Της Μαρίας Δεναξά
Κατά την ανταποκρίτρια της γαλλική εφημερίδας Le Figaro στην Κωνσταντινούπολη, ναι μεν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέλεξε να υποτιμήσει τον αντίκτυπο των πιθανών μέτρων, αλλά το πλαίσιο, από τις από τις πρώτες ευρωπαϊκές προειδοποιήσεις προς την Τουρκία, τον Οκτώβριο, έχει αλλάξει. H Toυρκία, χτυπημένη από ένα δεύτερο κύμα ιδιαίτερα σοβαρό του κορονοϊού, υφίσταται σοβαρή οικονομική ύφεση, που ενισχύεται από την τουριστική κρίση και την απροθυμία των ξένων επενδύσεων, ενώ η Ευρώπη, άλλοτε διχασμένη στο θέμα των οικονομικών αντιποίνων εναντίον της Άγκυρας, τώρα είναι πιο ενωμένη, με το Βερολίνο ειδικότερα να φαίνεται να αλλάζει σταδιακά στάση, μετά το περιστατικό στις 20 Νοεμβρίου, του ελέγχου από Γερμανούς στρατιώτες τουρκικού πλοίου, με την υποψία παραβίασης του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.
Κατά την ίδια, η Τουρκία γνωρίζει, ότι απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τη Δύση, με το μεν ΝΑΤΟ να χάνει υπομονή και τις ΗΠΑ να σκληραίνουν τον τόνο τους, εξ ου και οι δηλώσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο, στις 2 Δεκεμβρίου, με τις οποίες κατήγγειλε έντονα την «πολιτική τετελεσμένων γεγονότων της Τουρκίας» στο εξωτερικό και ζήτησε από την Άγκυρα να «επιστρέψει σε συμμαχική συμπεριφορά ».
Κατά την άποψή της, η διπλή γλώσσα του Ερντογάν αντικατοπτρίζει στην πραγματικότητα την εξωτερική του πολιτική, τροφοδοτούμενη από κρίσεις μέχρι ανατροπές, διατηρώντας παράλληλα μια μορφή διαλόγου, όσο εξυπηρετεί τα συμφέροντά του. Ωστόσο, πλησιάζοντας τους Ρώσους, απομακρύνεται περισσότερο από τους Ευρωπαίους.
Το Παρίσι σε εγρήγορση ενάντια στην τουρκική παρέμβαση
Είκοσι έξι χρόνια, μετά την εκλογή του Ερντογάν ως δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, οι πολιτικές του, ως πρωθυπουργού της Τουρκίας από το 2003 έως το 2014 και έκτοτε ως προέδρου, και αυτές του κόμματός του, AKP, ενοχλούν τον κόσμο και την Ευρώπη, με το ζήτημα των κυρώσεων να είναι στο μενού της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής, σήμερα.
Όπως αναφέρει άλλο άρθρο της γαλλικής εφημερίδας, το Παρίσι, απέναντι σε έναν άνθρωπο με αντιδυτική ρητορική, ισχυριζόμενο, ότι «η αφομοίωση είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», αυξάνει τον τόνο. Για τον Εμανουέλ Μακρόν, «δεν μπορούμε να έχουμε τους νόμους της Τουρκίας στο γαλλικό έδαφος». Ο ΥΠΕΞ Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, αναφέρεται σε έναν «Ισλάμο-εθνικιστικό πειρασμό», ο Υπουργός Εσωτερικών, Ζεράλντ Νταρμαμίν, παρατηρεί «ξένες επιρροές, από χώρες που επιθυμούν να ασκήσουν “ήπια δύναμη” στη γαλλική επικράτεια», τονίζοντας, ότι η Γαλλία «παρακολουθεί προσεκτικά τι κάνει ο Ερντογάν» και με ανώτερους αξιωματούχους να μιλούν για την «παρέμβαση» μιας Τουρκίας, που ασκεί αυστηρό έλεγχο στο Ισλάμ.
