Κυριακής προσοχή θα πρέπει να δείξουν οι κάτοικοι της Πελοποννήσου, της Στερεάς, της Αν. Θεσσαλίας, των Κυκλάδων και της Δυτικής Κρήτης, καθώς οι βροχοπτώσεις και οι καταιγίδες κατά περιόδους θα είναι πολύ ισχυρές και υπάρχει κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής.
Οι άνεμοι το Σάββατο αναμένεται να φτάνουν τα δέκα μποφόρ μόνο στη Θάλασσα των Κυθήρων, ενώ στις υπόλοιπες νότιες παράκτιες και νησιωτικές περιοχές θα πνέουν ισχυροί έως θυελλώδεις άνεμοι 7-8 μποφόρ, αλλά με ριπές ακόμη μεγαλύτερης έντασης.
Την Κυριακή οι άνεμοι στα ηπειρωτικά δεν αναμένεται να ξεπερνούν τα 5-6 μποφόρ και θα φτάνουν τα 8 μποφόρ στο Κεντρικό Αιγαίο. Τέλος, η απότομη ανύψωση της στάθμης της θάλασσας (πλημμυρίδα) και τα πολύ μεγάλου ύψους κύματα που αναμένονται στην περιφέρεια του Μεσογειακού Κυκλώνα, επίσης προβλέπεται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στις παράκτιες περιοχές της Ν. Πελοποννήσου, στα Κύθηρα, στα Αντικύθηρα, στη Δυτική Κρήτη και στις Κυκλάδες.
Επιφυλακή και μετακινήσεις δυνάμεων σε περιοχές που θα χτυπήσει ο μεσογειακός κυκλώνας
Νέα δεδομένα προκύπτουν για την εξέλιξη του κυκλώνα που αναμένεται τις επόμενες ώρες και έχει σημάνει συναγερμό στον κρατικό μηχανισμό, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΕΜΥ, τις οποίες έθεσε στη διάθεση όλων των φορέων, κατά την ευρεία σύσκεψη υπό τον γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Ταφύλλη και παρουσία της υπουργού Προστασίας του Πολίτη Όλγας Γεροβασίλη, που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι.
Όπως αναφέρουν τα τελευταία στοιχεία, οι μοναδικές περιοχές της χώρας που δεν θα επηρεάσει ο κυκλώνας, θα είναι το Βόρειο Ιόνιο, η Ήπειρος και η Δυτική Μακεδονία, ενώ θα επηρεαστούν το Βόρειο Αιγαίο, η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη, που αρχικά φαινόταν οτι δεν κινδύνευαν.
Στην Αττική το κύμα της κακοκαιρίας, με ισχυρούς ανέμους και βροχοπτώσεις, αναμένεται σήμερα Σάββατο μετά το μεσημέρι.
Οι διαφοροποιήσεις στις προβλέψεις διαμορφώνουν και τις ενέργειες του κρατικού μηχανισμού, που βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα και θα υπάρξουν μετακινήσεις δυνάμεων από την Πυροσβεστική, με την συνδρομή της ΕΥΔΑΠ, των Περιφερειών και όλων των φορέων και υπηρεσιών, στις περιοχές που αναμένεται ότι θα χτυπήσει η κακοκαιρία.
Η αναλυτική παρουσίαση των μέτρων έγινε την Παρασκευή το βράδυ στη σύσκεψη στην Πυροσβεστική, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας που στοχεύει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων και των προβλημάτων που θα δημιουργηθούν.
Σε ότι αφορά την πορεία του κυκλώνα, προβλέπεται ότι, από την νύχτα μέχρι το Σάββατο το πρωί το βαρομετρικό χαμηλό θα ξεκινήσει από το Νότιο Ιόνιο, με ανέμους 9-10 μποφόρ και ισχυρές βροχές, αλλά κυρίως στην θάλασσα και στην συνέχεια θα επεκταθεί στην Δυτική Πελοπόννησο.
Στη συνέχεια θα κινηθεί προς την Κεντρική και Ανατολική Πελοπόννησο, όπου τα φαινόμενα θα είναι πιο έντονα, ενώ η πιο δύσκολη κατάσταση αναμένεται στα Κύθηρα.
Ταυτόχρονα, το κύμα κακοκαιρίας θα κινηθεί προς την Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου και αργότερα στην Αττική. Τα ξημερώματα της Κυριακής θα κατευθυνθεί στο Βόρειο Αιγαίο, την Μακεδονία και την Θράκη.
Λεπτομέρειες για τα σημεία και τις ώρες που πρόκειται να εκδηλωθούν τα έντονα καιρικά φαινόμενα, θα ανακοινώνονται συνεχώς από την ΕΜΥ, ενώ οι νεότερες προβλέψεις θα υπάρξουν κατά πάσα πιθανότητα σήμερα το πρωί.
