Με στόχο τη συνδιαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής για την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια, η οποία θα καταστήσει τους συγκεκριμένους κλάδους κυρίαρχους πυλώνες του νέου οικονομικού και παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας της Ελλάδας, ο Λευτέρης Αυγενάκης κήρυξε την έναρξη των εργασιών του πρώτου κοινού συνεδρίου για την αλιεία, την υδατοκαλλιέργεια και τον αλιευτικό τουρισμό που οργανώνει ο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με τίτλο «Γαλάζιοι Ορίζοντες», όπως ανακοινώθηκε.
Στόχος του ΥΠΑΑΤ, όπως είπε, είναι να βγάλει τον αλιέα από τα καρτ ποστάλ, όπου τον έχει τοποθετήσει η παράδοση και να τον εντάξει στην παραγωγή, ώστε να τον καταστήσει βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, θυμίζοντας παράλληλα ότι η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στην ΕΕ, ενώ για περίπου 15.000 Έλληνες αποτελεί τη μοναδική πηγή εισοδήματος.
«Εθνική στρατηγική που δεν θα χαράξουν κάποιοι τεχνοκράτες πίσω από τα γραφεία τους, αλλά που θα χαράξουμε μαζί, οι άνθρωποι της θάλασσας, οι επαγγελματίες των κλάδων της Αλιείας και της Υδατοκαλλιέργειας και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς», τόνισε ο ΥπΑΑΤ στην εναρκτήρια ομιλία του.
Το κοινό συνέδριο, όπως είπε ο υπουργός, απαιτούσαν οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι προκειμένου να αναδειχθούν οι υδάτινοι πόροι σε βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας.
Ο ΥπΑΑΤ αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος όπως:
– Η ενεργειακή κρίση, που ανεβάζει το κόστος παραγωγής.
– Η κλιματική κρίση, που απέδειξε ότι δεν έχει σύνορα.
– Τα ψάρια εισβολείς, όπως ο λαγοκέφαλος και το λεοντόψαρο.
Προσαρμογή στα νέα δεδομένα
Αναφερόμενος στην την πολιτική της ΕΕ για το θέμα τόνισε: «Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, προωθεί τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας δημιουργώντας περιορισμούς στην ελεύθερη αλιεία. Στόχος μας να γεφυρώσουμε αυτές τις τάσεις, καθώς δεν θέλουμε να ακυρώσουμε την παράδοση χρόνων που έχουμε στην αλιεία στη χώρα μας, αλλά απλά να την προσαρμόσουμε στα νέα δεδομένα ώστε να καταστεί ανταγωνιστική και βιώσιμη». Επισήμανε δε την ανάγκη να σχεδιαστούν τα επόμενα βήματα με ουσιαστικότερο τη συνδιαμόρφωση εθνικής στρατηγικής για τον κλάδο.
Παράλληλα αναφέρθηκε στην ανάγκη προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα και στα προβλήματα που δημιουργούν στην παράκτια και ερασιτεχνική αλιεία η δημιουργία παράκτιων αιολικών πάρκων, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας, αλλά και στις πολιτικές της ΕΕ για καταπολέμηση της υπεραλίευσης.
« Στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκουμε ευκαιρίες για συνεργασία και ανάπτυξη, αλλά και περιορισμούς και κανόνες που επιβάλλει η Πράσινη Μετάβαση. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ανοίγει το δρόμο για ένα πιο βιώσιμο μέλλον, προκαλώντας μας να ξανασκεφτούμε τις παραδοσιακές πρακτικές και να υιοθετήσουμε λύσεις φιλικές προς το περιβάλλον. Η δική μας θέση είναι η προσαρμογή του επαγγέλματος του αλιέα στα νέα δεδομένα και η στήριξη του. Ενισχύουμε τον αλιευτικό τουρισμό. Στηρίζουμε τις υδατοκαλλιέργειες».
