Σε μια κρίσιμη καμπή για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ασφάλεια στην Ευρώπη, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εμφανίζεται διατεθειμένος να κάνει μια ιστορική υποχώρηση, θέτοντας στο τραπέζι την εγκατάλειψη του στόχου ένταξης της χώρας του στο ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο εντατικών διαβουλεύσεων με απεσταλμένους των ΗΠΑ στο Βερολίνο, την ώρα που Ουάσινγκτον και Ευρωπαίοι προσπαθούν να αποτρέψουν μια ειρηνευτική συμφωνία που θα θεωρηθεί ταπεινωτική για το Κίεβο και ευνοϊκή για τη Μόσχα.
Ο Ζελένσκι προσφέρθηκε να αποσύρει τις φιλοδοξίες της Ουκρανίας για ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ, καθώς είχε συνομιλίες διάρκειας πέντε ωρών με Αμερικανούς απεσταλμένους στο Βερολίνο την Κυριακή, στο πλαίσιο της προσπάθειας τερματισμού του πολέμου με τη Ρωσία, με τις διαπραγματεύσεις να συνεχίζονται σήμερα, Δευτέρα.
Πρώτος γύρος συνομιλιών
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι «σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος», καθώς μαζί με τον γαμπρό του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήθηκαν με τον Ζελένσκι στη νεότερη προσπάθεια να δοθεί τέλος στην πιο αιματηρή σύγκρουση στην Ευρώπη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα όλες οι λεπτομέρειες.
«Οι εκπρόσωποι είχαν σε βάθος συζητήσεις σχετικά με το σχέδιο ειρήνης των 20 σημείων, οικονομικές ατζέντες και πολλά ακόμη. Σημειώθηκε σημαντική πρόοδος και θα συναντηθούν ξανά αύριο το πρωί», ανέφερε ο Γουίτκοφ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X.
READOUT FROM U.S.-UKRAINE TALKS IN BERLIN, GERMANY:
The meeting in Berlin between President Zelenskyy, Special Envoy Witkoff, Jared Kushner, and delegations from the United States and Ukraine lasted over five hours. Representatives held in-depth discussions regarding the… pic.twitter.com/G7breh5Gab
— Special Envoy Steve Witkoff (@SEPeaceMissions) December 14, 2025
Οι συνομιλίες φιλοξενήθηκαν από τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος, σύμφωνα με πηγή, έκανε σύντομες παρατηρήσεις προτού αφήσει τις δύο πλευρές να διαπραγματευτούν, ενώ και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένονται στη Γερμανία για συνομιλίες τη Δευτέρα.
Σύμβουλος του Ουκρανού Προέδρου, ο Ντμίτρο Λίτβιν, ανέφερε ότι ο Ζελένσκι θα σχολιάσει τις συνομιλίες τη Δευτέρα, αφού αυτές ολοκληρωθούν, προσθέτοντας ότι οι αξιωματούχοι εξετάζουν τα προσχέδια των εγγράφων.
«Διήρκεσαν περισσότερο από πέντε ώρες και ολοκληρώθηκαν για σήμερα με συμφωνία να συνεχιστούν αύριο το πρωί», δήλωσε ο Λίτβιν σε δημοσιογράφους μέσω της εφαρμογής WhatsApp.
Εκτός ΝΑΤΟ, αλλά με εγγυήσεις ασφαλείας
Πριν από τις συνομιλίες, ο Ζελένσκι είχε προσφερθεί να εγκαταλείψει τον στόχο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί μια μείζονα στροφή για την Ουκρανία, η οποία επί χρόνια αγωνίζεται για την ένταξη στη Συμμαχία ως «ασπίδα» απέναντι σε ρωσικές επιθέσεις, με τη φιλοδοξία αυτή να περιλαμβάνεται ακόμη και στο σύνταγμά της.
Ταυτόχρονα, ικανοποιεί έναν από τους βασικούς πολεμικούς στόχους της Ρωσίας, αν και το Κίεβο μέχρι στιγμής παραμένει αμετακίνητο στο ζήτημα της παραχώρησης εδαφών στη Μόσχα.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μέσω WhatsApp, ο Ζελένσκι δήλωσε: «Από την αρχή, η επιθυμία της Ουκρανίας ήταν να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αυτές είναι πραγματικές εγγυήσεις ασφάλειας. Ορισμένοι εταίροι από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη δεν υποστήριξαν αυτή την κατεύθυνση».
Πρόσθεσε ότι «έτσι, σήμερα, διμερείς εγγυήσεις ασφάλειας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ, εγγυήσεις τύπου Άρθρου 5 για εμάς από τις ΗΠΑ και εγγυήσεις ασφάλειας από Ευρωπαίους συναδέλφους, καθώς και από άλλες χώρες -Καναδά, Ιαπωνία- αποτελούν μια ευκαιρία να αποτραπεί μια νέα ρωσική εισβολή».
«Και αυτό αποτελεί ήδη έναν συμβιβασμό από την πλευρά μας», είπε, προσθέτοντας ότι οι εγγυήσεις ασφάλειας θα πρέπει να είναι νομικά δεσμευτικές.
