Η ολοένα και μεγαλύτερη συμμετοχή χρηστών στην πλατφόρμα του Facebook, δίνει πλέον απλόχερα την ευκαιρία σε επιτήδειους να δημιουργήσουν περισσότερους τρόπους ώστε να εξαπατήσουν ανυποψίαστους πολίτες και να αποσπάσουν από τους ίδιους χρηματικά ποσά εύκολα και γρήγορα.
Οι απατεώνες έχουν βρει έναν νέο τρόπο, χρησιμοποιώντας την λειτουργία του Marketplace, όπου φτιάχνουν ψεύτικες αγγελίες, προσποιούμενοι πως επιθυμούν να πουλήσουν ένα κινητό τηλέφωνο, μέχρι ένα αυτοκίνητο ή ακόμη και ένα σπίτι.
Μόλις τα τελευταία 24ωρα, σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr στην Κέρκυρα σημειώθηκαν δύο σχετικές απάτες, με τον δράστη στην μία περίπτωση να καταφέρνει να αποσπά τμηματικά το ποσό των 3.116 ευρώ από το θύμα (ηλικίας 64 ετών), για την αγορά οχήματος μέσω αγγελίας, χωρίς ωστόσο να αποστείλει το αυτοκίνητο όπως είχε συμφωνηθεί.
Στην δεύτερη περίπτωση, ο δράστης εξαπάτησε δύο άτομα (ηλικίας 25 και 49 ετών), και πάλι με τον ίδιο τρόπο, τα οποία κατέθεσαν το ποσό των 3.800 ευρώ ως προκαταβολή για την αγορά οχήματος, το οποίο φυσικά δεν έλαβαν ποτέ.
Παρόμοιο περιστατικό συνέβη και στη Χαλκίδα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, με έναν 45χρονο να υποβάλει έγκληση σε βάρος αγνώστου δράστη, ο οποίος κατόπιν τηλεφωνικών επικοινωνιών, έπεισε το ανυποψίαστο θύμα να καταβάλει σε τραπεζικό λογαριασμό το χρηματικό ποσό των 4.960 ευρώ, ως αντίτιμο για την αγορά αυτοκινήτου μέσω αγγελίας πώλησης, το οποίο και πάλι δεν… είδε ποτέ.
Συνήθεις απάτες
Οι συνηθέστερες απάτες, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας, που βλέπουμε σε αυτή την πλατφόρμα αγοραπωλησιών facebook marketplace είναι οι εξής:
- Πώληση ψεύτικων προϊόντων. Για παράδειγμα βλέπετε να πωλείται ένα Apple iPhone 11 σε πολύ χαμηλή τιμή π.χ. 300€ ενώ η αρχική τιμή του είναι 869€. Αυτό δείχνει ότι σίγουρα κάτι δεν πάει καλά. Σε τέτοιες περιπτώσεις αυτοί που προσπαθούν να μας εξαπατήσουν θα προσθέσουν είτε εικόνες χαμηλής ποιότητας όπου δεν θα φαίνεται ξεκάθαρα το προϊόν, είτε εικόνες που απεικονίζεται κάποιο προϊόν που του μοιάζει, είτε ακόμα εικόνες από την σελίδα της εταιρείας κατασκευής οι οποίες δεν εμφανίζουν το πραγματικό προϊόν. Ελέγχουμε την αρχική τιμή του προϊόντος που μας ενδιαφέρει. Δεν αγοράζουμε τίποτα που φαίνεται να είναι πολύ πιο φτηνό από την αρχική του τιμή.
- Πώληση χαλασμένων αντικειμένων. Για μια ακόμα φορά το παράδειγμα του iPhone είναι πολύ εύστοχο, διότι ο πωλητής μπορεί να αποστείλει ένα χαλασμένο iPhone. Επίσης υπάρχει περίπτωση ο πωλητής να σας αποστείλει κάποιο άλλο αντικείμενο παρόμοιου βάρους, ωστε να ξεγελαστείτε.
- Περίεργη μέθοδος πληρωμής. Παραδείγματος χάριν ο πωλητής μπορεί να σας ζητήσει να πληρωσετε με κάποια μορφή πληρωμών στην οποία δεν φανερώνονται τα στοιχεία του. Τέτοιου είδους πληρωμή μπορεί να είναι με bitcoin ή οποιοδήποτε άλλο ψηφιακό νόμισμα. Καλό θα ήταν να εμπιστεύεστε διαπιστευμένες μεθόδους πληρωμής. Μερικές ευρωπαϊκες εταιρείες ηλεκτρονικών πληρωμών είναι: Viva Wallet, Νets, Τrustly, Κlarna, Αdyen, και η πιο γνωστή αμερικάνικη PayPal οι οποίες εμφανίζουν τα στοιχεία του πωλητή και διαθέτουν συστήματα αποφυγής απατών.
- Πληρωμή εκ των προτέρων. Πολλοί πωλητές μπορεί να σας ζητήσουν να προ-πληρώσετε ένα μικρό ή και ολόκληρο το ποσό εκ των προτέρων, χρησιμοποιώντας την προφαση οτι δεν θέλουν να σπαταλήσουν τον χρόνο τους με κάποιον μη σοβαρό αγοραστή. Αυτό είναι ένα δείγμα ότι δεν πρέπει να αγοράσετε από τον συγκεκριμένο αγοραστή όσο και αν θέλετε το αντικείμενο που πουλάει.