Το μέλλον της αλιείας βρίσκεται μπροστά μας
Όπως είπε ο υπουργός η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι διαθέτει αντανακλαστικά και τόνισε: «Η πολιτεία θα βρεθεί δίπλα στον αλιέα σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία. Γιατί έχουμε πλάνο και όραμα για τον πρωτογενή τομέα. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός μας, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει δηλώσει ότι ο πρωτογενής τομέας αποτελεί κεντρικό πυλώνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας μας. Και η αλιεία είναι ένα στρατηγικό κομμάτι αυτού του πυλώνα. Ο ψαράς είναι κομμάτι της κουλτούρας μας, της παράδοσής μας, της ιστορίας μας. Δεν θέλουμε, όμως, να παραμείνει απλά μια όμορφη εικόνα. Θέλουμε να βγάλουμε τον αλιέα από την εικόνα της καρτ ποστάλ και να τον βάλουμε στην πρώτη γραμμή στην πορεία ανάπτυξης που διαμορφώνουμε για τον πρωτογενή τομέα. Γιατί είναι επιτακτική ανάγκη η αλιεία να ανατaθεί, να βγει στο προσκήνιο και να καταστεί βιώσιμη. Με σεβασμό στην παράδοση, αλλά και με δυναμικά χαρακτηριστικά που θα την κάνουν ανταγωνιστική, για να έχει ισχυρή θέση στην οικονομία και να πάρει το μερίδιο που δικαιωματικά της αναλογεί από την ανάπτυξη του κλάδου. Το μέλλον της ελληνικής αλιείας άλλωστε δεν βρίσκεται στο παρελθόν, αλλά στις απεριόριστες δυνατότητες που έχουμε μπροστά μας».
Για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του κλάδου, ο ΥπΑΑΤ, είπε ότι πρέπει:
1. Να υπάρξει προσαρμογή στα νέα δεδομένα και στις προκλήσεις.
2. Αποκατάσταση του επαγγέλματος του αλιέα,
3. συνεργατικά σχήματα και
4. εναρμόνιση με το κοινοτικό πλαίσιο.
Συμπληρωματικά, σημείωσε ο υπουργός, «ιχθυοκαλλιέργεια και αλιευτικός τουρισμός είναι δύο δυνατότητες που προσφέρουν λύσεις. Ειδικά η ανάδειξη του αλιευτικού τουρισμού ως επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι μια προοπτική που μπορεί να δώσει αναπτυξιακή πνοή στον κλάδο», ενώ κάλεσε τον κάδο να κάνει ό,τι και η γεωργία, που αναπτύχθηκε όταν ξεκίνησαν οι συστηματικές καλλιέργειες. «Το μέλλον είναι η συστηματική «καλλιέργεια» της θάλασσας», τόνισε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η υδατοκαλλιέργεια στην αντιμετώπιση του παγκόσμιου κοινωνικού προβλήματος της επισιτιστικής επάρκειας, επισημαίνοντας: «Η υδατοκαλλιέργεια, με ιδιαίτερη δυναμική για τη χώρα μας, αναδεικνύεται ως φάρος ελπίδας, προσφέροντας ένα μονοπάτι προς τη βιωσιμότητα, αλλά κυρίως προς την αφθονία. Η Ελλάδα, άλλωστε, είναι πρώτη στην παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού στην Ευρώπη. Η υδατοκαλλιέργεια, η τέχνη της καλλιέργειας της υδρόβιας ζωής, υπόσχεται το μέλλον της ελληνικής αλιείας». Σύμφωνα δε με μελέτες της ΕΕ η υδατοκαλλιέργεια μπορεί η να δημιουργήσει 92.000 θέσεις εργασίας και περισσότερο από 4,9 δις αύξηση του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Οι πρωτοβουλίες του ΥΠΑΑΤ
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες του ΥΠΑΑΤ υπενθύμισε:
· Ιδρύσαμε το μοναδικό Ευρωπαϊκό Κέντρο Αναφοράς για την Ευζωία των Υδρόβιων Ζώων.
· Μέσω της EUMED-9 προγραμματίζονται κοινές δράσεις για αντιμετώπιση των ψαριών εισβολέων στη Μεσόγειο
· Αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητες της ΚΑΠ και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που προσφέρει.
· Επανασυστείνεται το Μητρώο Ερασιτεχνών Αλιέων. Έχουμε ήδη έτοιμο σύστημα ηλεκτρονικής αδειοδότησης, το οποίο στοχεύουμε να βελτιώσουμε, να κάνουμε πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό.
Επίσης αναπτύσσονται διεθνείς δράσεις του ΥΠΑΑΤ με στόχο την αναβάθμιση της αλιείας, όπως:
– Το 9ο παγκόσμιο συνέδριο OUROCEAN, που θα γίνει τον Απρίλιο στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του οποίου θα συζητηθούν μεταξύ άλλων και τα φλέγοντα ζητήματα της βιωσιμότητας της γαλάζιας οικονομίας, της κλιματικής κρίσης και της υπεραλίευσης των ιχθυοαποθεμάτων
– το διεθνές συνέδριο του FAO για την αλιεία να πραγματοποιηθεί στη χώρα μας, τον προσεχή Δεκέμβριο.
