Καταρροϊκός πυρετός και ευλογιά “θερίζουν” τα κοπάδια στον Έβρο
“Παγωμένοι” παρακολουθούν τις συνέπειες του καταρροϊκού πυρετού και της εξάπλωσης της ευλογιάς οι κτηνοτρόφοι του Έβρου, που βλέπουν την περιοχή τους να μετατρέπεται σε ένα απέραντο νεκροταφείο ζώων, ενώ δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για το γεγονός ότι υπάρχουν κάποιοι που θάβουν τα ζώα στις μονάδες τους κι άλλοι που “τα πετούν όπου βρουν”, όπως παραδέχονται παραγωγοί και επικεφαλής φορέων του κλάδου.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε ό,τι αφορά την ευλογιά, μέχρι σήμερα έχουν θανατωθεί 22.000 πρόβατα, τα περισσότερα στον Έβρο, όπου κι εντοπίζονται οι περισσότερες εστίες μόλυνσης.
Η πλειονότητα των ζώων θάβεται με βάση τα όσα προβλέπονται σε τέτοιου είδους περιπτώσεις- παρουσία, δηλαδή, κτηνιάτρου. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι θάβουν τα ζώα τους μέσα στις μονάδες ή τα πετούν σε ρέματα. Οι ίδιοι οι παραγωγοί αποδίδουν την πρακτική αυτή αφενός μεν στην έλλειψη ικανού αριθμού υπαλλήλων στις αρμόδιες υπηρεσίες, για να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες ανάγκες που προέκυψαν από τα πολλά κρούσματα καταρροϊκού πυρετού, αφετέρου δε στον φόβο ορισμένων συναδέλφων τους να παραδεχτούν ότι το κοπάδι τους έχει προσβληθεί από τη νόσο. Ενώ ένα άλλο πρόβλημα είναι, όπως λένε, η έλλειψη των χρημάτων που απαιτούνται για να καλυφθεί το κόστος της ταφής.
“Είναι κοινό μυστικό ότι υπάρχουν κτηνοτρόφοι σε όλη τη χώρα που πετούν τα νεκρά ζώα τους όπου βρουν, επιβαρύνοντας τον υδροφόρο ορίζοντα και θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία” λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης Αχιλλέας Σαχπατζίδης.
Ο ίδιος παραδέχεται πως το προσωπικό δεν επαρκεί να αντιμετωπίσει το μέγεθος του προβλήματος, γι’ αυτό και προ 20 ημερών εστάλη στο αρμόδιο υπουργείο έγγραφο, με το οποίο ζητείται η επάνδρωση της Περιφέρειας με 16 κτηνιάτρους, έξι εκ των οποίων προορίζονται για τον Έβρο, όπου υπάρχου προς το παρόν πέντε κτηνίατροι, εκ των οποίων “ο ένας σύντομα θα βγει στη σύνταξη, ένας ακόμη βρίσκεται από το πρωί μέχρι το απόγευμα στα σφαγεία και οι άλλοι τρέχουν σε όλη την Περιφέρεια να προλάβουν να κάνουν το ακατόρθωτο”.
“Τα ρέματα είναι γεμάτα νεκρά ζώα και κανείς δεν ενδιαφέρεται για την εστία μόλυνσης που δημιουργούν” αναφέρει, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων Τάκης Πεβερέτος, υποστηρίζοντας πως “το φαινόμενο αυτό έχει να κάνει με τον φόβο των κτηνοτρόφων να παραδεχτούν ότι στο κοπάδι τους παρουσιάστηκε καταρροϊκός πυρετός, σε συνδυασμό με την έλλειψη κτηνιάτρων, αλλά και πόρων για την ταφή των ζώων”.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο ο κτηνοτρόφος Μαργαρίτης Θεολόγου, από την περιοχή της Ροδόπης, σημειώνει: “Πολλοί κτηνοτρόφοι δεν έχουν πλέον λεφτά για να θάψουν τα νεκρά ζώα, άλλοι δεν έχουν κοπάδι, οι αποζημιώσεις καθυστερούν και οι κτηνίατροι είναι είδος πολυτελείας για αυτούς που καταφέρνουν να τους φέρνουν στις μονάδες τους”.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Έβρου Δημήτρη Πέτροβιτς, “έχουν τελειώσει οι 32.000 σφαίρες που διέθετε η Περιφέρεια για τη θανάτωση των ζώων και γίνονται προσπάθειες εξασφάλισης κονδυλίου ύψους 20.000 ευρώ για την αγορά νέων, αλλά και αναλώσιμων υλικών και απολυμαντικών που χρειάζονται οι κτηνίατροι”.
