Δεν είχαν σταματήσει καλά καλά οι πυροβολισμοί και οι εκρήξεις χθες, στην Μόσχα, όταν Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι άρχισαν να αλληλοκατηγορούνται για το μακελειό στον συναυλιακό χώρο, που άφησε πίσω του περισσότερους από 130 νεκρούς, σημειώνει σε ανάλυσή του για το μακελειό στο Crocus City Hall το Politico, στην οποία επισημαίνει ότι το Κρεμλίνο, έχοντας αποτύχει να ξεμπερδέψει με τους Τσετσένους και τον ISIS θα επιδιώξει να εκμεταλλευτεί την τρομοκρατική επίθεση για να αποκομίσει οφέλη στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος δεν δίστασε να ρίξει σπόντες στην Ουκρανία και τη Δύση, μπήκε στο κανάλι του Telegram για να προειδοποιήσει ότι θα γίνει κόλαση αν η Ουκρανία έχει βάλει το χέρι της στην επίθεση.
Το Κίεβο ανταπέδωσε τα πυρά κατά της Μόσχας και κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Η υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών HUR της Ουκρανίας κατηγόρησε τις “ειδικές υπηρεσίες του Πούτιν” για την οργάνωση του μακελειού, λέγοντας ότι επρόκειτο για μια “σκόπιμη πρόκληση” που είχε ως στόχο να δικαιολογήσει “ακόμη πιο σκληρές επιθέσεις στην Ουκρανία”.
“Η δημόσια εκτέλεση ανθρώπων στη Μόσχα θα πρέπει να εκληφθεί ως απειλή του Πούτιν για ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση και επέκταση του πολέμου”, προειδοποίησε η HUR. “Ο Πούτιν έχει μεγάλη εμπειρία στην οργάνωση τέτοιων τρομοκρατικών επιθέσεων για να ενισχύσει τη δική του εξουσία”, πρόσθεσε η υπηρεσία.
Οι προβοκάτσιες
Υπονοούσε με αυτό μια σειρά εκρήξεων το 1999 σε τέσσερις πολυκατοικίες στις ρωσικές πόλεις Μπουγιάνακσκ, Μόσχα και Βολγκοντόνσκ, οι οποίες προκάλεσαν τον θάνατο περισσότερων από 300 ανθρώπων και τον τραυματισμό χιλίων άλλων. Οι εκρήξεις προκάλεσαν τον Δεύτερο Πόλεμο της Τσετσενίας, ο οποίος ενίσχυσε τη δημοτικότητα του τότε πρωθυπουργού Βλαντίμιρ Πούτιν, βοηθώντας τον να επιλεγεί από τον Μπόρις Γέλτσιν για να τον διαδεχθεί στη θέση του προέδρου της Ρωσίας.
Για χρόνια, παρέμεναν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το αν οι βομβιστικές επιθέσεις ήταν οι λεγόμενες επιχειρήσεις ψευδούς σημαίας που πραγματοποιήθηκαν από τις ίδιες τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας, προκειμένου να δικαιολογηθεί ο πόλεμος της Τσετσενίας.
Ωστόσο, η ανταλλαγή αιχμών μετά την επίθεση μεταξύ Μόσχας και Κιέβου διακόπηκε από την τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος που ανέλαβε την ευθύνη για τη σφαγή στο Crocus City στο βόρειο προάστιο Krasnogorsk της Μόσχας.
Ομοιότητες
Η επίθεση στη Μόσχα θυμίζει την επίθεση του Ισλαμικού Κράτους το 2015 στο θέατρο Μπατακλάν στο Παρίσι, ένα μακελειό που άφησε πίσω του 90 νεκρούς. Το μακελειό της Παρασκευής είχε επίσης ομοιότητες με την πολιορκία του θεάτρου Nord Ost το 2002, όταν μια ομάδα Τσετσένων ενόπλων (μεταξύ τους ήταν και γυναίκες) κατέλαβε ένα κατάμεστο θέατρο στην ανατολική Μόσχα και απαίτησε τον τερματισμό του δεύτερου πολέμου της Τσετσενίας. Μια αποτυχημένη διάσωση από τις ρωσικές ειδικές δυνάμεις, με τη χρήση θανατηφόρου αερίου ύπνου, άφησε περισσότερους ομήρους νεκρούς από όσους είχαν σκοτώσει οι ένοπλοι ισλαμιστές.
