Αλλάζει τα δεδομένα η εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα με την ανησυχία να έχει επιστρέψει, καθώς οι ειδικοί προειδοποιούν για ένα δύσκολο καλοκαίρι και τα μαθηματικά μοντέλα προβλέπουν «έκρηξη» των ήδη αυξημένων κρουσμάτων κορονοϊού. Τα επιδημιολογικά στοιχεία αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για τροποποίηση των μέτρων της κυβέρνησης, και καθιστούν ακόμη πιο απαραίτητο το χτίσιμο του τείχους ανοσίας με τον εμβολιασμό.
Για περίπου 3.500 τα κρούσματα τον Αύγουστο κάνει λόγο ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης, σημειώνοντας πως τα δεδομένα με βάση τις προβλέψεις των μαθηματικών μοντέλων είναι ανησυχητικά. Όπως εξήγησε μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος σήμερα είναι περίπου 1.500 κρούσματα. «Με αυτό ως μέτρο σύγκρισης, θα έχουμε στο τέλος Ιουλίου κυλιόμενο εβδομαδιαίο μέσο όρο 2.600 κρούσματα» είπε, ενώ για τον Αύγουστο εκτίμησε ότι ο μέσος όρος θα φτάσει γύρω στα 3.430 κρούσματα. Όλα αυτά σημείωσε, χωρίς τη λήψη μέτρων και με την εξέλιξη της διασποράς των διαφορετικών μεταλλάξεων που έχουμε αυτή την στιγμή.
Σχετικά με τη μετάλλαξη Δέλτα είπε ότι είναι πολύ γρήγορη στη μετάδοση και τόνισε ότι μέσα στις επόμενες 15 ημέρες θα έχει επικρατήσει στη χώρα. Όπως εξήγησε ο κ. Σαρηγιάννης, η μετάλλαξη Δέλτα μπορεί να μεταδοθεί μέσα σε 15 με 30 δευτερόλεπτα από άτομο σε άτομο, σε αντίθεση με την αρχική μορφή του κορονοϊού που χρειαζόταν 15 λεπτά.
Από την πλευρά του ο καθηγητής πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Νίκος Τζανάκης εκτιμά ότι την επόμενη εβδομάδα θα έχουμε ημέρες με πάνω από 2.000 κρούσματα , ενώ δεν απέκλεισε να καταγραφούν ακόμη περισσότερα. «Αυτή την εβδομάδα ο μέσος όρος είναι γύρω στα 1.600. Την επόμενη εβδομάδα ο μέσος όρος θα ξεπεράσει τα 2.000, άρα θα δούμε ημέρες με 2.500-2.800, χωρίς να αποκλείεται μια μέρα να φτάσουμε τα 3.000 κρούσματα» δήλωσε στον ΣΚΑΪ.
Όπως είπε, το επιδημιολογικό περιβάλλον στο οποίο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή είναι τελείως διαφορετικό. «Η μετάλλαξη Δ’ καλπάζει. Αν τώρα ήταν χειμώνας θα ήμασταν σε lockdown. Από την άλλη μεριά έχουμε τα εμβόλια και προσδοκούμε ότι θα αποτραπεί η πίεση στο σύστημα υγείας», ανέφερε, εκτιμώντας πάντως ότι θα δούμε αύξηση στις νοσηλείες, τους διασωληνωμένους και τους θανάτους. «Αυτό το κύμα ή το επόμενο θα δώσει πάρα πολλά κρούσματα. Όλοι οι ανεμβολίαστοι θα νοσήσουν και όλοι οι εμβολιασμένοι που θα μολυνθούν θα αποκτήσουν κι άλλους τίτλους αντισωμάτων» σημείωσε.
Σε 11 περιοχές η μετάλλαξη Δέλτα
Η μετάλλαξη Δέλτα έχει εντοπιστεί σε 11 περιοχές της χώρας, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να υπάρχει στην Κρήτη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία: 39 κρούσματα στην Αττική, 58 στο Ηράκλειο, 5 στη Θεσσαλονίκη, 4 στη Λέσβο, 3 στο Ρέθυμνο και 2 στην Πάρο , από 1 σε Αργολίδα, Αχαΐα, Λάρισα, Χαλκιδική και Εύβοια, 4 στο Ελ. Βενιζέλος.
Μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες μειώθηκε κατά μια δεκαετία ο μέσος όρος ηλικίας των κρουσμάτων, από τα 33 στα 23 έτη. Το 75% των κρουσμάτων αφορά σε άτομα ηλικίας μικρότερης των 34 ετών, ενώ ο κύριος όγκος των νέων κρουσμάτων αφορά στις ηλικίες 15 ως 24 ετών. Όμως, όπως είπε η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Βάνα Παπαευαγγέλλου, αρχίζουμε να βλέπουμε και μια μικρή αύξηση στους ενήλικες 35 έως 55 ετών.