Επίσης ο υπουργός αναφέρθηκε σε νομοθετικές πρωτοβουλίες του ΥΠΑΑΤ με στόχο την ενίσχυση του κλάδου. Όπως είπε «σε νομοσχέδιο που θα έρθει εντός του Μαρτίου σε διαβούλευση, προχωρούμε σε αναμόρφωση του πλαισίου των διεπαγγελματικών οργανώσεων». Κάλεσε δε τους φορείς της αλιείας να δημιουργήσουν Διεπαγγελματική Οργάνωση επισημαίνοντας ότι «είναι μια πρόταση – πρόκληση για όλους!».
Μεταφέρω τη φωνή των αγροτών μας στις Βρυξέλλες
Αναφερόμενος στις κινητοποιήσεις των αγροτών είπε ότι η κυβέρνηση κατανοεί τις αγωνίες των αγροτών και πρόσθεσε:
«Μεταφέροντας τη δική τους φωνή στα κέντρα αποφάσεων, στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, θα καταθέσω συγκεκριμένες προτάσεις που θα είναι η αρχή συγκεκριμένων αλλαγών στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, κάτι που αποτελεί βασικό τους αίτημα σε ό,τι αφορά την πολιτική της ΕΕ.
Ήδη με τις παρεμβάσεις μας στην Ομάδα των EUMED-9, που προανέφερα, στην οποία μετέχουν ισχυρές χώρες στον αγροτικό τομέα όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, έχουμε καταφέρει να αφυπνίσουμε όλες τις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα αντίστοιχα ή παρεμφερή με τα δικά μας στην εφαρμογή της ΚΑΠ.
Οι αγρότες της χώρας μας, λοιπόν, θα πρέπει να είναι ήσυχοι, ότι η πολιτική τους ηγεσία πράττει ό,τι είναι πολιτικά δυνατόν για να προωθήσει στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων τις αλλαγές που πρέπει, ώστε η εφαρμογή της ΚΑΠ να είναι πιο εύκολη και πιο γρήγορη, με λιγότερη γραφειοκρατία, για τους δικαιούχους και μεγαλύτερη διαφάνεια.
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι αγρότες στις διεκδικήσεις τους έχουν δίκιο. Και όταν έχει κανείς δίκιο δεν χρειάζονται ακρότητες. Αυτό οι Έλληνες παραγωγοί το έκαναν πράξη με τη στάση τους στο μεγάλο συλλαλητήριο της Αθήνας. Η κόσμια διαμαρτυρία τους και η λογική διεκδίκησή τους για μια Κοινή Αγροτική Πολιτική με λιγότερη γραφειοκρατία, έκανε πιο ισχυρό το δίκαιο των αιτημάτων τους.
Τη φωνή των Ελλήνων αγροτών και τα δίκαια αιτήματά τους, μεταφέρω μεθαύριο Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Και τους διαβεβαιώνω, ότι και στη Σύνοδο του ΕΛΚ, και στο Συνεδρίαση της EUMED-9 και στο Συμβούλιο Υπουργών η φωνή τους θα ακουστεί δυνατή».
Θ. Σκυλακάκης: Αντισταθμιστικά οφέλη για την αλιεία σε περιπτώσεις όπως η εγκατάσταση ανεμογεννητριών
Κλειδί για την προστασία της αλιείας θεωρεί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης, την εξάλειψη της ψευτοερασιτεχνικής αλιείας και την παροχή αντισταθμιστικών οφελών από εκείνους που απολαμβάνουν σημαντικά έσοδα από τη χρήση του θαλάσσιου χώρου προς τους αλιείς.
Όπως ανακοινώθηκε, σε παρέμβασή του στο Συνέδριο «Γαλάζιοι Ορίζοντες» με θέμα την αλιεία, την υδατοκαλλιέργεια και τον θαλάσσιο τουρισμό, ο Θόδωρος Σκυλακάκης επισήμανε ότι οι δραστηριότητες που επιβαρύνουν το περιβάλλον, άρα και την αλιεία, θα πρέπει να αντισταθμίζουν αυτήν την επιβάρυνση με θετικά περιβαλλοντικά μέτρα, όπως επίσης και να παρέχεται αντισταθμιστικό όφελος σε αλιείς στις περιοχές που εγκαθίστανται ανεμογεννήτριες.
Γαλάζιοι Ορίζοντες
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ο χώρος της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων, στο συνέδριο «Γαλάζιοι Ορίζοντες» που διοργανώνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελευσίνα.
