Δύο ημέρες απέμειναν έως τις εκλογές της 25ης Ιουνίου και οι ψηφοφόροι ετοιμάζονται να πάνε για ακόμη μια φορά στις κάλπες. Σημειώνεται ότι αυτή τη φορά ισχύει το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Σημαντική διαφορά σε σύγκριση με τις πρώτες εκλογές είναι ότι αυτή τη φορά δεν υπάρχουν οι σταυροί προτίμησης αλλά υπάρχει λίστα των υποψηφίων. Αυτό σημαίνει ότι οι βουλευτές εκλέγονται με βάση τη σειρά κατάταξης στο ψηφοδέλτιο κάθε εκλογικής Περιφέρειας, η οποία καθορίζεται από τα εκάστοτε κομματικά επιτελεία. Έτσι οι ψηφοφόροι δεν θα χρειαστεί να «σταυρώσουν» τα ψηφοδέλτια γι’ αυτό άλλωστε τα παραβάν των εκλογικών κέντρων δεν θα διαθέτουν στυλό. Σημειώνεται ότι στην εκλογική διαδικασία της ερχόμενης Κυριακής θα υπάρχουν νέα ψηφοδέλτια, που σημαίνει ότι αν κάποιοι διαθέτουν από την προηγούμενη φορά, τότε καθίστανται άκυρα.
Πού και με ποια έγγραφα ψηφίζουμε
Οι εκλογείς για να μάθουν πού ψηφίζουν θα πρέπει να μπουν στην πλατφόρμα του Υπουργείου Εσωτερικών «Μάθε πού Ψηφίζεις». Το πιο πιθανό πάντως, είναι να ψηφίζουν στα ίδια εκλογικά κέντρα που άσκησαν το εκλογικό δικαίωμά τους και στις 21 Μαΐου 2023.
Οι ψηφοφόροι μπορούν να προσέρχονται στα εκλογικά τμήματα από τις 7 το πρωί της Κυριακής και έως τις 7 το απόγευμα.
Οι εκλογείς πρέπει να φέρουν μαζί τους την αστυνομική ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους (ακόμα κι αν έχει λήξει) ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά. Η αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας που είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης wallet.gov.gr.
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές
Δικαίωμα ψήφου στις βουλευτικές εκλογές της 25ης Μαΐου 2023 έχουν οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν.
Στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν:
α) Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση.
β) Όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση (άρθρο 5 του π.δ. 26/2012).
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική (άρθρο 51 παρ. 5 του Συντάγματος και άρθρο 6 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). Ο εκλογέας που αδικαιολόγητα δεν ασκεί το δικαίωμα του εκλέγειν, τιμωρείται με φυλάκιση από ένα μήνα μέχρι ένα έτος. Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει και τις στερήσεις των αξιωμάτων και θέσεων, που προβλέπονται στο άρθρο 63 του Ποινικού Κώδικα, από ένα μέχρι τρία χρόνια.
Συνεπώς, όλοι οι εκλογείς υποχρεούνται την 25η Μαΐου 2023 να προσέλθουν στις κάλπες και να ψηφίσουν για την ανάδειξη των βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
Ποιοι μπορούν δικαιολογημένα να μην ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα
Από την υποχρέωση, εξαιρούνται, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 117 της εκλογικής νομοθεσίας (π.δ. 26/2012), οι ακόλουθες κατηγορίες εκλογέων:
α) Αυτοί που έχουν υπερβεί το εβδομηκοστό (70ο) έτος της ηλικίας τους.
β) Όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό.
γ) Οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος ετεροδημοτών, λόγω μη συμπλήρωσης, σε όλη την εφετειακή περιφέρεια, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας (άρθρο 96, παρ. 1 του π.δ. 26/2012).
3. Επίσης, θα υπάρξουν εκλογείς που για διάφορους εξαιρετικούς λόγους δεν θα μπορέσουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται:
- Υπάλληλοι του δημοσίου, για τους οποίους, σοβαρές υπηρεσιακές ανάγκες δεν θα τους επιτρέψουν να απουσιάζουν από την Υπηρεσία τους, για να μεταβούν να ψηφίσουν στον τόπο, στους εκλογικούς καταλόγους, του οποίου είναι εγγεγραμμένοι.
- Υπάλληλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, οργανισμών και επιχειρήσεων κοινής ωφελείας κ.λπ., στους οποίους, επίσης, λόγω σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, δεν είναι δυνατή η χορήγηση άδειας μετάβασης.
- Εκλογείς που δεν θα μπορούν να μεταβούν στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος για λόγους υγείας.
4. Από την υποχρέωση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εξαιρούνται, επίσης, οι εκλογείς οι οποίοι έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους κατοίκων εξωτερικού, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος, λόγω μη συμπλήρωσης, στη διπλωματική περιφέρεια που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν να ψηφίσουν, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, εκλογέων κατοίκων εξωτερικού.
Δεν βρίσκω τα στοιχεία μου στον εκλογικό κατάλογο τι πρέπει να κάνω
Εκλογείς, οι οποίοι δεν έχουν αποστερηθεί του εκλογικού δικαιώματος και δεν περιλαμβάνονται, εκ παραδρομής, στους εκλογικούς καταλόγους, ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα μέχρι το πέρας διεξαγωγής της ψηφοφορίας σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα του δήμου στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Για τον σκοπό αυτό προσκομίζεται στην οικεία Εφορευτική Επιτροπή πιστοποιητικό από το οποίο προκύπτει η εγγραφή τους στα δημοτολόγια, υπογεγραμμένο από τον Δήμαρχο ή τα εξουσιοδοτημένα από αυτόν όργανα.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι και οι έφοροι αυτών
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα στο οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας, στην οποία υπάγεται το εκλογικό τμήμα. Οι έφοροι και όσοι αναπληρωτές αντιπρόσωποι δικαστικής αρχής δεν άσκησαν τα καθήκοντά τους, ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της έδρας του εφόρου που ορίζεται απ’ αυτόν, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία υπάγεται αυτό το εκλογικό τμήμα. Οι ανωτέρω ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου του κράτους. Για το σκοπό αυτό υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο δήμος που είναι γραμμένοι.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν καθήκοντα σε ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε αμιγές εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού.Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους όποιας βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού προτιμούν.
Πού ψηφίζουν οι άνδρες της φρουράς
Σε περίπτωση που διατίθεται φρουρά για τη φύλαξη εκλογικού τμήματος, το προσωπικό αυτής, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) άτομα ψηφίζει στο εκλογικό τμήμα που φρουρεί.
Οι εκλογείς αυτοί, ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των υπηρετούντων στην Ελληνική Αστυνομία και στα Σώματα Ασφαλείας, οποιασδήποτε εκλογικής περιφέρειας, που επικυρώθηκαν από το οικείο πρωτοδικείο.Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής ή αυτός που διευθύνει το έργο της βεβαιώνει με πρακτικό ότι, αυτοί που ψήφισαν στο τμήμα ως άνδρες της φρουράς του, ανήκουν στην φρουρά του.
Πού ψηφίζουν οι στρατιωτικοί, αστυνομικοί, λιμενικοί και πυροσβέστες
Οι εκλογείς που υπηρετούν στην Ελληνική Αστυνομία, στο Πυροσβεστικό Σώμα, στις Ένοπλες Δυνάμεις και στο Λιμενικό Σώμα και εγγράφονται σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ψηφίζουν στον τόπο που υπηρετούν την ημέρα της ψηφοφορίας, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία εδρεύει η υπηρεσία τους.
Η αναγνώριση των εκλογέων αυτών από την εφορευτική επιτροπή, γίνεται με βάση τις στρατιωτικές ή άλλες υπηρεσιακές τους ταυτότητες.
Πού ψηφίζουν οι ναυτικοί
Έλληνες ναυτικοί, που υπηρετούν σε πλοία με Ελληνική σημαία και έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, θα ψηφίσουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας που υπάγεται το εκλογικό τμήμα στο οποίο θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα Η αναγνώρισή τους ενώπιον της εφορευτικής επιτροπής γίνεται, με την επίδειξη του ναυτικού τους φυλλαδίου.
