Την ώρα που η κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών προσπαθούν να βάλουν μια τάξη με τον νέο νόμο που ψηφίστηκε τον Μάρτιο για την αξιοποίηση των παραθαλάσσιων περιοχών, οι πολίτες καταγγέλλουν νέες παραβάσεις και αυθαιρεσίες στις παραλίες.
Όπως φαίνεται στις φωτογραφίες που δημοσιεύει η Realnews, στο νησί της Πάρου και συγκεκριμένα στις παραθαλάσσιες περιοχές του Φάραγγα και της Βαγιάς, τους τελευταίους μήνες καταγράφονται αρκετές καινούργιες αυθαίρετες κατασκευές.
Σε όλη την παράκτια γραμμή «ξεφυτρώνουν» παράνομες πόρτες και μονοπάτια, ώστε να αποτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση στην παραλία. Συγκεκριμένα, ιδιοκτήτες πολυτελών κατοικιών που βρίσκονται ακριβώς πάνω από τη θάλασσα έχουν βρει αυτόν τον τρόπο ώστε να οδηγούνται κατευθείαν στον αιγιαλό που θεωρούν ότι τους ανήκει. Χτίζουν τοίχους, σπάνε βράχια, φτιάχνουν μόλους και κατασκευάζουν διάφορα σημεία στην παραλία για να την απολαμβάνουν μόνοι τους.
«Η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Δεν κρατούν ούτε καν προσχήματα. Πρόκειται για νέους ιδιοκτήτες που αγόρασαν τη γη και μαζί με τις βίλες τους φτιάχνουν μονοπάτια, εξέδρες και σπάνε βράχια για να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς τους. Οι παραλίες δεν τους ανήκουν…», λέει στην «R» με απόγνωση η Τόνια Παντελαίου από την «Κίνηση πολιτών Πάρου για ελεύθερες παραλίες».
Βέβαιη ότι οι κάτοικοι της Νάξου θα συνεχίσουν και αυτό το καλοκαίρι να δίνουν τον αγώνα τους για τις παραλίες του νησιού δηλώνει η Ελένη Ανδριανοπούλου από το κίνημα «Σώστε τις παραλίες της Νάξου», επισημαίνοντας ότι ήδη οι επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται τις παραλίες του νησιού έχουν αρχίσει τις σχετικές προετοιμασίες.
«Από το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Μαρτίου έχουν βάλει τα ομπρελοκαθίσματα. Δεν περιμένουν… Παλιά έστηναν τον Μάιο και τον Ιούνιο. Γενικά, νομίζω ότι έχει αγριέψει η κατάσταση. Ήδη, υπάρχουν καταγγελίες για παραβάσεις σε παραλίες. Συγκεκριμένα, στον Αη Γιώργη μέσα στη Χώρα και στον Άγιο Προκόπιο», αναφέρει η κ. Ανδριανοπούλου.
Με την ψήφιση του νόμου για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες, την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και την κατοχύρωση του δημόσιου συμφέροντος, η κυβέρνηση επιχειρεί να βάλει ένα τέλος στο καθεστώς παρανομιών που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια στις παραλίες. Πλέον, όλες οι δημοπρασίες για παραχώρηση τμημάτων αιγιαλού και παραλίας θα γίνονται ψηφιακά από την Κτηματική Υπηρεσία και όχι από τους δήμους, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα εγγυάται τη διαφάνεια και θα αποκλείει κάθε είδους παρεμβάσεις.
Σημειώνεται ότι οι δημοπρασίες που θα πραγματοποιηθούν φέτος, κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου, θα ολοκληρωθούν έως τις 15 Μαΐου. Από το 2025 και μετά οι διαδικασίες θα ολοκληρώνονται έως τις 31 Μαρτίου. Την ίδια στιγμή, στις παραλίες προς εκμετάλλευση τίθενται όρια ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε αυτές. Όπως προβλέπεται από τον νόμο, τουλάχιστον το 50% της παραλίας πρέπει να μένει ελεύθερο και ταυτόχρονα το εμβαδόν κάθε παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο Οικονομικών και η Κτηματική Υπηρεσία έχουν αναρτήσει σχετικό έγγραφο με συγκεκριμένες συντεταγμένες και εμβαδόν προς εκμετάλλευση, για όλες τις παραλίες στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα.
Drones και δορυφόροι
Στις συμβάσεις παραχώρησης θεσπίζονται συγκεκριμένες υποχρεώσεις, ώστε να διασφαλίζονται η χρήση του αιγιαλού και της παραλίας για άτομα με αναπηρία, η χρήση ομπρελών, ξαπλωστρών και θαλάσσιων μέσων αναψυχής, αλλά και η παρουσία ναυαγοσώστη, εφόσον η υποχρέωση αυτή δεν καλύπτεται από τον οικείο δήμο. Στη μάχη των ελέγχων των παραλιών μπαίνουν drones και δορυφόροι, ενώ ταυτόχρονα επιβάλλονται αυστηρότερες ποινές για όσους αυθαιρετούν και παραβιάζουν τους κανόνες διαχείρισης των παραλιών.