Παράλληλα, ανακοινώθηκε από τον ΥπΑΑΤ Λευτέρη Αυγενάκη, η επαναφορά της άδειας για ερασιτεχνική αλιεία με την τήρηση ηλεκτρονικού μητρώου από το ΥΠΑΑΤ, το οποίο όπως σημείωσε ο ΓΓ Γιώργος Στρατάκος, δεν θα εκχωρηθεί στο λιμενικό, όπως είχε γίνει παλαιότερα. Η άδεια θα έχει κλίμακες που θα αφορούν χωρο-χρονικές δυνατότητες. Στόχος επαναφοράς της άδειας ερασιτεχνικής αλιείας είναι να καταπολεμηθεί η παράνομη αλιεία και η «μαύρη αγορά» στον κλάδο.
Τα προβλήματα που επισημάνθηκαν, μέχρι στιγμής, είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής, λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, το πρόβλημα που δημιουργείται με την καταστροφή αλιευτικών εργαλείων από θαλασσινά θηλαστικά, το πρόβλημα με την εισβολή ξενικών ειδών και ο περιορισμός της βιοποικιλότητας που προκαλεί η ανθρώπινη δραστηριότητα. Επισημάνθηκε ότι πρέπει να γίνουν επενδύσεις για διασφάλιση της βιώσιμης αλιείας και εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου για να υπάρχει το μικρότερο δυνατό αλιευτικό αποτύπωμα.
Παράλληλα, διατυπώθηκαν προτάσεις από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρο Σκυλακάκη, για την επιδότηση των αλιέων στις περιπτώσεις που αναπτύσσονται άλλες δραστηριότητες, όπως τα θαλάσσια πάρκα με ανεμογεννήτριες.
Οι χαιρετισμοί
Οι εργασίες του Συνεδρίου άνοιξαν με χαιρετισμό του Δημάρχου Ελευσίνας Γιώργου Γεωργόπουλου, ο οποίος ευχαρίστησε τον ΥπΑΑΤ που επελέγη η πόλη του για την πραγματοποίηση του Συνεδρίου.
Ο Virginijus Sinkevičius Επίτροπος Περιβάλλοντος Ωκεανών και Αλιείας (βιντεομήνυμα), είπε ότι η αλιεία και υδατοκαλλιέργεια είναι σημαντικο ίτομείς για την Ευρώπη, καθώς διατηρούν χιλιάδες δουλειές και σημαντικό εισόδημα σε τοπικές κοινότητες.Η Επιτροπή, είπε, συγχαίρει την Ελλάδα για τη στρατηγική της στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας ο οποίος αναπτύσσεται κάθε χρόνο, και προτρέπει την Ελλάδα να αναπτύξειεθνικό σχέδιο για τους υδάτινους χώρους. Η Ε.Ε. , τόνισε ο Επίτροπος, είναι δεσμευμένη στην βιώσιμη ανάπτυξη και διαχείριση της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα του τομέα στο σήμερα και το μέλλον. Είναι ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, οπότε πρέπει να δουλέψουμε μαζί.
Στη συνέχεια ο Μαργαρίτης Σχοινάς Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής (βιντεομήνυμα), αναφέρθηκε στη συνεργασία ΕΕ και Ελλάδος για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες και ανακοίνωσε ότι έγινε εφικτή η μείωση της υπεραλίευσης στη Μεσόγειο σε ποσοστό κάτω από 60%.. Ο κ. Σχοινάς χαρακτήρισε ευρωπαίο πρωταθλητή και χώρα πρότυπο την Ελλάδα στο ζήτημα της υδατοκαλλιέργειας, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να οικοδομηθεί η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του κλάδου με την ένταξη της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης.
Ο Karmenu Vella πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία (βιντεομήνυμα), χαρακτήρισε την Ελλάδα ηγέτη στην Ευρώπη στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας. Τόνισε τη σημασία της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας με στόχο την κάλυψη του προβλήματος της επισιτιστικής επάρκειας και αναφέρθηκε στην ανάγκη για προστασία των αλιευτικών οικοσυστημάτων και τους κινδύνους που προκαλεί η υπεραλίευση. Επισήμανε δε, την ανάγκη ένταξης της καινοτομίας και της επιστημονικής έρευνας στην υδατοκαλλιέργεια μέσα από τη συνεργασία παραγωγών και πολιτικής ηγεσίας. Εξήρε τέλος, την Ελλάδα για την πολιτική της καθώς έχει επιτύχει μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Ο Κλεάνθης Βαρελάς Αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής, επισήμανε τον πρωτεύοντα ρόλο της Αττικής στο ζήτημα της αλιείας, καθώς στην περιοχή λειτουργεί η μεγαλύτερη ιχθυόσκαλα της χώρας, καθώς και 44 αλιευτικά καταφύγια, αλλά 26 υδατοκαλλιέργειες, προσφέροντας το 8% του αλιευτικού πλούτου.