- Ψεύτική υπερ-πληρωμή. Το facebook marketplace δεν είναι μόνο επικίνδυνο για αγοραστές αλλά και για πωλητές. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες πωλητές έπεσαν θύματα κακόβουλων αγοραστών. Ένας συνήθης τρόπος εξαπάτησης ενός πωλητή είναι ο εξής: ο επίδοξος αγοραστής εμφανίζεται να ενδιαφέρεται πάρα πολύ για το προϊόν και προτείνει την προ-πληρωμή του προϊόντος μέσω Paypal ή κάποιας άλλης γνωστής πλατφόρμα ηλεκτρονικών πληρωμών. Επειτα από λίγη ώρα ο πωλητής παραλαμβάνει ένα ψευτικο αλλά καθόλα πειστικό και μη επίσημο email το οποίο αναφέρει ότι ο αγοραστής πλήρωσε περισσότερα από το αναγραφόμενο ποσό και ζητά την επιστροφή της διαφοράς από την αναγραφόμενη τιμή. Στην πραγματικότητα η αρχική μεταφορά του ποσού δεν έχει γίνει ποτέ, αλλά το υποψήφιο θύμα αποδέχεται να αποστείλει την διαφορά και έτσι ο «αγοραστής» αποσπά χρήματα από τον πωλητή. Σε τέτοιες περιπτώσεις ελέγχουμε πάντα τον αποστολέα του email. Οι εταιρίες όπως το PayPal χρησιμοποιούν διευθύνσεις email οπως [email protected] και σε καμία περίπτωση δεν στέλνουν email από διευθύνσεις οι οποίες δεν αναγράφουν το domain name σωστά (στην προκειμένη περίπτωση paypal.com). Οι απατεώνες επειδή δεν έχουν την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν το email κάποιας εταιρείας δημιουργούν ψευτικες και συνήθως μεγάλες διευθύνσεις email οι οποίες περιέχουν μη κατανοητές λέξεις π.χ. [email protected]. Στο προκείμενο παράδειγμα βλεπουμε οτι η διεύθυνση email φαίνεται αληθινή αλλά δεν είναι για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ότι το domain name είναι paypol.com και όχι paypal.com (η διαφορά είναι το Ο αντί του Α) το οποίο μπορεί να μην είναι πάντα ξεκάθαρο και ο δεύτερος πως το sz9gc.sz9gc στο πρώτο μέρος της διεύθυνσης email δεν θα ήταν πότε κάποιο πραγματικό όνομα χρήστη, διότι δεν έχει κάποιο νόημα. Τέτοιες διευθύνσεις email δημιουργούνται με αυτοματοποιημένο τρόπο για αυτό και δεν έχουν κάποιο νόημα.
- Ψεύτικο προφίλ. Οι περισσότεροι απατεώνες πωλητές αλλά και αγοραστές δημιουργούν ψεύτικους λογαριασμούς με τους οποίους εξαπατούν τα θύματα τους. Οι λογαριασμοί αυτοί συνήθως έχουν ελάχιστες ή και ψεύτικες φωτογραφίες. Γι’ αυτό είτε πουλάμε είτε αγοράζουμε, ελέγχουμε τον αγοραστή ή πωλητή αντίστοιχα για να δούμε αν το προφίλ του είναι πραγματικό. Στοιχεία ότι είναι πραγματικό είναι οι φωτογραφίες και τα status.
Τι προσέχουμε πριν την αγορά
- Δεν δίνουμε σε καμία περίπτωση τον αριθμό της κάρτας μας.
- Κάνουμε έρευνα αγοράς του προϊόντος. Ελέγχουμε την αρχική τιμή του προϊόντος που μας ενδιαφέρει και δεν αγοράζουμε τίποτα που φαίνεται να είναι πολύ πιο φτηνό από την αρχική του τιμή.
- Χρησιμοποιούμε μόνο γνωστές μεθόδους πληρωμής.
- Χρησιμοποιούμε αν είναι δυνατόν την μέθοδο της αντικαταβολής, διότι παρέχει μεγαλύτερη αξιοπιστία, αφού πρώτα θα παραλάβουμε και μετά θα εξοφλήσουμε το αντίτιμο.
- Συναντάμε τον επίδοξο αγοραστή ή πωλητή αυτοπροσώπως για να είμαστε σίγουροι για το αντικείμενο που παραλαμβάνουμε και την λειτουργία του.
- Ελεγχουμε πολυ καλα το προφίλ του αγοραστή/πωλητή.
- Δεν βιαζόμαστε να αγοράσουμε. Οι επίδοξοι απατεώνες πάντα κινούνται γρήγορα και πάντα βιάζονται να «πουλήσουν». Κάποιος που δεν είναι απατεώνας δεν θα έχει πρόβλημα να περιμένει 1-2 μέρες για να πουλήσει κάποιο αντικείμενο.
