Η blues μουσική και η soul μουσική είναι δύο από τα πιο επιδραστικά είδη της αμερικανικής μουσικής. Ενώ είναι ξεχωριστά είδη είναι βαθιά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Η soul μουσική εξελίχθηκε από τη blues μουσική στα μέσα του 20ου αιώνα, ενσωματώνοντας στοιχεία από την gospel, την jazz και τα rhythm and blues.
του Ιωσήφ Αβράμογλου
Οι ρίζες των blues μπορούν να εντοπιστούν στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν οι υπόδουλοι Αφρικανοί στον αμερικανικό Νότο άρχισαν να συνδυάζουν τις μουσικές τους παραδόσεις με στοιχεία της ευρωπαϊκής μουσικής. Τα blues ήταν ένας προσιτός τρόπος για τους σκλαβωμένους να εκφράσουν τον πόνο και τα βάσανά τους, καθώς και τις ελπίδες και τα όνειρά τους.
Μετά τον εμφύλιο πόλεμο, τα blues συνέχισαν να αναπτύσσονται και εξαπλώθηκαν σε πολλά μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών. Στις αρχές του 20ού αιώνα, τα blues άρχισαν να ηχογραφούνται σε δίσκους και γρήγορα έγιναν ένα δημοφιλές είδος μουσικής.
Στις δεκαετίες του 1940 και 1950 με την αυξημένη αστικοποίηση, μια νέα γενιά μουσικών blues άρχισε να εμφανίζεται στο προσκήνιο. Αυτοί οι μουσικοί επηρεάστηκαν κυρίως από τη μουσική gospel και άλλα είδη και άρχισαν να αναπτύσσουν έναν νέο ήχο που ήταν πιο αισιόδοξος και πιο δυναμικός. Αυτός ο νέος ήχος ονομάστηκε τελικά «soul music».
Μερικοί από τους πρωτοπόρους της soul μουσικής είναι ο Ray Charles, ο Sam Cooke και ο Otis Redding. Η soul μουσική έγινε γρήγορα δημοφιλής και γέννησε πολλές υποκατηγορίες, όπως το funk, την disco, το R&B και όπως και ο περίφημος ήχος της δισκογραφικής εταιρίας Motown. Η soul μουσική είχε με τη σειρά της σημαντική επιρροή σε άλλα είδη, όπως το rock and roll και το hip hop.
Μερικά από τα βασικά μέσα με τα οποία η blues μουσική εξελίχθηκε στη soul μουσική είναι:
- Ενορχήστρωση – Η μουσική soul διαθέτει συνήθως πολυπλοκότερη και πιο ποικιλόμορφη ενορχήστρωση από ό,τι η μουσική blues. Τα συγκροτήματα soul συχνά συμπεριλαμβάνουν πνευστά, έγχορδα και πλήκτρα, εκτός από τα παραδοσιακά όργανα των blues, δηλαδή την κιθάρα, το μπάσο και τα τύμπανα.
- Φωνητικά – Οι τραγουδιστές της soul έχουν συνήθως ένα πιο δυναμικό και εκφραστικό φωνητικό στυλ από τους τραγουδιστές των blues. Οι τραγουδιστές της soul χρησιμοποιούν συχνά το περίφημο call-and-response και άλλες φωνητικές τεχνικές για να δημιουργήσουν μια αίσθηση ενθουσιασμού και διαδραστικότητας με το κοινό στις ζωντανές εμφανίσεις.
- Ρυθμός – Η μουσική soul είναι συνήθως πιο αισιόδοξη και πιό χορευτική από τη μουσική blues. Τα τραγούδια της soul διαθέτουν συχνά πιασάρικες μελωδίες και ξεσηκωτικούς ρυθμούς.
- Στίχοι – Οι στίχοι της soul μουσικής συχνά επικεντρώνονται σε θέματα αγάπης, χαράς και ελπίδας. Ενώ οι στίχοι της blues μουσικής συχνά καταπιάνονται με θέματα θλίψης, δυσκολίας και απώλειας.
Ακολουθούν μερικά παραδείγματα για το πώς συγκεκριμένα blues τραγούδια μετατράπηκαν σε soul κομμάτια:
Το “Hound Dog” της Big Mama Thornton (blues) με τη διασκευή του Elvis Presley (soul)
Το “Hoochie Coochie Man” του Muddy Waters (blues) με τη διασκευή του Lou Rawls (soul)
Το “At Last” της Etta James (blues) με τη διασκευή της Christina Aguilera (soul)
Το “The Thrill Is Gone” του B.B. King (blues) με τη διασκευή της Aretha Franklin (soul)
Το “Fever” του Little Willie John (blues) με τη διασκευή της Madonna (soul)
Η soul μουσική είχε βαθύ αντίκτυπο στην αμερικανική κουλτούρα. Έχει εμπνεύσει αμέτρητους καλλιτέχνες και μουσικούς και έχει συμβάλει στη διαμόρφωση του ήχου της μουσικής που είναι δημοφιλής σήμερα.
Η μουσική soul υπήρξε επίσης μια ισχυρή δύναμη για την κοινωνικές αλλαγές. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, τραγουδιστές της σόουλ, όπως ο James Brown και η Nina Simone, χρησιμοποίησαν τη μουσική τους για να μιλήσουν κατά του ρατσισμού και της αδικίας. Η μουσική soul υπήρξε επίσης πηγή ελπίδας και έμπνευσης για πολλούς ανθρώπους που αντιμετώπισαν αντιξοότητες.
(Κάθε Σάββατο και Κυριακή βράδυ, για τρεις ώρες, από τις 10 μ.μ. μέχρι την 1 π.μ., ο Ιωσήφ Αβράμογλου παρουσιάζει από τον Real FM στους 97.8, την εκπομπή “Round Midnight, όπως έλεγε και η Ella Fitzgerald”, με πολλή και καλή μουσική). Twitter:@IosifAvramoglou Facebook.com/avramoglou Instagram: mus1cguru