Ο Κωνσταντίνος Αποστολόπουλος Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικού Τομέα και Αλιείας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, τόνισε ότι η αλιεία και τουρισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένα και πρόβαλε την ανάγκη υποστήριξής τους.
Ο Ανδρέας Φίλιας Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, χαρακτήρισε την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες κρίσιμες για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων, αλλά και την οικονομία της περιοχής. Η ΠΔΤ διαθέτει άνω το 40% των λιμνοθαλασσών και άνω του 25% των λιμνών παράγοντας άνω το 50% της υδατοκαλλιέργειας. Οι θάλασσες μας προσφέρουν πηγή ζωής σε τοπικές κοινότητες. Αλιεία και υδατοκαλλιέργεια αποτελούν κρίσιμο οικονομικό πυλώνα για την περιοχή μας και πηγή εσόδων για την Περιφέρεια και τη χώρα. Έκρουσε δε τον κώδωνα του κινδύνου για το φαινόμενο της υπεραλίευσης.
Ο Μιχαήλ Παυλίδης Αντιπρύτανης Έρευνας & Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης αναφέρθηκε στη λειτουργία του πρώτου Κέντρου για την Ευζωία Υδρόβιων Όντων στο Ηράκλειο
Η Ελένη Μήλιου Αντιπρύτανης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δ/ντρια Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Υδροβιολογίας της Σχολής Επιστημών των Ζώων ανάπτυξε τις προσκλήσεις του κλάδου στη νέα εποχή .
Κελέτσης: Ο ρόλος της αλιείας στην οικονομία
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αρμόδιος για θέματα αλιείας Σταύρος Κελέτσης, μεταξύ άλλων είπε:
«Η αλιεία αποτελεί σημαντικό κλάδο του πρωτογενή τομέα που ξεκινά από τη θάλασσα και καταλήγει στο πιάτο ενεργοποιώντας και ενισχύοντας μια σειρά από άλλες οικονομικές δραστηριότητες .Η συνολική παραγωγή του 2022 ήταν αυξημένη σε σχέση με το 2021, αλλά παραμένει μειωμένη σε σχέση με το 2020 και 2019 λόγω της πανδημίας , της ενεργειακής κρίσης κτλ.
Σημαντικό βέβαια μέρος του αλιευτικού τομέα σήμερα ανήκει στις Υδατοκαλλιέργειες, ενός δυναμικού τομέα της οικονομίας. Το 2021 το 71% προερχόταν από την υδατοκαλλιέργεια και το 29% από την αλιεία. Το ίδιο έτος η Ελλάδα κατέλαβε την 4η θέση στην ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή υδατοκαλλιέργειας, και την 16η σε ότι αφορά την συλλεκτική αλιεία.
Το 2022 τα ψάρια κατατάχθηκαν στην 4η θέση ως προς την αξία των εξαγωγών και 10η θέση ως προς τον όγκο.Ο συνολικός όγκος εξαγωγών αλιευμάτων ανήλθε σε 164.167 τόνους αξίας 940 εκ ευρώ, εκ των οποίων το 90% εξάχθηκε στην ΕΕ – 27 και το 10% σε τρίτες χώρες. Σχεδόν το 64% του όγκου και της αξίας εξαγωγών αφορούσε τσιπούρα και λαβράκι ιχθυοτροφείου.Είχαμε όμως και εισαγωγές 124,1 τόνους αξίας 705,9 εκ ευρώ. Το 45% από χώρες της ΕΕ, 55% από τρίτες χώρες.
Η καθαρή συμμετοχή αυτής της κατηγορίας στο ΑΕΠ του 2022 ήταν 233,9 εκ ευρώ δηλαδή το 9,5 της αξίας του συνόλου της αγροτικής παραγωγής της χώρας.Νομίζω πως οι τάσεις και οι αριθμοί μας δείχνουν το δρόμο για τις πολιτικές που πρέπει να ακολουθήσουμε. Ωστόσο μια παράμετρος που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη στη χάραξη της πολιτικής μας είναι οι νέες προκλήσεις της εποχής που δεν πρέπει να αγνοήσουμε και να πορευτούμε με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη βιώσιμη αλιευτική πολιτική, λαμβάνοντας υπόψη και την κλιματική αλλαγή.
