Τι κοινό μπορεί να έχει μια γάτα που έχει σταματήσει να περιποιείται το τρίχωμά της με μια άλλη που δεν ανεβαίνει στον καναπέ; Μπορεί να έχουν κάποια σχέση μια γάτα που έχει αρχίσει να «λερώνει» οπουδήποτε αλλού εκτός από την άμμο της με μια άλλη γάτα που τελευταία εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά και αποφεύγει ακόμη και τους ανθρώπους του σπιτιού;
Μήπως πρόκειται για γάτες άνω των 7-8 ετών; Εάν ναι, τότε είναι πολύ πιθανό όλες να πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ), μια υποδιαγνωσμένη νόσο που είναι αιτία χρόνιου πόνου.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα της γάτας και τι την προκαλεί;
Όπως στους ηλικιωμένους ανθρώπους και στους σκύλους έτσι και στη γάτα η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια εκφυλιστική νόσος. Προσβάλει τις αρθρώσεις καταστρέφοντας το προστατευτικό στρώμα του χόνδρου, με αποτέλεσμα τα οστά να τρίβονται άμεσα μεταξύ τους.
Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικότητα. Όπως και στο σκύλο συγκεκριμένα γονίδια είναι υπεύθυνα για την εμφάνιση της σε γάτες, συνήθως άνω των 7 ετών. Σε ορισμένες περιπτώσεις η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό. Τέλος η παχυσαρκία και η λόγω αυτής επιβάρυνση των αρθρώσεων μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι μια ακόμη αιτία για την εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας ή ένας προδιαθέτων παράγοντας.
Πως εκδηλώνεται η οστεοαρθρίτιδα στη γάτα;
Η οστεοαρθρίτιδα στη γάτα εκδηλώνεται με μια πληθώρα αλλαγών στη συμπεριφορά και στις συνήθειες της γάτας , που πολύ εύκολα εκλαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη ως «γεράματα» και «παραξενιά».
Η απροθυμία της γάτας που πάσχει από ΟΑ να σκαρφαλώσει σε ψηλά σημεία ,που άλλοτε με ευκολία σκαρφάλωνε ή η απροθυμία να χρησιμοποιήσει το ονυχοδρόμιο, κάθε άλλο παρά παραξενιά είναι. Το ίδιο ισχύει και για τα συχνά «ατυχήματα» εκτός της άμμου, ιδιαίτερα όταν τα τοιχώματα του δοχείου δυσκολεύουν την είσοδο και την έξοδο από και προς αυτό. Όλα τα παραπάνω αποτελούν σημάδια μειωμένης κινητικότητας λόγω του χρόνιου πόνου.
Λόγω της δυσκαμψίας και του χρόνιου πόνου οι πάσχουσες γάτες παραιτούνται από την προσφιλή τους συνήθεια να «πλένονται» ή γλύφουν υπερβολικά συγκεκριμένα σημεία- αρθρώσεις , που φλεγμαίνουν. Προτιμούν την απομόνωση από το να ανταποκρίνονται στα παιχνίδια των μελών της οικογένειας σε βαθμό που τις καθιστά έως και επιθετικές προς αυτά.
Η πλήρης αδιαφορία για περίπατο, για εξερεύνηση των εξωτερικών χώρων του σπιτιού και για κυνήγι είναι μερικές ακόμη κλινικές εκδηλώσεις της οστεοαρθρίτιδας. Αντί της βόλτας προτιμούν να απομονώνονται και να κοιμούνται για πολλές ώρες σε ήσυχα σημεία του σπιτιού, στα όποια δε χρειάζεται να σκαρφαλώσουν, παρατώντας την άλλοτε προσφιλή τους συνήθεια να σκαρφαλώνουν και να παρατηρούν από ψηλά. Σημειωτέον ότι δεν πρόκειται ποτέ να δείτε τη γάτα σας να κουτσαίνει ή να παρουσιάζει δυσκαμψία στα άκρα, μιας και καλύπτει πολύ καλά τα συμπτώματα αυτά, τα οποία είναι κραυγαλέα στο σκύλο με ΟΑ.
Πως μπορώ να βοηθήσω τη γάτα μου, εφόσον διαγνωστεί με ΟΑ
Σε μια πρώτη φάση οφείλετε να ακολουθήσετε τις οδηγίες του κτηνιάτρου σας ως προς τη διατροφική και φαρμακευτική διαχείριση της ΟΑ.
Επειδή η παχυσαρκία έχει αναφερθεί είτε ως αιτιολογικός είτε ως επιβαρυντικός παράγοντας , η προσπάθεια αντιμετώπισης της θα ανακουφίσει σημαντικά την πάσχουσα γάτα.
Πέρα από αυτό εσείς οφείλετε να προχωρήσετε σε μια σειρά αλλαγών στο σπίτι, ώστε να διευκολύνετε την καθημερινότητα της γάτας σας.
- Εξασφαλίστε χώρους ξεκούρασης και ήσυχες κρυψώνες σε χαμηλό ύψος, εφοδιασμένα με μαλακά υλικά, όπως αφρολέξ.
- Τις εποχές με κρύο και υγρασία τοποθετείστε το κρεβάτι της γάτας σας κοντά σε κάποια πηγή θερμότητας. Μπορείτε να εξασφαλίσετε ένα ζεστό και φιλόξενο χώρο ύπνου χρησιμοποιώντας ένα κρεβατάκι τύπου igloo ή ένα χαρτόκουτο, στο οποίο θα στρώσετε ένα μαλακό μαξιλάρι.
- Υποβοηθήστε τη γάτα σας στην προσπάθεια της να σκαρφαλώσει στον καναπέ, στο κρεβάτι ή σε κάποιο άλλο σημείο, που εκείνη αγαπά, με ειδικές κατασκευές όπως ξύλινες βαθμίδες, υποπόδια και ότι άλλο μπορείτε να σκεφτείτε, που να εξυπηρετεί την ανάγκη αυτή.
- Τοποθετείστε τα πιάτα του φαγητού και του νερού χαμηλά, σε εύκολα προσβάσιμα σημεία του σπιτιού.
- Αντικαταστήστε τα δοχεία άμμου με άλλα χωρίς σκέπασμα και ψηλά πλαϊνά τοιχώματα.
- Στερεώστε τη γατόπορτα κατά τρόπο ώστε πάντοτε να είναι ανοιχτή και να διευκολύνει την εύκολη δίοδο της γάτας σας.
- Περιποιηθείτε τη γάτα σας βουρτσίζοντας την με ήπιες κινήσεις, με μια μαλακή βούρτσα και κόψτε της τα νύχια τακτικά, μιας και δε μπορεί από μόνη της να περιποιηθεί τον εαυτό της.
- Μην αφήνετε τα μικρά παιδιά της οικογένειας να παίζουν με τη γάτα. Ό πόνος που νιώθει και που μπορεί να γίνει πολύ πιο έντονος πάνω στο παιχνίδι μπορεί να την κάνει επιθετική. Διδάξτε τους να συμπεριφέρονται σε αυτή με σεβασμό.
Έχοντας ως δεδομένο το γεγονός ότι στις γάτες άνω των 12 ετών τα ποσοστά ΟΑ αγγίζουν έως και το 90%, η ικανότητα να αναγνωρίζετε τα «σημάδια» της ΟΑ από νωρίς και να ανακουφίζετε τη γάτα σας άμεσα και αποτελεσματικά είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να εξασφαλίσετε μια αρμονική συμβίωση με τα μικρά και υπέροχα αυτά αιλουροειδή .
Μπαμπλένης Θεόδωρος , Κτηνίατρος Ζώων Συντροφίας, DVM.
