Οι αρχές της Υπερδνειστερίας, μιας φιλορωσικής αυτονομιστικής περιοχής στην Μολδαβία, ζήτησαν σήμερα από τη Ρωσία «μέτρα προστασίας» απέναντι σε αυτό που ισχυρίζονται ότι είναι οικονομική «πίεση» εναντίον τους από την κυβέρνηση στο Κισινάου. Κατόπιν αυτού η Μολδαβία έσπευσε να καταγγείλει ότι όλα αυτά είναι προπαγάνδα.
Η εξέλιξη έρχεται σε ένα πλαίσιο εντάσεων που έχουν επιδεινωθεί από τον πόλεμο στη γειτονική Ουκρανία. Οι βουλευτές αυτής της Υπερδνειστερίας συναντήθηκαν στην πόλη Τιράσπολ σε ένα έκτακτο συνέδριο, το πρώτο που διεξήχθη από το 2006, και ενέκριναν ψήφισμα, με το ο οποίο ζητούν από την Ρωσία να τους προστατεύσει.
Σύμφωνα με αυτό, όπως μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, το ρωσικό κοινοβούλιο καλείται να «εφαρμόσει μέτρα για την προστασία της Υπερδνειστερίας», όπου ζουν «περισσότεροι από 220.000 Ρώσοι πολίτες», ενώπιον της «εντεινόμενης πίεσης από τη Μολδαβία».
Η Υπερδνειστερία αντιμετωπίζει «πρωτοφανείς απειλές οικονομικής, κοινωνικό-ανθρωπιστικής και στρατιωτικοπολιτικής φύσης», προστίθεται στο ψήφισμα, στο οποίο δεν δίνονται λεπτομέρειες για την επιθυμητή βοήθεια.
Το αίτημα αυτό θυμίζει ένα παρόμοιο αίτημα φιλορώσων αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, το οποίο ήταν ένα από τα προσχήματα που προέταξε ο Βλαντίμιρ Πούτιν για να εξαπολύσει την μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά της Ουκρανίας.
Παράλληλα σήμερα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τους ηγέτες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που συγκεντρώθηκαν στην Αλβανία για μια σύνοδο κορυφής, να παράσχουν αυξημένη υποστήριξη στη χώρα του, που στερείται πυρομαχικών, απέναντι στις ρωσικές δυνάμεις εισβολής.
Η απάντηση της Μολδαβίας
Η κυβέρνηση της Μολδαβίας απάντησε καταγγέλλοντας τις δηλώσεις των αρχών της Υπερδνειστερίας, ως προπαγάνδα. Η κυβέρνηση «απορρίπτει την προπαγάνδα του Τιράσπολ», της πόλης όπου συνεδρίασαν εκτάκτως οι βουλευτές της Υπερδνειστερίας, ανέφερε στο Telegram ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Μολδαβίας Όλεγκ Σερέμπριαν. Σημείωσε επίσης ότι η περιοχή αυτή επωφελείται από τις «πολιτικές ειρήνης, ασφάλειας και οικονομικής ολοκλήρωσης» στο πλαίσιο των δεσμών της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Λίγο νωρίτερα, η Ρωσία διαβεβαίωσε ότι προτεραιότητά της είναι η «προστασία» του πληθυσμού της Υπερδνειστερίας. «Η προστασία των συμφερόντων των κατοίκων της Υπερδνειστερίας, των συμπατριωτών μας, είναι μία από τις προτεραιότητες. Όλα τα αιτήματα εξετάζονται πάντα με προσοχή από τους αρμόδιους ρωσικούς οργανισμούς» σύμφωνα με την ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών που μεταδόθηκε από τα τοπικά πρακτορεία.
Οι βουλευτές της Υπερδνειστερίας συνεδρίασαν σήμερα στο Τιράσπολ, σε ένα έκτακτο συνέδριο, το πρώτο από το 2006, και ζήτησαν από το ρωσικό Κοινοβούλιο «να εφαρμόσει μέτρα για την προστασία» αυτής της λωρίδας γης, όπου ζουν «περισσότεροι από 220.000 Ρώσοι πολίτες» καθώς διαπίστωσαν ότι ασκείται «αυξανόμενη πίεση εκ μέρους της Μολδαβίας». Αφορμή στάθηκε η απαίτηση της Μολδαβίας από τις εταιρίες που εδρεύουν στην Υπερδνειστερία να καταβάλουν εισαγωγικούς δασμούς από τον Ιανουάριο. Ο μη αναγνωρισμένος υπουργός Οικονομικών της περιοχής είπε στο συνέδριο ότι έτσι μειώθηκαν τα έσοδα που προέρχονται από δασμούς για τον προϋπολογισμό της Υπερδνειστερίας κατά 18%.
Η Υπερδνειστερία αντιμετωπίζει «απειλές άνευ προηγουμένου, οικονομικής, κοινωνικο-ανθρωπιστικής και στρατιωτικοπολιτικής φύσης» αναφέρουν στη διακήρυξή τους οι βουλευτές. Ο υπουργός Εξωτερικών των μη αναγνωρισμένων διεθνώς αυτονομιστικών αρχών, ο Βιτάλι Ιγκνάτιεφ, διευκρίνισε μιλώντας στο ρωσικό κανάλι Rossiya-24, ότι «πρώτ’ απ’ όλα ζητούν τη διπλωματική υποστήριξη» της Μόσχας.
