Ένα σοβαρό περιστατικό ηλεκτρονικής παρεμβολής ανάδειξε την ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας στον τομέα των δορυφορικών επικοινωνιών, καθώς το αεροσκάφος που μετέφερε την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντιμετώπισε παρεμβολές στο σύστημα GPS κατά την πτήση της προς τη Βουλγαρία.
Όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα ο Επίτροπος Άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Άντριους Κουμπίλιους, «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναπτύξει επιπλέον δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη για να ενισχύσει την ανθεκτικότητα απέναντι στις παρεμβολές GPS και θα βελτιώσει τις δυνατότητες ανίχνευσής τους».
Η δήλωση ήρθε μετά το περιστατικό της Κυριακής, όταν το GPS στο αεροσκάφος της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δέχθηκε παρεμβολές κατά τη διάρκεια της πτήσης προς τη Βουλγαρία.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο της ΕΕ, οι βουλγαρικές αρχές υποπτεύονται ότι η παρεμβολή οφείλεται σε ενέργεια της Ρωσίας.
Το περιστατικό αντιμετωπίζεται ως ρωσική παρέμβαση, σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους που μίλησαν στους Financial Times.
Ένας από αυτούς δήλωσε στην εφημερίδα: «Όλο το GPS της περιοχής του αεροδρομίου έπεσε. Ήταν αναμφισβήτητη παρέμβαση».
Η Φον ντερ Λάιεν πραγματοποιεί περιοδεία σε «κράτη της πρώτης γραμμής» -Λετονία, Φινλανδία, Εσθονία, Πολωνία, Λιθουανία, Βουλγαρία και Ρουμανία- με στόχο να υπογραμμίσει τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση των αμυντικών και στρατιωτικών της δυνατοτήτων.
Η πρόεδρος της Κομισιόν έφτασε την Κυριακή στη Βουλγαρία, όπου επισκέφθηκε εργοστάσιο παραγωγής όπλων στο Σόποτ, μαζί με τον πρωθυπουργό Ρόσεν Ζελιαζκόφ.
Μιλώντας στη Σόφια λίγο μετά το περιστατικό με το αεροσκάφος της, αλλά προτού αυτό γίνει γνωστό δημοσίως, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να «διατηρήσει το αίσθημα του επείγοντος».
«Ο (Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ) Πούτιν δεν έχει αλλάξει και δεν πρόκειται να αλλάξει. Είναι ένας θηρευτής. Μπορεί να συγκρατηθεί μόνο μέσα από μια ισχυρή αποτροπή», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, το αεροσκάφος, που είχε ναυλωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τα ηλεκτρονικά βοηθήματα πλοήγησης λόγω των παρεμβολών κατά την προσέγγιση στο αεροδρόμιο του Πλόβντιβ, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας.
Οι παρεμβολές GPS και οι τεχνικές παραπλάνησης (spoofing) αποτρέπουν τα αεροσκάφη από τη χρήση συστημάτων πλοήγησης, όπως το αμερικανικό GPS ή το ευρωπαϊκό Galileo, ή αλλοιώνουν τα δεδομένα τοποθεσίας που λαμβάνουν.
Το φαινόμενο χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο για να διαταράξει πολιτικές ή στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν προειδοποιήσει για αυτήν τη μορφή σκόπιμης παρεμβολής, τονίζοντας ότι καταγράφεται από το 2022 στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, και έχουν απαιτήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει μέτρα κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας.
Οι αρχές στις χώρες της Σκανδιναβίας και της Βαλτικής έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η Ρωσία παρεμβάλει συστηματικά τα σήματα GPS στην περιοχή.
Παράλληλα, έρευνα διάρκειας έξι μηνών, που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024 από επιστήμονες στην Πολωνία και τη Γερμανία, κατέληξε επίσης ότι η Μόσχα βρίσκεται πίσω από τις παρεμβολές, χρησιμοποιώντας έναν «σκιώδη στόλο» πλοίων αλλά και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις σε ρωσικούς κρατικούς φορείς και πρόσωπα που συνδέονται με παρόμοια περιστατικά παρεμβολών.
Με πληροφορίες από: Reuters, Politico, CNN