Παρελθόν αποτελεί η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ στην Γαλλία, μετά την καταψήφισή της στην Εθνοσυνέλευση, όπου συζητήθηκε και τελικώς έγινε δεκτή η μία από τις δύο προτάσεις μομφής που είχαν κατατεθεί σε βάρος της. Η Γαλλία είναι αντιμέτωπη με μία σοβαρή πολιτική κρίση που ξεκίνησε όταν ο Μπαρνιέ, για να περάσει το σχέδιο προϋπολογισμού του 2025, ακολούθησε διαδικασία που του επέτρεπε να αποφύγει την ψήφο της Βουλής. Η ίδια διαδικασία όμως, άνοιξε το παράθυρο για τις εναντίον του προτάσεις μομφής.
Η πρόεδρος της Βουλής, ανακοινώνοντας το βράδυ της Τετάρτης, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, ανέφερε ότι από την στιγμή που έγινε δεκτή η πρότασης μομφής του αριστερού συνασπισμού «Νέο Λαϊκό Μέτωπο», δεν υπήρχε λόγος να ακολουθηθεί η ίδια διαδικασία για την πρόταση μομφής που είχε καταθέσει η ακροδεξιά, Λαϊκή Συσπείρωση.
Η πρόταση κατά της κυβέρνησης Μπαρνιέ, έγινε δεκτή με 331 ψήφους υπέρ. Για να περάσει η πρόταση χρειάζονταν 289 ψήφοι.
Οι επόμενες κινήσεις Μακρόν
Πλέον ο πρόεδρος Μακρόν θα πρέπει να ορίσει νέο πρωθυπουργό. Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η επιλογή του θα ολοκληρωθεί πολύ σύντομα. Στόχος είναι ως το Σάββατο, που θα γίνουν τα εγκαίνια της ανακατασκευασμένης Παναγίας των Παρισίων, παρουσία πολλών ξένων ηγετών, μεταξύ των οποίων και εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, η χώρα να έχει πρωθυπουργό.
Ο Μακρόν θα απευθυνθεί με διάγγελμα στον Γαλλικό λαό, την Πέμπτη (5/12) στις 21.00 ώρα Ελλάδας.
🇫🇷#France:
For the first time since 1962 and only the second time in the History of the Fifth Republic, a Government falls following a motion of no confidence.
Prime Minister Barnier (LR) lost the confidence of the National Assembly.pic.twitter.com/L6Y71E4Q90
— World Elects (@ElectsWorld) December 4, 2024
Τα τρία επικρατέστερα σενάρια για την επόμενη μέρα
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, τρία είναι τα επικρατέστερα σενάρια για την επόμενη μέρα στην Γαλλία. Το πρώτο είναι ο Εμανουέλ Μακρόν να διορίσει έναν πολύ στενό του συνεργάτη, όπως τον νυν υπουργό Άμυνας της Γαλλίας, Σεμπαστιάν Λεκορνί. Το δεύτερο σενάριο κάνει λόγο για κάποιον από την Αριστερά, γεγονός που δεν θεωρείται πιθανό καθώς κανείς από τους συμμάχους του Μακρόν δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Και τέλος, σύμφωνα με το τρίτο σενάριο, ο Μακρόν ίσως ονομάσει έναν «Μπαρνιέ νούμερο 2».
Οι πιθανοί διάδοχοι του Μπαρνιέ
Φρανσουά Μπαϊρού
Ο επικεφαλής του Δημοκρατικού Κινήματος φαίνεται περισσότερο από ποτέ να είναι σε θέση να κερδίσει τον πρωθυπουργικό θώκο. «Φυσικά ο Φρανσουά Μπαϊρού βρίσκεται σε αυτό το πλαίσιο, αλλά δεν είναι μόνο θέμα του ανθρώπου», παραδέχτηκε ο Μαρκ Φενσό, επικεφαλής των κεντρώων βουλευτών, στο France Inter σήμερα Τρίτη το πρωί.