Ο Ρώσος ηγέτης Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επανειλημμένα απαιτήσει η Ουκρανία να απαρνηθεί επισήμως τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά της από περίπου το 10% του Ντονμπάς που εξακολουθεί να ελέγχει το Κίεβο.
Η Μόσχα έχει επίσης δηλώσει ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι ουδέτερη χώρα και ότι δεν μπορούν να σταθμεύουν δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο ουκρανικό έδαφος.
Ρωσικές πηγές ανέφεραν νωρίτερα φέτος ότι ο Πούτιν επιθυμεί μια «γραπτή» δέσμευση από μεγάλες δυτικές δυνάμεις ότι δεν θα επεκτείνουν την υπό τις ΗΠΑ ηγεσία του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, κάτι που μεταφράζεται στην επίσημη απόρριψη ένταξης της Ουκρανίας, της Γεωργίας, της Μολδαβίας και άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών.
Κρίσιμη εβδομάδα για την Ευρώπη
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη εβδομάδα, καθώς προσπαθεί να προστατεύσει την Ουκρανία από μια ταπεινωτική ειρηνευτική συμφωνία που θα διαμορφωθεί από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να διασώσει μια συμφωνία για τη χρηματοδότηση ενός δανείου που θα κρατήσει το Κίεβο οικονομικά όρθιο.
Έπειτα από μια σειρά σκληρών επιθέσεων από την Ουάσινγκτον -συμπεριλαμβανομένης της δήλωσης του Τραμπ στο Politico ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι «αδύναμοι»– οι επόμενες ημέρες θεωρούνται πραγματική δοκιμασία.
Τη Δευτέρα, οι ηγέτες θα επιχειρήσουν να χτίσουν γέφυρες και να ασκήσουν την επιρροή τους στη συμφωνία ειρήνης, όταν συναντηθούν με τον Ζελένσκι και Αμερικανούς αξιωματούχους στο Βερολίνο, ενώ στις Βρυξέλλες, υπουργοί Εξωτερικών και διπλωμάτες της ΕΕ θα δώσουν μάχη για να πείσουν έναν αυξανόμενο αριθμό κυβερνήσεων που αντιτίθενται στο σχέδιο δανεισμού.
Μέχρι την Πέμπτη, όταν και οι 27 ηγέτες θα συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες σε μια από τις πιο καθοριστικές συνόδους των τελευταίων ετών, ελπίζουν να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια για το αν η εντατική διπλωματία απέδωσε καρπούς.
Με τις αιχμές του Τραμπ -ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες «μιλούν, αλλά δεν παράγουν αποτέλεσμα»– και τις προειδοποιήσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, να ηχούν έντονα, τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο.
«Εμείς είμαστε ο επόμενος στόχος της Ρωσίας και βρισκόμαστε ήδη σε κίνδυνο», δήλωσε ο Ρούτε την περασμένη εβδομάδα. «Η Ρωσία έφερε τον πόλεμο πίσω στην Ευρώπη και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για την κλίμακα του πολέμου που βίωσαν οι παππούδες και οι προπαππούδες μας».
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι περιγράφουν τις επόμενες ημέρες ως υπαρξιακές.
Η Ευρώπη θα έχει κι άλλες ευκαιρίες να συζητήσει τα επόμενα βήματα μετά τη Δευτέρα. Οι υπουργοί του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων θα συνεχίσουν την Τρίτη στις Βρυξέλλες τις διεργασίες ενόψει της συνόδου κορυφής της Πέμπτης, ενώ την Τετάρτη οι ηγέτες της «ανατολικής πτέρυγας» της Ευρώπης -χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία- θα συναντηθούν στο Ελσίνκι.
Ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Παράλληλα, η ΕΕ προσπαθεί εδώ και μήνες να πείσει τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ ντε Βέβερ να συναινέσει σε σχέδιο αξιοποίησης της χρηματικής αξίας των 185 δισ. ευρώ ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που φυλάσσονται στο βελγικό αποθετήριο Euroclear για τη χρηματοδότηση και τον εξοπλισμό της Ουκρανίας, με το υπόλοιπο πακέτο των 210 δισ. ευρώ να περιλαμβάνει 25 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία σε όλη την ΕΕ.
Ωστόσο, σε ένδειξη ότι οι πιθανότητες συμφωνίας στη σύνοδο της Πέμπτης επιδεινώνονται, η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ, τάχθηκε την Παρασκευή στο πλευρό του Βελγίου, ζητώντας εναλλακτικές επιλογές χρηματοδότησης, σε επιστολή που συνυπέγραψαν η Μάλτα και η Βουλγαρία.
Ο νέος πρωθυπουργός της Τσεχίας, Αντρέι Μπάμπις, απέρριψε επίσης το σχέδιο την Κυριακή.
«Όσο περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις έχουμε, τόσο πιο πιθανό είναι ότι θα χρειαστεί να βρούμε άλλες λύσεις», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
«Η απόφαση για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία είναι μια απόφαση για το μέλλον της Ευρώπης και θα καθορίσει αν η ΕΕ παραμένει ένας σχετικός παίκτης», δήλωσε Γερμανός αξιωματούχος.
«Δεν υπάρχει plan B».
Με πληροφορίες από: Reuters, Politico
