Αν πιάνετε τον εαυτό σας να βρίσκει συνεχώς δικαιολογίες για να αποφύγετε οικογενειακές συγκεντρώσεις ή νιώθετε σωματική αδιαθεσία στη σκέψη να επιστρέψετε στο σπίτι για τις γιορτές, δεν είστε μόνοι.
Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος ανθρώπων που, για διάφορους λόγους, επιλέγει να μην γιορτάσει τα Χριστούγεννα με τους δικούς του. Κάποιοι το κάνουν επειδή οι σχέσεις με την οικογένεια είναι δύσκολες ή επώδυνες, άλλοι γιατί τα παιδικά τους βιώματα έχουν αφήσει ανεπούλωτες πληγές, ενώ μερικοί απλώς χρειάζονται χώρο για να προστατεύσουν την ψυχική τους υγεία.
Η πιο δύσκολη στιγμή δεν είναι πάντα η απόφαση να απέχουμε, είναι η κατανόηση του γιατί χρειαζόμαστε αυτή την απόσταση από την αρχή.
Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε οκτώ διαφορετικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας που επηρεάζουν βαθιά αυτούς που επιλέγουν να μην συμμετάσχουν στις οικογενειακές γιορτές, προσπαθώντας να φωτίσουμε τους λόγους και τα συναισθήματα που συνοδεύουν αυτή την απόφαση.
Οι άνθρωποι που δεν πηγαίνουν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα με την οικογένειά τους, συνήθως είχαν αυτές τις 8 εμπειρίες στην παιδική ηλικία
- Ήταν πάντα σε κατάσταση επιφυλακής
- Ήσασταν ο διαμεσολαβητής ή ο ειρηνοποιός της οικογένειας
- Ακύρωναν ή υποτιμούσαν τα συναισθήματά σας
- Ήσασταν υπεύθυνοι για τα συναισθήματα των γονέων σας
- Ζούσατε υπό απρόβλεπτες συνθήκες ή προσδοκίες
- Σύγκριση με τ’ αδέλφια ή συνομήλικούς σας
- Παραβίαση της ιδιωτικότητάς σας
- Συναισθηματική χειραγώγηση
Ήταν πάντα σε κατάσταση επιφυλακής
Τα παιδιά που ζούσαν έτσι συχνά μετατρέπονται σε επιφυλακτικούς ενήλικες. Μαθαίνουν να σαρώνουν τα πρόσωπα των άλλων, εντοπίζοντας μικροεκφράσεις, να ρυθμίζουν τον τόνο της φωνής τους, να προσαρμόζονται με κάθε κόστος, προκειμένου να διατηρήσουν την ηρεμία.
Έτσι, σήμερα, η επιστροφή στο πατρικό σπίτι, σηματοδοτεί την επάνοδο σ’ αυτή την κατάσταση. Το σώμα σας θυμάται ακόμα και όταν το μυαλό προσπαθεί να ξεχάσει.
Ήσασταν ο διαμεσολαβητής ή ο ειρηνοποιός της οικογένειας
Τα παιδιά που ανέλαβαν αυτόν τον ρόλο κουβαλούν μια υπερβολικά ανεπτυγμένη αίσθηση ευθύνης για τα συναισθήματα των άλλων. Έμαθαν να αποφεύγουν την ένταση με χιούμορ, να αλλάζουμε τη ροή των συζητήσεων ή να απορροφούμε την ευθύνη για να προστατέψουμε τους άλλους.
Η σκέψη να επιστρέψουμε σε αυτόν τον ρόλο, ακόμα και δεκαετίες αργότερα, μπορεί να φαίνεται ασφυκτική.
Ακύρωναν ή υποτιμούσαν τα συναισθήματά σας
«Παραείσαι ευαίσθητος» «Μην είσαι τόσο δραματικός.» «Υπερβάλλεις.» Αυτές οι φράσεις κάνουν πολύ περισσότερα από το να απορρίπτουν τα συναισθήματα ενός παιδιού. Μας διδάσκουν ότι η εσωτερική μας εμπειρία δεν μπορεί να εμπιστευτεί.
Οι ενήλικες που άκουγαν αυτά τα μηνύματα επανειλημμένα συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως:
• Δυσκολία αναγνώρισης των συναισθημάτων
• Ζητάτε συγγνώμη χωρίς να χρειάζεται
• Μείωση της σημασίας των προσωπικών σας εμπειριών
• Αναζήτηση συνεχούς εξωτερικής επικύρωσης
Το να επιστρέφετε στο σπίτι σημαίνει ότι ρισκάρετε εκείνη τη γνώριμη αίσθηση της αποδοκιμασίας, ακόμα κι αν έρχεται τυλιγμένη σε φαινομενικά αθώα σχόλια για τις επιλογές της ζωής σας.
Ήσασταν υπεύθυνοι για τα συναισθήματα των γονέων σας
Κάποια παιδιά γίνονται έμπιστοι, θεραπευτές ή συναισθηματικό στήριγμα για τους γονείς τους. Άκουγαν για προβλήματα ενηλίκων που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν. Πρόσφεραν παρηγοριά σε καταστάσεις που δεν αντιλαμβάνονταν.
