“Είναι σημαντικό να αυξήσουμε τη δυνατότητα της χώρας να αναγνωρίσει την πραγματική διασπορά των παραλλαγών Ο-4 και Ο-5 με αυξημένη αλληλούχιση δειγμάτων και πολλά περισσότερα τεστ καθημερινά” αναφέρει ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης στο enikos.gr.
“Επίσης καλό είναι να εφαρμόσουμε σύνεση και να χρησιμοποιούμε μάσκες σε περιπτώσεις συγχρωτισμού είτε σε εσωτερικούς είτε σε εξωτερικούς χώρους. Και το να γίνουν και έλεγχοι στις πύλες εισόδου της χώρας μόνο καλό θα μπορούσε να προσφέρει” σχολιάζει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, ο οποίος μαζί με την ομάδα του αποκωδικοποιεί καθημερινά τις επιδημιολογικές εκθέσεις του ΕΟΔΥ για τα κρούσματα κορονοϊού.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ με τις εκτιμήσεις για τα κρούσματα για όλες τις περιοχές της χώρας
Δημοσθένης Σαρηγιάννης: Αυτά είναι τα συμπεράσματα της ανάλυσής του
Με βάση τα χθεσινά αποτελέσματα, σε σχέση με προχθές, παρατηρήθηκε μικρότερος αριθμός ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) και μεγαλύτερος αριθμός θανάτων από COVID-19. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 6,2% (η ημερήσια τιμή την Τετάρτη είναι 6,3%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) αυξήθηκε σημαντικά στο 1,26 (Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνει καθαρή αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα).
Δεδομένου ότι δεν μετρήθηκαν κρούσματα τη Δευτέρα 13/6 λόγω αργίας, οπότε και δεν αποτυπώνεται πλήρως ο ρυθμός μεταβολής των κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες, αναμένουμε και τα αυριανά αποτελέσματα της επιδημιολογικής επιτήρησης για να αποκτήσουμε καλύτερη εικόνα της διασποράς (με τις πρώτες ενδείξεις να μην είναι ενθαρρυντικές, λόγω και της σημαντικής αύξησης των νοσηλειών των τελευταίων 4 ημερών).
Συνολικά, ο αριθμός των κρουσμάτων (όπως αποτυπώνεται στον κυλιόμενο μέσο όρο 7 ημερών) παραμένει υψηλός, και η πρόσφατη αναστροφή, συντηρείται τόσο από την απώλεια ανοσίας λόγω της παρόδου μεγάλου χρονικού διαστήματος σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού από τον τελευταίο εμβολιασμό, όσο και από νόσηση, καθώς και από τη χαλάρωση των μέτρων σε συνδυασμό με την κατάργηση των self-test.
Επιπλέον, είναι ανάγκη να εντατικοποιηθεί ξανά η διαδικασία αλληλούχισης, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη εικόνα της παρουσίας και της διασποράς των στελεχών ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Με δεδομένο ότι η σημαντικότερη αύξηση παρατηρείται στις τουριστικές περιοχές, είναι εμφανές ότι η χαλάρωση των μέτρων σε συνδυασμό με τις τουριστικές ροές οδηγούν σε μια νέα κύμανση, το ύψος όμως και η διάρκεια αυτής, θα εξαρτηθούν από το βαθμό που οι ροές αυτές, σχετίζονται με το υπάρχον ή τα νέα στελέχη ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Με βάση την τωρινή κατάσταση, δυστυχώς επιβεβαιώνεται ότι η σύσταση της μη άρσης της υποχρεωτικής χρήσης μέτρων προσωπικής προστασίας όπως η μάσκα σε κλειστούς χώρους, ήταν ενδεδειγμένη.
O πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιφερειακή ενότητα της χώρας παρουσιάζεται στο Σχήμα 58.
Σχήμα 58. Πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt
Στο σύνολο της χώρας η πορεία είναι ήπια ανοδική, και αντικατοπτρίζεται και στον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών), ο οποίος και εμφανίζει άνοδο σε σχέση με προχθές, και πλέον οδεύει προς τις 6000 (5.571). Για να επανέλθει η συστηματική αποκλιμάκωση της πανδημίας, πέρα από την εφαρμογή των μέτρων (σε συνδυασμό με την σημαντική συνειδητοποίηση εκ μέρους του πληθυσμού ότι χρειάζεται προσοχή και σύνεση για την αντιμετώπιση της διασποράς της παραλλαγής Ο), θα πρέπει να στοχεύσουμε στη διατήρηση και την επέκταση της επίκτητης ανοσίας του πληθυσμού, αλλά και στον μεγάλο αριθμό των τεστ συνολικά (μοριακά, rapid και self-test) που πραγματοποιούνται καθημερινά.
