Σε πολύνεκρο χάος βυθίζεται το Ιράκ, καθώς 12 άτομα σκοτώθηκαν σήμερα και δεκάδες άλλα τραυματίστηκαν, στις ταραχές που ξέσπασαν στη Βαγδάτη, μετά την ανακοίνωση του θρησκευτικού και πολιτικού ηγέτη των Σιιτών, Μοκτάντα Αλ Σαντρ ότι αποσύρεται από την πολιτική, επειδή δεν έγιναν δεκτές οι προτάσεις του για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Τουλάχιστον 270 διαδηλωτές τραυματίστηκαν –ορισμένοι από σφαίρες, άλλοι επειδή εισέπνευσαν δακρυγόνα– στο χάος που προκλήθηκε στην Πράσινη Ζώνη, την πιο καλά φυλασσόμενη περιοχή της ιρακινής πρωτεύουσας όπου έχουν την έδρα τους οι ξένες πρεσβείες και πολλά υπουργεία. Μετά την ανακοίνωση του Σαντρ, νεαροί, πιστοί στον σιίτη ηγέτη κατέβηκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν και συγκρούστηκαν με υποστηρικτές άλλων πολιτικών και θρησκευτικών ομάδων που στηρίζονται από την Τεχεράνη.
Οι δύο πλευρές εκτόξευαν πέτρες οι μεν στους δε έξω από την Πράσινη Ζώνη, ενώ πυρά ακούγονταν σε όλη την κεντρική Βαγδάτη. Ο στρατός του Ιράκ διέταξε απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 15.30 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδας) για τη Βαγδάτη και από τις 19.000 για όλο το Ιράκ και κάλεσε τους διαδηλωτές να φύγουν από την Πράσινη Ζώνη, κάτι που δεν έγινε.
Οι υποστηρικτές του Σαντρ, που εδώ και εβδομάδες έκαναν καθιστική διαμαρτυρία στο κοινοβούλιο, στην Πράσινη Ζώνη, κατά εκατοντάδες εισέβαλαν στο Μέγαρο της Δημοκρατίας, όπου έχει την έδρα του το Υπουργικό Συμβούλιο. Ενώ εκείνοι τριγυρνούσαν στα γραφεία, κάθονταν στις πολυθρόνες, πηδούσαν στην πισίνα ή τραβούσαν φωτογραφίες, οι δυνάμεις ασφαλείας επενέβησαν, εκτοξεύοντας δακρυγόνα για να διαλύσουν το πλήθος στην είσοδο της Πράσινης Ζώνης, ανέφερε πηγή στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Η απαγόρευση της κυκλοφορίας και η ενίσχυση των δυνάμεων ασφαλείας σε όλη την πρωτεύουσα δεν έφεραν αποτέλεσμα: στην Πράσινη Ζώνη επικράτησε χάος. Αυτόπτες μάρτυρες είπαν ότι σημειώθηκε ανταλλαγή πυρών μεταξύ των Σαντριστών και των υποστηρικτών του Πλαισίου Συνεργασίας, μιας αντίπαλης, φιλοϊρανικής, σιιτικής οργάνωσης.
Σύμφωνα με μια πηγή προσκείμενη στις υπηρεσίες ασφαλείας, τουλάχιστον επτά οβίδες όλμου έπεσαν στην Πράσινη Ζώνη της Βαγδάτης. Η πηγή αυτή, που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία της, δεν ήταν σε θέση να δώσει έναν απολογισμό αυτής της επίθεσης. Είναι άγνωστο επίσης ποια ομάδα ευθύνεται.
Το αδιέξοδο
Η αποστολή του ΟΗΕ στο Ιράκ, η έδρα της οποίας βρίσκεται στην Πράσινη Ζώνη, κάλεσε τους διαδηλωτές να φύγουν, ζητώντας από όλους «τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση». Εδώ και περίπου έναν χρόνο, το Ιράκ έχει βρεθεί σε αδιέξοδο, αφού οι πολιτικοί δεν καταφέρνουν να συμφωνήσουν στο πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού της χώρας. Μετά τις βουλευτικές εκλογές, στις οποίες πρώτο κόμμα αναδείχτηκε εκείνο του Σαντρ (αλλά μόνο με 73 έδρες σε σύνολο 329), το Ιράκ δεν έχει ούτε νέα κυβέρνηση, ούτε νέο πρόεδρο.
