Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ύστερα από την επίθεση που εξαπέλυσε το Ιράν κατά του Ισραήλ με περισσότερα από 300 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους – βαλλιστικούς και κρουζ – το βράδυ του Σαββάτου.
Η ιρανική επίθεση δρομολόγησε μια σειρά από εξελίξεις. Σήμερα αναμένεται η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μια σειρά από ηγέτες χωρών της Δύσης καταδικάζουν την επίθεση, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, συνέστησε αυτοσυγκράτηση. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε σε δηλώσεις της και η εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, Φάραχ Νταχλάλα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, όρισε έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών την ερχόμενη Τρίτη, με αντικείμενο τα πρόσφατα γεγονότα.
Παρ’ ότι το Ισραήλ αναχαίτισε το 99% των βλημάτων της επίθεσης, το ενδεχόμενο της παραπέρα κλιμάκωσης της πολεμικής έντασης βρίσκεται πάνω στο τραπέζι. Έτσι, το ενδιαφέρον στρέφεται στην επόμενη μέρα και πιο συγκεκριμένα στο ποια θα είναι η στάση του Ισραήλ κι αν θα προχωρήσει σε αντίποινα ή όχι.
Ο Frank Garner, ειδικός ανταποκριτής για θέματα ασφάλειας του βρετανικού δικτύου BBC σε ανάλυσή του παρουσιάζει τα σενάρια για την επόμενη μέρα.
«Το Ισραήλ υποσχέθηκε “σημαντική απάντηση” στην ολονύκτια πυραυλική επίθεση του Ιράν. Αλλά ποια μορφή θα πάρει αυτή; Ο στρατός του Ισραήλ και το πολεμικό του υπουργικό συμβούλιο συζητούν ακριβώς αυτό», επισημαίνει.
Υποστηρίζει ότι πιθανότεροι στόχοι θα είναι οι ιρανικές βάσεις που εκτόξευσαν αυτούς τους πυραύλους, ωστόσο αναφέρει ότι «το Ισραήλ θα μπορούσε κάλλιστα να αποφασίσει να προχωρήσει παραπέρα και να πλήξει μεγάλες ιρανικές στρατιωτικές βάσεις και κέντρα εκπαίδευσης του Σώματος των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν σε όλη τη χώρα, προκαλώντας ανθρώπινες απώλειες καθώς και υλικές ζημιές».
«Το Ιράν τότε, αναμφίβολα, θα απαντούσε και πάλι, όπως έχει ορκιστεί να κάνει» τονίζει, συμπληρώνοντας ότι «βρισκόμαστε τώρα στο “μεσαίο σκαλοπάτι”, όπως λέγεται, μιας πολύ επικίνδυνης κλιμάκωσης».
Σε στάση αναμονής για την έκταση και τη σφοδρότητα της υποσχόμενης απάντησης του Ισραήλ βρίσκονται και οι ηγέτες των κρατών της Μέσης Ανατολής.
«Το θέμα θεωρείται λήξαν» λέει το Ιράν, ωστόσο προειδοποιεί το Ισραήλ εάν εκείνο στοχεύσει τα συμφέροντα του
Το Ιράν κάλεσε σήμερα το Ισραήλ να μην αντιδράσει στρατιωτικά στην πρωτοφανή επίθεση την οποία εξαπέλυσε στη διάρκεια την νύχτας, παρουσιάζοντας ως δικαιολογημένη απάντηση στο πλήγμα που ισοπέδωσε το προξενείο του στη Δαμασκό και είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο μιας σειράς Ιρανών αξιωματούχων.
«Η επίθεσή μας τελείωσε και δεν επιθυμούμε να τη συνεχίσουμε, αλλά θα απαντήσουμε δυναμικά αν το Ισραήλ στοχεύσει τα συμφέροντά μας» είπε το πρωί της Κυριακής ο επικεφαλής του ιρανικού επιτελείου στρατού, Μοχαμάντ Μπαγκερί, ενώ πρόσθεσε ότι η Τεχεράνη προειδοποίησε την Ουάσινγκτον ότι η οποιαδήποτε υποστήριξή της σε μία απάντηση αντιποίνων του Ισραήλ, θα έχει ως συνέπεια την στοχοθέτηση αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων από το Ιράν.
Iranian Major General Bagheri: The operation was successfully completed
The reason for this operation was that the Zionist regime crossed Iran's red lines.
We see this operation as a complete result and there is no intention to continue the operation.
But if the Zionist regime… pic.twitter.com/zHC3vCtZTI
— Clash Report (@clashreport) April 14, 2024
Ο διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης, Χοσεΐν Σαλαμί, δήλωσε ότι η Τεχεράνη θα προβεί σε αντίποινα σε οποιαδήποτε ισραηλινή επίθεση κατά των συμφερόντων της, αξιωματούχων ή πολιτών της. «Το θέμα μπορεί να θεωρηθεί λήξαν», ανέφερε, στο ίδιο μήκος κύματος η ιρανική αποστολή στον ΟΗΕ με μήνυμα που ανήρτησε τρεις ώρες μετά την έναρξη της ιρανικής επιχείρησης.