Θα πρέπει με τις πολιτικές μας να αναζητήσουμε το σημείο ισορροπίας:Την «εξασφάλιση ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου στον πληθυσμό» που είναι ο στόχος της κοινής πολιτικής της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 39 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕΕ) από τη μια και τον στόχο «της διατήρησης και της βιώσιμης εκμετάλλευσης των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής» , της «βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας» που επιβάλλουν οι Κανονισμοί της Ένωσης».
Διονύσης Σταμενίτης – Νέος ΕΛΓΑ και Αλιεία
Στο συνέδριο που διοργάνωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για την Αλιεία και την Υδατοκαλλιέργεια, ο Υφυπουργός Διονύσης Σταμενίτης μίλησε για τον σχεδιασμό του Υπουργείου αναφορικά με τον Νέο ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα ο κ. Σταμενίτης μίλησε για τον κλάδο της Αλιείας και την αναγκαιότητα ασφάλισης στον καιρό της Κλιματικής Κρίσης.
Εισαγωγικά ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στάθηκε στην υφιστάμενη λειτουργία του Οργανισμού και στις προκλήσεις που αυτός αντιμετωπίζει, περιγράφοντας τις πολιτικές που σχεδιάζει η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, ώστε ο Οργανισμός να μπορεί σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, λόγω κυρίως της κλιματικής κρίσης να ανταπεξέλθει και υπηρετήσει ουσιαστικά τον ρόλο του, ο οποίος όπως χαρακτηριστικά τόνισε δεν είναι άλλος από την παροχή ασφάλειας και υποστήριξης στους παραγωγούς.
Στεκόμενος στη βαρύτητα που δίνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στον ρόλο του Οργανισμού, ο Διονύσης Σταμενίτης έκανε και μια σύντομη αναφορά στα όσα έχουν γίνει τα τελευταία 4,5 χρόνια για την ενίσχυση του Οργανισμού, με την ομαλοποίηση του καθεστώτος των πληρωμών και την επαναφορά του τρόπου αποζημίωσης σε μια εφάπαξ πληρωμή σε αντίθεση με την πρακτική του ΣΥΡΙΖΑ που πλήρωνε τις αποζημιώσεις των παραγωγών σε δόσεις, να ξεχωρίζει. Κάτι που σύμφωνα με τον υφυπουργό επιτευχθεί μέσα από τη γενναία επιχορήγηση του ΕΛΓΑ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό με 400 εκατομμύρια ευρώ την τετραετία που πέρασε.
Αναφορικά με την Αλιεία, ο κ. Σταμενίτης τόνισε ότι σήμερα οι ιχθυοκαλλιέργειες δεν καλύπτονται από την ασφάλιση του ΕΛΓΑ, σημειώνοντας ωστόσο ότι η εμπειρία που έχουμε μέχρι σήμερα μας δείχνει ότι επιβάλλεται να αλλάξουμε οπτική. Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της σταδιακής αύξησης της θερμότητας στη θάλασσα, από την οποία προκαλείται το φαινόμενο της δημιουργίας βλαβερών παρασίτων, και τα οποία με τη σειρά τους επιφέρουν μείωση του οξυγόνου και θνησιμότητα του γόνου, ο Υφυπουργός κατέδειξε την αρνητική επίδραση της Κλιματικής Κρίσης και την αναγκαιότητα παρέμβασης μέσα από τον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ.
Στο κλείσιμο της τοποθέτησης μου ο Υφυπουργός, σημείωσε ότι μέσα από την εφαρμογή των στρατηγικών μας επιλογών, μια από αυτές είναι και η μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία για τον Νέο ΕΛΓΑ, η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, υπό τον Λευτέρη Αυγενάκη, φιλοδοξεί να θωρακίσει τις καλλιέργειες, απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και να δημιουργήσει το απαραίτητο πλαίσιο που θα δώσει στους παραγωγούς το χώρο και τις δυνατότητες να αναπτυχθούν.Σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνονται αποφάσεις και για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες.
Στρατάκος: Eπαναφορά της ερασιτεχνικής άδειας
«Η Ερασιτεχνική Αλιεία απαιτεί την υιοθέτηση βιώσιμων πολιτικών και ειδικών μέτρων διαχείρισης, αφενός ώστε να εξασφαλιστούν τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά πλεονεκτήματα που προέρχονται από την Ερασιτεχνική Αλιεία, και αφετέρου για να προστατευθούν οι θαλάσσιοι πόροι από την υπεραλίευση», επισήμανε στην τοποθέτησή του ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.