Τι ισχύει εάν κληρωθείτε για εφορευτική επιτροπή για τις εκλογές
Η παρουσία στην εφορευτική επιτροπή για όποιον κληθεί, είναι υποχρεωτική. Συχνά, όμως, κάποιοι δεν εμφανίζονται στη θέση τους την ημέρα των εκλογών. Η μη προσέλευση μέλους της εφορευτικής επιτροπής αποτελεί αδίκημα, ενώ ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής μπορεί να διατάξει την βίαιη προσαγωγή του στο εκλογικό τμήμα.
Tα μέλη των εφορευτικών επιτροπών ειδοποιούνται για το διορισμό τους με φροντίδα των οικείων Εισαγγελέων Πρωτοδικών και με απόδειξη, τουλάχιστον πέντε ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας.
Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της εφορευτικής επιτροπής επικαλεστεί κώλυμα (π.χ. ασθένεια ή βεβαίωση ότι εργάζεται εκείνη τη μέρα), που δεν επιτρέπει την παρουσία του, πρέπει να είναι σε θέση να το αποδείξει. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει η ενημέρωση του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής να γίνεται εγκαίρως, ώστε να γίνει ομαλά η διαδικασία είτε με την αντικατάστασή του είτε με την ανάθεσή των αρμοδιοτήτων του σε άλλα μέλη της επιτροπής.
Επισημαίνεται, ωστόσο, πως η παρουσία του ή μη στην επιτροπή εναπόκειται τελικά στη διακριτική ευχέρεια του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής.
Σε περίπτωση που ένα μέλος της επιτροπής προσέλθει για να ψηφίσει, ο εκπρόσωπος της δικαστικής αρχής μπορεί να διατάξει να παραμείνει στο εκλογικό τμήμα για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
Από την κλήρωση για τον ορισμό μελών της εφορευτικής επιτροπής για τις εκλογές εξαιρούνται:
- έχουν υπερβεί το 67ο έτος της ηλικίας τους,
- δεν έχουν απολυτήριο δημοτικού,
- δεν κατοικούν στον οικείο δήμο,
- είναι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι με αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής,
- είναι αποστρατευθέντες αξιωματικοί, όργανα των σωμάτων ασφαλείας,
- δεν κατοικούν στον οικείο δήμο,
- είναι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι με αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής,
- είναι αποστρατευθέντες αξιωματικοί, όργανα των σωμάτων ασφαλείας.
Χωρίς διόδια όσοι ταξιδεύουν
Η διέλευση των πολιτών σε όλους τους αυτοκινητόδρομους της χώρας θα είναι ελεύθερη, χωρίς καταβολή διοδίων, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετακίνησή τους στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εξέδωσε εντολή για δωρεάν διελεύσεις επιβατικών Ι.Χ. και δικύκλων σε όλους τους αυτοκινητόδρομους λόγω διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών ως εξής:
Για τους ψηφοφόρους από τις 00:00 του Σαββάτου 24 Ιουνίου 2023 (μεσάνυχτα Παρασκευής προς Σάββατο) έως τις 08:00 το πρωί της Δευτέρας 26 Ιουνίου 2023.
Ειδικά για τους δικαστικούς αντιπροσώπους, οι δωρεάν διελεύσεις ισχύουν από τις 10:00 το πρωί της Πέμπτης 22 Ιουνίου 2023 έως και τις 24:00 της Δευτέρας 26 Ιουνίου 2023. Η διέλευσή τους χωρίς την επιβολή διοδίων θα γίνεται με την επίδειξη του εγγράφου τοποθέτησης δικαστικού αντιπροσώπου, καθώς και του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητάς τους.
Η διέλευση από τις λωρίδες με εισπράκτορα θα γίνεται ως συνήθως, καθώς οι μπάρες στα διόδια θα είναι σε λειτουργία. Για τον λόγο αυτό, οι οδηγοί θα πρέπει να προσεγγίζουν τους σταθμούς διοδίων με τις συνήθεις χαμηλές ταχύτητες, ώστε να μπορούν να σταματήσουν, μέχρι ο εισπράκτορας να εκτελέσει την συναλλαγή με μηδενική χρέωση.