Ενδεικτική της “παγωμάρας” που επικρατεί στις τάξεις των κτηνοτρόφων του Έβρου από τις διαστάσεις που έχει λάβει η ευλογιά και ο καταρροϊκός πυρετός στην περιοχή, είναι η δήλωση του δημοτικού συμβούλου Τοπείρου και προέδρου των προβατοτρόφων Ξάνθης Σάκης Λουκμακιάς: “Κάθε πρωί πηγαίνουμε στις μονάδες μας και αφού κάνουμε πρώτα την προσευχή μας, εισερχόμαστε στο χώρο, κοιτώντας ένα ένα τα ζώα μας εξονυχιστικά. Παρακαλάμε τον Θεό να φέρει γρήγορα τα κρύα, να γλυτώσουμε τουλάχιστον από τον καταρροϊκό πυρετό”.
Πιλοτικό πρόγραμμα διαχείρισης των νεκρών ζώων στην ΑΜ-Θ
Από τον Ιούλιο του 2013 “τρέχει” στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ένα πρωτοποριακό πιλοτικό πρόγραμμα Διαχείρισης των νεκρών ζώων -το οποίο λήγει στις 6 Δεκεμβρίου, ύστερα από παράτασή του- που αφορά ζώα που έχουν θανατωθεί λόγω σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας και καταρροϊκού πυρετού και, όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής της εταιρείας που έχει αναλάβει την υλοποίηση του προγράμματος, χημικός μηχανικός Θεόδωρος Κασκάνης, αφορά αιγοπρόβατα πάνω από 18 μηνών και βοοειδή πάνω από 24 ή 48 (ανάλογα με την προέλευση).
Σύμφωνα με τον ίδιο, στον Έβρο καίγονται περισσότεροι από 120 τόνοι νεκρών ζώων τον μήνα, δεδομένης της κατάστασης που κυριαρχεί στην περιοχή, ενώ στις αρχές εφαρμογής του προγράμματος οι μηνιαίες καύσεις δεν ξεπερνούσαν τους τέσσερις τόνους.
Απαντώντας σε καταγγελίες κτηνοτρόφων ότι πρέπει να καταβάλλουν ως και 30 ευρώ για την καύση ζώου κάτω των 18 μηνών (σ.σ. που δεν καλύπτεται, δηλαδή, από το πρόγραμμα), ο κ. Κασκάνης σημειώνει πως η εταιρεία, θέλοντας να βοηθήσει τους κτηνοτρόφους τους χρεώνει με το ποσό των 30 λεπτών/κιλό, γεγονός που, όπως επισημαίνει, σημαίνει ότι για ένα ζώο περίπου 30 κιλών, ο κτηνοτρόφος θα χρειαστεί να καταβάλλει περίπου 9 ευρώ.
Η μεταφορά γίνεται δωρεάν, αν και υπάρχει ένα ποσοστό περίπου 20% που εξαιτίας του ανάγλυφου της περιοχής της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, δεν εξυπηρετείται.
Εκτός του Έβρου, ο καταρροϊκός πυρετός φαίνεται πως προκαλεί πονοκέφαλο και στους κτηνοτρόφους της Θεσσαλίας, που μιλούν για “βραχυκύκλωμα” του κλάδου στην περιοχή, ενώ και εδώ υπάρχουν περιπτώσεις κτηνοτρόφων που έθαψαν τα ζώα τους χωρίς να τα δηλώσουν, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας Νίκος Παλάσκας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ασθένεια βρίσκεται σε έξαρση το τελευταίο δεκαπενθήμερο, ενώ στις αρχές του μήνα ξεκίνησε η εφαρμογή προγράμματος καύσης ζώων ανάλογο με αυτό στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (δηλ. αφορά ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών).