Έμαθαν να δίνουν προτεραιότητα στις συναισθηματικές ανάγκες των γονέων τους, αφήνοντας πίσω τις δικές τους. Αυτή η αναστροφή ρόλων οδηγεί σε εξάντληση.
Ακόμα και τώρα, οι τηλεφωνικές επικοινωνίες με το σπίτι μπορεί να περιλαμβάνουν τη διαχείριση του άγχους, της κατάθλιψης ή των προβλημάτων σχέσεων των γονέων .
Ζούσατε υπό απρόβλεπτες συνθήκες ή προσδοκίες
Αυτό που ήταν αποδεκτό τη Δευτέρα, μπορεί να προκαλέσει οργή την Τρίτη. Οι κανόνες άλλαζαν ανάλογα με τη διάθεση, τα επίπεδα στρες ή παράγοντες εντελώς έξω από τον έλεγχό σας.
Έμαθαν να διαβάζουν τις σκέψεις των άλλων, προσαρμόζοντας συνεχώς τη συμπεριφορά τους για να ταιριάξει με αόρατα και μεταβαλλόμενα πρότυπα. Η αστάθεια δημιουργεί διαρκές άγχος γύρω από τις οικογενειακές επαφές.
Σύγκριση με τ’ αδέλφια ή συνομήλικούς σας
«Γιατί δεν μπορείς να γίνεις σαν την αδελφή σου;» «Ο ξάδερφός σου ποτέ δεν δημιουργεί τέτοια προβλήματα στους γονείς του.» Οι συνεχείς συγκρίσεις διδάσκουν στα παιδιά ότι δεν είναι αρκετά όπως είναι.
Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μάθει πως η αγάπη προσφέρεται υπό όρους, είναι κάτι που κερδίζεται μέσω επιτευγμάτων ή συμμόρφωσης. Αυτές οι συγκρίσεις συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή, μερικές φορές με πιο λεπτό τρόπο.
Ερωτήσεις για την επιτυχία στην καριέρα, την κατάσταση των σχέσεων ή τις επιλογές ζωής φέρουν το βάρος παλιών κρίσεων. Ακόμα και οι θετικές συγκρίσεις μπορούν να πονέσουν, ενισχύοντας την ιδέα ότι η αξία μας είναι σχετική σε σχέση με τους άλλους.
Παραβίαση της ιδιωτικότητάς σας
Αναγνώσεις ημερολογίων. Αναζητήσεις σε δωμάτια. Παρακολούθηση τηλεφωνικών κλήσεων. Όταν τα παιδιά δεν έχουν ιδιωτικότητα, μαθαίνουν ότι τα όρια δεν έχουν σημασία.
Σχεδίαζαν περίπλοκες στρατηγικές για να κρύβουν τον πραγματικό τους εαυτό. Ως ενήλικες, μπορεί να έχουν προβλήματα με τη συναισθηματική εγγύτητα. Έμαθαν να κρύβουν όσα είναι σημαντικά. Η επιστροφή στο πατρικό, πυροδοτεί αυτή τη γνώριμη αίσθηση της στέρησης της ιδιωτικότητας, ακόμη και στις πιο αθώες συζητήσεις.
Συναισθηματική χειραγώγηση
«Αυτό ποτέ δεν συνέβη.» «Το θυμάστε λάθος.» «Δεν το είπαμε ποτέ.» Το gaslighting αποσταθεροποιεί τη σχέση ενός παιδιού με την πραγματικότητα. Όταν οι άνθρωποι που θα έπρεπε να επικυρώνουν τις εμπειρίες μας τις αρνούνται συνεχώς, μαθαίνουμε να αμφιβάλλουμε για τις δικές μας αντιλήψεις.
Αυτό δημιουργεί μια ιδιαίτερη μορφή άγχους γύρω από τις οικογενειακές συγκεντρώσεις. Τα παλιά μοτίβα επανεμφανίζονται γρήγορα. Μια απλή διαφωνία για μια ανάμνηση από την παιδική ηλικία μπορεί να σας αφήσει να αμφισβητείτε τη λογική σας. Η γνωστική ασυμφωνία γίνεται αφόρητη.
Tips
Το να επιλέγετε να μην επιστρέψετε στο σπίτι για τις γιορτές δεν σας κάνει αχάριστους, εγωιστές ή προβληματικούς. Κάποιες φορές, η απόσταση είναι η πιο συνετή επιλογή που μπορείτε να κάνετε – για εσάς και για εκείνους. Κάποιες φορές, η προστασία της ηρεμίας σας είναι πιο σημαντική από το να διατηρείτε τις φαινομενικές καλές σχέσεις.
Ορισμένοι επιλέγουν να διατηρούν μια ευγενική αλλά απόμακρη σχέση με τους γονείς τους. Μιλούν στο τηλέφωνο, στέλνουν κάρτες, αλλά έχουν μάθει να διατηρούν τις αποστάσεις.
Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε αυτές τις εμπειρίες, να ξέρετε ότι τα συναισθήματά σας είναι σημαντικά. Η ανάγκη σας για όρια είναι πραγματική. Και η απόφασή σας να προτάξετε την ευημερία σας δεν είναι απλώς αποδεκτή – είναι απαραίτητη.