Σε αυτή τη λεπτή εξίσωση, χωρίς σαφή πλειοψηφία στη Συνέλευση, ο δήμαρχος του Pau (Pyrénées-Atlantiques) εικάζεται ότι θα βρει υποστήριξη σε ορισμένα από τα αριστερά έδρανα, ενώ ταυτόχρονα θα πείσει τους βουλευτές της Εθνικής Συσπείρωσης. «Η υποψηφιότητα του Μπαϊρού έχει το πλεονέκτημα ότι ηρεμεί την Εθνική Συσπείρωση, ενώ καθησυχάζει στην αριστερά», συνοψίζει ένας παρατηρητής. Ασυμβίβαστος με τις θέσεις του κόμματος με τη φλόγα, ο Φρανσουά Μπαϊρού διατηρεί ωστόσο μια μορφή σεβασμού προς τη Μαρίν Λεπέν, την οποία υποστήριξε στις τελευταίες προεδρικές εκλογές στο όνομα του πλουραλισμού.
Ήδη από το περασμένο καλοκαίρι, ο Ύπατος Αρμοστής για τον Προγραμματισμό -το όνομα του οποίου είχε ήδη κυκλοφορήσει για τον Ματινιόν- υποστήριζε σε κάθε περίπτωση μια «ανιδιοτελή, πλουραλιστική και συνεκτική κυβέρνηση», αποτελούμενη από «προσωπικότητες με χαρακτήρα», όπως ανέφερε στη Le Figaro στα μέσα Αυγούστου. Πρόκειται για ιδέες που αναμφίβολα ανέπτυξε με τον σημαίνοντα γενικό γραμματέα του Μεγάρου των Ηλυσίων, Alexis Kohler, τον οποίο υποδέχθηκε στις αρχές Νοεμβρίου στην πατρίδα του, το Pau. Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν μάλιστα ξανά στις αρχές της περασμένης εβδομάδας υπό άκρα μυστικότητα στο Ελιζέ.
Σεμπαστιάν Λεκορνί
Πρόκειται για έναν από τους τελευταίους επιζώντες της προεδρίας του Εμανουέλ Μακρόν. Πιστός υποστηρικτής του αρχηγού του κράτους, ο Σεμπαστιάν Λεκορνί συμμετέχει σε όλες τις κυβερνητικές ομάδες από το 2017, με αποκορύφωμα τον διορισμό του στη θέση του υπουργού Ενόπλων Δυνάμεων. Επαναδιορισθείς από τον Μισέλ Μπαρνιέ, ο Μακρονιστής έχει το πλεονέκτημα ότι εκτιμάται από τον «νέο κόσμο», ενώ έχει ακολουθήσει μια πιο παραδοσιακή πολιτική καριέρα. Κεκίνησε ως κοινοβουλευτικός βοηθός, στη συνέχεια μια πρώτη θητεία ως δήμαρχος πριν γίνει γερουσιαστής της περιφέρειας Ερ.
Έχοντας τη φήμη του διακριτικού διαπραγματευτή, ο υπουργός θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως συνδετικός κρίκος με τα δεξιά έδρανα, από τα οποία προέρχεται και με τα οποία διατηρεί καλές σχέσεις. Σε αντίθεση με τον Μισέλ Μπαρνιέ, τον οποίο η Μαρίν Λεπέν κατηγορεί για έλλειψη «διακριτικότητας», ο Σεμπαστιάν Λεκορνί διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με τα εθνικιστικές δυνάμεις, τις οποίες φροντίζει να αντιμετωπίζει με τον ίδιο σεβασμό όπως και τα άλλα κόμματα. Ο γερουσιαστής του Ερ- ένας από τους λίγους στους οποίους μπορεί να υπολογίζει ο αρχηγός του κράτους – εκλέγεται επίσης σε εδάφη που κατέκτησε η Εθνική Συσπείρωση.
Τον Ιανουάριο, το όνομά του είχε συζητηθεί για να αντικαταστήσει την Ελίζαμπεθ Μπορν στο Ματινιόν, πριν η επιλογή του Προέδρου καταλήξει στον Γκαμπριέλ Ατάλ. «Όλοι πιστεύουν ότι είναι πολύ έξυπνος, αλλά αυτό δεν κάνει πολιτική», του καταλογίζει ένας βουλευτής των Ρεπουμπλικανών, ο οποίος αποτιμά μάλλον καυστικά τη δράση του. Ενισχυμένη, η περίπτωση του Λεκορνί θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει ένταση σε ένα μέρος του προεδρικού στρατοπέδου, το οποίο φοβάται ότι ο προσανατολισμός του εκτελεστικού οργάνου είναι υπερβολικά ευνοϊκός για την Εθνική Συσπείρωση.