Οι κάτοχοι πομποδεκτών μπορούν να διέρχονται από τις ηλεκτρονικές λωρίδες, όπου αυτές είναι ανοικτές, επίσης χωρίς χρέωση. Θα πρέπει να μειώνουν σημαντικά την ταχύτητά τους προκειμένου να λειτουργεί ομαλά το αυτόματο άνοιγμα της μπάρας.
Στα τμήματα όπου οι ηλεκτρονικές λωρίδες θα είναι κλειστές, η ελεύθερη διέλευση θα γίνεται μέσω των λωρίδων με εισπράκτορα.
Οι οδηγοί θα ενημερώνονται, επίσης, μέσω των φωτεινών Πινακίδων Μεταβλητών Μηνυμάτων (VMS), όπου αυτές είναι διαθέσιμες, ότι πρέπει να σταματούν στους σταθμούς διοδίων.
Επιστροφή πινακίδων από σήμερα
Από σήμερα, Πέμπτη 22 Ιουνίου 2023 αρχίζει η επιστροφή πινακίδων, αδειών οδήγησης και κυκλοφορίας προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος.
Η απόφαση αφορά στα στοιχεία οδήγησης και κυκλοφορίας που έχουν αφαιρεθεί ή κατατεθεί στις αστυνομικές Αρχές έως και την Τετάρτη, 21 Ιουνίου 2023, αποκλειστικά για τις παραβάσεις:
- του άρθρου 34 του Κ.Ο.Κ. (στάση και στάθμευση)
- και της παραγράφου 3 του άρθρου 4 του Κ.Ο.Κ (πινακίδα Ρ-40, απαγορεύεται η στάση και η στάθμευση), για την οποία προβλέπεται αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας και των πινακίδων κυκλοφορίας για είκοσι (20) ημέρες, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 103 του Κ.Ο.Κ., όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με την παράγραφο 3 του άρθρου 31 του Ν.4530/2018.
Εξαιρούνται οι παραβάσεις που αφορούν στην παρεμπόδιση ραμπών διάβασης ατόμων με αναπηρία και στη στάθμευση σε αποκλειστικές ή γενικές θέσεις στάθμευσης ατόμων με αναπηρία (άρθρο 29 παρ. 1 εδ. β΄ του Ν. 4530/2018).
Προϋπόθεση για την επιστροφή των προαναφερόμενων στοιχείων οδήγησης και κυκλοφορίας είναι η καταβολή του διοικητικού προστίμου. Σημειώνεται ότι η εκτέλεση αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από δικαστικές ή άλλες Αρχές εφαρμόζεται κανονικά, καθώς δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω διαδικασία επιστροφής των στοιχείων.
Τι ισχύει για τους εκλογείς του Εξωτερικού
Η εκλογική διαδικασία για τους εκλογείς των ειδικών καταλόγων εξωτερικού θα γίνει μια ημέρα νωρίτερα, δηλαδή το Σάββατο 24 Ιουνίου.
Στους Ειδικούς Εκλογικούς Καταλόγους Εξωτερικού έχουν γραφτεί 25.610 εκλογείς που διαμένουν εκτός ελληνικής επικράτειας (αντί 22.855 στις εκλογές της 20ης Μαΐου). Οι αιτήσεις εγγραφής τους είχαν υποβληθεί πριν από τη 17η Μαΐου 2023 (ήτοι σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 12 ημερών πριν από την προκήρυξη των εκλογών) και εγκρίθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών σύμφωνα με τα κριτήρια εκλογέων που προβλέπει ο νόμος.
Διευκρινίζεται πως οι εκλογείς εξωτερικού, καθώς και οι Έλληνες ναυτικοί που δεν έχουν περιληφθεί στους εκλογικούς καταλόγους (άρθρο 6 του ν. 4648/2019), θα ψηφίσουν σε 102 εκλογικά τμήματα που συγκροτήθηκαν σε 35 χώρες (έναντι 99 εκλογικών Τμημάτων στις εκλογές της 20ης Μαΐου). Για τη συγκρότηση εκλογικού κέντρου σε μια πόλη, προϋπόθεση ήταν η εγγραφή τουλάχιστον 40 εκλογέων (άρθρο 7 ν. 4648/2019).
