Ισραηλινοί αρχαιολόγοι, πιστεύουν ότι ανακάλυψαν το παλαιότερο σπίτι για ηλικιωμένους στον κόσμο μέχρι σήμερα, κατά τη διάρκεια ανασκαφών στο Εθνικό Πάρκο Ιπποπόταμος κοντά στη Θάλασσα της Γαλιλαίας, ανακοίνωσε το Πανεπιστήμιο της Χάιφα.
Η ανακάλυψη που έκαναν ερευνητές του πανεπιστημίου επικεντρώθηκε σε ένα περίτεχνο ψηφιδωτό μωσαϊκό κυκλικό σχέδιο που χρονολογείται στα τέλη του τέταρτου ή στις αρχές του πέμπτου αιώνα και φέρει την ελληνική επιγραφή «Ειρήνη μετά των πρεσβυτέρων», και βρέθηκε κοντά σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά στην περιοχή, ανέφεραν οι ερευνητές.
“Αποτελεί τη ζωντανή απόδειξη πως, η φροντίδα και το ενδιαφέρον για τους ηλικιωμένους, δεν είναι μια σύγχρονη κοινωνική έννοια, αλλά αποτελούσε τμήμα των κοινωνικών ιδρυμάτων και των εννοιών που ανατρέχουν 1.600 χρόνια στο παρελθόν”, εξηγεί ο Δρ. Michael Eisenberg από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Χάιφα, και ένας από τους συντονιστές του προγράμματος ανασκαφής.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, από τον Eisenberg, σε συνεργασία με άλλους ερευνητές, τη Δρ. Arleta Kowalewska και τον καθηγητή Gregor Staab από το πανεπιστήμιο της Κολονίας, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι το κυκλικό σχέδιο με τις επιγραφές, αποτελεί στοιχείο του πρώτου οίκου ευγηρίας που ήρθε στο φως των ανασκαφών σε όλον τον κόσμο, στηρίζοντας τους ισχυρισμούς τους στην αναφορά της επιγραφής σε συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα και στην τοποθεσία της, μέσα σε μια οικιστική περιοχή της πόλης.
Σε κείμενα του πέμπτου και του έκτου αιώνα, αναφέρονται ιδρύματα ειδικά για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, ωστόσο η ανακάλυψη είναι η πρώτη χειροπιαστή απόδειξη της πρακτικής αυτής, εξηγούν οι ερευνητές.
Το εύρημα, ανακαλύφθηκε κοντά στη συμβολή δύο μεγάλων δρόμων, στην οικιστική περιοχή της αρχαίας βυζαντινής πόλης Ίπποι, της Γαλιλαίας. Η χριστιανική πόλη, ήταν έδρα του αρχιεπισκόπου, όπου η αρχαιολόγοι έχουν ακόμη ανακαλύψει επτά εκκλησίες, έναν ναό, μια βασιλική, και τουλάχιστον δύο θέατρα.
Η ανακάλυψη ήρθε στο φως ολοκληρωμένη κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών περιόδων του 2024- 2025, μετά την οποία η ομάδα ανέλυσε την επιγραφή και της περιβάλλουσας εικονογραφίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως, ήταν σε περίοπτη θέση στην είσοδο του ιδρύματος.
“Ήταν ένας κοινοτικός και πνευματικός θεσμός, ο οποίος ενσωματώθηκε στον ιστό της αστικής ζωής και αντανακλά τις κοινωνικές αξίες της περιόδου. Η επιγραφή αναφέρεται απευθείας σε ένα συγκεκριμένο κοινό, προσφέροντας μια σπάνια ματιά στην καθημερινότητα των ηλικιωμένων κατά την αρχαιότητα”, αναφέρουν οι ερευνητές.
Προσθέτουν ακόμη ότι το κυκλικό σχέδιο “μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα υλικά αποδεικτικά στοιχεία στους Ιερούς Τόπους, μαρτυρώντας πώς άρχισε η Χριστιανική Κοινότητα να αναλαμβάνει τις ευθύνες της φροντίδας, οι οποίες προηγουμένως επαφίονταν μόνο σε οικογενειακά δίκτυα. Η εξέλιξη αυτή, αντανακλά νέους τρόπους ζωής, έξω από τις παραδοσιακές δομές της οικογένειας, όπως είναι ο μοναχισμός“.
