Αρχαιολόγοι στη δυτική Πολωνία ανακάλυψαν δύο τεράστιες προϊστορικές κατασκευές, που ονομάστηκαν «Πυραμίδες της Πολωνίας», που μας δίνουν μια εντυπωσιακή εικόνα για μία από τις πρώτες γεωργικές κοινωνίες στην Ευρώπη.
Αυτοί οι μεγαλιθικοί τάφοι, που εκτιμάται ότι έχουν ηλικία άνω των 5.500 ετών, βρέθηκαν στο Τοπίο Πάρκο General Dezydery Chłapowski στο χωριό Wyskoć, στην περιοχή Wielkopolska.
Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Adam Mickiewicz στο Πόζναν κατά τη διάρκεια επιτόπιας έρευνας με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας απομακρυσμένης ανίχνευσης. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι κατασκευές χρονολογούνται στην 4ο χιλιετία π.Χ. και κατασκευάστηκαν από τον πολιτισμό Funnelbeaker, μια νεολιθική κοινωνία γνωστή για την εντυπωσιακή ταφική αρχιτεκτονική της.
Τι είναι οι πυραμίδες της Πολωνίας;
Συχνά αποκαλούμενοι «πολωνικές πυραμίδες» ή «τάφοι των γιγάντων», αυτοί οι μεγαλιθικοί τάφοι είναι μεγάλοι, επιμήκεις λόφοι από χώμα, κατασκευασμένοι σε χαρακτηριστικό τραπεζοειδές σχήμα. Μερικοί έχουν μήκος έως 200 μέτρα και ύψος έως τέσσερα μέτρα. Το μπροστινό μέρος κάθε λόφου είναι σημαντικά πιο φαρδύ και ψηλό από την πίσω πλευρά, σχηματίζοντας μια εντυπωσιακή τριγωνική σιλουέτα που τους χάρισε και το όνομα.
Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι αυτές οι κατασκευές λειτουργούσαν ως κοινοτικοί τάφοι για σημαντικά πρόσωπα του Πολιτισμού Funnelbeaker. Παρόλο που η κοινωνία αυτή ήταν σχετικά ισότιμη, σημαντικά πρόσωπα όπως αρχηγοί φυλών, ιερείς ή σαμάνοι θάβονταν σε αυτούς τους μεγαλοπρεπείς τάφους.
«Κάθε γενιά έχτιζε το δικό της μεγαλιθικό μνημείο, τιμώντας τους αποθανόντες που έπαιξαν ζωτικό ρόλο στην κοινότητά τους», δήλωσε ο Άρτουρ Γκόλις, επικεφαλής ειδικός για την προστασία της φύσης και του τοπίου από το Σύμπλεγμα Τοπίων Πάρκων της Περιφέρειας Wielkopolska.
Αρχαία επιτεύγματα μηχανικής
Η κατασκευή των πυραμίδων της Πολωνίας θεωρείται ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα της νεολιθικής μηχανικής. Αυτοί οι τάφοι χτίστηκαν με τη χρήση τεράστιων λίθων, μερικοί από τους οποίους ζυγίζουν έως και 10 τόνους, που μεταφέρθηκαν σε μεγάλες αποστάσεις με πρωτόγονα εργαλεία και συλλογική εργασία. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ότι οι μεγαλιθικές κατασκευές ήταν προσεκτικά ευθυγραμμισμένες με τις βασικές κατευθύνσεις του ορίζοντα, υποδεικνύοντας μια προηγμένη γνώση της αστρονομίας από τους κατασκευαστές. Παρόλο που ο χρόνος έχει μετακινήσει μεγάλο μέρος της λιθοδομής, μερικά στοιχεία της αρχικής κατασκευής παραμένουν άθικτα.
«Οι μεγαλύτερες πέτρες που σχημάτιζαν την είσοδο του τάφου λείπουν, πιθανόν να έχουν αφαιρεθεί από τους ντόπιους στο πέρασμα των αιώνων για οικοδομικούς σκοπούς», σημείωσε ο Γκόλις.
Οι ταφικές πρακτικές
Συνήθως, τοποθετούσαν σε κάθε τάφο έναν μόνο σκελετό σε ύπτια θέση, με τα πόδια να δείχνουν προς την ανατολή. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί ανθρώπινα λείψανα στους πρόσφατα ανακαλυφθέντες χώρους, οι αρχαιολόγοι είναι αισιόδοξοι ότι κτερίσματα, όπως κεραμικά, λίθινα τσεκούρια και ακόμη και αγγεία οπίου, μπορεί να βρίσκονται ακόμα θαμμένα εκεί κοντά.
«Αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να δώσουν περαιτέρω πληροφορίες για τη πνευματική και καθημερινή ζωή των ανθρώπων της κουλτούρας Funnelbeaker», πρόσθεσε ο Γκόλις.
Γιατί θεωρείται σπάνια ανακάλυψη
Ενώ οι περισσότερες πυραμίδες της Πολωνίας έχουν βρεθεί ιστορικά στην περιοχή Kuyavian στη βορειοδυτική Πολωνία, η πρόσφατη ανακάλυψη στη Wielkopolska είναι μόλις η δεύτερη σε αυτήν την περιοχή. Οι πρώτες παρόμοιες κατασκευές εντοπίστηκαν εδώ το 2019, καθιστώντας την τρέχουσα ανακάλυψη ιδιαίτερα σημαντική για την περιφερειακή αρχαιολογία.
Ενώ οι περισσότερες πυραμίδες της Πολωνίας έχουν ιστορικά βρεθεί στην περιοχή Κουγιαβία στη βορειοδυτική Πολωνία, η ανακάλυψη στη Βιελκοπόλσκα αποτελεί μόλις τη δεύτερη τέτοια εύρεση σε αυτή την περιοχή. Οι πρώτες παρόμοιες κατασκευές εντοπίστηκαν εκεί το 2019, καθιστώντας τη σημερινή ανακάλυψη ιδιαίτερα σημαντική για την περιφερειακή αρχαιολογία.
Από πέντε υποσχόμενες τοποθεσίες που ερευνήθηκαν στην περιοχή, σε δύο επιβεβαιώθηκε η παρουσία αυτών των αρχαίων τάφων. Οι ανασκαφές σε μία από τις τοποθεσίες έχουν ήδη αποδώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα, και η περαιτέρω έρευνα αναμένεται να εμπλουτίσει την κατανόηση αυτών των σπάνιων κατασκευών.
Η προϊστορική Ευρώπη
Οι πυραμίδες της Πολωνίας προσφέρουν μια σπάνια ματιά στην κοινωνική, θρησκευτική και αρχιτεκτονική εξέλιξη της νεολιθικής Ευρώπης. Ως ένα από τα πρώτα παραδείγματα μνημειακής ταφικής αρχιτεκτονικής στην ήπειρο, αυτοί οι τάφοι αναδεικνύουν τον πολιτισμικό πλούτο των πρώιμων γεωργικών κοινωνιών που άνθισαν στα πυκνά δάση της Κεντρικής Ευρώπης.
Με τη συνεχιζόμενη έρευνα και ανασκαφές, αυτές οι αρχαίες κατασκευές συνεχίζουν να διαμορφώνουν την κατανόησή μας για την ανθρώπινη ιστορία και αποτελούν διαχρονικά μνημεία της ευφυΐας των προϊστορικών κατοίκων της Πολωνίας.
