Τήλος: Το νησί με το εκπληκτικό φυσικό τοπίο

Το νησί έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενη περιοχή Natura 2000, επειδή καλύπτεται από πλούσια βλάστηση και φιλοξενεί μια ποικιλία σπάνιων ειδών φυτών και ζώων. Η ορνιθοπανίδα φιλοξενεί ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια πουλιών στην Ευρώπη με περισσότερα από 150 είδη, συμπεριλαμβανομένων του γερακιού της Ελεονώρας, του γλάρου του Audouin και της κουκουβάγιας Scops.

Το νησί με την εφαρμογή του προγράμματος Just Go Zero Tilos, το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα κυκλικής διαχείρισης αποβλήτων που ξεκινάει από τη συλλογή πόρτα-πόρτα και καταλήγει στην πλήρη αξιοποίηση των αποβλήτων που παράγονται στην Τήλο, το καθιστά το πρώτο νησί παγκοσμίως με μηδενικά απόβλητα. Το ποσοστό των υλικών που ανακτώνται και κομποστοποιούνται από τα απόβλητα, να ξεπερνάει το 85%. Με τεχνολογικά προηγμένο εξοπλισμό καταργεί τον ΧΥΤΑ και τους δημόσιους κάδους και με νέες υποδομές διαχείρισης, αξιοποιούνται όλα τα αστικά απόβλητα που παράγονται στο νησί, μειώνοντας το ρυπογόνο αποτύπωμά τους.

Στην Τήλο τον Ιούνιο του 2017 απονεμήθηκαν δύο βραβεία στον διαγωνισμό Εβδομάδας Αειφόρου Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την καινοτόμο ιδέα της να χρησιμοποιεί για να ηλεκτροδοτείται, πράσινη ενέργεια δηλαδή την αιολική και την ηλιακή.

Επίσης, το 2020 της απονεμήθηκε το τρίτο βραβείο RESponsible Island της ΕΕ, με χρηματικό έπαθλο ύψους 100.000 ευρώ. Το βραβείο αποτελεί αναγνώριση των καινοτόμων ενεργειακών λύσεων και της συμβολής της νήσου σε μια βιώσιμη και φιλική προς το κλίμα Ευρώπη.

Ιστορία

Σύμφωνα με τον μύθο, το νησί πήρε το όνομά του από τον Τήλο, γιο του Ήλιου και της νύμφης Ρόδος. Οι πρώτοι καταγεγραμμένοι άποικοι στο νησί ήταν οι Δωριείς, που έφτασαν τον 10ο αιώνα π.Χ. Αργότερα, το νησί πέρασε υπό τον έλεγχο των Περσών, των Μακεδόνων και των Ρωμαίων. Κατά τη βυζαντινή εποχή, η Τήλος ήταν ένα ακμάζον νησί, γνωστό για τη γεωργία. Τον 13ο αιώνα, το νησί πέρασε υπό τον έλεγχο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, οι οποίοι έχτισαν ένα κάστρο στο νησί για να το προστατεύσουν από τις επιθέσεις των πειρατών. Τον 19ο αιώνα, η Τήλος, όπως και πολλά άλλα ελληνικά νησιά, υπέφερε από τις συνέπειες της Οθωμανικής κατοχής. Ωστόσο, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το νησί έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αντίσταση κατά των Γερμανών.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, πριν από 45.000 χρόνια εμφανίστηκαν ελέφαντες περνώντας από χερσαίες γέφυρες ή κολυμπώντας και υπήρχαν μέχρι και πριν από 3.500 με 4.000 χρόνια. Τους ονόμαζαν ελέφαντες νάνους, επειδή έφταναν περίπου το 1,5 μέτρο ύψος και ζύγιζαν περίπου 500 με 600 κιλά. Δεν ξεπερνούσαν συνήθως τα 40 με 50 χρόνια ζωής και πιθανώς να ήταν οι τελευταίοι ελέφαντες στην Ευρώπη.

Ήθη – Έθιμα

Ο χορός της κούπας Στις 28 Ιουλίου γίνεται γλέντι με τραγούδια και χορό. Ο μπροστάρης (επικεφαλής) κρατά την κούπα στην οποία όποιος βάλει χρηματικό ποσό ως δωρεά στην εκκλησία της περιοχής, γίνεται εκείνος μπροστάρης και παίρνει στα χέρια του την κούπα, μέχρι να βρεθεί ο επόμενος.

Είδη τουρισμού

Πολιτιστικός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, οινοτουρισμός, επαγγελματικός τουρισμός, κοινωνικός τουρισμός, θαλάσσιος τουρισμός, αθλητικός τουρισμός, περιπατητικός τουρισμός, εναλλακτικός τουρισμός, οικοτουριστιμός, ακόμα και βοτανολογικός τουρισμός.

Παραλίες

Αξιοθέατα

1. Το μεσαιωνικό κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη του 15ου αιώνα.

2. Κάστρο Λάμπρου ή Σταυρού.

3. Κάστρο Αγριοσυκιάς.

4. Μονή Αγίου Παντελεήμονα.

5. Παλαιοντολογικό Μουσείο Τήλου.

6. Μικρό Χωριό Τήλου.

7. Βυζαντινό κάστρο.

8. Ταξιάρχης Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

9. Ναός Παναγίας Πολίτισσας.

10. Ναός Παναγίας Καμαριανής.

11. Μουσείο Νάνων Ελεφάντων

Φυσικά Αξιοθέατα

1. Σπήλαιο Χαρκαδιό.

2. Νησίδα Γάϊδαρος.

Σπορ

Καταδύσεις, βόλτες με σκάφος, jet ski, ψάρεμα από σκάφος, θαλάσσιο σκι, πεζοπορία, τρέξιμο, windsurfing, κ.α.

Τοπικές συνταγές και τοπικά προϊόντα

1. Τηλιακό τυρί (είδος φέτας).

2. Μυζήθρα.

3. Χόντρος Τήλου (σιτάρι κομμένο ψημένο με νερό ή με γάλα).

4. Πουγκάκια.

5. Ξεροτήγανα.

6. Βότανα.

7. Μελοκούνι.