Ο Γ.Γ τόνισε επίσης ότι : «Πρέπει να αναπτυχθεί και στη Χώρα μας μια αειφόρος Ερασιτεχνική Αλιεία, η οποία θα κινείται μέσα σε ορθά περιβαλλοντικά πλαίσια και δεν θα προκαλεί προβλήματα σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες της αλιείας.
Τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαχρονικά έχουν θεσπιστεί αυστηροί κανόνες για την άσκηση της Ερασιτεχνικής Αλιείας, που στόχο έχουν να παρέχουν εφόδια στα κράτη- μέλη ώστε αυτά με τη σειρά τους να διασφαλίσουν ότι η ερασιτεχνική αλιεία διεξάγεται κατά τρόπο συμβατό προς τους στόχους της ΚΑΛΠ.
Σήμερα, σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση του εθνικού θεσμικού πλαισίου, είναι σε εξέλιξη από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η επεξεργασία νομοθετικής ρύθμισης, για την επαναφορά της άδειας ερασιτεχνικής αλιείας.
Με το νέο πλαίσιο στρατηγικής που σχεδιάζει και προωθεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στόχος είναι οι αποσπασματικές παρεμβάσεις, που συχνά έχουμε βιώσει ως τώρα, να δώσουν τη θέση τους σε μία ολιστική προσέγγιση στα μεγάλα θέματα της Ερασιτεχνικής Αλιείας.
Όλοι μαζί, επαγγελματίες και ερασιτέχνες μπορούν να συνυπάρχουν. Ακολουθώντας, όμως, συγκεκριμένους κανόνες που στόχο θα έχουν την προστασία των ιχθυοαποθεμάτων και του περιβάλλοντος».
Μπαγινέτας: Ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης
Ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων Κώστας Μπαγινέτας, μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Το ΥπΑΑΤ έχει θέσει ως πρωταρχικό στόχο την προώθηση της βιώσιμης και ανταγωνιστικής υδατοκαλλιέργειας με μακροπρόθεσμη εστίαση την αναπτυξιακή βιωσιμότητα του τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, το ΥΠΑΑΤ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξασφάλισε 35 εκατομμύρια ευρώ για την ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα της Υδατοκαλλιέργειας, συμπληρωματικά στα ήδη υφιστάμενα επενδυτικά προγράμματα (ΚΑΠ, ΚΑλΠ), ακολουθώντας αυτή τη φορά υποχρεωτικά τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων.
Προτεραιότητα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελούν ο ψηφιακός μετασχηματισμός του πρωτογενούς τομέα και οι φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις. Το συγκεκριμένο συγχρηματοδοτούμενο έργο της «Ενίσχυσης των Υδατοκαλλιεργειών» έχει ως συγκεκριμένο στόχο την ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας, τον εκσυγχρονισμό των προϊόντων, την ανάπτυξη φιλικών προς το κλίμα διεργασιών, τη βελτιστοποίηση της παραγωγής, τη μεταφορά τεχνογνωσίας μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων και τη δημιουργία τράπεζας γενετικού υλικού για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών».
Λυκουρέντζος: Πώς θα γίνει η ασφαλιστική κάλυψη της αλιείας
Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος σε παρέμβασή του για την παροχή καλύψεων στους αλιείς αλλά και των παραγωγών υδατοκαλλιεργειών, μεταξύ άλλων είπε:
«Οι προτάσεις που υπάρχουν αφορούν τόσο ως προς την κάλυψη του εξοπλισμού και των μέσων, με τα οποία ασκούν οι αλιείς το επάγγελμα τους όσο και προτάσεις ως προς την ασφάλιση της παραγωγής τους.
Επιπροσθέτως αφορούν καλύψεις ως τις εγκαταστάσεις και τους εξοπλισμούς των υδατοκαλλιεργειών και φυσικά την ασφάλιση των εκτρεφόμενων οργανισμών,του ζωικού κεφαλαίου.
Η συζήτηση αυτή μπορεί να εξελιχθεί τις επόμενες εβδομάδες, ούτως ώστε εγκαίρως να διαμορφωθεί το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.
Είναι προφανές ότι, πρέπει να καθοριστεί η διαδικασία και ο τρόπος προσδιορισμού της ασφαλιζόμενης αξίας των τεχνολογικών μέσων όσο και της παραγωγής και ακολούθως να προσδιοριστεί το κόστος της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς, το οποίο θα καταβάλουν οι αλιείς και οι παραγωγοί υδατοκαλλιεργειών.