Μερνάρ Καζενέβ
Η αναμενόμενη πτώση του Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε ως γέφυρα μεταξύ της δεξιάς και του προεδρικού στρατοπέδου, επανέφερε στο προσκήνιο την υπόθεση του πρώην υπουργού Εσωτερικών.
Μιλώντας στο BFMTV σήμερα το πρωί της Τρίτης, ο επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ολιβιέ Φορ, δεν απέκλεισε εντελώς τον διορισμό του Μπερνάρ Καζενέβ, υπό την προϋπόθεση ότι θα μεταφέρει «το πρόγραμμα του Νέου Λαϊκού Μετώπου και θα το προτείνει στο Κοινοβούλιο». Ο αρχηγός του κράτους, ο οποίος δέχθηκε τον πρώην σοσιαλιστή τον περασμένο Σεπτέμβριο, φαίνεται προς το παρόν να κοιτάζει περισσότερο προς τα δεξιά παρά προς τα αριστερά του.
Ξαβιέ Μπερτράν
Ο Ξαβιέ Μπερτράν εξετάστηκε σοβαρά για ένα διάστημα, αλλά η Εθνική Συσπείρωση άσκησε βέτο στις αρχές του φθινοπώρου. Η Μαρίν Λεπέν και το κόμμα της, που έχουν πολύ κακές σχέσεις με το αφεντικό του κόμματος των Ρεπουμπλικανών της Hauts-de-France, απείλησαν να τον αποδοκιμάσουν μόλις ανέλαβε τη θέση του στο Ματινιόν.
Στο προεδρικό στρατόπεδο, ορισμένοι θέλουν ακόμη να πιστεύουν στις πιθανότητες του πρώην υπουργού Εργασίας να έχει αντίκτυπο τρεις μήνες αργότερα. Κατά την άποψή τους, ο Ξαβιέ Μπερτράν, ακόμη και αν αποστρέφεται την Εθνική Συσπείρωση, θα μπορούσε να κρατήσει τα δεξιά έδρανα, ενώ θα μπορούσε να μιλήσει στους αριστερούς. Επιστρέφοντας στο προσκήνιο αυτό το καλοκαίρι, έχει σε κάθε περίπτωση δείξει ότι είναι έτοιμος να αναλάβει τον ρόλο του πρωθυπουργού.
Ζαν Καστέξ
Ο 59χρονος Ζαν Καστέξ, πρώην πρωθυπουργός υπό τον Μακρόν, είναι γνωστός για τη νοτιογαλλική προφορά του και τις διοικητικές του ικανότητες. Σήμερα είναι επικεφαλής της RATP, της κρατικής εταιρείας που διαχειρίζεται το μετρό του Παρισιού.
Η Γαλλία σε κρίση
Η κυβέρνηση Μπαρνιέ έγινε πλέον η πιο σύντομη στην ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας από το 1962, όταν έπεσε η κυβέρνηση Πομπιντού, με την ίδια διαδικασία. Ο Μισέλ Μπαρνιέ θα πρέπει τώρα να υποβάλλει την παραίτησή του στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν, βάσει του Συντάγματος. Τυπικά, θα μείνει ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός, μέχρι να οριστεί ο διάδοχός του.
Είναι μια δύσκολη, πολιτικά, στιγμή για τη Γαλλία, διότι δεν υπάρχει καμία προφανής προοπτική επίλυσης της πολιτικής κρίσης, σύντομα. Δεν μπορούν να διεξαχθούν νέες βουλευτικές εκλογές πριν από τον Ιούλιο, οπότε το σημερινό αδιέξοδο στη Συνέλευση, όπου καμία ομάδα δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα έχει λειτουργική πλειοψηφία, θα συνεχιστεί.
Στην Εθνοσυνέλευση κανένα κόμμα ή συνασπισμός κομμάτων δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Κι ένα ακόμα πρωτοφανές στοιχείο στην πολιτική σκηνή της Γαλλίας, είναι ότι ψήφισαν το ίδιο, δύο εκ διαμέτρου αντίθετα πολιτικά κόμματα. Ψήφισαν εναντίον της κυβέρνησης η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν και το αριστερό Νέου Λαϊκό Μέτωπο (NFP).