Την ίδια στιγμή προειδοποίησε ότι «αν το ισραηλινό καθεστώς διαπράξει νέο σφάλμα, η απάντηση του Ιράν θα είναι σημαντικά πιο σοβαρή».
Watch the moment hundreds of Iranian missiles and drones are launched at Israel, with most intercepted. No deaths have been reported.
Iran says it was retaliation for Israel’s attack on its Damascus consulate which killed Iranian generals ⤵️ pic.twitter.com/QvmZat4lac
— Al Jazeera English (@AJEnglish) April 14, 2024
Αποστολή του Ιράν στον ΟΗΕ: Από εμάς η επίθεση στο Ισραήλ ολοκληρώθηκε
Η διπλωματική αποστολή του Ιράν στον ΟΗΕ ανέφερε ότι η επίθεση στο Ισραήλ ως απάντηση στην επίθεση στο προξενείο της Δαμασκού ολοκληρώθηκε. «Το θέμα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ολοκληρωθεί», ανέφεραν σχετικά, όπως μεταδίδει το CNN.
Η Μόνιμη Αποστολή του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη δήλωσε ότι η επίθεση τα ξημερώματα της Κυριακής ήταν μια απάντηση στην ισραηλινή «επιθετικότητα κατά των διπλωματικών μας εγκαταστάσεων στη Δαμασκό». Το Ισραήλ νωρίτερα αυτόν τον μήνα έπληξε ένα ιρανικό κτίριο στη συριακή πρωτεύουσα Δαμασκό, με εκπρόσωπο του στρατού να λέει ότι το Ισραήλ πιστεύει ότι το ιρανικό κτίριο που χτυπήθηκε στην επίθεση ήταν ένα «στρατιωτικό κτίριο».
Iran’s invocation of Article 51 of the UN Charter occurred following a 13-day period marked by the Security Council’s inaction and silence, coupled with its failure to condemn the Israeli regime’s aggressions. Certain countries’ precipitous condemnation of Iran’s exercise of its… pic.twitter.com/knuJrzS4ji
— Permanent Mission of I.R.Iran to UN, NY (@Iran_UN) April 14, 2024
Οι επόμενες κινήσεις Τελ Αβίβ και Τεχεράνης και η παρέμβαση Μπάιντεν
Το ενδεχόμενο μιας περαιτέρω κλιμάκωσης της πολεμικής έντασης λόγω μιας πιθανής απάντησης του Ισραήλ είναι ανοιχτό, με τις συνέπειες και τα βήματα που θα ακολουθήσουν να είναι απρόβλεπτα.
Λίγες ώρες μετά την επίθεση, το πρωί της Κυριακής, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή του έσπευσε να αναφερθεί τόσο στην επιτυχημένη αντιμετώπιση του κινδύνου από τα ισραηλινά αμυντικά συστήματα – με την καθοριστική συμμετοχή δυνάμεων των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ιορδανίας – αλλά και να δώσει μια προοπτική νίκης προς τους πολίτες της χώρας του χωρίς, ωστόσο, να δίνει κάποιο στοιχείο για την απάντηση του Τελ Αβίβ.
Είναι πιθανό ότι στη στάση Νετανιάχου ρόλο έπαιξε η τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ναι μεν επαίνεσε το Ισραήλ για την αντίδρασή του μετά την απειλή από το Ιράν, ωστόσο φρόντισε να σημειώσει ότι η Ουάσινγκτον θα επικεντρωθεί στη διπλωματική επίλυση της κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε την πρόθεσή του να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο των G7. Ωστόσο, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ ο Αμερικανός πρόεδρος ξεκαθάρισε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετέχουν σε μια ενδεχόμενη επιθετική κίνηση κατά της Τεχεράνης.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε κι ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, ο οποίος είπε ότι η χώρα του δεν θέλει διένεξη με το Ιράν αλλά θα συνεχίζει να στηρίζει την άμυνα του Ισραήλ.
Αν και την τελική απόφαση για την αντίδραση του Τελ Αβίβ θα λάβει το Πολεμικό Συμβούλιο του Ισραήλ, στο οποίο εκτός του Νετανιάχου, συμμετέχουν ο υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, και ο Μπένι Γκαντζ που έγινε μέρος της κυβερνητικής συμμαχίας ως υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με τον Guardian υπάρχουν σημάδια που δείχνουν ότι δεν υπάρξει άμεση απάντηση από το Ισραήλ:
- Το πρώτο έχει να κάνει με τη συνεδρίαση σήμερα (σ.σ. στις 23:00 ώρα Ελλάδος) συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ καθως αρκετοί θεωρούν ότι αποκλείεται να εκδηλωθεί κάποια πρωτοβουλία του Ισραήλ πριν την ολοκλήρωσή του.