Το ίδιο ισχύει και για τη μετάλλαξη Δέλτα που αυτή τη στιγμή πλήττει κυρίως τους νέους οι οποίοι εμφανίζουν ήπια συμπτώματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 70% των κρουσμάτων με την ινδική μετάλλαξη είναι κάτω των 40 ετών. Μόλις το 14% των κρουσμάτων είχαν εμβολιαστεί με τουλάχιστον μία δόση, ενώ 7% είχαν λάβει δύο δόσεις εμβολίου. Ωστόσο ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής των ειδικών Νίκος Σύψας υποστηρίζει ότι η μετάλλαξη δέλτα έχει δείκτη μεταδοτικότητας 7 και η μόνη μολυσματική ασθένεια που την ξεπερνά είναι η ιλαρά. Εκτιμά ως εκ τούτου ότι σύντομα θα μεταφερθεί από τους νέους σε ευπαθείς ομάδας και τότε θα ξεκινήσει η πίεση στο δημόσιο σύστημα υγείας. «Οι νέες ηλικίες αυτή τη στιγμή μολύνονται ταχύτατα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το στέλεχος “Δ” θα καλύψει όλη την Ελλάδα ίσως και εντός του Ιουλίου, οπωσδήποτε όμως εντός του Αυγούστου, και ο μεγάλος αριθμός των κρουσμάτων θα έρθει στις αρχές Αυγούστου, με βάση τις προβολές που κάνουμε αυτήν τη στιγμή. Μέχρι στιγμής το πρόβλημα είναι διαχειρίσιμο, με την έννοια ότι προσβάλλονται νέοι άνθρωποι που δεν χρειάζονται νοσηλεία. Όμως ταχύτατα θα περάσει στους ανθρώπους που είναι ευπαθείς, δηλαδή σε άτομα άνω των 60 ετών με υποκείμενα νοσήματα. Και εκεί θα αρχίσει η κρίση στο σύστημα υγείας, η οποία πιστεύω ότι θα παρατηρηθεί τον Αύγουστο ή στις αρχές Σεπτεμβρίου» επεσήμανε ο κ. Σύψας. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η Δέλτα θα μολύνει όλους τους ανεμβολίαστους. «Το Δέλτα είναι η τελευταία λέξη του δράματος. Η μετάλλαξη Δέλτα θα προσβάλει τους πάντες, όσους δεν έχουν εμβολιαστεί, επομένως του χρόνου τέτοιο καιρό είτε θα έχουμε αντισώματα από το εμβόλιο είτε θα έχουμε αντισώματα από το δέλτα και κάπου εκεί θα τελειώσει» εκτίμησε.
«Ζήτημα χρόνου να επικρατήσει στην Ελλάδα»
Την εκτίμηση ότι είναι ζήτημα χρόνου να επικρατήσει σε όλη την Ελλάδα η μετάλλαξη Δέλτα, εξέφρασε ο Γιώργος Παυλάκης, μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1. «Το βλέπουμε ήδη. Έχουμε γύρω στα 2.000 κρούσματα, κάτι που έγινε από τη μία μέρα στην άλλη. Ο λόγος είναι ότι το στέλεχος Δέλτα είναι πολύ καινούργιο στέλεχος και γι’ αυτό μπορεί να κάνει επιδημίες ακόμη και το καλοκαίρι όπως έκανε το αρχικό στέλεχος το προηγούμενο καλοκαίρι», είπε.
Ο καθηγητής ερευνητής του Εθνικού Ινστιτούτου ΗΠΑ επισήμανε το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού στην Ελλάδα και τόνισε ότι τα εμβόλια δεν προστατεύουν από τη μόλυνση αλλά από τη νόσηση.
«Δεν είναι δυνατόν αυτό το καλοκαίρι να βασιζόμαστε στους εμβολιασμούς. Το κύμα της μετάλλαξης Δέλτα έρχεται και πρέπει να χαμηλώσει, όπως χαμήλωσε και το τρίτο κύμα της πανδημίας στη χώρα. Αλλιώς οι εμβολιασμένοι μπορεί να γίνουν μέρος του προβλήματος. Μπορεί να μολυνθούν και να μεταδώσουν. Κι άμα έχουμε κρούσματα σε υψηλά επίπεδα που φοβάμαι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα έχουμε πολλά περισσότερα, είναι μαθηματικό βέβαιο ότι θα δούμε διασωληνώσεις και θανάτους» ανέφερε μεταξύ άλλων.