Να σημειωθεί ότι η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού με ανακοίνωσή της καλεί τους Έλληνες εκλογείς του εξωτερικού:
- Να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα το Σάββατο 24 Ιουνίου 2023, με διάρκεια ψηφοφορίας από 7.00 έως 19.00 τοπική ώρα κάθε χώρας.
- Να επιβεβαιώσουν ότι έχουν συμπεριληφθεί στους εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού και να ενημερωθούν για την ακριβή διεύθυνση του εκλογικού τμήματος στο οποίο ψηφίζουν κάνοντας, προ της ψηφοφορίας, χρήση της εφαρμογής ΜΑΘΕ ΠΟΥ ΨΗΦΙΖΕΙΣ στον ιστότοπο του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, https://mpp.ypes.gov.gr/#/ συμπληρώνοντας τα πεδία Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Έτος Γέννησης.
- Να προσέρχονται στο εκλογικό τμήμα τους έχοντας απαραιτήτως μαζί τους την ελληνική αστυνομική ταυτότητα ή το ελληνικό διαβατήριο τους (η Εφορευτική Επιτροπή επιβεβαιώνει τα στοιχεία ταυτότητας / διαβατηρίου και επαληθεύει την εγγραφή τους στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού).
Διευκρινίσεις της ΓΣΕΕ για την άδεια των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα
Διευκρινίσεις για τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στους μισθωτούς εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα ενόψει του δεύτερου γύρου των εκλογών στη χώρα μας δίνει η ΓΣΕΕ με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ).
Αναλυτικά, ισχύουν τα εξής:
- Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος κατά τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023.
- Ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται για το σκοπό αυτό και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους απ΄ αυτόν, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
- i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
- ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iii) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
- i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
- ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.
iii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
- iv) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Γ. Τα παραπάνω ισχύουν και ως προς τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, καθώς και στο προσωπικό των υπολοίπων νομικών προσώπων του δημοσίου Τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας (Εγκύκλιος Υπουργείου Εσωτερικών ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2640/οικ.9409/31.5.2023 2 ).
Επισημαίνεται ότι:
1) Για εκείνους τους εργαζόμενους, που πρέπει να μετακινηθούν με βάση τα παραπάνω για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος η Κυριακή 25 Ιουνίου 2023 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη μέρα, τότε αυτή θεωρείται ως μέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται παραπάνω.
2) Η ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια με αποδοχές (άδεια αναψυχής).
3) Με την από 24-5-2019 και αριθμό πρωτοκόλλου οικ. 23400/662 Εγκύκλιο 3 του Υπουργείου Εργασίας, δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με την ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία λόγω κλήσης και συμμετοχής εργαζόμενου σε εφορευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εκλογών.
Ειδικότερα, «η συμμετοχή εργαζόμενου ως μέλους σε εφορευτική επιτροπή, κατόπιν κλήσης από δημόσια αρχή, αποτελεί εκτέλεση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και, επομένως, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία κατά την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αντιμετωπιζόμενο σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του Αστικού Κώδικα. Περαιτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη το χρόνο που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων μέλους εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς εκ των προτέρων, η απουσία του εργαζόμενου από την εργασία του και κατά την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας, εφόσον συνδέεται με την εκτέλεση των ανωτέρω καθηκόντων, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία και αντιμετωπίζεται ομοίως σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του Αστικού Κώδικα».
4) Η ΓΣΕΕ, ενόψει των εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται στο δίκαιο αίτημα των δεκάδων πρωτοβάθμιων σωματείων που εκπροσωπούν χιλιάδες συμβασιούχους εργαζόμενους στην καθαριότητα των σχολείων, που με επείγουσα επιστολή της έθεσε υπόψη των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, καθώς και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, για την ισότιμη χορήγηση στους/στις σχολικούς/ές καθαριστές/ριες της ειδικής εκλογικής αποζημίωσης 4 και της υπερωριακής τους αμοιβής
