Πρόσφατες ανασκαφές σε αρχαίο θέατρο έφεραν στο φως ευρήματα από ένα παρεκκλήσι και στοιχεία που μαρτυρούν την ύπαρξη ενός μεγαλύτερου συμπλέγματος το οποίο μάλλον ανάγεται στην πρώιμη Βυζαντινή περίοδο. Η ανακάλυψη αυτή, ρίχνει φως στην ιστορική μεταβατική περίοδο της περιοχής, προς στον Χριστιανισμό.
Το αρχαίο θέατρο της Προύσας προς Υππίω, στον σημερινό δήμο του Ντούζτζε, στη βορειοδυτική Τουρκία, ξεχωρίζει ως το μοναδικό αρχαίο θέατρο στη δυτική περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Το σημείο αποτελεί επίκεντρο εκτενών αρχαιολογικών αποστολών, οι οποίες έχουν φέρει στο φως δομές της Βυζαντινής, της Ρωμαϊκής και της Οθωμανικής περιόδου.
Η Προύσα προς Υππίω
Η αρχαία πόλη Προύσα προς Υππίω, ονομάζεται «Έφεσος της δυτικής Μαύρης Θάλασσας» και ήταν γνωστή ως “Ύππιος” και “Κίερος” σε προγενέστερες περιόδους. Η πόλη κατακτήθηκε από τον Προυσία Α’ της Βιθυνίας και ο λαός της Βιθυνίας, ονόμασε την πόλη προς τιμή του βασιλιά της.
Οι άνθρωποι της Βιθυνίας κληροδότησαν το βασίλειό τους στους Ρωμαίους. Η πόλη ήταν ήδη πλούσια σε αρχιτεκτονική αλλά, υπό τους Ρωμαίους, άνθισε ακόμη περισσότερο.
Τι αποκαλύπτουν τα νέα ευρήματα
“Θεωρούμε πως, στο σημείο αυτό υπάρχει ένα παρεκκλήσι και μπροστά του, μια αψίδα με κατεύθυνση προς την ανατολή”, εξήγησε ο Raşit Aydın, επικεφαλής των υπηρεσιών ξενάγησης και ιστορικός τέχνης στο αρχαίο θέατρο της Προύσας προς Υππίω, ο οποίος έκανε δηλώσεις στην τουρκική εφημερίδα Milliyet.
“Καταγράφοντας τις λεπτομέρειες της δομής προς τα βόρεια, εμφανίστηκε μια ακόμη δομή σε σχήμα αψίδας. Η δομή παραπέμπει σε μεγάλο σύμπλεγμα. Δεν είμαστε ακόμη σε θέση να κάνουμε πλήρη αξιολόγηση. Ακόμη, ανακαλύψαμε μικρά κομμάτια ψηφιδωτού και δίπλα τους, πλακίδια δαπέδου. Θεωρούμε πως είναι ένα σύμπλεγμα με ένα παρεκκλήσι”.
Η ανακάλυψη της δομής που μοιάζει με αψίδα, υποδηλώνει πως ο χώρος μπορεί να ανήκε σε κάποιο μεγαλύτερο, θρησκευτικό ή κοινωνικό σύμπλεγμα, παρά σ’ έναν μικρό χώρο λατρείας. Οι αρχαιολόγοι έχουν αποκαλύψει μικρά κομμάτια από ψηφιδωτό και πλακίδια δαπέδου εκεί κοντά, στοιχεία που τονίζουν την ιστορική σπουδαιότητα του χώρου.
Οι ανασκαφές, έχουν φέρει στο φως μια μεγαλύτερη δομή και οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν πως, η συγκεκριμένη περιοχή ενδέχεται να ήταν εκκλησία ή κάποιος χώρος που φιλοξενούσε την ελίτ της περιόδου. Η αποκάλυψη των δομών αυτών, μαρτυρά πως, η περιοχή μπορεί να έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διάρκεια της πρώιμης Βυζαντινής περιόδου, ειδικά κατά την μετάβαση στον Χριστιανισμό.
«Τεχνικές κατασκευής που ανάγονται στην πρώιμη Βυζαντινή περίοδο»
“Θεωρούμε πως, η μικρή αυτή δομή που μάλλον είναι παρεκκλήσι, ανάγεται στην πρώιμη Βυζαντινή περίοδο”, εξήγησε ο Aydın. “Τόσο η ποιότητα των υλικών όσο και οι τεχνικές άρθρωσης του τοίχου, είναι της πρώιμης Βυζαντινής περιόδου. Μπορούμε να πούμε μάλιστα πως, η ιστορική συνέχεια της δομής χρονολογείται είτε από την πρώιμη, ή από την μέση Βυζαντινή περίοδο”, λέει ο Aydın.
Το αρχαίο θέατρο της Προύσας προς Υππίω, έχει αποκαλύψει έναν πλούτο από ιστορικά τεχνουργήματα και δομές, φέρνοντας σταδιακά στο φως τα ίχνη από το παρελθόν της πόλης. Οι ανασκαφές στην περιοχή, έχουν ξεκινήσει σε συνεργασία με τον δήμο της πόλης και το πανεπιστήμιο της Ντούζτζε, με σκοπό την αποκάλυψη και συντήρηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που είναι ταυτισμένη με την περιοχή.
Η Προύσα προς Υππίω, είναι μια από τις δώδεκα πόλεις του Βασιλείου της Βιθυνίας και θεωρείται πως χτίστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. Το ίδιο το θέατρο, ξεχωρίζει ως απόδειξη της αρχιτεκτονικής δεξιότητας της περιόδου και έχει αποτελέσει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ιστορικών και των αρχαιολόγων.
Ο Aydın μίλησε ακόμη και για την εξέλιξη των ανασκαφών. “Το θέατρο έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό. Πλέον, εργαζόμαστε στις περιβάλλουσες δομές του. Το παρεκκλήσι και το σύμπλεγμα, σηματοδοτούν μια σημαντική ανακάλυψη”, είπε χαρακτηριστικά.
“Αρχικά, εμφανίστηκε μια αψίδα με προσανατολισμό προς τα ανατολικά. Στη συνέχεια, ανακαλύψαμε ακόμη μια δομή που μοιάζει με αψίδα, και η οποία εκτείνεται προς τα βόρεια”, περιγράφει ο Aydın.
“Αυτό μαρτυρά πως, η δομή δεν είναι απλώς ένα παρεκκλήσι, αλλά τμήμα ενός μεγαλύτερου, πιο περίπλοκου συνόλου από κτίρια. Ακόμη, φτάσαμε σε μια περιοχή με ψηφιδωτά, στοιχείο που αποκαλύπτει πως στη δομή αυτή, επιτελούνταν σημαντικές λειτουργίες”.