Έρχονται οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί
Την ίδια ώρα, ο ρυθμός των εμβολιασμών παρουσιάζει μια ανησυχητική κάμψη. Στην ηλικιακή ομάδα 18 – 24 το 83,5% παραμένει ανεμβολίαστο, ενώ στους 30 – 39 το 61%. Βεβαίως οι ηλικίες που ανησυχούν τους επιστήμονες είναι οι 50 – 59, με ποσοστό ανεμβολίαστων στο 36,20% και φυσικά οι άνω των 80 που παραμένουν σε υψηλά ποσοστά χωρίς εμβόλιο, (30,20%).
Την επόμενη εβδομάδα θα ανακοινωθεί το σχέδιο της κυβέρνησης για τις κατηγορίες εργαζομένων που ο εμβολιασμός θα είναι υποχρεωτικός. Όλες οι μέχρι στιγμής πληροφορίες συγκλίνουν ότι η αρχή θα γίνει μέσα στον Ιούλιο από τους εργαζομένους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και ευπαθών ατόμων, ενώ θα ακολουθήσουν οι εργαζόμενοι σε νοσοκομεία και δομές υγείας. Σε δεύτερο χρόνο, εξετάζεται ο εμβολιασμός να γίνει υποχρεωτικός και στο προσωπικό που υπηρετεί στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας, καθώς και στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. Στο δεύτερο γκρουπ των πολιτών δεν αποκλείεται να συμπεριληφθούν αθλητές από επαγγελματικά και ερασιτεχνικά σωματεία και εργαζόμενοι στα ΜΜΜ, σύμφωνα με το STAR. Πάντως, το μόνο που πρέπει να θεωρείται δεδομένο είναι πως όλα θα κριθούν από την πορεία της πανδημίας και την αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμών.
Οι επαγγελματικές ομάδες που μπαίνουν στο τραπέζι της συζήτησης για υποχρεωτικό εμβολιασμό ολοένα και αυξάνονται, καθώς στόχο αποτελεί να είναι εμβολιασμένοι όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ή έρχονται σε επαφή με το κοινό. Σύμφωνα με το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΟΡΕΝ, εξετάζεται ο υποχρεωτικός εμβολιασμός σε εργαζόμενους στην Πολιτική Αεροπορία, σε Κέντρα Επιχειρήσεων, στον ΔΕΔΔΗΕ, στον ΑΔΜΗΕ, στο Φυσικό Αέριο και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Έως τον Σεπτέμβριο, στόχος είναι να έχουν εμβολιαστεί όλοι στα νοσοκομεία, δηλαδή ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό. Σημειώνεται ότι μόλις το 60% των διοικητικών έχει εμβολιαστεί. Σύμφωνα με το STAR, όσοι δεν εμβολιαστούν, θα μετακινούνται από υπηρεσίες πρώτης γραμμής σε άλλες θέσεις για να μην θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία ή θα μετατάσσονται σε άλλη υπηρεσία του Δημοσίου. Επίσης, υπάρχει το ενδεχόμενο να βγαίνουν σε άδεια άνευ αποδοχών ή σε υποχρεωτική αναστολή. Οι “κυρώσεις” αναμένεται να “κλειδώσουν” τις επόμενες ημέρες.
Επιχείρηση «πειθώ»
Πρώτος και κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι να επιταχύνει το πρόγραμμα εμβολιασμού και πείσει τους διστακτικούς, προκειμένου να κερδηθεί το στοίχημα της δημιουργίας τείχους ανοσίας που χρειάζεται η χώρα ώστε να θωρακιστεί και να επανέλθει η κανονικότητα. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η επιχείρηση πειθούς, με τη συνδρομή της εκκλησίας, της τοπικής αυτοδιοίκησης, ακόμη και influencers.
Σύμφωνα με το MEGA στο δίλημμα εμβολιασμοί ή μέτρα, η κυβέρνηση τίθεται υπέρ της εντατικοποίησης των εμβολιασμών ιδίως το επόμενο δίμηνο που θεωρείται κρίσιμο και δεν προκρίνει τη λήψη νέων μέτρων. Ό,τι ανακοινωθεί θα είναι ό,τι γνωρίζουμε, ίσως μια μικρή αυστηροποίηση στις περιοχές που έχουν υψηλή κινητικότητα, όπως στα νησιά. Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι δεν γίνεται να ληφθούν οριζόντια μέτρα όταν οι πλήρως εμβολιασμένοι ξεπερνούν το 50% του πληθυσμού. Σε κάθε περίπτωση διαμηνύουν ότι ναι μεν αποκλείεται το ενδεχόμενο ενός καθολικού lockdown, αλλά η πορεία της πανδημίας θα εξαρτηθεί από τα ποσοστά εμβολιασμού και όσο οι ανεμβολίαστοι παραμένουν σε σημαντικά ποσοστά θα έχουμε νέα μέτρα.
