Για τις έντονες ανησυχίες που επικρατούν σε όλο τον κόσμο με τις εκδηλώσεις θρομβώσεων και θρομβοπενίας μετά τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού με το εμβόλιο της AstraZeneca μίλησε κατά την ενημέρωση της Δευτέρας η καθηγήτρια και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού Μαρία Θεοδωρίδου, η οποία επανέλαβε ότι ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από COVID-19 είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ενδεχόμενης εκδήλωσης θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό και πως η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, μετά από αξιολόγηση των διαθέσιμων δεδομένων, συνιστά τη συνέχιση του προγράμματος εμβολιασμού με κάθε διαθέσιμο εμβόλιο.
Συγκεκριμένα η κυρία Θεοδωρίδου διάβασε τα σημαντικότερα σημεία από την ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών: “Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών παρακολουθεί προσεκτικά τα τρέχοντα δεδομένα (ανακοινώσεις διεθνών οργανισμών και ρυθμιστικών αρχών, επιστημονικές δημοσιεύσεις) σχετικά με το φαινόμενο των θρομβοεμβολικών επεισοδίων που έχουν εμφανιστεί σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί με το εμβόλιο της AstraZeneca (ΑZ). Τι είναι γνωστό μέχρι σήμερα; Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, έχουν καταγραφεί πολύ σπάνιες περιπτώσεις θρόμβωσης των αγγείων με θρομβοπενία -χαμηλά αιμοπετάλια- μετά από εμβολιασμό έναντι της νόσου COVID-19. Πρόκειται συνήθως για θρόμβωση των φλεβωδών κόλπων του εγκεφάλου ή άλλων σπάνιων εντοπίσεων σε συνδυασμό με θρομβοπενία και, ορισμένες φορές, αιμορραγία. Οι περιπτώσεις αυτές έχουν αναφερθεί ως προθρομβωτική θρομβοπενία ανοσολογικής αιτιολογίας μετά από εμβολιασμό και ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός πρόκλησής τους θεωρείται ανάλογος της θρομβοπενίας μετά από χορήγηση ηπαρίνης. Δεν υπάρχει, μέχρι τώρα, τεκμηριωμένη συσχέτιση των εκδηλώσεων αυτών με προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης, θρομβοπενίας ή κληρονομικής θρομβοφιλίας” τόνισε η καθηγήτρια.
Συνεχίζοντας είπε: “Επίσης, προς το παρόν δεν υπάρχει τεκμηρίωση συσχέτισης με άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες και η σπάνια αυτή κατάσταση φαίνεται να είναι μια ιδιοσυστασική αντίδραση κατά την πρώτη έκθεση στο εμβόλιο AstraZenecaΖ. Υπάρχει προς το παρόν σημαντική αβεβαιότητα στις εκτιμήσεις της συχνότητας αυτού του πολύ σπάνιου ανεπιθύμητου συμβάντος στις διάφορες ηλικιακές ομάδες, αλλά διαφαίνεται μια τάση για μικρή αύξηση της συχνότητας στις μικρότερες ηλικίες. Αντίθετα, όπως ξέρουμε, έχει τεκμηριωθεί ότι ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης από COVID-19 αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία, με τους νεότερους ενήλικες να έχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) σε πρόσφατη ανακοίνωσή του στις 7/4 και αφού έλαβε υπόψιν όλα τα διαθέσιμα ως τώρα στοιχεία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εκδηλώσεις θρόμβωσης σε συνδυασμό με θρομβοπενία αποτελούν πολύ σπάνιες ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου AstraZeneca”.
Η κυρία Θεοδωρίδου υπογράμμισε πως “μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν αναφορές για την πολύ σπάνια εκδήλωση θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά τον εμβολιασμό με τη δεύτερη δόση του εμβολίου AstraΖeneca. Συνοψίζοντας τα μέχρι τώρα διεθνή δεδομένα, η συχνότητα των εκδηλώσεων θρόμβωσης με θρομβοπενία εκτιμάται σε 1 προς 100.000 δόσεις του εμβολίου ΑΖ και η συχνότητα των αντίστοιχων θανάτων σε 2 προς 1.000.000 δόσεις. Η έκβαση των περιπτώσεων αυτών αναμένεται να βελτιωθεί με την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπισή τους. Σε αντιδιαστολή, η πιθανότητα θανάτου από την ίδια τη νόσο COVID-19 είναι συντριπτικά μεγαλύτερη. Στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ έως 31/12/2020, η συχνότητα θανάτου είναι 23 έως 35 ανά 1.000.000 πληθυσμού σε άτομα 30-39 ετών, και 46 ως 94 ανά 1.000.000 πληθυσμού σε άτομα ηλικίας 40-49 ετών, και πολύ μεγαλύτερη όσο αυξάνεται η ηλικία. Επισημαίνεται ότι η νόσος COVID-19 αυξάνει 30 ως 80 φορές τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβωσης των φλεβωδών κόλπων του εγκεφάλου”.