Πολλά μέλη της ισλαμιστικής αυτονομιστικής ομάδας των Τσετσένων που βρίσκονταν πίσω από την επίθεση στο θέατρο θα μετακινούνταν αργότερα και θα στρατολογούνταν στην τρομοκρατική ομάδα Ισλαμικό Κράτος, γνωστή και ως ISIS, στη Συρία.
Οι Τσετσένοι άρχισαν να φθάνουν στη Συρία από το 2011. Αποτελούσαν το δεύτερο μεγαλύτερο απόσπασμα των ξένων μαχητών του Ισλαμικού Κράτους και ο αριθμός τους ήταν επίσης δυσανάλογα υψηλός σε σχέση με την δύναμη της Αλ Κάιντα στη Συρία. Σκληραγωγημένοι και έμπειροι στην μάχη, αρκετοί Τσετσένοι αναδείχθηκαν σε διοικητές του Ισλαμικού Κράτους, συμπεριλαμβανομένων των Ουμάρ Σισάνι και Σαλαχουντίν Σισάνι, σύμφωνα με μελέτη του Νιλ Χάουερ για το Atlantic Council.
Οι εκτιμήσεις των ρωσικών υπηρεσιών
Οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας εκτιμούν ότι 1.700 έως 3.000 Τσετσένοι, μαζί με άλλους μαχητές από τον Βόρειο Καύκασο, πήγαν στη Συρία για να πολεμήσουν. Οι μετριοπαθείς αντάρτες της Συρίας πάντα υποπτεύονταν ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ευχαρίστως τους ενθάρρυναν να πάνε, διευκολύνοντάς τους να φτάσουν εκεί και δίνοντάς τους διαβατήρια, τόσο για να τους ξεφορτωθούν όσο και για να διασπάσουν και να διχάσουν τις ομάδες των ανταρτών που χτυπούν τον σύμμαχο της Ρωσίας, Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ.
Οι αντάρτες κατά του Άσαντ κατηγόρησαν επίσης τη συριακή κυβέρνηση ότι συνεργάζεται με το Ισλαμικό Κράτος για να τους αποδυναμώσει και όταν αυτό εξυπηρετεί τακτικούς στρατιωτικούς σκοπούς. Το Ισλαμικό Κράτος φάνηκε συχνά το 2015 και το 2016 να εκμεταλλεύεται την παρέμβαση της Ρωσίας, πιέζοντας για επιθετικές ενέργειες εναντίον μετριοπαθών αντάρτικων ομάδων, καθώς στοχοποιούνταν από ρωσικές αεροπορικές επιδρομές.
Η σπέκουλα στην Παλμύρα
Οι αντάρτες υποστήριξαν ότι η Δαμασκός και η Μόσχα έπαιξαν ένα πολύπλοκο διπλό παιχνίδι, χρησιμοποιώντας τους τζιχαντιστές για να ενεργήσουν ως πέμπτη φάλαγγα, σχεδιάζοντας να σαμποτάρουν αποτελεσματικά την επανάσταση κατά του Άσαντ και να τη χρωματίσουν ως εξτρεμιστική.
Τον Μάιο του 2015, η ευκολία με την οποία το Ισλαμικό Κράτος μπόρεσε να καταλάβει την αρχαία πόλη της Παλμύρας ώθησε ορισμένους στρατιωτικούς παρατηρητές να εικάσουν ότι ο Άσαντ και η Ρωσία εγκατέλειψαν σκόπιμα την περιοχή -με τα μοναδικά ερείπια και τα αναντικατάστατα αρχαία αντικείμενα και με θησαυρούς- για να κερδίσουν τη συμπάθεια της Δύσης.