To σχέδιο για αμιγείς και μεικτούς χώρους διασκέδασης
Πάντως, η αντίστροφη μέτρηση για τον διαχωρισμό των χώρων διασκέδασης και πολιτισμού σε αμιγείς (μόνο για εμβολιασμένους) και μεικτούς έχει ξεκινήσει. Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, ο σχεδιασμός προβλέπει ο διαχωρισμός να ξεκινήσει από τις 15 Ιουλίου, όμως δεν αποκλείεται να μετατεθεί για πέντε με δέκα ημέρες αργότερα, στα τέλη του μήνα. Όπως αναφέρει η ΕΡΤ, μια πιθανή ημερομηνία εάν μετατεθεί η εφαρμογή των μέτρων είναι η 22η Ιουλίου, ωστόσο όλα θα κριθούν από την επιδημιολογική εικόνα που θα παρουσιάζει η χώρα την επόμενη εβδομάδα.
Ο τρόπος λειτουργίας και τα “τσουχτερά” πρόστιμα
Αρχικά, οι επιχειρήσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσουν στο σύστημα Εργάνη εάν θα λειτουργήσουν τους χώρους τους ως αμιγείς ή μεικτούς . Εάν δεν το κάνουν θα τους επιβληθεί πρόστιμο ύψους 3.000 ευρώ.
Οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένες να έχουν στην είσοδό τους ειδική σήμανση με την οποία οι πελάτες θα ενημερώνονται εάν πρόκειται για χώρο αμιγή ή μεικτό. Το πρόστιμο για μη σήμανση στην είσοδο ανέρχεται σε 500 ευρώ. Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, τσουχτερά πρόστιμα από 3.000 ευρώ έως και 10.000 ευρώ θα επιβάλλονται στους χώρους που δεν τηρούν την πληρότητα με βάση την οποία πρέπει να λειτουργεί. Ταυτόχρονα, προβλέπεται αναστολή λειτουργίας από 7 έως 15 ημέρες ανάλογα με τα τετραγωνικά. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης θα μπαίνει λουκέτο με αφαίρεση αδείας της επιχείρησης.
Πρόστιμα όμως θα υπάρχουν και για τους πελάτες. Εάν κάποιος πελάτης βρίσκεται σε χώρο που απευθύνονται μόνο σε εμβολιασμένους ενώ δεν έχει τα απαραίτητα έγγραφα θα του επιβάλλεται πρόστιμο 300 ευρώ. Εάν φέρει πλαστό έγγραφο το πρόστιμο ανέρχεται σε 3.000 ευρώ.
Σημειώνεται ότι οι έλεγχοι θα γίνονται από διάφορες υπηρεσίες και συγκεκριμένα την αστυνομία, τη δημοτική αστυνομία, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, το ΣΕΠΕ, τη γγ Εμπορίου –Προστασίας του Καταναλωτή και την Πολιτική Προστασία.
Αναζήτηση επιχείρησης μέσω….gov.gr
Εντός των επόμενων ημερών θα τεθεί σε λειτουργία στο gov.gr η ειδική εφαρμογή την οποία θα κατεβάζουν οι επιχειρήσεις για να ελέγχουν τα bar code των εγγράφων εμβολιασμού ή των τεστ των πελατών. Η εφαρμογή θα έχει τρεις χρωματικές ενδείξεις: Πράσινη όταν πρόκειται για πελάτη που έχει εμβολιαστεί ή έχει νοσήσει με κορονοϊό. Κίτρινη για πελάτη που φέρει αρνητικό τεστ, Κόκκινη για λανθασμένο ή μη αληθές έγγραφο.
Οι πελάτες θα μπορούν μέσω αναζήτησης στο gov.gr να ενημερωθούν εάν το κατάστημα το οποίο θέλουν να επισκεφτούν είναι αμιγώς για εμβολιασμένους ή μεικτής λειτουργίας. Στο πλαίσιο της επιβράβευσης των συνεπών επιχειρήσεων, οι πολίτες θα μπορούν επίσης να ενημερώνονται εάν οι επιχειρήσεις έχει παραβιάσει τα συγκεκριμένα μέτρα.
Βέβαια, αν και ο σχεδιασμός περί αμιγών και μεικτών χώρων φαίνεται να έχει “κλειδώσει” ακόμα δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο το άνοιγμα των κλειστών χώρων να αφορά σε αυτή τη φάση μόνο στους εμβολιασμένους. Να υπάρχουν, δηλαδή, μόνο αμιγείς χώροι εστίασης και διασκέδασης, οι οποίοι θα λειτουργούν με πληρότητα 80% και τους επιχειρηματίες να χρησιμοποιούν τους ανοιχτούς χώρους τόσο για τους εμβολιασμένους, όσο και για τους ανεμβολίαστους.
