Πολυμερής ηθοποιός, διανοούμενος και κοινωνικός αγωνιστής ο Γιάννης Κοντούλης, σημάδεψε από τις επάλξεις της τέχνης και της κοινωνίας, τα μεταπολεμικά πολιτισμικά και κοινωνικά μας δρώμενα. Υπηρέτησε με πάθος, ηθική ένταση και άφατο λυρισμό, τόσο το θέατρο – στο ελεύθερο, το Εθνικό κ.α. – αλλά και την τηλεόραση και τον κινηματογράφο και μας κατέλειπε μοναδικές ερμηνείες, που αποτελούν κεφάλαιο στην δραματική μας τέχνη.
Κατά βάση υπήρξε δευτεραγωνιστής, ωστόσο κατόρθωνε με τον δραματικό του όγκο και την αξεπέραστη υποκριτική του τέχνη, να δίνει δημιουργική πνοή και υπόσταση στους ρόλους του και να επενδύει αισθητικά τις ταινίες στις οποίες συμμετείχε. Χαρακτηριστικές εξάλλου υπήρξαν και οι ερμηνείες του στις ταινίες : «Τα 201 Καναρίνια», «Το Μπλόκο», «Παπαφλέσσας», «Βαβυλωνία», «Το ταξίδι του μέλιτος» κ.ά. Σημειώνοντας πως πρόβα τζενεράλε στο πεδίο του κινηματογράφου έκανε με το δράμα του Δημήτρη Ιωαννόπουλου «Η φωνή της καρδιάς», που αποτέλεσε την πρώτη παραγωγή, του πατριάρχη του κινηματογράφου μας Φιλοποίμενος Φίνου, αλλά και την δεύτερη ομιλούσα ταινία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Ενώ κορυφαίες επίσης υπήρξαν οι ερμηνείες του και στο φάσμα της μικρής μας οθόνης, που του έδωσαν την δυνατότητα να γνωριστεί ευρύτερα με το κοινό και να εξακτινώσει το κύρος της σπουδαίας λυρικής και δραματικής του παρουσίας. Μνημονεύουμε τις έξοχες συμμετοχές του στα μεγάλα σήριαλ της ελληνικής τηλεόρασης : «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Γιούγκερμαν», «Ο φωτογράφος του χωριού», «Μεθυσμένη Πολιτεία». Μια λαμπρή τηλεοπτική παρουσία, που κατέστησε τον μεγάλο μας ηθοποιό, πλατιά γνωστό και αγαπητό, στο καλλιτεχνικό μας κοινό.
Ο Γιάννης Κοντούλης είδε το φως της ζωής το 1920 στα Βούρλα της Σμύρνης και με την Μικρασιατική τραγωδία, ήλθε στην Ελλάδα οικογενειακώς και εγκαταστάθηκαν στην Κοκκινιά, έχοντας ήδη από την παιδική του ηλικία εκδηλώσει την μεγάλη του αγάπη για την τέχνη και το θέατρο. Η ξέσπασμα του Β΄ παγκοσμίου πολέμου και της γερμανικής κατοχής, τον βρήκαν στις επάλξεις της Εθνικής Αντίστασης και μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ. Και μοίρα τραγική τον Αύγουστο του 1944, ο εμπνευσμένος μας ηθοποιός βρέθηκε στην τραγική θέση, να παρακολουθήσει με την μητέρα του, την εκτέλεση του αδελφού του στο ιστορικό μπλόκο της Κοκκινιάς ! Αλλά αυτή την του τραγωδία, θα επακολουθήσει η εξορία του στην Μακρόνησο, για την αντιστασιακή του δράση. Πάραυτα με σθένος και ανυπόταχτο φρόνημα, θα μετατρέψει την αντιδρομή των καιρών και τις τραγικές του στιγμές, σε γόνιμο πολιτισμικό έργο. Θα ιδρύσει έτσι στην εξορία του ερασιτεχνικό θεατρικό όμιλο, για να διασκεδάζει και να υποστηρίζει ηθικά τους συγκρατούμενούς του.