- Το δεύτερο είναι η αναφορά Γκαλάντ στην τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του ότι «οι η αμυντική δύναμη είναι έτοιμη για οποιαδήποτε νέα απόπειρα επίθεσης κατά του κράτους του Ισραήλ», χωρίς, δηλαδή, να μιλήσει για αντεπίθεση του Ισραήλ.
- Το τρίτο είναι η διαβεβαίωση από Ισραηλινό αξιωματούχο στους New York Times ότι «η απάντηση του Ισραήλ θα είναι σε συντονισμό με τους συμμάχους του».
Νέες απειλές εξαπέλυσε Τεχεράνη
Σε ανακοίνωση του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται ότι η επίθεση έγινε «σε ανταπόδοση των πολυάριθμων εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από το σιωνιστικό καθεστώς, ειδικά την επίθεση εναντίον του προξενικού τμήματος της πρεσβείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν στη Δαμασκό κατά την οποία έγιναν μάρτυρες τα μέλη ομάδας αξιωματικών και στρατιωτικών συμβούλων της χώρας μας στη Συρία». Ωστόσο, λίγο αργότερα ο Ιρανός ΥΠΕΞ, Χοσείν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, διεμήνυσε ότι το Ιράν δεν θα διστάσει να λάβει επιπλέον «αμυντικά μέτρα» ώστε να προστατεύσει τα συμφέροντά του ενάντια σε οποιαδήποτε στρατιωτική επιθετικότητα.
«Το Ιράν, εάν κριθεί απαραίτητο, δε θα διστάσει να λάβει επιπλέον αμυντικά μέτρα για να περιφρουρήσει τα νόμιμα συμφέροντά του ενάντια σε στρατιωτικές επιθέσεις και αδικαιολόγητη χρήση βίας», ανέφερε χαρακτηριστικά στην κρατική τηλεόραση.
«Οποιαδήποτε απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το σιωνιστικό καθεστώς θα έχει ως αποτέλεσμα αναλογική και αμοιβαία απάντηση του Ιράν προς την προέλευση της απειλής», αναφέρουν οι Φρουροί της Επανάστασης.
Οι αντιδράσεις της Διεθνούς Κοινότητας
Σε παρέμβασή του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καταδίκασε «σθεναρά» τη «σοβαρή κλιμάκωση» που αποτελεί η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ και κάλεσε «να τερματιστούν αμέσως οι εχθροπραξίες αυτές». Πρόσθεσε ότι είναι «βαθιά ανήσυχος για τον πολύ πραγματικό κίνδυνο καταστροφικής κλιμάκωσης σε περιφερειακή κλίμακα», σημειώνοντας πως «καλεί όλα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείζονες στρατιωτικές συγκρούσεις σε πολλά μέτωπα στη Μέση Ανατολή».
I strongly condemn the serious escalation represented by the large-scale attack launched on Israel by Iran.
I call for an immediate cessation of these hostilities.
Neither the region nor the world can afford another war. https://t.co/Kmbt3zWMw7
— António Guterres (@antonioguterres) April 14, 2024
Από την πλευρά του ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, εξέφρασε την καταδίκη του «με τον πλέον έντονο τρόπο την απερίσκεπτη επίθεση του ιρανικού καθεστώτος εναντίον του Ισραήλ», διαβεβαιώνοντας πως «το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να προασπίζει την ασφάλεια του Ισραήλ». Πρόσθεσε, δε, ότι «στο πλευρό των συμμάχων μας, εργαζόμαστε κατεπειγόντως για να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση για να αποτρέψουμε κλιμάκωση. Κανείς δεν θέλει να δει νέα αιματοχυσία».
Read my statement on the Iranian regime’s reckless attack against Israel. pic.twitter.com/xeuR3cd3kG
— Rishi Sunak (@RishiSunak) April 13, 2024
Η Ευρωπαϊκή Ένωση «καταδικάζει έντονα την απαράδεκτη ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ» τόνισε μέσω X ο ύπατος εκπρόσωπος της για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, θεωρώντας την ενέργεια αυτή ως «άνευ προηγουμένου κλιμάκωση και σοβαρή απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια».
The EU strongly condemns the unacceptable Iranian attack against Israel.
This is an unprecedented escalation and a grave threat to regional security.
