Μια μόλις μέρα ύστερα από την διεξαγωγή του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών και η Γαλλία, όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα σοβαρό πολιτικό αδιέξοδο. Επίδικο δεν είναι άλλο από την αναζήτηση ενός κυβερνητικού σχήματος που, ει δυνατόν, να έχει την στήριξη της απόλυτης πλειοψηφίας των 577 μελών της νέας γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα αποτελέσματα της κάλπης κανένα κόμμα απ’ όσα θα συνθέτουν την νέα Γαλλική Εθνοσυνέλευση δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία – «κλειδί» των 289 εδρών.
Η απόφαση του προέδρου της χώρας, Εμανουέλ Μακρόν, να μην κάνει αποδεκτή την παραίτηση του Γκαμπριέλ Ατάλ, διατηρώντας τον προς ώρας και χάριν της πολιτικής σταθερότητας στην θέση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού, αλλά και η δημόσια υπόμνηση ότι η επιλογή του μελλοντικού πρωθυπουργού ανήκει επίσημα στον πρόεδρο της Γαλλίας, είναι ενδεικτικά του κλίματος σκεπτικισμού που κυριαρχεί στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Εξάλλου, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Γαλλικού Συντάγματος, η αρμοδιότητα της επιλογής του νέου πρωθυπουργού μπορεί να ανήκει αποκλειστικά στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ωστόσο η Εθνοσυνέλευση έχει την δυνατότητα να απορρίψει τον προτεινόμενο πρωθυπουργό, αν η απόλυτη πλειοψηφία των μελών της υπερψηφίσει πρόταση μομφής σε βάρος του.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε ότι θα λάβει τις αποφάσεις του αφού ολοκληρωθεί η «δόμηση» της νέας Εθνοσυνέλευσης και μετά την επιστροφή του από τις ΗΠΑ, στις οποίες μεταβαίνει αύριο για να λάβει μέρος στην σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Επί της ουσίας, ωστόσο, όλα δείχνουν ότι ο Εμανουέλ Μακρόν, για πρώτη φορά από το 2017 που ήρθε στην προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας, θα υποχρεωθεί σε συγκατοίκηση στην άσκηση της εξουσίας με πολιτικό πρόσωπο μη προερχόμενο από το στενό πολιτικό του περιβάλλον.
Σε ανάλογη συγκατοίκηση είχαν άλλωστε υποχρεωθεί κατά το παρελθόν και οι άλλοι δύο πρόεδροι, (ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Ζακ Σιράκ) που, όπως ο Μακρόν, έκαναν δυο θητείες στο Ελιζέ. Με μία θεμελιώδη διαφορά ωστόσο: Οι Μιτεράν και Σιράκ γνώριζαν ότι όφειλαν, θέλοντας και μη, να ορίσουν πρωθυπουργό και να δώσουν την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον επικεφαλής του κόμματος που προηγουμένως είχε κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές και είχε αποκτήσει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σήμερα όμως η πρώτη σε κοινοβουλευτική δύναμη συμπαράταξη στη Γαλλία είναι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο των κομμάτων της αριστεράς, το οποίο δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, ούτε προς το παρόν έχει κοινής αποδοχής αρχηγό.
Το «θρίλερ» για την επόμενη μέρα επιτείνουν οι δηλώσεις του επικεφαλής του Νέου Λαϊκού Μετώπου, Ζαν Λυκ Μελανσόν, ο οποίος κάλεσε τον Εμανουέλ Μακρόν «να αποδεχθεί την παραίτηση Ατάλ και να καλέσει την Αριστερά να κυβερνήσει». Υπενθυμίζεται ότι ο συνασπισμός του Νέου Λαϊκού Μετώπου ήρθε οριακά πρώτος στις εκλογές της Κυριακής, αφήνοντας στην δεύτερη θέση το κόμμα του Μακρόν και ρίχνοντας στην τρίτη θέση το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν.
Το τοπίο που διαμορφώνεται στη νέα Εθνοσυνέλευση
Η νέα Εθνοσυνέλευση εμφανίζεται να έχει τέσσερις βασικούς πολιτικούς σχηματισμούς, εντός των οποίων όμως λειτουργούν ετερόκλητες συχνά συνιστώσες. Αναλυτικότερα και με βάση τα τελικά αποτελέσματα το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς εξέλεξε 182 βουλευτές, η προεδρική παράταξη του Μακρόν 168 βουλευτές, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν 143 βουλευτές και οι Ρεπουμπλικάνοι 68 βουλευτές. Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθούν 14 ανεξάρτητοι βουλευτές προσκείμενοι στην δεξιά, 13 προσκείμενοι στην αριστερά, 6 κεντρώοι και 5 βουλευτές περιφερειακών συμφερόντων. Σε ό,τι αφορά το Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς, η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν έχει 75 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό κόμμα 65 βουλευτές, οι Οικολόγοι 33 βουλευτές και το Κομμουνιστικό Κόμμα 9 βουλευτές. Στην κυβερνώσα παράταξη, το κόμμα του Μακρόν «Αναγέννηση» διαθέτει 99 βουλευτές, ενώ οι δύο κεντροδεξιές συνιστώσες του έχουν 59 βουλευτές.