Θεωρητικά, η πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ δεν δημιουργεί ζήτημα επιβίωσης για τον πρόεδρο Μακρόν. Η Λεπέν, μετά την ψηφοφορία δήλωσε ότι «θα αφήσει τον νέο πρωθυπουργό να εργαστεί» και ότι δεν θα ζητήσει την παραίτηση του προέδρου Μακρόν. Σημείωσε όμως ότι θα είναι σε πολύ δύσκολη θέση ο πρόεδρος και θα πρέπει ο ίδιος να αποφασίσει τις επόμενες κινήσεις του.
Στον αντίποδα η αριστερή «Ανυπότακτη Γαλλία», του Ζαν Λυκ Μελανσόν (μέλος του Νέου Λαϊκού Μετώπου) ζήτησε αμέσως την παραίτηση Μακρόν. Η Ανυπότακτη Γαλλία “ζητάει τώρα από τον Εμανουέλ Μακρόν να φύγει”, είπε η βουλευτής του κόμματος Ματίλντ Πανό.
Η συζήτηση στην Γαλλική Εθνοσυνέλευση
Η συζήτηση στην Εθνοσυνέλευση για την πρόταση μομφής άρχισε περίπου στις 17.οο ώρα Ελλάδας και περίπου 3 ώρες μετά άρχισε η ψηφοφορία. Η διαδικασία άνοιξε με την ομιλία του Ερίκ Κοκερέλ, βουλευτή της αριστερής Ανυπότακτης Γαλλίας η οποία συμμετέχει στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο, Ο Κοκερέλ ήταν και ο εισηγητής της πρότασης μομφής του Νέου Λαϊκού Μετώπου.
«Κύριε Πρωθυπουργέ, σήμερα γράφουμε ιστορία». «Εσείς, γιατί θα είστε ο μόνος πρωθυπουργός που θα δεχτεί μομφή από το 1962, από τον Ζορζ Πομπιντού· εγώ, γιατί έχω την τιμή να φέρω αυτή τη πρόταση μομφής.
«Η αποτυχία σας ήταν αναμενόμενη», είπε και συνέχισε: «Δείξατε ότι οι μόνοι συμβιβασμοί που ήσασταν πρόθυμοι να αποδεχτείτε ήταν αυτοί που διαπραγματευτήκατε με τον εαυτό σας.»
«Τελικά προσπαθήσατε να συμβιβαστείτε, αλλά με την ακροδεξιά, το Εθνικό Μέτωπο που ευνοήσατε παραβιάζοντας το τείχος δημοκρατίας που εκφράστηκε από την πλειοψηφία τον Ιούλιο», κατά τις κοινοβουλευτικές εκλογές, είπε ο Κοκερέλ.
Ο Μπαρνιέ
Μιλώντας στην Εθνοσυνέλευση ο Μπαρνιέ δήλωσε ότι η πραγματικότητα των δύσκολων δημοσιονομικών “δεν θα εξαφανιστεί ως δια μαγείας με μια πρόταση μομφής”.
Ο Μισέλ Μπαρνιέ υπερασπίστηκε το νομοσχέδιο της κυβέρνησής του για την κοινωνική ασφάλιση, αρνούμενος να το χαρακτηρίσει ως “προϋπολογισμό λιτότητας”, όπως έκαναν ορισμένοι ομιλητές προηγουμένως.
Αν και παραδέχτηκε ότι “σίγουρα δεν είναι τέλειος”, είπε ότι “προετοιμάστηκε μέσα σε δύο εβδομάδες”, και “επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ τεσσάρων βασικών στοιχείων: βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού μας συστήματος, στήριξη των νοσοκομείων και των επαγγελματιών υγείας για τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και προστασία των πιο ευάλωτων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση των δημόσιων οικονομικών μας”, είπε κι ευχαρίστησε όσους εργάστηκαν για το κείμενο.
«Κατά την άποψή μου, και το λέω αυτό χωρίς προσχήματα, το κείμενο αυτό αποτελεί έναν καλό συμβιβασμό. Τον καλύτερο δυνατό συμβιβασμό.