Η πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σάντου, που βρίσκεται στα Τίρανα για τη σύνοδο κορυφής βαλκανικών χωρών με τη συμμετοχή και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είπε ότι η χώρα της παραμένει δεσμευμένη στην εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης στο θέμα της Υπερδνειστερίας. «Αυτό που κάνει σήμερα η κυβέρνηση είναι να κάνει μικρά βήματα για την οικονομική επανένταξη της χώρας», είπε.
Η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αντέδρασε επισήμως, η Πολωνία, δια στόματος του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, έκρινε «επικίνδυνες» τις εντάσεις στην περιοχή αυτήν.
Τι είναι η Υπερδνειστερία
Η Υπερδνειστερία, μια στενή λωρίδα γης μεταξύ Μολδαβίας και Ουκρανίας, αποσχίστηκε από την πρώτη, ύστερα από ένα σύντομο πόλεμο το 1992 με τον μολδαβικό στρατό. Η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί εκεί 1.500 στρατιώτες, οι οποίοι αποτελούν μια ειρηνευτική αποστολή, σύμφωνα με τις επίσημες ρωσικές αρχές.
Ωστόσο, μετά την ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022 στην Ουκρανία, επανέρχονται συχνά εικασίες σχετικά με μια πιθανή ρωσική επίθεση από την Υπερδνειστερία προς το μεγάλο λιμάνι της Οδησσού της Ουκρανίας, στη Μαύρη Θάλασσα. Αν η Ρωσια προχωρήσει σε τέτοια στρατιωτική κίνηση, η Ουκρανία θα βρεθεί ανάμεσα σε δύο μέτωπα.
«Η καταπίεση»
Οι αυτονομιστικές αρχές είπαν ότι το σημερινό συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν 620 βουλευτές, ήταν μια αντίδραση στην πρόσφατη επιβολή τελωνειακών δασμών από το Κισινάου στις εισαγωγές από την Υπερδνειστερία.
Στην ομιλία του, ο πρόεδρος της τοπικής βουλής Βαντίμ Κρασνοσέλσκι, σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ, ανέφερε ότι αυτή η περιοχή υφίσταται μια «πολιτική γενοκτονίας», μέσω οικονομικών, «φυσικών», νομικών και γλωσσικών πιέσεων.
Σε αυτό το ψήφισμα, οι βουλευτές απευθύνονται επίσης στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Ερυθρό Σταυρό και στη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ, προτρέποντάς τους να αποτρέψουν «προκλήσεις» που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «κλιμάκωση της έντασης».
Η κυβέρνηση της Μολδαβίας από την πλευρά της δήλωσε νωρίτερα σήμερα ότι «τα πράγματα φαίνονταν ήρεμα», επιβεβαιώνοντας ότι «δεν υπάρχει κίνδυνος κλιμάκωσης» παρά τη «νέα εκστρατεία που στοχεύει στη δημιουργία υστερίας στην κοινωνία».
Το συνέδριο στην Υπερδνειστερία
Είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται τέτοιο συνέδριο από το 2006, όταν οι βουλευτές της αυτονομιστικής περιοχής αποφάσισαν να οργανώσουν δημοψήφισμα για την ενσωμάτωση της Υπερδνειστερίας στη Ρωσία.
Κατά τη διάρκεια εκείνων των εκλογών (το αποτέλεσμα των οποίων δεν αναγνωρίστηκε από τη διεθνή κοινότητα) ο τοπικός πληθυσμός ψήφισε κατά 97,1% υπέρ της ενσωμάτωσης με τη Ρωσία.
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια, οι φόβοι για διεύρυνση της σύγκρουσης στην Υπερδνειστερία παραμένουν αμείωτοι. Πέρυσι, οι αρχές της Υπερδνειστερίας κατηγόρησαν το Κίεβο ότι επιθυμεί να επιτεθεί στην περιοχή, ισχυριζόμενες ότι απέτρεψαν μια επίθεση τον Μάρτιο που είχε στόχο τους ηγέτες της αυτονομιστικής περιοχής .
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας διαβεβαίωσε και πάλι την περασμένη εβδομάδα, χωρίς να παρουσιάσει στοιχεία, ότι η Ουκρανία ετοίμαζε μια «ένοπλη πρόκληση» κατά της Υπερδνειστερίας.
Με επίσημα 465.000 κυρίως ρωσόφωνους κατοίκους, αυτή η μικρή περιοχή που εκτείνεται κατά μήκος του Δνείστερου δεν αναγνωρίζεται ως κράτος από τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας.
Το Κισινάου και η Ευρωπαϊκή Ένωση επικρίνουν τακτικά τη Ρωσία ότι επιδιώκει να αποσταθεροποιήσει τη Μολδαβία, που ήταν στο παρελθόν στη ζώνη επιρροής της, αλλά τώρα οι μολδαβικές αρχές στρέφονται προς την Ευρώπη.
Τον Δεκέμβριο του 2023, η ΕΕ αποφάσισε να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Μολδαβία.