Οι μετριοπαθείς αντάρτες είπαν ότι η συνεργασία ήταν κατά καιρούς σαφής μεταξύ της Ρωσίας, του καθεστώτος Άσαντ και του Ισλαμικού Κράτους. Ένας ηγέτης των ανταρτών παραπονέθηκε το 2015 ότι “όταν το ISIS προσπαθεί να εισβάλει στις θέσεις μας, το καθεστώς Άσαντ και οι Ρώσοι τους υποστηρίζουν με αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς”. Αλλά αυτός ο γάμος ευκαιρίας δεν βοήθησε τη Ρωσία στη συνέχεια με τους ριζοσπάστες ισλαμιστές από την Τσετσενία και τον Βόρειο Καύκασο, οι οποίοι εξακολουθούν να αποτελούν απειλή για τη Ρωσία.
H FSB
Η διάδοχος της ΚGB λέει ότι έχει αποτρέψει δεκάδες συνωμοσίες του Ισλαμικού Κράτους τα τελευταία χρόνια. Νωρίτερα αυτό το μήνα ισχυρίστηκε ότι σκότωσαν δύο υπηκόους του Καζακστάν κοντά στη Μόσχα. Είπαν επίσης ότι μισή ντουζίνα ένοπλοι του Ισλαμικού Κράτους σκοτώθηκαν σε πυροβολισμούς στην Ινγκουσετία αυτόν τον μήνα.
Παρά την ανάληψη της ευθύνης από το Ισλαμικό Κράτος για τη σφαγή της Παρασκευής στη Μόσχα, το Κρεμλίνο πιθανότατα θα εκμεταλλευτεί τις δολοφονίες και θα συνεχίσει να υπονοεί ότι η Ουκρανία εμπλέκεται με κάποιον τρόπο, παρόλο που η επίθεση ήταν “μια τρομοκρατική πράξη, τελεία και παύλα”, υποστήριξε ο Σαμ Γκριν, αναλυτής στο Κέντρο Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής, σε ανάρτησή του στο X.
Τι θα κάνει το Κρεμλίνο
“Έχοντας αποτύχει να την αποτρέψει, το Κρεμλίνο πιθανότατα θα αναζητήσει έναν τρόπο να τη χρησιμοποιήσει, κάτι που μπορεί κάλλιστα να σημαίνει ότι θα κατηγορήσει την Ουκρανία”, έγραψε ο Γκριν, προειδοποιώντας ωστόσο: “Το γεγονός ότι το Κρεμλίνο θα χρησιμοποιήσει την επίθεση για πολιτικούς σκοπούς δεν σημαίνει ότι επρόκειτο για ψευδή σημαία”.
Μόλις ο Greene δημοσίευσε την ανάρτησή του, ο ίδιος ο Ρώσος ηγέτης, Βλαντιμίρ Πούτιν, ισχυρίστηκε σε εκπομπή ότι οι δράστες εγκατέλειψαν το σημείο και “ταξίδευαν προς την Ουκρανία”. Και πρόσθεσε «Και οι τέσσερις δράστες βρέθηκαν και συνελήφθησαν. Προσπάθησαν να κρυφτούν και κινήθηκαν προς την Ουκρανία, όπου, προηγουμένως, είχε προετοιμαστεί ένα παράθυρο για να περάσουν τα σύνορα”.
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα απάντησε ότι όλα αυτά αποδεικνύουν “σχεδιασμένη προβοκάτσια του Κρεμλίνου για να τροφοδοτήσει περαιτέρω την αντι-ουκρανική υστερία στη ρωσική κοινωνία”, με στόχο να “δυσφημιστεί η Ουκρανία στα μάτια της διεθνούς κοινότητας”, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου.
