Της Τζένης Κριθαρά
Ο σεισμός είναι μία από τις πιο καταστρεπτικές δυνάμεις της φύσης. Έχουν τη δυνατότητα να προκαλούν ανυπολόγιστες ζημιές σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ενώ κάποιες φορές είναι τόσο ισχυροί που λειτουργούν αποσταθεροποιητικά για τις πληγείσες περιοχές. Άνθρωποι χάνονται, ολόκληρα χωριά καταπλακώνονται, το φυσικό περιβάλλον μεταβάλλεται και οι σεισμοπαθείς μένουν αντιμέτωποι με τα συντρίμμια και τις ανθρώπινες απώλειες.
Ο μεγαλύτερος σεισμός που καταγράφηκε από το 1900 μέχρι σήμερα, ήταν εκείνος που έπληξε τις νότιες ακτές της Χιλής στις 22 Μαΐου 1960. Ο σεισμός ήταν μεγέθους 9,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 1.600 ανθρώπους και άφησε περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους άστεγους. Ισχυροί σεισμοί καταγράφονταν ανέκαθεν και είναι πολλά τα παραδείγματα σφοδρότατων σεισμικών δονήσεων και στη σύγχρονη ιστορία. Η ένταση ενός σεισμού, όμως, δεν είναι το μόνο κριτήριο για να αξιολογηθεί ένας σεισμός ως μεγάλο γεγονός. Οι καταστροφές που προκαλεί και κυρίως, ο απολογισμός των θυμάτων είναι ένας εξίσου καθοριστικός παράγοντας.
Βιβλική καταστροφή στο Νεπάλ
Ο καταστροφικότερος σεισμός στη σύγχρονη εποχή ήταν αυτός στο Νεπάλ το 2015. Επρόκειτο για έναν σεισμό μεγέθους 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που σημειώθηκε σε μία περιοχή μεταξύ της πρωτεύουσας Κατμαντού και της πόλης Ποκάρα το Σάββατο 25 Απριλίου 2015. Εκτιμάται πως περίπου 9.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 22.000 άτομα τραυματίστηκαν στον σεισμό, που σύμφωνα με τους επιστήμονες είχε δύναμη ίση με εκείνη 20 θερμοπυρηνικών όπλων.
Ο ισχυρός σεισμός κατέστρεψε σημαντικά μνημεία της χώρας, όπως ο πύργος της Νταραχάρα, περίτεχνοι ναοί και αξιοθέατα παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Μετά τον σεισμό ακολούθησαν κατολισθήσεις, ενώ η έντασή του ήταν τέτοια που ανύψωσε για λίγα εκατοστά το Κατμαντού και … κόντυνε για λίγα εκατοστά το όρος Έβερεστ!
Ο σεισμός που συγκλόνισε την Τουρκία
Στις 17 Αυγούστου 1999 σημειώθηκε σεισμός μεγέθους 7,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στη βόρεια Τουρκία. Τα 37 δευτερόλεπτα που διήρκησε ο σεισμός ήταν αρκετά για να κοστίσουν τη ζωή σε περισσότερους από 17.000 ανθρώπους και να τραυματιστούν περισσότερα από 43.000 άτομα. Η μέγιστη αντιληπτή ένταση του σεισμού ανήλθε στο επίπεδο 9 της δωδεκαβάθμιας Κλίμακας Μερκάλι.
Περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι, καθώς συνολικά 120.000 σπίτια καταστράφηκαν από τον σεισμό, 30.000 έπαθαν μεγάλες ζημιές και συνολικά 6.000 κτίρια καταστράφηκαν μερικώς ή ολοσχερώς.
Ο σεισμός έγινε αισθητός από την επαρχία του Ντούζτζε μέχρι και την θάλασσα του Μαρμαρά. Ως εκ τούτου, προκλήθηκε τσουνάμι ύψους 2,5 μέτρων, το οποίο επέφερε τον θάνατο σε 155 ανθρώπους.
Ο καταστροφικότερος σεισμός στο Ιράν
Στις 21 Ιουνίου 1990 η γη σείστηκε στο Ιράν, σε έναν από τους καταστροφικότερους σεισμούς στην ιστορία της χώρας. Επρόκειτο για έναν σεισμό 7,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.Προκλήθηκαν εκτεταμένες ζημιές σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από το επίκεντρο, που εντοπίστηκε στην πόλη Rashi, περίπου 200 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Τεχεράνης.
Ο σεισμός προκάλεσε ανυπολόγιστες καταστροφές σε περισσότερα από 700 χωριά στις ευρύτερες περιοχές Rudbar, Manjiil και Lushan. Χρειάστηκαν περισσότερα από 200 εκατομμύρια δολάρια για την αποκατάσταση των ζημιών. Περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, 60.000 ήταν οι τραυματίες και 500.000 εκείνοι που έμειναν άστεγοι.
Ο «Μεγάλος Σεισμός» του Περού
Ο σεισμός που συγκλόνισε το Περού στις 31 Μαΐου 1970 έμεινε στην ιστορία της χώρας ως ο «Μεγάλος Σεισμός».Ήταν ένας υποθαλάσσιος σεισμός που επηρέασε τις περιοχές Ancash και La Libertad. Ήταν μεγέθους 7,9-8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και άγγιξε το επίπεδο οκτώ στην δωδεκαβάθμια Κλίμακα Μερκαλί. Έχει καταγραφεί ως η χειρότερη φυσική καταστροφή που έπληξε το Περού.
Επηρέασε περισσότερους από 3 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι νεκροί ξεπέρασαν τους 74.000 και οι τραυματίες τους 143.000. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι έμειναν άστεγοι. Οι εκτιμώμενες οικονομικές ζημίες ήταν πάνω από μισό δισεκατομμύριο δολάρια, καθώς όλο το σύστημα επικοινωνίας και οι βασικές δομές καταστράφηκαν.
Καταγράφηκαν κατολισθήσεις βράχων και χιονοστιβάδες, όπως αυτή βόρεια του Χουασκαράν, που «έθαψε» τις πόλεις Yungay και Ranrahirca και οδήγησε στον θάνατο 20.000 ανθρώπους μόνο στο Yungay.
Ο Εγκέλαδος «χτύπησε» το Πακιστάν
Στις 8 Οκτωβρίου 2005 έγινε ο καταστροφικότερος σεισμός στη σύγχρονη ιστορία του Πακιστάν. Ήταν μεγέθους 7,6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και είχε ως αποτέλεσμα 85.000 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και περισσότεροι από 69.000 να τραυματιστούν.
Ο σεισμός επηρέασε και τις γύρω χώρες. Παρατηρήθηκαν δονήσεις στο Αφγανιστάν, στο Τατζικιστάν και στο κινέζικο Σινγιάνγκ. Μάλιστα, θεωρείται ο πιο θανατηφόρος σεισμός που έπληξε τη νότια Ασία, μετά τον σεισμό στην Quetta το 1935.
Πηγή πληροφοριών: earthquake.usgs.gov, livescience.com, geology.com, earthquaketrack.com