Η κατάσταση έχει αλλάξει σε είκοσι χρόνια και η κρίση είναι πιο έντονη από ποτέ, τόσο στη διεθνή σκηνή, όσο και στη Γαλλία, η οποία αντιμετωπίζει τα ευαίσθητα ζητήματα των αποσπασμένων ιμάμηδων και των «πολιτιστικών και γλωσσικών» διδασκαλιών. Η Ευρώπη έχει γίνει πεδίο πολιτικής μάχης, με εντάσεις τα τελευταία χρόνια στη Γερμανία, την Αυστρία, την Ολλανδία, με διπλωματική κρίση, και απαγόρευση συναντήσεων και την Άγκυρα να καταδικάζει τις «ναζιστικές πρακτικές» της Άνγκελα Μέρκελ.
“Στροφή στο ΝΑΤΟ, και ίσως σύντομα στην Ευρώπη, ενάντια στην Τουρκία”Στη στροφή της αμερικανικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας επικεντρώνεται η δημοσιογράφος άλλου άρθρου της Le Figaro , διερωτώμενη ταυτόχρονα, για το αν αυτή η στροφή θα φανεί και στις Βρυξέλλες, όπου το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Άγκυρας βρίσκεται στο μενού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Κατά την άποψή της, η εν λόγω στροφή οφείλεται στο γεγονός, ότι, μετά την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ, ο Μάικ Πομπέο θέλει αναμφίβολα να σώσει το πολιτικό του «γόητρο» και ως εκ τούτου την τιμή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά και στη συσσώρευση των προκλήσεων εκ μέρους της Άγκυρας. Επιπροσθέτως, η εκλογική νίκη του Joe Biden διευκόλυνε αυτή την τάση, αλλά αυτό που τροφοδοτεί την κριτική έναντι της Τουρκίας είναι πάνω από όλα το ρωσικό ζήτημα.
Επισημαίνεται, ότι οι διαφορές της Τουρκίας, οι οποίες για αρκετά χρόνια παραμερίζονταν στο όνομα της διατήρησης της συνοχής της Συμμαχίας, είναι αυτές που καταγγέλλονται σήμερα στο όνομα της διατήρησης αυτής της ίδιας της συνοχής. «Σήμερα δεν θα φέρουμε την Τουρκία του Ερντογάν στο ΝΑΤΟ και δεν θα τους δώσουμε καθεστώς υποψήφιας για την ΕΕ. Δεν είμαστε ούτε το 1955, ούτε το 1999. Το πλαίσιο είναι εντελώς διαφορετικό», εξηγεί ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Ουμπέρτ Βεντρίν,, εκπρόσωπος της Γαλλίας στην ομάδα εργασίας του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, το ερώτημα που τίθεται, είναι εάν θα ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Κατά τη δημοσιογράφο ο, οι ευρωπαϊκές κυρώσεις, ακόμη και συμβολικές, θα συνέβαλλαν στη διεθνή απομόνωση του Ερντογάν, ο οποίος πρέπει επίσης να διαχειριστεί μια σοβαρή οικονομική κρίση, αλλά δεν θα διευθετούσαν το ζήτημα σε βάθος.
«Ο Μπάιντεν θα είναι λιγότερο πρόθυμος με τον Ερντογάν, αλλά το σύστημα ΝΑΤΟ – ΗΠΑ θα συνεχίσει να πιστεύει, ότι δεν μπορούμε να κάνουμε χωρίς την Τουρκία», εκτιμά ο Βεντρίν. Ακόμα και με ένα νέο, πιο κλασικό πρόεδρο, οι Αμερικανοί θα πιστεύουν, ότι χρειάζονται την Τουρκία για να συγκρατήσουν τη Ρωσία, ειδικά προς τη Μαύρη Θάλασσα και θα θέλουν επίσης να διατηρήσουν τη στρατιωτική τους βάση στο Incirlik, καθώς και άλλα σημαντικά γεωστρατηγικά στοιχεία για το ΝΑΤΟ.
Μη ύπαρξης μηχανισμού εντός της Συμμαχίας για επιβολή κυρώσεων στα μέλη της, ορισμένοι ειδικοί επισημαίνουν άλλες τακτικές πίεσης κατά της Τουρκίας, μία εκ των οποίων θα ήταν η Ευρώπη να απελευθερωθεί από το μεταναστευτικό εκβιασμό, σκληραίνοντας το χώρο Σένγκεν και να ξεκινήσει μια κοινή πρωτοβουλία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