Αν, όπως συνέβη στην προηγούμενη Εθνοσυνέλευση, όλες οι ανωτέρω πολιτικές οντότητες αποφασίσουν να έχουν και ξεχωριστές κοινοβουλευτικές ομάδες, τότε η μεγαλύτερη σε αριθμό βουλευτών πολιτική ομάδα της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης θα είναι ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν με 126 βουλευτές, που όμως είναι και το μόνο κόμμα που χωρίς αμφιβολία θα βρίσκεται για τα επόμενα τρία χρόνια στην αντιπολίτευση. Πέραν αυτού όλοι οι άλλοι πολιτικοί χώροι της Γαλλίας βρίσκονται σε φάση διαβουλεύσεων.
Στον χώρο της αριστεράς καταβάλλονται προσπάθειες να βρεθεί ένα πρόσωπο κοινής αποδοχής που θα προταθεί για πρωθυπουργός στον πρόεδρο Μακρόν. Ωστόσο δεν είναι ακόμα σαφές αν αυτό το πρόσωπο θα πρέπει να προέρχεται από την πρώτη σε βουλευτές συνιστώσα του Νέου Λαϊκού Μετώπου, την Ανυπότακτη Γαλλία, ή αν η κοινοβουλευτική ομάδα του Λαϊκού Μετώπου θα πρέπει κατά πλειοψηφία να αποφασίσει.
Ποια είναι τα κύρια σενάρια για την επόμενη μέρα
Το αποτέλεσμα της κάλπης της Κυριακής ναρκοθετεί την επόμενη μέρα για την Γαλλική Δημοκρατία, καθώς για την εξασφάλιση της πολυπόθητης πλειοψηφίας θα πρέπει να συνεργαστούν τουλάχιστον δυο από τους τρεις μεγάλους πολιτικούς σχηματισμούς της νέας Εθνοσυνέλευσης.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα το σενάριο μη καθαρής πλειοψηφίας θέλει τον επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας Ζαν-Λυκ Μελανσόν υπέρ μιας κυβέρνησης χωρίς συνεργασία με το κόμμα του Μακρόν, άρα μειοψηφίας και με πρωθυπουργό που να προέρχεται από το ισχυρότερο σε βουλευτές κόμμα της αριστερής συμμαχίας, δηλαδή το δικό του.
Ωστόσο, το κλίμα στο Λαϊκό Μέτωπο δεν δείχνει να είναι αρραγές, καθώς πληροφορίες θέλουν το κόμμα του Μελανσόν να αποκλείεται από τις διαπραγματεύσεις με την παράταξη του Εμανουέλ Μακρόν.
Από την πλευρά τους οι Σοσιαλιστές προτάσσουν ένα σενάριο που «δείχνει» τελικά σε κυβέρνηση καθαρής πλειοψηφίας υπό την δύσκολη προϋπόθεση συνεργασίας με τους κεντρώους του Μακρόν, χωρίς να αποκλείουν διάλυση της συμμαχίας με τον Μελανσόν. Προϋπόθεση για αυτό είναι η διεξαγωγή ψηφοφορίας στις τάξεις του Λαϊκού Μετώπου και η εξεύρεση ενός άλλου ονόματος που θα μπορούσε να ηγηθεί στη θέση του πρωθυπουργού. Σε αυτό το πλαίσιο «ακούγεται» έντονα το όνομα της δημοφιλούς επικεφαλής των Οικολόγων, Μαρίν Τοντελιέ, καθώς και του Φρανσουά Ολάντ.
Την ίδια στιγμή, πολλοί από τους κεντρώους του Mακρόν έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα συνάψουν συμμαχία με την Ανυπόταχτη Γαλλία. Οι πρώτες εκτιμήσεις υποδεικνύουν ότι είναι πιθανό να συγκροτηθεί μια συμμαχία μεταξύ των δυνάμεων του Μακρόν, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, των Πρασίνων και μερικών άλλων.
Όσον αφορά στο στρατόπεδο του ακροδεξιού κόμματος, ο υποψήφιος Ζορντάν Μπαρντελά δήλωσε ότι η Γαλλία έπεσε στα χέρια της άκρας αριστεράς και ότι επικράτησε η συμμαχία της ατιμίας, ενώ η Μαρίν Λεπέν αρνήθηκε ότι πρόκειται για ήττα καθώς το ακροδεξιό κόμμα διπλασίασε τους βουλευτές του, φτάνοντας τους 142.
Σε κάθε περίπτωση, ο «γρίφος» που καλείται να λύσει ο Εμμανουέλ Μακρόν δεν είναι άλλος από τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης με την οποία θα μπορεί ο ίδιος να συνεργαστεί και που θα διαθέτει αυτοδυναμία. Ταυτόχρονα όμως γνωρίζει ότι το Γαλλικό Σύνταγμα προσφέρει στον πρόεδρο της Δημοκρατίας εξαιρετικά μεγάλες εξουσίες, τις οποίες άλλωστε ο ίδιος ο Μακρόν αξιοποίησε, κυβερνώντας τα τελευταία δύο χρόνια και αλλάζοντας δυο πρωθυπουργούς χωρίς να έχει τον απόλυτο έλεγχο της Εθνοσυνέλευσης.
