Ξεπερνώντας την αρχική αμηχανία από την απόκτηση ενός τετράποδου συντρόφου, ανακύπτει το πρωτεύον ερώτημα: Τι τροφή να του δώσω; Η αγωνία του νέου ιδιοκτήτη μετριάζεται από την πληθώρα των επιλογών και προτάσεων, παραμένει όμως στο βαθμό που εξακολουθεί να υπάρχει το επόμενο ερώτημα: Η τροφή που επέλεξα είναι η ενδεδειγμένη;
Μια τεράστια βιομηχανία παρασκευής ζωοτροφών επενδύει σε γνώση και καινοτομία προκειμένου να καλυφθεί και το δεύτερο ερώτημα. Προκειμένου όμως ο καθένας από εμάς να είναι σε θέση να εκτιμήσει τα προσφερόμενα καινοτόμα ή μη προϊόντα διατροφής θα πρέπει να κατανοήσει σε κάποιο βαθμό τη φυσιολογία και τη συμπεριφορά του ζώου συντροφιάς που έχει επιλέξει.
Ο αγελαίος κυνηγός στον αντίποδα του μοναχικού κυνηγού
Μια διακριτή διαφορά ανάμεσα στο σκύλο και στη γάτα, ως προς τις διατροφικές συνήθειες, είναι ότι ο σκύλος είναι αγελαίο ζώο σε αντίθεση με το μοναχικό κυνηγό, που είναι τα μικρά αιλουροειδή του καναπέ μας. Οι σκύλοι, όπως ακριβώς και οι πρόγονοί τους, προτιμούν να είναι μέλη μιας ομάδας με ιεραρχία. Η πρόσβαση στην τροφή εξαρτάται από τη θέση στην ιεραρχία. Οι σκύλοι κυνηγούν σε αγέλες και όταν πιάνεται το θήραμα τα δυνατότερα ζώα θα φάνε πρώτα και θα επιλέξουν τα καλύτερα κομμάτια.
Στη συνείδηση του οικόσιτου σκύλου ο έλεγχος της τροφής είναι προνόμιο του ιεραρχικά ανώτερου. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έχοντας να επιλέξει ανάμεσα στην εξαιρετικά γευστική τροφή από το πιάτο του και στην τροφή από το τραπέζι του ιδιοκτήτη θα προτιμήσει τη δεύτερη, καθώς προσδίδει ιδιαίτερη «κοινωνική σημασία» στην προέλευση της τροφής του. Αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητα εξηγεί γιατί σκύλοι που παρουσιάζουν ανορεξία π.χ. λόγω ασθένειας μπορεί να απορρίπτουν την τροφή που βρίσκεται στο πιάτο τους και να προσλαμβάνουν την ίδια τροφή εφόσον τους προσφέρεται από το χέρι του ιδιοκτήτη.
Στον αντίποδα η γάτα είναι μοναχικός κυνηγός. Στο φυσικό περιβάλλον συλλαμβάνει μικρά θηράματα, τα οποία καταναλώνει μόνη της. Ακόμη κι αν πρόκειται για μια γάτα μεγαλωμένη μέσα στο σπίτι, διατηρεί ενστικτωδώς την κυνηγετική της ικανότητα, γεγονός που την κάνει να μπορεί να επιβιώσει χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση. Είναι ενδιαφέρον δε το γεγονός ότι διαχωρίζει την κυνηγετική της ικανότητα από αυτήν της ανάγκης για εύρεση τροφής. Πόσοι από εσάς δε λάβατε ως δώρο από τη χορτάτη γάτα σας το μικρό θήραμα που έπιασε στον περίπατο εκτός σπιτιού;
Σκύλος παμφάγο – Γάτα σαρκοφάγο
Σε αντίθεση με τις γάτες οι σκύλοι είναι παμφάγα. Αυτό σημαίνει ότι από τότε που διαβιούσαν στο φυσικό περιβάλλον μπορούσαν να τραφούν είτε με κρέας είτε με φυτά. Σε ότι αφορά το σκύλο δεν έχει τόσο σημασία η προέλευση της πρωτεΐνης, δηλαδή αν αυτή είναι ζωικής ή φυτικής προέλευσης, όσο η ποιότητα της περιεχόμενης πρωτεΐνης. Ως ποιότητα ορίζεται η περιεκτικότητα σε αναγκαία αμινοξέα και ως αναγκαία αμινοξέα είναι αυτά τα οποία δε μπορεί να τα συνθέσει ο οργανισμός αλλά πρέπει να τα πάρει έτοιμα από τις τροφές. Πολλές φορές λοιπόν μπορεί να μην έχει κανένα συγκριτικό πλεονέκτημα η τροφή εκείνη της οποίας οι πρωτεΐνες προέρχονται από «φρέσκο κρέας».
Οι γάτες είναι σαρκοφάγα και για το λόγο αυτό έχουν περισσότερες απαιτήσεις για πρωτεΐνες σε σχέση με τους σκύλους και τους ανθρώπους. Έχουν κυνόδοντες για να πιάνουν τη λεία και κοπτήρες για να κόβουν τη σάρκα. Σε αντίθεση με το σκύλο στη γάτα παίζει σημαντικό ρόλο τόσο η προέλευση όσο και η ποιότητα της προσφερόμενης πρωτεΐνης.
Στο σημείο αυτό ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο σκύλος πάντοτε «προσαρμόζεται» στην τροφή που καταναλώνει κατά τρόπο ώστε να δαπανά το 25-30% της παρεχομένης πρωτεΐνης για ενέργεια. Ανάμεσα σε μια εύγευστη τροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και σε μια άλλη με επαρκή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες θα επιλέξει τη δεύτερη, καθώς είναι καθοριστικής σημασίας η κάλυψη, κατ’ ελάχιστον του 17%, των ενεργειακών του αναγκών από τις πρωτεΐνες.
Αντίθετα οι γάτες μπορεί να παραπλανηθούν από το άρωμα και τη γευστικότητα μιας τροφής και να προτιμήσουν μια λιγότερο ισορροπημένη τροφή σε σχέση με μια πλήρη αλλά λιγότερο εύγευστη. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά το άρωμα της τροφής, μια γάτα θα επιλέξει ανάμεσα σε δυο τροφές εκείνη που έχει ελκυστικότερο άρωμα. Αν πρόκειται να διαλέξει ανάμεσα σε δύο εξίσου αρωματικές τροφές θα στραφεί σε εκείνη που της αφήνει την καλύτερη γεύση.
Επιστρέφοντας στα αρχικά ερωτήματα, οποιαδήποτε υιοθέτηση ανώνυμων διαδικτυακών τάσεων όπως η κατανάλωση ωμού κρέατος, μπορεί να φαντάζει ως μια «εναλλακτική» «φυσική» επιλογή σε καμία όμως περίπτωση δε μπορεί να θεωρηθεί ισορροπημένη και ασφαλής. Ασφαλείς λύσεις σε θέματα διατροφής και υγείας του ζώου σας θα αναζητήσετε στον κτηνίατρό σας. Από κοινού μπορείτε να επιλέξετε, κάτω από την ασφάλεια, ως προς την ποιότητα, γνωστών brand names, την κατάλληλη τροφή για το είδος, την ηλικία, τη φυλή καθώς και την πιθανή προδιάθεση σε νοσήματα.
Μπαμπλένης Θεόδωρος, DVM
Κτηνίατρος Ζώων Συντροφιάς