Είναι γνωστόν ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για να ενταχθεί στους Κανονισμούς Ασφαλίσεων του ΕΛ.Γ.Α. ένας νέος τομέας καλύψεων και τα επιμέρους ζημιογόνα αίτια, πρέπει να προηγηθεί μία αναλογιστική μελέτη, η οποία θα καταδείξει το ενδεχόμενο ύψος καταβολής αποζημιώσεων σε ορατό χρονικό διάστημα.
Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να συμπεριλάβουμε νέες καλύψεις στον Κανονισμό του ΕΛ.Γ.Α. εάν δεν έχει προηγηθεί η αναλογιστική μελέτη.Συνεπώς πρέπει να συνεργαστούμε με συστηματικό τρόπο ώστε να καταλήξουμε το ταχύτερο δυνατόν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Η Διοίκηση του ΕΛ.Γ.Α. αναμένει τις προτάσεις των αλιέων και των παραγωγών υδατοκαλλιεργειών, για να διαμορφωθεί η τελική βάση των συζητήσεων και να προσδιοριστεί το αντικείμενο της αναλογιστικής μελέτης.Το κόστος της αναλογιστικής μελέτης,θα αναλάβει η Διοίκηση του ΕΛΓΑ.
Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών αυτών και κατόπιν συμφωνίας ΕΛΓΑ,αλιέων και υδατοκαλλιεργητών,θα είναι εφικτή η παροχή ασφαλιστικών καλύψεων στον τομέα της αλιείας».
Οι θεματικές ενότητες
Το Σάββατο, πρώτη ημέρα του Συνεδρίου, γίνονται συζητήσεις για τις εξής ενότητες:
1. Το αποτύπωμα της επαγγελματικής αλιείας στην ελληνική οικονομία
2. Το θεσμικό πλαίσιο της Ερασιτεχνικής Αλιείας
3. Νέος Κανονισμός ΕΛΓΑ και Αλιεία: η αναγκαιότητα της ασφάλισης στον καιρό της κλιματικής κρίσης
4. Υδατοκαλλιέργειες: Ένα Αειφόρο Σύστημα Τροφίμων
5. Ξεπερνώντας τον σκόπελο της γραφειοκρατίας
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου γίνονται συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, στις οποίες μετέχουν εκπρόσωποι της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Διευθύνσεις και Εποπτευόμενων Φορέων του Υπουργείου, εκπρόσωποι Αλιευτικών Συλλόγων, Ενώσεων πλοιοκτητών, Εμπορικών Επιμελητηρίων, Ενώσεων Ιχθυοκαλλιεργητών, Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Περιφερειάρχες), Πανεπιστημιακού χώρου (Πρυτάνεις, καθηγητές), εκπαιδευτές υποβρύχιας αλιείας κ.α.
Κατά τη δεύτερη μέρα του Συνεδρίου, την Κυριακή, μετά την ομιλία του ΥπΑΑΤ Λευτέρη Αυγενάκη, χαιρετισμό θα απευθύνουν οι Μανώλης Κουτουλάκης Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Αλέξανδρος Καχριμάνης Περιφερειάρχης Ηπείρου, Δήμητρα Αγγελάκη Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής στην Περιφέρεια Αττικής, ο Φιλήμονας Ζαννετίδης Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενή Τομέα στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου,η Ευθυμία Γιόκαλα Προϊσταμένη Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγράμματος «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια & Θάλασσα» ΥΠΑΑΤ και Αντώνιος Μαγουλάς Πρόεδρος Δ.Σ. και Διευθυντής Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.
Την Κυριακή, δεύτερη μέρα του Συνεδρίου, θα λάβουν χώρα συζητήσεις με τις εξής θεματικές ενότητες:
1. Ισορροπία μεταξύ Υδάτινων Πόρων και Βιωσιμότητας
2. Η γοητεία του αλιευτικού τουρισμού
3. Τα προϊόντα αλιείας στο σύγχρονο εμπορικό περιβάλλον
Παράλληλες εκδηλώσεις και γαστρονομία
Παράλληλα με το Συνέδριο Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας 2024 «Γαλάζιοι Ορίζοντες», εξελίσσεται και ένα πλούσιο πρόγραμμα γαστρονομικών εκδηλώσεων!
Μαγειρικές επιδείξεις από καταξιωμένους σεφ, συνταγές υψηλής γαστρονομίας, παραδοσιακές συνταγές με ψάρι από τοπικούς Συλλόγους, μοντέρνα μενού από μαθητές σχολών μαγειρικής συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων.
Για δύο ημέρες, η καρδιά της θαλάσσιας γαστρονομίας χτυπά στην Ελευσίνα.