Αναφερόμενη στην Ελλάδα είπε: “Να θυμηθούμε ότι στη χώρα μας έχουν γίνει μέχρι σήμερα πάνω από 380.000 δόσεις εμβολίου της AstraZeneca και έχει αναφερθεί ως ενδεχόμενα σχετιζόμενη με τον εμβολιασμό μία περίπτωση, η οποία έχει περιληφθεί στην αξιολόγηση των αρχικών περιπτώσεων του ΕΜΑ. Συμπερασματικά ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από COVID-19 είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ενδεχόμενης εκδήλωσης θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό, ιδιαίτερα σε ηλικίες μεγαλύτερες των 30 ετών. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, μετά από αξιολόγηση των διαθέσιμων δεδομένων, συνιστά τη συνέχιση του προγράμματος εμβολιασμού με κάθε διαθέσιμο εμβόλιο, περιλαμβανομένου και του εμβολίου AstraZeneca, στα άτομα ηλικίας 30 ετών και άνω”.
Πολύ πρόωρο να συζητάμε για συστάσεις εμβολιασμού στα παιδιά
Συνέχισε σημειώνοντας: “Να διευκρινίσω ότι σύμφωνα και με την Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία και τους εμπειρογνώμονες στα θέματα της πήξης δεν συνιστάται ούτε κάποιος ειδικός εργαστηριακός έλεγχος ούτε η χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων σε άτομα που πρόκειται να εμβολιαστούν. Να διευκρινίσω ότι ο σπάνιος αυτός συνδυασμός θρόμβωσης και θρομβοπενίας που δημιουργείται με έναν ανοσολογικό μηχανισμό αφορά μέχρι σήμερα μόνο στο εμβόλιο της ΑΖ. Σε κανένα από τα εμβόλια που περιλαμβάνονται στο χρονοδιάγραμμα παιδιών, εφήβων και ενηλίκων στη μακρόχρονη διαδρομή των εμβολιασμών δεν έχει εμφανιστεί ανάλογη αντίδραση. Σπάνια ιογενή εμβόλια όπως της ιλαράς μπορεί να παρουσιάσουν μία παροδική θρομβοπενία, αλλά όχι αυτόν τον συνδυασμό , θρόμβωσης και θρομβοπενίας. Μια αρνητική επίδραση της Covid ήταν και η αποτυπωμένη με αριθμούς σημαντική μείωση των κλασικών εμβολίων που αφορούν σε παιδιά και εφήβους και ιδιαίτερα και ενήλικες. Στην προσπάθεια επανόδου στην κανονικότητα θα πρέπει να καλυφθούν τα κενά των κλασικών εμβολιασμών για τα κοινά λοιμώδη νοσήματα για να μην έχουμε ξανά την εμφάνισή τους εν μέσω επιδημίας Covid. Ήδη το κεφάλαιο εμβόλια Covid για παιδιά ηλικίας μικρότερης των 16 ετών έχει ανοίξει με κλινικές μελέτες που διενεργούν όλες οι φαρμακευτικές εταιρείες. Είναι πολύ πρόωρο να συζητάμε για συστάσεις εμβολιασμού. Τα παιδιά έχουν χαμηλό κίνδυνο από τη νόσο και ο εμβολιασμός τους μπορεί να κριθεί αναγκαίος για τη δημιουργία της συλλογικής ανοσίας εφόσον ο κίνδυνος της επιδημίας παραμένει. Η έγκριση από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς αξιολόγησης δεν υπάγεται και έναρξη εμβολιασμού των παιδιών. Αυτό θα κριθεί από τη στάθμιση οφέλους σε σχέση με τον κίνδυνο. Στο παρόν πρέπει να εστιάσουμε στην τήρηση του εμβολιαστικού προγράμματος, στη μη αθέτηση, στη μη αναβολή των προγραμματισμένων εμβολίων, των εμβολίων που πραγματικά θα μπορέσουν να μας δώσουν την ελευθερία μας και την επιστροφή στην κανονικότητά μας”.
