Οι διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός στην Γάζα έχουν βρεθεί σε ένα κρίσιμο σημείο. Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν φαίνεται πως πιέζει για εκεχειρία, προτείνοντας μια νέα πρόταση που ελπίζει ότι μπορεί να γεφυρώσει τις διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών, του Ισραήλ και της Χαμάς. Ωστόσο, παρόλο που αυτή η προσπάθεια βασίζεται σε ένα προηγούμενο πλαίσιο, αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αποδοχή της.
Με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Κατάρ, οι συνομιλίες έχουν ξεκινήσει από τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν οι εχθροπραξίες επανεκκινήθηκαν μετά από μια εβδομαδιαία εκεχειρία, κατά την οποία η Χαμάς απελευθέρωσε πάνω από 100 αιχμαλώτους στη Γάζα και το Ισραήλ απελευθέρωσε 240 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Τον περασμένο Μάιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, υποστήριξε ένα σχέδιο τριών φάσεων, το οποίο ψήφισε και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το σχέδιο περιλαμβάνει μια πρώτη φάση πλήρους εκεχειρίας διάρκειας έξι εβδομάδων, με ταυτόχρονη απόσυρση των Ισραηλινών δυνάμεων από πυκνοκατοικημένες περιοχές της Γάζας και την ανταλλαγή ομήρων και Παλαιστίνιων κρατουμένων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα επιτραπεί η επιστροφή των Παλαιστίνιων πολιτών στα σπίτια τους και θα αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια. Η δεύτερη φάση, σύμφωνα με το σχέδιο, θα επικεντρωθεί στην απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ομήρων και την πλήρη απόσυρση των Ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα, καθιστώντας την προσωρινή εκεχειρία μόνιμη. Τέλος, η τρίτη φάση θα περιλαμβάνει την έναρξη μιας μεγάλης κλίμακας ανοικοδόμησης της Γάζας, η οποία έχει υποστεί εκτεταμένες καταστροφές κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Παρ’ όλα αυτά, οι διαπραγματευτές του Ισραήλ και της Χαμάς, που δεν συνομιλούν απευθείας, δεν συμφωνούν σε βασικά ζητήματα. Στις 8 Αυγούστου, με τον πόλεμο να βρίσκεται στον 11ο μήνα, ο Μπάιντεν και οι ηγέτες της Αιγύπτου και του Κατάρ δήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν μια «τελική» πρόταση εκεχειρίας. Την περασμένη εβδομάδα, στις συνομιλίες στο Κατάρ, οι ΗΠΑ παρουσίασαν αυτό που αποκάλεσαν «πρόταση γεφύρωσης» για να προσπαθήσουν να κλείσουν τις διαφορές μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Η βασική διαφωνία περιστρέφεται γύρω από τον διάδρομο της Φιλαδέλφειας, μια αποστρατικοποιημένη ζώνη μήκους 14 χιλιομέτρων στα σύνορα Γάζας – Αιγύπτου. Παρά τις προσπάθειες, η πρόταση των ΗΠΑ φαίνεται να αφήνει σημαντικά ζητήματα άλυτα. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ισραήλ αυτή την εβδομάδα, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, προειδοποίησε ότι αυτή μπορεί να είναι «η τελευταία ευκαιρία» για να εξασφαλιστεί η εκεχειρία, προσθέτοντας ότι ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου του είπε πως δεσμεύεται στην πρόταση των ΗΠΑ.
Ωστόσο, τόσο Ισραηλινοί όσο και αξιωματούχοι της Χαμάς που γνωρίζουν τις συνομιλίες αναφέρουν ότι η πρόταση αφήνει τις μεγαλύτερες διαφωνίες των δύο πλευρών κυρίως «αγεφύρωτες». Ο διάδρομος της Φιλαδέλφειας παραμένει ένα βασικό εμπόδιο, με το Ισραήλ να μην είναι διατεθειμένο να εγκαταλείψει πλήρως τον έλεγχο του και να διατηρεί την εποπτεία των Παλαιστίνιων προσφύγων που επιστρέφουν στον βορρά μέσω του διαδρόμου Νετζαρίμ, μιας στρατιωτικοποιημένης ζώνης που χωρίζει στα δύο τη Γάζα.
Σύμφωνα με τους Times of Israel, δύο Άραβες αξιωματούχοι από μια διαμεσολαβήτρια χώρα και ένας τρίτος αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός αναφέρουν ότι η «πρόταση γεφύρωσης» που υποβλήθηκε την περασμένη εβδομάδα από την κυβέρνηση Μπάιντεν «ήταν πολύ μακριά» από το να ικανοποιήσει τη θέση του Νετανιάχου, σχετικά με τη συνέχιση της ισραηλινής στρατιωτικής παρουσίας στη Ράφα και στο διάδρομο Νετζαρίμ.
Αναφέρεται επίσης, σύμφωνα Άραβα αξιωματούχο, ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε αδιέξοδο και δεν υπάρχει λόγος να πραγματοποιηθεί άλλη μια συνάντηση διαπραγματεύσεων στο Κάιρο αυτή την εβδομάδα, «εκτός εάν οι ΗΠΑ πιέσουν τον Νετανιάχου να υποχωρήσει από τις νέες απαιτήσεις του και τις τροποποιήσουν ανάλογα στη γεφυρωτική τους πρόταση».
Οι συνομιλίες, λοιπόν, φαίνεται να έχουν φτάσει όντως σε αδιέξοδο, καθώς το Ισραήλ αρνείται να δεσμευτεί για πλήρη αποχώρηση από τη Γάζα στη δεύτερη φάση της πρότασης. Η Αίγυπτος, ως διαμεσολαβητής και άμεσα επηρεαζόμενος γείτονας της Γάζας, αρνείται να ανοίξει το πέρασμα της Ράφα χωρίς την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων.
Ο Μπλίνκεν, μετά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο και το Κατάρ, τόνισε ότι η πρόταση «είναι πολύ σαφής όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και τις τοποθεσίες των (ισραηλινών στρατιωτικών) αποχωρήσεων από τη Γάζα», ωστόσο δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα λεπτομέρειες. Στις τελευταίες εξελίξεις, οι ΗΠΑ φαίνεται να πιέζουν περισσότερο τη Χαμάς να συμφωνήσει στην πρόταση, με την Αίγυπτο να ζητά από τις ΗΠΑ να διασφαλίσουν ένα καλά ορισμένο πλαίσιο συμφωνίας με σαφείς προθεσμίες και στόχους.
«Οι Αμερικανοί προσφέρουν υποσχέσεις, όχι εγγυήσεις», δήλωσε ένας αξιωματούχος της Αιγύπτου στο Associated Press. «Η Χαμάς δεν θα το δεχτεί αυτό, γιατί πρακτικά σημαίνει ότι η Χαμάς θα απελευθερώσει τους άμαχους ομήρους με αντάλλαγμα μια παύση των μαχών για έξι εβδομάδες χωρίς εγγυήσεις για μια διαπραγματευόμενη μόνιμη κατάπαυση του πυρός».
«Αυτό δεν είναι αποδεκτό για εμάς και φυσικά για τη Χαμάς», πρόσθεσε.