Τι είναι η υβριδική καταιγίδα «Medicane»
Η υβριδική καταιγίδα, η οποία συχνά αποκαλείται “Medicane” (από τις λέξεις Mediterranean και hurricane), έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τους κυκλώνες και τους τυφώνες.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2011, κάθε χρόνο συμβαίνουν μόνον 1-2 Medicanes. Αυτές οι ισχυρές καταιγίδες σημειώνονται συνήθως τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο όταν η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στη Μεσόγειο είναι μάλλον υψηλή, αν και θεωρητικά μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε περίοδο του χρόνου.
Η καταιγίδα προκάλεσε πλημμύρες στην Τυνησία και στη Λιβύη τις τελευταίες ημέρες προτού μετακινηθεί βόρεια πάνω από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη.
Πάνω από τη θάλασσα η καταιγίδα είναι πιθανό να αποκτήσει περισσότερα τροπικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με τους κυκλώνες, όπως θυελλώδεις ανέμους ακόμα και ένα «μάτι» στο κέντρο της.
Ευτυχώς, ο Medicane το πιθανότερο είναι να απορροφηθεί στο ανώτερο ρεύμα του ανέμου της τροπόσφαιρας και δεν θα παρατείνει την παρουσία του πάνω από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, περιορίζοντας την έκταση των πλημμυρών από την καταιγίδα.
Πρόσφατα μεγάλα συστήματα όπως οι κυκλώνες Χάρβει και Φλόρενς προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες λόγω της αργοκίνητης φύσης τους.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για τους μεσογειακούς κυκλώνες
1. Είναι οι Medicanes πραγματικοί κυκλώνες;
Οι Medicanes έχουν πολλά κοινά με τις τροπικές καταιγίδες, με ισχυρούς ανέμους που κινούνται γύρω από έναν πυρήνα και καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις. Το 2014, ο Medicane Qendresa έπληξε τη Μάλτα με ανέμους που έφθαναν έως και τα 70 μίλια την ώρα και ριπές έως και 95 χιλιόμετρα την ώρα. Ωστόσο τα νερά της Μεσογείου δεν είναι τόσο εκτεταμένα ούτε τόσο ζεστά ώστε να διατηρήσουν την ισχύ που απαιτείται προκειμένου να αποκληθούν οι καταιγίδες αυτές κανονικοί κυκλώνες. Επιπλέον, λέει ο Γιοτσανάν Κουσνίρ, ο οποίος μελετά τη μεταβλητότητα του καιρού στο Lamont-Doherty Earth Observatory του πανεπιστημίου Κολούμπια η φυσική και η δυναμική των Medicanes είναι διαφορετική από εκείνην των κυκλώνων.
2. Πώς σχηματίζονται;
Όπως και οι συμβατικοί κυκλώνες, οι μεσογειακοί κυκλώνες αναπτύσσονται πάνω από ζεστά νερά. Ενώ στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό οι κυκλώνες/τυφώνες απαιτούν θερμοκρασίες γύρω στους 80 βαθμούς Φαρενάιτ (26,667 βαθμοί Κελσίου) για να αναπτυχθούν, οι μεσογειακοί κυκλώνες μπορούν να αναπτυχθούν και σε θερμοκρασίες έως 57 βαθμούς (13,889 βαθμούς Κελσίου). Ο σχηματισμός τους εξαρτάται από τον κρύο αέρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.
Οι κυκλώνες αναπτύσσονται γύρω από έναν θερμό πυρήνα και κινούνται από ανατολικά προς δυτικά, λέει ο Κουσνίρ, ενώ οι Medicanes έχουν έναν κρύο πυρήνα και κινούνται από δυτικά προς ανατολικά. Ξεκινούν σαν κανονικές καταιγίδες όπως αυτές στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ, μόνο που είναι μικρότερες και λιγότερο έντονες. Ωστόσο μερικές φορές οι καταιγίδες αρχίζουν να προκαλούν ζέστη και υγρασία πάνω από τη Μεσόγειο, μετατρέποντας τες θερμοδυναμικά σε ενέργεια, ακριβώς όπως οι κυκλώνες. Αναπτύσσεται τότε ένα έντονο σύστημα χαμηλής πίεσης, λέει ο Κουσνίρ, «το οποίο μοιάζει πάρα πολύ με κυκλώνα με σύννεφα που στροβιλίζονται παίρνοντας το σχήμα ενός ματιού». Ενισχυμένες από δυτικούς ανέμους από ψηλά οι καταιγίδες αυτές κινούνται ανατολικά.
Το δυτικό τμήμα της Μεσογείου, μεταξύ Ισπανίας και Σαρδηνίας, είναι ένα από τα δύο θερμά σημεία για τον σχηματισμό του Medicane. Η άλλη είναι το Ιόνιο, στη δυτική Ελλάδα.
3. Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τους Μedicanes;
Αν και οι μεσογειακοί τυφώνες φαίνεται ότι θα παραμείνουν σχετικά σπάνιοι, η άνοδος της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας αναμένεται να φέρει ισχυρότερους μεσογειακούς κυκλώνες στο μέλλον — ίσως μετατρέποντάς τους τελικά σε πλήρης έντασης κυκλώνες.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, CNN, State of the planet – Columbia University
