ΠΑΣΟΚ τότε…ΠΑΣΟΚ σήμερα
Από το ιστορικό «η Ελλάδα στους Έλληνες» και το ΠΑΣΟΚ της αλλαγής, το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου διήνυσε μια απόσταση 40 ετών μέχρι να φτάσει σήμερα να μαστίζεται από τον διχασμό και τις εσωκομματικές αντιπαραθέσεις.
Όταν ο καθηγητής του Μπέρκλεϊ υπέγραφε την ιδρυτική διακήρυξη της 3ης Σεπτεμβρίου η Ελλάδα βρισκόταν σε ένα μεταβατικό στάδιο από τα τραύματα που είχε αφήσει η επταετία στην προοπτική που έδινε η είσοδος της χώρας στην Ενωμένη Ευρώπη.
Σε αυτή την διακήρυξη ακούγονταν για πρώτη φορά στην μετεμφυλιακή Ελλάδα έννοιες και θέσεις όπως η εθνική ανεξαρτησία, η λαϊκή κυριαρχία και η κοινωνική απελευθέρωση. Το 13,5% και οι 15 βουλευτές που εξέλεξε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1974 ήταν η αρχή ενός ρεύματος, η δυναμική του οποίου αποτυπώθηκε με τον διπλασιασμό των ποσοστών στις εκλογές του 1977 (92 βουλευτές).
Η αλλαγή του ‘81
Το 1981 ήταν η χρονιά-σταθμός για το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Η αλλαγή, που αποτέλεσε τον κεντρικό άξονα του προεκλογικού αγώνα του Ανδρέα Παπανδρέου, ήρθε με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία μετά από τις εκλογές του Οκτωβρίου στις οποίες συγκέντρωσε το εντυπωσιακό 48% σχηματίζοντας την πρώτη αυτοδύναμη σοσιαλιστική κυβέρνηση στην ελληνική ιστορία.
Τα συνθήματα «έξω από το ΝΑΤΟ» και «έξω από την ΕΟΚ.» βρήκαν απήχηση στον ελληνικό λαό ο οποίος έδωσε την ψήφο του στο ΠΑΣΟΚ και στις εκλογές του 1985. Το σκάνδαλο Κοσκωτά αλλά και τα προβλήματα υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου φέρνουν την ήττα του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1989. Η αθώωση του ιδρυτή του κόμματος από το Ειδικό Δικαστήριο αλλάζει το πολιτικό σκηνικό και το ΠΑΣΟΚ επανέρχεται στην εξουσία μετά τις εκλογές του 1993 με ποσοστό 47%.
Το 1995 έμελλε να είναι η αρχή του τέλους για το ΠΑΣΟΚ του σοσιαλισμού αλλά και η χρονιά της μετάβασης στο ΠΑΣΟΚ των εκσυγχρονιστών. Ο Δημήτρης Τσοβόλας φεύγει από το κόμμα και ιδρύει το ΔΗ.Κ.ΚΙ ενώ ο Ανδρέας Παπανδρέου εισέρχεται στο Ωνάσειο με σοβαρό πρόβλημα στην καρδιά. Στις 23 Ιουνίου ο Ανδρέας φεύγει από την ζωή και τα ηνία του κόμματος αναλαμβάνει ο Κώστας Σημίτης μετά το 4ο συνέδριο του κόμματος.
Το ΠΑΣΟΚ των εκσυγχρονιστών
Με πρόεδρο τον Κώστα Σημίτη το ΠΑΣΟΚ νίκησε στις εθνικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 1996 και πέρασε στην φάση του εκσυγχρονισμού. Η ομάδα Σημίτη, με πρωτεργάτες τον Γιάννο Παπαντωνίου, τον Θεόδωρο Πάγκαλο και τον Ευάγγελο Βενιζέλο, θέτει ως στόχο την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας. Το millennium βρίσκει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη και τη κυβέρνηση Σημίτη, μετά την νίκη-θρίλερ στην εκλογική αναμέτρηση του 2000, να έχει να αντιμετωπίσει την πρόκληση των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και τις «σκιές» που άφησε η υπόθεση του χρηματιστηρίου.
Τον Φεβρουάριο του 2004 ο Κώστας Σημίτης παραιτείται και πρόεδρος του κόμματος εκλέγεται μέσω πανελλαδικής ψηφοφορίας από τα μέλη του ΠΑΣΟΚ ο Γιώργος Παπανδρέου.
Η άνοδος του Γιώργου και το Καστελόριζο
Μετά την ήττα του ΠΑΣΟΚ στην εκλογική αναμέτρηση του 2007, ο Γιώργος Παπανδρέου ζητά την ανανέωση της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων του κόμματος προς το πρόσωπο του, την οποία λαμβάνει με ποσοστό 55% απέναντι στον Ευάγγελο Βενιζέλο.
Ο Γιώργος Παπανδρέου προχωρά στην επανίδρυση του κόμματος και θέτει ως πυλώνες της πολιτικής του την διαφάνεια, την συμμετοχή των πολιτών στην δημόσια ζωή και την χρήση των νέων τεχνολογιών. Το 2009 το ΠΑΣΟΚ σχηματίζει κυβέρνηση με κορμό τα νέα στελέχη που εκφράζουν την φιλοσοφία του Γιώργου Παπανδρέου (Παύλος Γερουλάνος, Τίνα Μπιρμπίλη, Δημήτρης Δρούτσας, Άννα Διαμαντοπούλου). Η παγκόσμια οικονομική κρίση και τα spreads που πνίγουν την ελληνική οικονομία οδηγούν τον Γιώργο Παπανδρέου στην επιλογή του ΔΝΤ. Στις 23 Απριλίου του 2010 ο Παπανδρέου αιφνιδιάζει ακόμα και τους πιο στενούς συνεργάτες του και ανακοινώνει από το Καστελόριζο την επιτήρηση της Ελλάδας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το ιστορικό χαμηλό του 2012 και οι αποδοκιμασίες προς τον Βενιζέλο
Το ΠΑΣΟΚ συμμετέχει στην κυβέρνηση Παπαδήμου και στις εκλογές του 2012, υπό την προεδρία του Ευάγγελου Βενιζέλου, αναδεικνύεται τρίτο κόμμα με ποσοστό 13,18%, ένα από τα πιο χαμηλά ποσοστά που εμφάνισε το κόμμα από την ίδρυση του.
Το 2014 βρίσκει το ΠΑΣΟΚ να ακροβατεί ανάμεσα στην κυβερνητική σταθερότητα και την επιστροφή στον σοσιαλισμό. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποδοκιμάζεται δημοσκοπικά από την επιλογή του να στηρίζει τα μέτρα λιτότητας αλλά και την συνεργασία με την Νέα Δημοκρατία ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που βλέπουν στο πρόσωπο του Γιώργου Παπανδρέου την επιστροφή του κόμματος στην εξουσία. Η εσωκομματική αντιπαράθεση εκφράστηκε και στην εκδήλωση για τα 40 χρόνια του ΠΑΣΟΚ στο Ζάππειο με τις αποδοκιμασίες προς το πρόσωπο του Ευάγγελου Βενιζέλου και της αποθέωσης της οποίας έτυχε ο πρώην Πρωθυπουργός.