Με την έξοδο από την γερμανική κατοχή ο Γιάννης Κοντούλης, κατήλθε στις αυτοδιοικητικές εκλογές της Νίκαιας, εξελέγη πανηγυρικά και αποτέλεσε τον πρώτο εκλεγμένο μεταπολεμικά Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Νικαίας! Ωστόσο η ηθική-πολιτική στήριξη που παρείχε με τηλεγράφημά του, στον καταδικαζόμενο για κατασκοπεία – και μετέπειτα εκτελεσθέντα – Νίκο Μπελογιάννη, επέσυρε την έκπτωση από το αξίωμα του.
Όλες αυτές όμως οι τραγικές περιστάσεις από τις οποίες διήλθε ο ταλαντούχος ηθοποιός μας, δεν έκαμψαν το φρόνημά, αλλά και την αγάπη και δίψα του για την τέχνη. Σπούδασε έτσι στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, πλάι στον μεγάλο δάσκαλο της δραματικής τέχνης και θεατράνθρωπο Δημήτρη Ροντήρη και έχτισε το στέρεο και καλογυμνασμένο υποκριτικό του υπόβαθρο. Προκειμένου μάλιστα να ανταπεξέλθει στα σπουδαστικά του δίδακτρα στην Σχολή του Εθνικού Ωδείου, δούλευε ως συμβασιούχος υπάλληλος του Δήμου Νικαίας, στην καταμέτρηση των ρολογιών ύδρευσης. Με όραμα για την πολιτισμική ανασυγκρότηση της αγαπημένης του Νίκαιας, εμπνεύστηκε και ίδρυσε τον «Καλλιτεχνικό Όμιλο Νίκαιας», ο οποίος αποτέλεσε σπουδαία κοιτίδα παραγωγής μεγάλων μας μετέπειτα ηθοποιών και ανθρώπων του πολιτισμού. Σε αυτό τον πρωτοπόρο για τον εποχή του Όμιλο, έκαναν τις πρωτόλειες θεατρικές εμφανίσεις τους, οι μαθητές του Ροντήρη: Κώστας Γεωργουσόπουλος, Δέσποινα Στυλιανοπούλου, συμμετείχαν οι επαγγελματίες ηθοποιοί Αθηνόδωρος Προύσαλης, Γκάρυ Βοσκοπούλου, αλλά και οι ερασιτέχνες Αφροδίτη Γρηγοριάδου, Τόλης Βοσκόπουλος. Για να διαδραματίσει ένα ευρύτερο ακόμα ρόλο ο «Καλλιτεχνικός Όμιλος Νικαίας» και με άλλες του πολιτισμικές εκδηλώσεις, στην θεατρική διαπαιδαγώγηση και πολιτισμική αφύπνιση, όλης της περιοχής του Πειραιά.
Μοίρα τραγική και έχοντας διαγράψει μια πολυεπίπεδη δραματική, αλλά και κοινωνική στα δημόσια δρώμενα παρουσία, στις 28 Ιανουαρίου 1981, ο κορυφαίος μας ηθοποιός εκδήμησε από τη ζωή, κατά την διάρκεια των γυρισμάτων της σειράς «Μεθυσμένη πολιτεία»- τηλεοπτική μεταφορά του αριστουργήματος του Σωτήρη Πατατζή – μέσα σε ένα πάνδημο κλίμα θλίψης, μετά από χρόνια προβλήματα υγείας. Λίγο μάλιστα πριν φύγει από τη ζωή, ο Γιάννης Κοντούλης, έπαιζε στις παραστάσεις του «Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου», με την παράσταση του Μανόλη Κορρέ, «Το Διπλανό Κρεββάτι». Υπήρξε αναμφίβολα ένας σπουδαίος εργάτης του θεάτρου μας, που φώτισε με το ακένωτο ταλέντο και το δραματικό ήθος του, την μεταπολεμική πολιτισμική μας σκηνή!
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π. www.panosavramopoulos.blogspot.gr