Η Λεπέν
Μιλώντας πριν από τον Μπαρνιέ, η επικεφαλής των βουλευτών της RN (Εθνικής Συσπείρωσης), δήλωσε μέσα σε μια μια ηλεκτρισμένη αίθουσα. “Βρισκόμαστε στη στιγμή της αλήθειας (…) που βάζει τέλος σε μια εφήμερη κυβέρνηση”.
“Στις τάξεις της, η αδιαλλαξία, ο σεχταρισμός και ο δογματισμός εμπόδισαν τον πρωθυπουργό να κάνει την παραμικρή παραχώρηση, η οποία θα απέτρεπε αυτό το αποτέλεσμα”. Ο προϋπολογισμός που απορρίπτουμε σήμερα δεν αθετεί μόνο τις υποσχέσεις σας. Του λείπει η κατεύθυνση και το όραμα. Είναι ένας τεχνοκρατικός προϋπολογισμός που συνεχίζει να κατρακυλάει, φροντίζοντας να μην αγγίξει τον πυρήνα του τοτέμ που είναι η ανεξέλεγκτη μετανάστευση”, δήλωσε η Μαρίν Λεπέν.
Η Μαρίν Λεπέν εξέφρασε την άποψη ότι εναπόκειται στον ίδιο τον πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν “να καταλήξει στο συμπέρασμα αν είναι σε θέση να παραμείνει (Πρόεδρος της Δημοκρατίας) ή όχι”.
“Εναπόκειται στη συνείδησή του να τον διατάξει αν μπορεί να θυσιάσει τη δημόσια δράση και την τύχη της Γαλλίας στην υπερηφάνειά του. Εναπόκειται στη λογική του να αποφασίσει αν μπορεί να αγνοήσει τα στοιχεία της μαζικής λαϊκής αμφισβήτησης, τα οποία, στην περίπτωσή του, θεωρώ ότι είναι καθοριστικά”, συνέχισε, και τόνισε: “Αν αποφασίσει να παραμείνει, θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει ότι είναι ο πρόεδρος μιας Δημοκρατίας που δεν είναι πλέον, με δική του ευθύνη, η Πέμπτη Δημοκρατία”.
Le choix que nous avons fait, c’est celui de protéger les Français.
Michel Barnier n’a pas tenu ses promesses. Le budget présenté était toxique pour les Français et la seule solution digne pour ceux qui ont reçu mandat de les protéger, c’était de s’y opposer. pic.twitter.com/PGZbZTBjag
— Marine Le Pen (@MLP_officiel) December 4, 2024
Γιατί υποβλήθηκαν οι προτάσεις μομφής
Το νομοσχέδιο του Μισέλ Μπαρνιέ για τον προϋπολογισμό, που κατατέθηκε στην Βουλή την Δευτέρα, επεδίωκε να συγκρατήσει το σχεδόν ανατροφοδοτούμενο έλλειμμα της Γαλλίας μέσω αυξήσεων φόρων και περικοπών δαπανών ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός αναγκάστηκε να κάνει παραχωρήσεις στους επικριτές του, συμπεριλαμβανομένης της Λεπέν, η οποία απαίτησε να καταργήσει έναν νέο φόρο στην ηλεκτρική ενέργεια και να μην προχωρήσει σε νέες περικοπές των συντάξεων.
Παρά τις αλλαγές που υιοθέτησε ο Μπανρνιέ, ο προϋπολογισμός παρέμεινε απαράδεκτος για την αντιπολίτευση και αφού η ακροδεξιά RN ενώθηκε με τα αριστερά κόμματα που αντιτάχθηκαν σε αυτόν, ο Μπαρνιέ χρησιμοποίησε την ειδική διαδικασία του άρθρου 49.3 για να περάσει το σχέδιο του προϋπολογισμού, αποφεύγοντας την ψηφοφορία στην Βουλή.
Η συγκεκριμένη διαδικασία επιτρέπει μεν στην κυβέρνηση να αποφύγει την δοκιμασία της κοινοβουλευτικής ψήφου, επιτρέπει όμως και στην αντιπολίτευση να υποβάλλει πρόταση μομφής στην κυβέρνηση. Αυτό και έκαναν η Εθνική Συσπείρωση της ακροδεξιάς Λεπέν και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, ο συνασπισμός αριστερών κομμάτων υπό τον Ζαν Λικ Μελανσόν.
