Εκατοντάδες μουμιοποιημένα πτώματα βρέθηκαν θαμμένα σε βάρκες σε μια αφιλόξενη ερημική περιοχή το 1990. Οι μούμιες στις βάρκες έχουν πλέον εξεταστεί γενετικά και οι επιστήμονες έχουν περιορίσει την προέλευσή τους, αλλά το μυστήριο που τις τυλίγει παραμένει εν πολλοίς ανεξερεύνητο.
Οι επιστήμονες που εξέτασαν τις μούμιες βρήκαν πολλά εκπληκτικά αποτελέσματα. Οι μούμιες βρέθηκαν στην αυτόνομη περιοχή των Ουιγούρων του Σιντζιάνγκ, στη βορειοδυτική Κίνα. Είναι γνωστές ως μούμιες της λεκάνης Tarim.
Το μυστήριο με την προέλευση
Τα σώματα και τα ρούχα τους είναι εντυπωσιακά άθικτα παρά το γεγονός ότι είναι ηλικίας έως και 4.000 ετών. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους και το χρώμα των μαλλιών τους είναι ορατά, έχοντας διατηρηθεί με φυσικό τρόπο από τον ξηρό αέρα της ερήμου. Οι μούμιες ανακαλύφθηκαν θαμμένες σε φέρετρα σε σχήμα βάρκας, τα οποία ήταν καλυμμένα με δέρματα αγελάδων. Δίπλα τους υπήρχαν σημάδια μιας αγροτικής κοινωνίας: είδη διατροφής όπως σιτάρι, κριθάρι και τυρί, καθώς και ζώα όπως πρόβατα, κατσίκες και βοοειδή.
Οι άνθρωποι είχαν την εμφάνιση ξένων από ξένη χώρα, επειδή ήταν ψηλοί, φορούσαν μάλλινα τσόχινα καπέλα και δερμάτινες μπότες, και μερικοί από αυτούς είχαν ξανθά μαλλιά. Ωστόσο, τα γονιδιώματα 13 εντυπωσιακά διατηρημένων μουμιών ηλικίας 4.000 ετών δεν ήταν μετανάστες που έφεραν τεχνολογία από τη Δύση, όπως πίστευαν οι επιστήμονες μέχρι σήμερα. Μια μελέτη του DNA τους διαπιστώνει ότι ήταν ντόπιοι, με βαθιές ρίζες στην περιοχή.
Το μυστήριο με το DNA
Σε μια μελέτη στο περιοδικό Nature, οι ερευνητές ανέλυσαν τα γενετικά δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από τις μούμιες. Χρονολογούνται από το 2.100 έως το 1.700 π.Χ. και αποκάλυψαν από πού προέρχονταν οι άνθρωποι.
Φαίνεται ότι είναι απομεινάρια ενός αρχαίου πληθυσμού που εξαφανίστηκε στην Ευρασία μετά την τελευταία εποχή των παγετώνων – ενός πληθυσμού που ήταν πρόγονος των ιθαγενών που ζουν σήμερα στη Σιβηρία και την Αμερική.
Άτομα που απείχαν 400 χιλιόμετρα μεταξύ τους στα αντίθετα άκρα της λεκάνης Tarim είχαν DNA που ήταν τόσο παρόμοιο με DNA αδελφών. Παρόλο που οι μούμιες ήταν ντόπιοι που δεν είχαν παντρευτεί με τους μετακινούμενους κτηνοτρόφους στις κοντινές ορεινές κοιλάδες, δεν ήταν πολιτισμικά απομονωμένοι.
Πριν από 4000 χρόνια, είχαν ήδη υιοθετήσει νέες ιδέες και πολιτισμούς: φορούσαν μάλλινα υφαντά ρούχα, κατασκεύαζαν αρδευτικά συστήματα, καλλιεργούσαν μη ντόπιο σιτάρι και κεχρί, εκτρέφανε πρόβατα και κατσίκες και άρμεγαν βοοειδή για να φτιάχνουν τυρί.
Το μυστήριο με τις βάρκες και τα κουπιά
Αν και προηγούμενες εργασίες έχουν δείξει ότι οι μούμιες ζούσαν στις ακτές μιας όασης στην έρημο, δεν είναι ακόμη σαφές γιατί θάφτηκαν σε βάρκες καλυμμένες με δέρματα βοοειδών με κουπιά στα κεφάλια τους – μια σπάνια πρακτική που δεν συναντάται πουθενά αλλού στην περιοχή και ίσως συνδέεται καλύτερα με τους Βίκινγκς.
Σύμφωνα με τηn μελέτη, η ομάδα βρισκόταν στην περιοχή για αρκετό καιρό και είχε ξεχωριστή τοπική καταγωγή, γεγονός που καταρρίπτει τις θεωρίες ότι επρόκειτο για βοσκούς από τη νότια ρωσική περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, για Κεντροασιάτες ή για πρώιμους αγρότες στο ιρανικό οροπέδιο.
Η Christina Warinner, συγγραφέας της μελέτης, καθηγήτρια Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ, ανέφερε σε δήλωσή της: “Οι μούμιες έχουν γοητεύσει επί μακρόν τους επιστήμονες και το κοινό από την αρχική τους ανακάλυψη. Πέραν του ότι είναι εξαιρετικά διατηρημένες, βρέθηκαν σε ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο πλαίσιο και παρουσιάζουν ποικίλα και μακρινά πολιτιστικά στοιχεία”.
Οι ερευνητές δήλωσαν επίσης ότι είναι δυνατόν ένας πληθυσμός να είναι γενετικά απομονωμένος, αλλά και πολιτισμικά κοσμοπολίτης. Εκτός από την εξέταση των γονιδιωμάτων που είχαν αλληλουχηθεί από τα λείψανα πέντε ατόμων από τη λεκάνη Dzungarian βορειότερα στην αυτόνομη περιοχή Xinjiang Uyghur της Κίνας, οι ερευνητές εξέτασαν επίσης γενετικά δεδομένα από τις παλαιότερες μούμιες από τη λεκάνη Tarim, οι οποίες χρονολογούνται από 3.700 έως 4.100 ετών.
Χρονολογούνται πριν από 4.800 έως 5.000 χρόνια και είναι τα παλαιότερα ανθρώπινα λείψανα που έχουν βρεθεί στην περιοχή.