Για την έξοδο από την κρίση, ο Μοκτάντα Σαντρ και το Πλαίσιο Συνεργασίας συμφωνούν μόνο σε ένα σημείο: στη διεξαγωγή νέων εκλογών. Όμως ο Σαντρ επιμένει να διαλυθεί πρώτα το κοινοβούλιο, ενώ οι αντίπαλοί του θέλουν να οριστεί μια νέα κυβέρνηση. Απόψε, ο πανίσχυρος σιίτης φέρεται να ανακοίνωσε πως θα προχωρήσει σε απεργία πείνας μέχρι να σταματήσει η βία και η χρήση όπλων στο Ιράκ, σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ΙΝΑ και τη δημόσια τηλεόραση της χώρας.
Δεν υπάρχει προς το παρόν καμία επιβεβαίωση αυτής της πληροφορίας από το γραφείο του Σαντρ.
Μετά την εισβολή στο Μέγαρο της Δημοκρατίας, ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός του Ιράκ και σύμμαχος του Σαντρ Μουστάφα αλ Καζίμι ανέστειλε «μέχρι νεωτέρας» τις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου και συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση των αρμοδίων για την ασφάλεια στην έδρα της Στρατιωτικής Διοίκησης. Ο Μοκτάντα αλ Σαντρ, ανακοίνωσε όχι μόνο την οριστική του αποχώρηση από την πολιτική, αλλά και ότι θα κλείσει πολλά ιδρύματα που συνδέονται με την οικογένειά του. Πρόσθεσε όμως ότι τα πολιτιστικά και θρησκευτικά ιδρύματα θα συνεχίσουν να λειτουργούν. Στην ανακοίνωσή του επέκρινε τους άλλους Σιίτες πολιτικούς ηγέτες επειδή δεν άκουσαν τις εκκλήσεις του για μεταρρυθμίσεις.
Η κρίση
Ο αλ Σαντρ, 48 ετών, δεν έχει κυβερνήσει ποτέ ο ίδιος. Μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν, τον Μάρτιο του 2003, η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε αστραπιαία, κυρίως όταν ίδρυσε τον Στρατό του Μάχντι, μια παραστρατιωτική οργάνωση που «αντιστεκόταν» στις δυνάμεις κατοχής. Στη σημερινή ανακοίνωσή του δεν κάνει καμία αναφορά στον Στρατό του Μάχντι, ούτε στις Ταξιαρχίες της Ειρήνης (σ.σ. άλλη ένοπλη ομάδα υπό τις διαταγές του) που ιδρύθηκαν το 2014, όταν η Μοσούλη έπεσε στα χέρια των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.
Τον Ιούνιο, ο Μοκτάντα αλ Σαντρ απέσυρε τους βουλευτές του από το κοινοβούλιο και άσκησε πιέσεις μέσω κινητοποιήσεων, αντλώντας δύναμη από την σιιτική εργατική τάξη στην οποία έχει μεγάλη επιρροή. Ωστόσο η αποχώρηση των βουλευτών του άνοιξε τον δρόμο στους αντιπάλους του, τους υποστηριζόμενους από το Ιράν Σιίτες του Πλαισίου Συνεργασίας, να επιλέξουν εκείνοι τον πρωθυπουργό του Ιράκ.
Στα τέλη Ιουλίου οι υποστηρικτές του Σαντρ κατέλαβαν τη Βουλή και έκτοτε οργανώνουν κινητοποιήσεις σε κυβερνητικά κτίρια, εμποδίζοντας τη διαδικασία εκλογής νέου προέδρου και πρωθυπουργού.
Οι ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν “ανησυχητικές” τις πληροφορίες για την έκρηξη της βίας που μαίνεται στη Βαγδάτη και απηύθυνα έκκληση για “ηρεμία” και “διάλογο”, δήλωσε σήμερα ο Τζον Κίρμπι, αρμόδιος επικοινωνίας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου. Ο ίδιος έκανε έκκληση για κατευνασμό των πολιτικών εντάσεων, του πάθους και των προβλημάτων στη χώρα.
Ο Κίρμπι πάντως δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ουάσιγκτον δεν βλέπει επί του παρόντος την ανάγκη για εκκένωση της πρεσβείας στο Ιράκ και απομάκρυνση του προσωπικού της.
