Του Χρήστου Μαζανίτη
Τα τελευταία χρόνια στην καθημερινότητα των τουρκικών προκλήσεων ήρθε να προστεθεί ο όρος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Το αλυτρωτικό δόγμα που θέλει τουρκική επικράτεια το μισό Αιγαίο, τις ανατολικές ακτές της Κρήτης και την θαλάσσια περιοχή μετά το Καστελλόριζο.
Στις 27 Απριλίου η τουρκική κρατική τηλεόραση ετοιμάζεται να προβάλει ντοκιμαντέρ με τίτλο «Γαλάζια Πατρίδα». Στην ουσία πρόκειται για το αφήγημα του καθεστώτος Ερντογάν, που προσπαθεί να κατηχήσει τους πολίτες σε έναν νέο τρόπο χρησιμοποιώντας διάφορα ιστορικά γεγονότα της οθωμανικής αυτοκρατορίας αλλά και της νεότερης ιστορίας της χώρας, μετά το έτος ίδρυσής της το 1923.Ο Τσιζάτ Γιαϊτζί είναι αυτός που έχει αναλάβει τον ρόλο του καθοδηγητή, ως εμπνευστής της τελικής μορφής του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» στο προκλητικό ντοκιμαντέρ. Ο Γιαϊτσί, στα αποσπάσματα που μεταδίδονται στο τρέιλερ του ντοκιμαντέρ, χρησιμοποιεί την φράση «Εθνικός Όρκος» ή “Misaki Milli” όπως αποδίδεται στην τουρκική γλώσσα.
Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην τελευταία θητεία του Οθωμανικού Κοινοβουλίου, που συνεδρίασε στις 28 Ιανουαρίου 1920 και δημοσίευσε τις αποφάσεις του στις 12 Φεβρουαρίου.
Τότε, βουλευτές ίδρυσαν ομάδα υπό την ονομασία “Fleahi Vatan”, που σημαίνει η «Σωτηρία της Πατρίδας» με σκοπό να αναγνωρίσει τις αποφάσεις που ελήφθησαν για τελευταία φορά από την ηγεσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πριν τη διάλυσή της. Ο Μουσταφά Κεμάλ είπε τότε για την ομάδα αυτή, πριν την ίδρυση της Τουρκίας το 1923: «Είναι η σιδερένια γροθιά του έθνους που γράφει τον Όρκο του Έθνους που είναι η βασική αρχή της ανεξαρτησίας μας στα ιστορικά της ιστορίας».
Αυτές οι αποφάσεις ανησυχούσαν τους συμμάχους, με αποτέλεσμα την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τα βρετανικά, γαλλικά και ιταλικά στρατεύματα στις 16 Μαρτίου 1920 και την ίδρυση ενός νέου τουρκικού εθνικιστικού κοινοβουλίου, της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας, στην Άγκυρα. Ταυτόχρονα βρισκόταν σε εξέλιξη η μεγάλη μικρασιατική εκστρατεία της Ελλάδας. Αυτό ενέτεινε επίσης τον τουρκικό πόλεμο της ανεξαρτησίας ενάντια στους συμμάχους.
Οι έξι αποφάσεις του «Misaki Millî» που έλαβε το ύστερο Οθωμανικό Κοινοβούλιο χρησιμοποιήθηκαν αργότερα ως βάση για τους ισχυρισμούς της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης στη Συνθήκη του Καρς και της νέας Δημοκρατίας της Τουρκίας στη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Η «Γαλάζια Πατρίδα» ή «Mavi vatan» είναι μια επέκταση του «Misaki Milli» (Εθνικός όρκος) στο τουρκικό νότιο ηπειρωτικό ράφι (γαλάζια νερά) στη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο Πέλαγος και τη Μεσόγειο. Το “Blue Homeland” αντικατοπτρίζει την αντιιμπεριαλιστική εθνική ναυτιλιακή στρατηγική και πολιτική της Τουρκίας.
Και ο όρος που χρησιμοποιεί ο Τσιχάτ Γιαϊτσί μες στο προπαγανδιστικό ντοκιμαντέρ κάθε άλλο παρά τυχαίος είναι, αφού ενισχύει το αφήγημα που εδώ και χρόνια χτίζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι είναι ο συνεχιστής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι θα οδηγήσει την χώρα στην εδαφική ακμή του παρελθόντος της.
