O πρώτος αληθινός καύσωνας του φετινού καλοκαιριού είναι προ των πυλών. Θα ξεκινήσει από τα μέσα της επόμενης εβδομάδας και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διαρκέσει αρκετά, για τουλάχιστον 5 ημέρες.
Γράφει ο Παναγιώτης Γιαννόπουλος Μετεωρολόγος MSc. FRMetS
Είναι όμως κάτι τέτοιο πρωτόγνωρο; Συνέβαινε στο παρελθόν με την ίδια ένταση; Έχει αλλάξει κάτι τις τελευταίες δεκαετίες; Μήπως η Αθήνα βιώνει ήδη ένα νέο κλίμα πιο ζεστό;
Για να απαντήσει κάποιος σε αυτές τις ερωτήσεις θα πρέπει να βασιστεί στις μετρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών και μάλιστα αυτών που για δεκαετίες λειτουργούν και καταγράφουν τη θερμοκρασία. Ο μετεωρολογικός σταθμός στο Θησείο, του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), λειτουργεί αδιαλείπτως στην ίδια θέση από το 1890 και σε αυτόν θα στηριχθούμε.
Κλίμα, προφανώς, δεν είναι ο καιρός του σήμερα, του χθες ή του πέρυσι. Χρησιμοποιούμε το μέσο όρο για τουλάχιστον 30 χρόνια.
Διαπιστώνουμε ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία των καλοκαιρινών μηνών στην Αθήνα σε τριάντα χρόνια, από το 1961 έως το 1990, είναι 31,5 βαθμοί Κελσίου, ενώ για τα επόμενα τριάντα χρόνια, από το 1991 έως 2020 είναι 33,4 βαθμοί Κελσίου. Eπομένως έχει αυξηθεί η μέση μέγιστη θερμοκρασία το καλοκαίρι στην Αθήνα κατά 1,9οC τα τελευταία 30 χρόνια σε σχέση με τα προηγούμενα τριάντα χρόνια. Σχεδόν στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουμε και για τη μέση ή την ελάχιστη θερμοκρασία.
Οι καύσωνες
Για τα επεισόδια καύσωνα, για την τριακονταετία 1991-2020, τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι 5 φορές περισσότερα, από αυτά που συνέβησαν την προηγουμένη τριακονταετία, δηλαδή το χρονικό διάστημα 1961-1990.
Τι συμβαίνει με την διάρκεια των καυσώνων; Τυπικά πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 3 ημερών. Πράγματι οι περισσότεροι καύσωνες έχουν διάρκεια 3 με 4 ημέρες. Από το 1890, 8 επεισόδια καύσωνα είχαν διάρκεια από 7 ημέρες και πάνω. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι 6 από τους πολυήμερους καύσωνες συνέβησαν τα τελευταία 20 χρόνια.
Προφανώς η Αθήνα, δεν ήταν ίδια το 1890, το 1960 ή το 2023 και αυτό έχει παίξει κάποιο ρόλο στις αυξημένες τιμές της θερμοκρασίας που παρατηρούνται , όμως το βέβαιο είναι ότι η θερμοκρασία στην Αθήνα το καλοκαίρι έχει αυξηθεί και μάλιστα σημαντικά.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι καύσωνες, περισσότεροι και πολυήμεροι, δεν θα έρθουν στο μέλλον, γιατί είναι ήδη εδώ και πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτούς!
Περισσότερα στα εξαιρετικά άρθρα και τις εργασίες της συναδέλφου, διευθύντριας ερευνών στο ΕΑΑ , Δήμητρας Φουντά πχ. http://magazine.noa.gr/archive