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) April 13, 2024
Σε μήνυμά του μέσω X, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Στεφάν Σεζουρνέ, καταδικάζει την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, που ανεβάζει σε νέο επίπεδο «τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες» της Τεχεράνης. Αποφασίζοντας να προχωρήσει σε αυτή την «ενέργεια άνευ προηγουμένου» η ηγεσία της Ισλαμικής Δημοκρατίας «αναλαμβάνει τον κίνδυνο στρατιωτικής κλιμάκωσης», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η Γαλλία «επαναβεβαιώνει την προσήλωσή της στην ασφάλεια του Ισραήλ και το διαβεβαιώνει για την αλληλεγγύη της».
La France condamne avec la plus grande fermeté l’attaque déclenchée par l’Iran contre Israël.
En décidant d’une telle action sans précédent, l’Iran franchit un nouveau pallier dans ses actions de déstabilisation et prend le risque d’une escalade militaire.
1/2
— Stéphane Séjourné (@steph_sejourne) April 13, 2024
«Η αεροπορική επιδρομή που εξαπέλυσε απόψε το Ιράν εναντίον ισραηλινού εδάφους είναι ανεύθυνη και αδικαιολόγητη», ανέφερε μέσω X ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, προσθέτοντας πως η Τεχεράνη διακινδυνεύει «ανάφλεξη» της περιοχής. «Είμαστε στο πλευρό του Ισραήλ και θα συζητήσουμε τα περαιτέρω με τους συμμάχους μας», πρόσθεσε ο κ. Σολτς. «Καταδικάζουμε με τον πλέον σθεναρό τρόπο την επίθεση, η οποία μπορεί να βυθίσει ολόκληρη την περιοχή στο χάος», σημείωσε η υπουργός Εξωτερικών, Ανναλένα Μπέρμποκ. Το Ιράν και οι σύμμαχοί του πρέπει να σταματήσουν «αμέσως» την επίθεση αυτή, πρόσθεσε η επικεφαλής της διπλωματίας της Γερμανίας, εκφράζοντας την «πλήρη αλληλεγγύη» του Βερολίνου στο Ισραήλ.
The attack on Israeli territory that Iran launched tonight is unjustifiable and highly irresponsible. Iran risks a further escalation in the region. Germany stands by Israel and we will discuss the situation with our allies.
— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) April 14, 2024
Iran hat Drohnen & Raketen auf Israel abgeschossen. Wir verurteilen den laufenden Angriff, der eine ganze Region ins Chaos stürzen kann, aufs Allerschärfste. Iran & seine Proxies müssen diesen sofort einstellen. Israel gilt in diesen Stunden unsere ganze Solidarität.
— Außenministerin Annalena Baerbock (@ABaerbock) April 13, 2024
O Ιταλός υπουργός εξωτερικών, Αντόνιο Ταγιάνι, υπογράμμισε ότι η Ρώμη παρακολουθεί «με προσοχή και ανησυχία» την κατάσταση. «Συνομίλησα με την πρόεδρο του (υπουργικού) συμβουλίου (σ.σ. την πρωθυπουργό Τζόρτζα Μελόνι ) και τον υπουργό Άμυνας (Γκουίντο Κροσέτο)» και η ιταλική κυβέρνηση «είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει κάθε σενάριο», πρόσθεσε ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας.
Seguiamo con attenzione e preoccupazione quanto sta accedendo in Medio Oriente. Sono in costante contatto con le Ambasciate d’Italia a Tel Aviv e a Teheran. Sentiti il Presidente del Consiglio e il Ministro della Difesa, il Governo è pronto a gestire qualsiasi tipo di scenario.
— Antonio Tajani (@Antonio_Tajani) April 13, 2024
«Ο Καναδάς καταδικάζει απερίφραστα» τις ιρανικές επιθέσεις, υπογράμμισε σε δελτίο Τύπου που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες του ο καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, εκφράζοντας την «αλληλεγγύη» του στο Ισραήλ. Η επίθεση, έκρινε, καταδεικνύει «για άλλη μια φορά την περιφρόνηση του Ιράν για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή».
Canada unequivocally condemns Iran’s airborne attacks against Israel – and the Iranian regime’s disregard for peace and stability in the region. My statement:https://t.co/Di77xELVjR
— Justin Trudeau (@JustinTrudeau) April 13, 2024
Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας απηύθυνε έκκληση σε «όλα τα μέρη να δείξουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση και να προστατεύσουν την περιοχή και τους λαούς της από τους κινδύνους του πολέμου». Εκφράζοντας την «ανησυχία» του Ριάντ για την «κλιμάκωση», κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να «αναλάβει τις ευθύνες του για την διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας».
Η Αίγυπτος κάλεσε να επιδειχθεί «η μέγιστη αυτοσυγκράτηση», προσθέτοντας πως «βρίσκεται σε άμεση επαφή με όλα τα μέρη» προκειμένου να «περιοριστεί η κατάσταση», προειδοποιώντας εναντίον του «κινδύνου εξάπλωσης της σύρραξης στην περιοχή».
