Φωτογραφικό υλικό από τον αναγνώστη Σταύρο Βελιγράκη
Στο Άγιον Όρος αισθάνεσαι σα να βρίσκεσαι σε χώρο οικείο, σε χώρο που έχεις μεγαλώσει και τον γνωρίζεις από παλιά, βυθίζεσαι σε εσωτερική σιωπή και προσπαθείς να ακούσεις τι θα σου πει ο Θεός. «Αν είναι θέλημα της Υπεραγίας Θεοτόκου, οπωσδήποτε θα πας εκεί», αυτό που λένε οι μοναχοί και όσοι έχουν επισκεφτεί το Άγιον Όρος.
Την πρώτη φορά στο Άγιον Όρος, αισθάνεσαι πως λαμβάνεις μέρος σε ένα “παραμύθι” και η επικοινωνία με τους ανθρώπους για τους οποίους το Άγιον Όρος είναι το σπίτι τους, είναι κάτι μοναδικό, ιδιαίτερο και δεν μπορείς να ξεχάσεις ποτέ τα συναισθήματα που προκαλούνται.
Προσπαθείς να γεμίσεις με στιγμές που παρακαλάς να μην τελειώσει η ημέρα και χάσεις αυτά που βλέπεις, που ακούς, που γεύεσαι, που αισθάνεσαι, που γενικά σε κάνουν να αισθάνεσαι αυτήν την μοναδική Θεϊκή αύρα. Η φύση, τα τοπία, η αρχιτεκτονική, οι ιερές ακολουθίες, όλα είναι απίστευτα όμορφα, όμως φτάνει η στιγμή που τα πάντα γίνονται ένα και σταματάς να θαυμάζεις τις ομορφιές.
Εμπειρία η οποία δε συγκρίνεται με τίποτα, είναι οι ολιγόλεπτες συνομιλίες με τους μόνιμους κατοίκους, που κάνει όποιος επισκεφτεί το Άγιον Όρος. Το Άγιον Όρος είναι ο τόπος όπου καταφεύγει κανείς για να ζει στην αφάνεια.
Το Άγιον Όρος είναι, ίσως και ο μοναδικός τόπος στη γη, που δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο και όσοι πηγαίνουν αισθάνονται πως θα λύσουν τα προβλήματά τους, επειδή είναι το περιβόλι της Υπεραγίας Θεοτόκου. Δεν ξέρω εάν τα λύνουν, αυτό που ξέρω είναι πως σίγουρα γεμίζουν με δύναμη, αυτοπεποίθηση, πίστη και μία νηφαλιότητα που βοηθά στην ψύχραιμη εκτίμηση των καταστάσεων.
Το Άγιον Όρος είναι ο τόπος όπου διαμορφώθηκε και διατηρείται όλα τα χρόνια ένα συγκεκριμένο σύστημα καθημερινού τρόπου Χριστιανικής ζωής. Αυτό δημιουργεί την ιδιαίτερη αγιορείτικη ατμόσφαιρα. Είναι το σύνολο του Χριστιανισμού όπου μπορείς να δεις τα πάντα με τα ίδια σου τα μάτια και αυτό το πνεύμα, το δημιουργούν οι άνθρωποι που ζουν εκεί.
Εντυπωσιακή είναι η “ευκολία” με την οποία μπορούν όλοι και χωρίς γνώση όλων των γλωσσών, να ξεκινούν να ψέλνουν (όπως μπορούν). Για παράδειγμα, στα σλάβικα σε ελληνικό μοναστήρι. Οι Ιερές ακολουθίες γίνονται σε ήρεμη ατμόσφαιρα με ένα κατανυκτικό κλίμα. Οι μοναχοί που προσεύχονται , η αρχιτεκτονική και η διακόσμηση των ναών, οι αγιογραφίες, η βυζαντινή μουσική, όλο αυτό δημιουργεί αξέχαστα συναισθήματα και εμπειρίες.
Η ιεροτελεστία του ανάμματος των καντηλιών και κεριών στην εκκλησία, είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να περιγραφεί από ανθρώπους που έχουν βιώσει τις θείες λειτουργίες, κυρίως με τη φωταγώγηση των ναών από φώτα και πολυελαίους. Τα καντήλια και τα κεριά τα ανάβουν ως προσφορά στο Θεό.
Στο Άγιον Όρος δεν χρησιμοποιείται ηλεκτρικό ρεύμα στις ιερές ακολουθίες, «το να ανάβεις» και «να σβήνεις» είναι μία ιδιαίτερη και γεμάτο συμβολισμούς διαδικασία. Στις τρείς η ώρα τη νύχτα που ξεκινά η Ιερή Ακολουθία, φτάνεις στο ναό και είναι αναμμένα μερικά καντήλια, μετά ανάβει ακόμα ένα και ακόμα ένα και στο τέλος η λαμπάδα.
Οι μοναχοί πηγαίνουν στην ιερή ακολουθία, επιστρέφουν στο κελί, κάθονται, διαβάζουν, παρατηρούν τις ομορφιές, επαναλαμβάνουν την ευχή του Ιησού Χριστού, προσπαθώντας να κάνουν πάντα κάτι. Μερικά μοναστήρια που δίνουν δίνουν έμφαση στη φυσική εργασία, υπάρχουν και άλλα στην πνευματική εργασία. Κάποιοι εργάζονται για τα γεύματα, άλλοι στους κήπους και τα περιβόλια, κάποιοι για την καθαριότητα, άλλοι στα εργαστήρια, όλοι όμως έχουν ως προτεραιότητα και όλα οργανώνονται γύρω από τις Ιερές Ακολουθίες.