Μόνο οι Κυκλάδες χωρίς καταρροϊκό. Η ευλογιά στη Χαλκιδική και προ των πυλών της Ροδόπης
Στο μεταξύ, την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με μαρτυρίες των ίδιων των κτηνοτρόφων, στον Έβρο, που βρίσκεται σε καραντίνα λόγω ευλογιάς, παρουσιάστηκε κρούσμα της συγκεκριμένης νόσου στο χωριό Αύρα, δηλαδή στα σύνορα του Έβρου με τη Ροδόπη.
Η νόσος έκανε την εμφάνισή της και στη Χαλκιδική, όπου η Περιφερειακή Ενότητα επιβεβαίωσε το πρώτο για φέτος κρούσμα, σε μεγάλη μάλιστα κτηνοτροφική εκμετάλλευση τού Δημοτικού Διαμερίσματος Λακκώματος του Δήμου Ν. Προποντίδας.
Το κοπάδι (περίπου 950 αιγοπρόβατα) επρόκειτο να θανατωθεί χθες, ενώ στην περιοχή έχουν επιβληθεί όλα τα προβλεπόμενα μέτρα αποφυγής μετάδοσης της νόσου.
Εντός Νοεμβρίου η απόφαση για τον εμβολιασμό
Στο μεταξύ, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα θα πρέπει η χώρα μας να ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν προτίθεται να προχωρήσει, τον Μάρτιο του 2015, σε εμβολιασμό του ζωικού κεφαλαίου, για την αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπεύθυνος Ζωικής Παραγωγής στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπύρος Τουτουνάκης.
Όπως είπε, σε σύσκεψη που έγινε πρόσφατα στη Βέρνη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από όλες τις γειτονικές με την Ελλάδα χώρες και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας των Ζώων, επισημάνθηκε ότι το θέμα με τον καταρροϊκό πυρετό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ταυτόχρονα και συνολικά σε όλα τα Βαλκάνια- όπου υπάρχει θέμα.
Σύμφωνα με τον κ. Τουτουνάκη, η ΕΕ ενημέρωσε τη χώρα μας ότι μπορεί να διαθέσει πόρους για εμβολιασμό το 2015 και, μάλιστα, σε ποσά που θα αντιστοιχούν στο 75% του συνόλου που απαιτούνται.
Πρόκειται για 12 εκατ. αιγοπρόβατα και δύο εκατ. βοοειδή, με το κόστος του εμβολίου -το οποίο δεν υπάρχει και πρέπει να γίνει παραγγελία σε φαρμακοβιομηχανίες- να τιμολογείται σήμερα στα 50 λεπτά του ευρώ.
Πάντως, όπως ανέφερε ο κ. Τουτουνάκης, όλοι είναι επιφυλακτικοί σχετικά με τον εμβολιασμό, λόγω του ότι η διαδικασία είναι “κοστοβόρα, χρονοβόρα και κανείς δεν εγγυάται, ούτε και ξέρει, την αποτελεσματικότητά του”.
Όπως χαρακτηριστικά είπε, “ελλοχεύει και ο κίνδυνος να δώσεις την οδηγία για να φτιαχτεί το εμβόλιο ορότυπου 4, που σήμερα έχει η χώρα μας, και τον Μάρτιο του 2015 να έχει αυτός μεταλλαχθεί”.
Επανέλαβε, ωστόσο, ότι “τόσο ευλογιά όσο και καταρροϊκός πυρετός δεν είναι ασθένειες επικίνδυνες για τον άνθρωπο, ούτε μεταδίδονται σε τρόφιμα και γάλα, αλλά ούτε και ρυπαίνουν τον υδροφόρο ορίζοντα”.
