Υδραγωγεία 2000 ετών ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι σε μια γνωστή για τα αρχαιολογικά της ευρήματα περιοχή, ήδη από την εποχή των Χετταίων, στην οποία οι πόλεις χτίστηκαν η μία πάνω στην άλλη.
Η ανακάλυψη έγινε στην γειτονιά του Kemerhisar, στο Bor, στην πόλη Νίγδη (σήμερα οι Τούρκοι την λένε Νιτζέ) στην Καππαδοκία. Εδώ οι αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως τμήματα από υδραγωγεία, σχεδόν 2.000 ετών.
Το Kemerhisar, είναι ένας προστατευόμενος αρχαιολογικός χώρος και έχει φιλοξενήσει πολλούς πολιτισμούς. Στη διάρκεια του βασιλείου των Χετταίων, ήταν γνωστό ως Tuwanuva, ενώ κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, η πόλη ήταν γνωστή ως Τύανα.
Τα Τύανα
Τα Τύανα ήταν αρχαία πόλη στη μικρασιατική περιοχή της Καππαδοκίας, στην επαρχία Νίγδης της Κεντρικής Ανατολίας στην Τουρκία. Κατά τον Ελληνικό μύθο η πόλη ονομαζόταν κατ’ αρχήν Θόανα, διότι ο Θόας, ένας Θραξ βασιλιάς, ήταν ο ιδρυτής τους, στην Καππαδοκία, στους πρόποδες του όρους Ταύρου και κοντά στις Θύρες της Κιλικίας. Από τα Τύανα πέρασαν με τα στρατελυματα τους ο Κύρος και ο Μέγας Αλέξανδρος.
Μεγάλο μέρος της αρχαίας πόλης Τύανας, βρίσκεται κάτω από το Kemerhisar, έναν σημαντικό οικισμό, πρωτεύουσα του βασιλείου της νότιας Καππαδοκίας, της ύστερης Ρωμαϊκής Περιόδου.
«Είναι η πρώτη αρχαία πόλη που, μετά το πέρασμα Γκιουλέκ, ανοίγεται προς την Κεντρική Ανατολία, αποτελώντας μία σημαντική τοποθεσία. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η πόλη Τύανα κατοικείτο αδιάλειπτα για τουλάχιστον 5.000 χρόνια. Η σημερινή κοινότητα του Kemerhisar, είναι χτισμένη επάνω στην αρχαία αυτή πόλη».
Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, στην πόλη χτίστηκαν πολλά κτίρια, και αποτέλεσε έναν μεγάλο οικισμό με ανάκτορα, ναούς, υδραγωγεία και πολλές κοινότητες. Υπήρξε σημαντικό κέντρο, με θρησκευτική επιρροή, τόσο κατά τη διάρκεια του παγανισμού όσο και αργότερα, στους χριστιανικούς και ρωμαϊκούς χρόνους.
Μιλώντας για τις ανασκαφές οι οποίες διεξάγονται στην αρχαία πόλη, η οποία κατοικείται αδιάλειπτα μέχρι σήμερα, o επικεφαλής της ομάδας των ανασκαφών και καθηγητής στο τμήμα αρχαιολογίας του πανεπιστημίου στην πόλη Aksaray (ελλ.: Κολώνεια), Osman Doğanay, εξηγεί ότι, τα Τύανα θεωρείται η Έφεσος της Κεντρικής Ανατολίας.
Το ρωμαϊκό υδραγωγείο
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές, έχουν ξεκινήσει από το 2016. Φέτος, στο πλαίσιο του προγράμματος του υπουργείου πολιτισμού και τουρισμού της Τουρκίας, με τίτλο «Κληρονομιά του Μέλλοντος» (“Legacy for the Future”), συνεχίζουμε τις ανασκαφές με σκοπό ν’ ανοίξουμε τον δρόμο των υδραγωγείων στους επισκέπτες, αναφέρει ο καθηγητής.
Τα υπόγεια τμήματα του υδραγωγείου, τα οποία εκτείνονται περίπου 3 και 4 χιλιόμετρα σε μήκος και 10 με 11 μέτρα σε ύψος, θ’ ανακτήσουν το αρχικό τους μεγαλείο. Στη Ρωμαϊκή Εποχή, τα υδραγωγεία μετέφεραν το νερό των πηγών από την αρχαία ρωμαϊκή δεξαμενή που βρισκόταν στο Μπαχτσελί, προς τα Τύανα.
Τα υδραγωγεία βρίσκονται στην αρχαία πόλη Τύανα, και η πόλη που διασχίζεται από έναν διάδρομο μήκους 1.500 μέτρων, θα γίνει προσβάσιμη στους επισκέπτες, μόλις ολοκληρωθούν οι εργασίες των αρχαιολόγων, εξηγεί ο Doğanay.
Ο καθηγητής σημειώνει πως, τα τμήματα των υδραγωγείων που είναι θαμμένα σε βάθος 3.5 μέτρων σε ερείπια από πλημμύρες, έχουν αρχίσει να ανασύρονται. «Με τις ανασκαφές ήρθε στην επιφάνεια ένα πλημμυρικό στρώμα πάχους 3.5 έως 4 μέτρων. Αρχικά, τα υδραγωγεία είχαν μήκος 10 με 11 μέτρα και, όταν πρωτοδημιουργήθηκαν η πρόσοψή τους, ήταν μεγαλοπρεπής. Πριν χτιστεί το υδραγωγείο, υπήρχαν παρακείμενοι τοίχοι της ελληνιστικής εποχής. Η πλημμύρα έθαψε περίπου 4 μέτρα της τοποθεσίας. Έχουμε σκοπό να αποκαλύψουμε την μεγαλειώδη δομή των υδραγωγείων αυτών».
Ο Osman Doğanay εξήγησε ότι, μετά τις εργασίες ανασκαφών και αναστήλωσης, ο αρχαιολογικός χώρος θ’ ανοίξει στο κοινό.
