Τέσσερα υποβρύχια βουνά ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ένα από αυτά έχει ύψος 2.681 μέτρα, δηλαδή είναι πάνω από τρεις φορές ψηλότερο του Burj Khalifa, που είναι ο υψηλότερος ουρανοξύστης στον κόσμο (828,5 μέτρα).
Τα τέσσερα υποθαλάσσια βουνά εντοπίστηκαν τον περασμένο μήνα από το ερευνητικό σκάφος Falkor, του Ινστιτούτου Schmidt Ocean, το οποίο ταξίδευε ανάμεσα στο Golfito στην Κόστα Ρίκα και στο Valparaiso, στη Χιλή. Το ύψος τους είναι από περίπου 1.591 μέτρα έως 2.681 μέτρα.
Τα «πρόδωσε» η βαρύτητα
Τα τέσσερα βουνά βρέθηκαν με βάση τις μετρήσεις που έκαναν οι ειδικοί του ίδιου σκάφους, πέρυσι. Τον Νοέμβριο του 2023, το ερευνητικό πλοίο RV Falkor (too) έπεσε τυχαία πάνω σε ένα υποθαλάσσιο βουνό, που είχε διπλάσιο ύψος από το Burj Khalifa, στα 1.600 μέτρα και βρισκόταν, σε διεθνή ύδατα, στα ανοιχτά της Γουατεμάλας.
Ο εντοπισμός των υποθαλάσσιων βουνών έγινε με τη μέτρηση ανωμαλιών βαρύτητας μέσα στη θάλασσα. Το ανάγλυφο στον πυθμένα της θάλασσας έχει πολύ μικρή επίδραση στην επιφάνεια της θάλασσας. Για παράδειγμα, μια τεράστια υποθαλάσσια τάφρος θα προκαλέσει μια μικρή μόνο βύθιση στην επιφάνεια της θάλασσας, ενώ ένα βουνό σημαντικού μεγέθους θα προκαλέσει διόγκωση της επιφάνειας του νερού.
«Είχαμε την τύχη να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε μια ευκαιριακή διαδρομή χαρτογράφησης χρησιμοποιώντας αυτές τις ανωμαλίες βαρύτητας στα δορυφορικά αλτιμετρικά δεδομένα», δήλωσε στο IFLScience ο John Fulmer, θαλάσσιος τεχνικός και ειδικός υδρογραφίας στο Ινστιτούτο Schmidt Ocean.
Δορυφορική αλτιμετρία είναι μια τεχνολογία που αναπτύχθηκε τα τελευταία 30 περίπου χρόνια και σκοπός της είναι η παρατήρηση και μελέτη των ιδιοτήτων του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όπως η μεταβολή της στάθμης της θάλασσας, των μετακινήσεων των πάγων, η μεταβολή της ταχύτητας των ανέμων, του ύψους των κυμάτων και της θερμοκρασίας του νερού.
«Η εξέταση των ανωμαλιών βαρύτητας είναι ένας φανταχτερός τρόπος για να πούμε ότι ψάξαμε για εξογκώματα σε έναν χάρτη, και κάνοντάς του, εντοπίσαμε αυτά τα πολύ μεγάλα βυθισμένα βουνά. Παρά την ανακάλυψη παραμείναμε εντός χρονοδιαγράμματος για την πρώτη μας επιστημονική αποστολή στη Χιλή, στις αρχές του τρέχοντος έτους» ανέφερε ο Fulmer.
Τι είναι τα υποθαλάσσια βουνά
Τα υποβρύχια βουνά, με απότομες πλευρές, συνήθως είναι απομεινάρια σβησμένων ηφαιστείων. Αυτά τα συναρπαστικά χαρακτηριστικά γίνονται συχνά κυψέλες βιοποικιλότητας, καθώς παρέχουν στην άγρια ζωή μια σταθερή επιφάνεια για να ζήσει, παρέχοντάς της τροφή και θρεπτικά συστατικά.
«Ο εντοπισμός των υποθαλάσσιων βουνών μας οδηγεί σχεδόν πάντα σε ανεξερεύνητες εστίες βιοποικιλότητας», εξηγεί η Dr. Jyotika Virmani, εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Ωκεανών Schmidt. «Κάθε φορά που βρίσκουμε αυτές τις πολυσύχναστες κοινότητες του βυθού, κάνουμε απίστευτες νέες ανακαλύψεις και προάγουμε τις γνώσεις μας για τη ζωή στη Γη», πρόσθεσε η Virmani.
Τα υποθαλάσσια βουνά μπορεί να είναι τεράστια σε μέγεθος. Στην πραγματικότητα, το υψηλότερο βουνό στη Γη είναι ένα μερικώς βυθισμένο υποθαλάσσιο βουνό. Πρόκειται για το Mauna Kea στην θάλασσα της Χαβάης, που είναι ένα ηφαίστειο σε αδράνεια και το ύψος του ξεπερνάει τα 10.210 μέτρα. Το υψηλότερο όρος στην Γη, το Έβερεστ έχει ύψος μόλις 8.849 μέτρα.
Η σημασία της χαρτογράφησης του βυθού της Γης
Η νέα ανακάλυψη των υποθαλάσσιων βουνών αποτελεί ένα μικρό μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου έργου, που είναι η χαρτογράφηση ολόκληρου του παγκόσμιου βυθού. Από το 2013, το Ινστιτούτο Schmidt Ocean έχει χαρτογραφήσει πάνω από 1,44 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα του θαλάσσιου πυθμένα. Έχει έτσι δημιουργήσει έναν χάρτη σχεδόν του 25% του παγκόσμιου θαλάσσιου πυθμένα, με ανάλυση 100 μέτρων ή και ακόμα υψηλότερη.
Μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, στο Ινστιτούτο ελπίζουν ότι θα έχουν χαρτογραφήσει το σύνολο του βυθού της Γης, και τα 360 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. «Αυτές οι απίστευτες ανακαλύψεις του Schmidt Ocean Institute υπογραμμίζουν τη σημασία ενός πλήρους χάρτη του βυθού, στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε το τελευταίο σύνορο της Γης», συνέχισε ο Jamie McMichael-Phillips, διευθυντής του προγράμματος Seabed 2030.
«Με το 75% του ωκεανού να μην έχει ακόμη χαρτογραφηθεί, υπάρχουν πολλά που πρέπει να αποκαλυφθούν. Η χαρτογράφηση των ωκεανών είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του πλανήτη και, αντιστοίχως, για την ικανότητά μας να διασφαλίσουμε την προστασία και τη βιώσιμη διαχείρισή του», δήλωσε.