Ωστόσο, τα μέλη των οργανώσεων που αντιδρούν στην υπερεκμετάλλευση των παραλιών και του αιγιαλού εκτιμούν πως ο νέος νόμος δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από ό,τι λύνει. Η Τ. Παντελαίου από την «Κίνηση πολιτών Πάρου», λέει στην «R» ότι οι νέοι κανονισμοί δεν λύνουν τα προβλήματα. «Ο παλιός νόμος προέβλεπε οι παραλίες να είναι ελεύθερες πέντε μέτρα από το κύμα, ενώ τώρα ο νέος νόμος λέει τέσσερα μέτρα. Επίσης, μπαίνουν πολύ υψηλά πρόστιμα, αλλά μόνο εάν η παρανομία γίνει τρεις φορές και αν αφορά υπέρβαση πάνω από 50%. Με απλά λόγια, αν έχουν δώσει σε έναν επιχειρηματία 500 τ.μ. άδεια πρέπει ο άλλος να ξεπεράσει τα 750 για να ασχοληθούν μαζί του», λέει χαρακτηριστικά η κ. Παντελαίου.
Αναφερόμενη στη συμβολή της τεχνολογίας και των drones, επισημαίνει ότι πρόκειται για μια πολύ σημαντική βοήθεια σε επίπεδο ελέγχου, ωστόσο σημειώνει ότι για να υπάρξει μια επίσημη καταγγελία θα πρέπει να επιθεωρήσουν οι ελεγκτές της Κτηματικής Υπηρεσίας. «Οι ελεγκτές είναι τρεις για όλες τις Κυκλάδες. Τι θα πρωτοπρολάβουν να κάνουν, λοιπόν; Είναι σαφές ότι δεν θα αλλάξει και φέτος τίποτα σε ό,τι αφορά τις αυθαιρεσίες στις παραλίες. Αυτή η ιστορία με τα πρόστιμα εμάς ως πολίτες δεν μας αφορά. Αφορά τους κυβερνώντες να μαζέψουν έσοδα. Εμάς μας ενδιαφέρουν η κοινοχρησία στις παραλίες και η προστασία των ακτών και του περιβάλλοντος», επισημαίνει η Τ. Παντελαίου.
Σχολιάζοντας τις δημοπρασίες των παραλιών, η Ελ. Ανδριανοπούλου από το «Κίνημα» της Νάξου, τονίζει ότι οι παραχωρήσεις-συμβάσεις που ολοκληρώθηκαν πέρυσι έχουν ισχύ τουλάχιστον τριών ετών. «Υπάρχουν συμβάσεις ακόμα και πέντε ετών. Ανεξάρτητα από το τι λέει ο νέος νόμος, δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι. Με βεβαιότητα μπορώ να πω ότι οι επιχειρηματίες έχουν τη στάση ότι αν δεν λάβουν προσωπική ενημέρωση, δεν θα αλλάξουν τίποτα στη σύμβασή τους. Συνεχίζουν το ίδιο βιολί όπως πέρυσι. Παραλίες χωρίς ναυαγοσώστη και χωρίς ράμπα ΑμεΑ. Από εδώ και πέρα θα παίξει σημαντικό ρόλο τι θα κάνει το υπουργείο και πόσο πολύ θέλει να εφαρμόσει τον νόμο», επισημαίνει.
Προσφυγή στο ΣτΕ
Τη δυσαρέσκειά του για τον νέο νόμο εκφράζει μέσω της «R» και ο Δημήτρης Λιανός, δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, κάνοντας λόγο για αντιφάσεις στις διατάξεις του. «Σίγουρα από εδώ και πέρα η κατάσταση με τις παραλίες γίνεται πιο μπερδεμένη. Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω τον νέο νόμο παράλογο και αντιφατικό, αρχικά γιατί έχουν χαθεί όλες οι αρμοδιότητες από τους δήμους και επίσης δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες των ηλεκτρονικών δημοπρασιών για τις παραλίες. Τα χρονικά περιθώρια πιέζουν, καθώς οι δημοπρασίες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 15 Μαΐου. Ωστόσο, πρέπει να επισημάνουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ήδη υπάρχουν συμβάσεις και, μάλιστα, τριετίας», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Λιανός.
Την ίδια στιγμή, ο δήμαρχος Νάξου ζητά την άμεση τροποποίηση του νόμου και τονίζει ότι με την εφαρμογή του νέου νόμου περιθωριοποιείται η αυτοδιοίκηση. «Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να έχουμε γνώμη και να συμφωνήσουμε με αυτά που γίνονται στον τόπο μας. Πρέπει ο νόμος να τροποποιηθεί άμεσα. Με δική μου πρωτοβουλία έχουμε συμφωνήσει με δημάρχους των Κυκλάδων να προσφύγουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του νόμου. Προσκρούει στο Σύνταγμα. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί αυτός ο νόμος».
