To άγχος των εξετάσεων: Πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπισή του
Όπως έχουμε αναφέρει και παλαιότερα, το άγχος δεν είναι απαραίτητα μόνο κάτι κακό και βλαβερό. Το δημιουργικό άγχος (eustress) είναι αυτό που, εφόσον το κρατάμε σε έλεγχο, μπορεί να μας βοηθήσει να βρισκόμαστε σε εγρήγορση, ώστε να αποδόσουμε τα μέγιστα σε μια κατάσταση όπως είναι αυτή των εξετάσεων.
Από την εκπαιδευτική – συμβουλευτική ψυχολόγο, Δρ Καλλιόπη Εμμανουηλίδου.
Ωστόσο, αν το άγχος αρχίσει να μας καταβάλει, τότε γρήγορα αυτή η υπερένταση θα κουράσει τον εαυτό μας σωματικά, ψυχικά και πνευματικά, με αποτελέσματα δυσάρεστα, όπως πχ. το να μην μπορούμε να συμμετάσχουμε σε εξετάσεις γιατί αναστατωθήκαμε και πανικοβληθήκαμε. Δε χρειάζεται όμως πανικός για τον ενδεχόμενο πανικό! Κάθε άνθρωπος μπορεί να ελέγξει το άγχος του, αρκεί να το θέλει πραγματικά και αρκεί να συγκεντρωθεί πραγματικά στον έλεγχο αυτό.
Κατ’αρχήν, για να αντιμετωπίσουμε κάτι, πρέπει να το γνωρίσουμε καλύτερα. Το αρχικό βήμα λοιπόν είναι μια ενδοσκόπηση, με ερωτήσεις στον εαυτό μας όπως οι παρακάτω (ενδεικτικά ενδεχόμενες απαντήσεις):
– τι είναι αυτό που με αγχώνει; (πχ. η διαδικασία του να καθήσω στο θρανίο με την κόλλα εξέτασης μπροστά μου και να δω τα θέματα που θα εξεταστώ)
– ποιο είναι το βαθύτερο αίτιο του άγχους μου; (πχ. φοβάμαι να μην απογοητεύσω τους γονείς μου)
– πώς εκδηλώνεται το άγχος μου; (πχ. με πονοκεφάλους, στομαχόπονο, τρέμουλο, κτλ)
– τι με ηρεμεί; (πχ. μια βόλτα με το σκύλο μου, το να ακούσω ένα αγαπημένο τραγούδι, το να μιλήσω με τον κολλητό μου φίλο)
Φυσικά δεν είναι εύκολο να απαντηθούν οι ερωτήσεις αυτές και μερικές φορές χρειάζεται ακόμα και βοήθεια ειδικού για να βρεθούν οι ρίζες του βαθύτερου άγχους και φόβου μας [το άγχος και ο φόβος είναι παρεμφερείς έννοιες με ισχυρή σχέση μεταξύ τους].
Πολλοί βοηθιούνται όταν επαναλαμβάνουν συγκεκριμένες εκφράσεις που τους δείχνουν ότι το άγχος τους είναι αδικαιολόγητο. Για παράδειγμα: “δεν ήρθε το τέλος του κόσμου”, “το σημαντικό είναι ότι είμαι γερός, υπάρχουν και άλλες ευκαιρίες”, “θα κάνω την καλύτερη δυνατή προσπάθεια”, “οι γονείς μου θα με αγαπούν ακόμα και αν δεν περάσω”, “είναι κρίμα να χαραμίσω τόση προσπάθεια λόγω του άγχους”, “μπορώ να τα καταφέρω”, “η ζωή είναι μπροστά μου”, κτλ. Προσοχή: οι προτάσεις αυτές δεν πρέπει να υποδηλώνουν ηττοπάθεια (“δεν πειράζει και αν δεν τα καταφέρω”), αλλά να εκλογικεύουν τη σημασία των εξετάσεων και να τις βλέπουν ρεαλιστικά (ότι είναι μια σημαντική φάση, αλλά η συνέχεια και η πορεία της ζωής θα καθοριστεί από πολλούς άλλους παράγοντες και ότι υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις).
Στο πιο πρακτικό επίπεδο, η χαλάρωση είναι κάτι που μόνο αν συγκεντρωθεί το άτομο αρκετά, θα μπορέσει να την πετύχει. Έτσι, όταν νιώθουμε ότι κυριευόμαστε από το άγχος, ώστε να κινδυνεύουμε να μην μπορούμε να συγκεντρωθούμε, ή να χειροτερεύει η μνήμη μας, μπορούμε να σταματήσουμε αυτό που κάνουμε και να κλείσουμε τα μάτια, να πάρουμε μερικές βαθιές αναπνοές (ιδανικά: εισπνοή από τη μύτη, εκπνοή από το στόμα), να τεντώσουμε το σώμα μας (πλάτη, λαιμός, χέρια, πόδια) και να επαναλάβουμε στον εαυτό μας μια αισιόδοξη σκέψη (“όλα θα πάνε καλά”, “μπορείς να τα καταφέρεις”) ή να φανταστούμε μια εικόνα που μας ηρεμεί (πχ ένα αγαπημένο πρόσωπο ή μερός).
Από εκεί και πέρα, αν πρόκειται για γονείς, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουν οι γονείς ότι κρατούν τα κλειδιά της αυτοπεποίθησης ή αντίθετα της ανασφάλειας του παιδιού τους.
Διαβάστε τη συνέχεια στο boro.gr