Παρόλο που, η συνολική ανοσία στον πληθυσμό, τόσο τεχνητή, όσο και φυσική μετά από νόσηση, τα πολλά τεστ (αν και μειωμένα σε σχέση με τις προηγούμενες εβδομάδες) καθώς και η άνοδος της θερμοκρασίας συντελούν στην αποκλιμάκωση της πανδημίας, όπως αποδείχθηκε, συνεχίζει να χρειάζεται προσοχή, έτσι ώστε να αποφευχθεί η παρατεταμένη επιβράδυνση της πορείας αποκλιμάκωσης, όπως δυστυχώς καταδεικνύεται.
Όσον αφορά στη διαμόρφωση της ανοσίας, αξίζει να επισημανθεί ότι μέχρι χθες φτάσαμε στο να είναι πλήρως εμβολιασμένοι με 2 δόσεις το 75% του πληθυσμού. Αντίστοιχα όμως, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η διατήρηση της ανοσίας στους ήδη εμβολιασμένους που έχουν ξεπεράσει το εξάμηνο από τον εμβολιασμό και με τη δεύτερη δόση με τη χορήγηση της ενισχυτικής τρίτης δόσης, έτσι ώστε να μην αντισταθμιστούν οι νέοι εμβολιασμοί, από άτομα στα οποία θα έχει παρέλθει η ανοσία.
Σήμερα έχει εμβολιαστεί με 3 δόσεις περίπου το 55% του πληθυσμού. Είναι κρίσιμο για την επιτυχή αντιμετώπιση της κλιμάκωσης της διασποράς του στελέχους Ο να επιταχυνθεί ο εμβολιασμός με τη 3η δόση και ο εμβολιασμός των παιδιών σχολικής ηλικίας (5-18). Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα των συνδυαστικών αυτών εργαλείων πρόληψης της διασποράς, θα πρέπει να αποτελέσει οδηγό για την αντιμετώπιση του κύματος της μετάλλαξης Ο.
Η επιδημιολογική εικόνα χθες σε σχέση με την εικόνα την προηγούμενη Τετάρτη, παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα που δίνονται στο Σχήμα 59.
Σχήμα 59. Συγκριτικά αποτελέσματα της επιδημιολογικής εικόνας της χθεσινής Τετάρτης (15/06/2022) σε σχέση με την προηγούμενη (08/06/2022)
Η συγκεντρωτική εικόνα των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών παρουσιάζεται στο Σχήμα 60. Όλες οι περιοχές παραμένουν πάνω από το όριο ανησυχίας, με εξαίρεση το Κιλκίς, την Πέλλα, τη Ροδόπη και τη Φλώρινα.
Σχήμα 60. Συγκεντρωτική εικόνα των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών
Η αποτύπωση των τάσεων στις επιμέρους περιοχές, παρουσιάζεται στο Σχήμα 61, όπου παρουσιάζεται ο ρυθμός μεταβολής των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών. Θετικές τιμές του ρυθμού μεταβολής υποδηλώνουν άνοδο, ενώ αρνητικές τιμές υποδηλώνουν πτωτική πορεία.
Σχήμα 61. Συγκεντρωτική εικόνα του ρυθμού μεταβολής των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών
Με βάση το Σχήμα 61, αλλά και τη συνολικότερη πορεία των τελευταίων ημερών όπως αυτή αποτυπώνεται στο Σχήμα 58 (πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιοχή), στις περισσότερες περιοχές υπάρχει ξανά ήπια ανοδική πορεία, με εντονότερη αυτήν στη Μύκονο, στη Ζάκυνθο, και στη Σαντορίνη, ενώ επίσης σημαντική είναι στο Ηράκλειο, στα Χανιά και στην Κέρκυρα. Όσον αφορά στις μεγάλες πόλεις, στην Αττική συνεχίζει η ανοδική πορεία, ενώ στη Θεσσαλονίκη η σταθεροποιητική πορεία μεταβαίνει σε ήπια ανοδική πορεία.
Με βάση και τα σημερινά αποτελέσματα, επιβεβαιώνεται η θεωρία της δυναμικής ισορροπίας που έχει ήδη διατυπωθεί από την ομάδα μας και αφορά την πορεία της πανδημίας τους τελευταίους 3 μήνες. Στην προκειμένη περίπτωση, η χαλάρωση των μέτρων, έδωσε το χώρο στην πιο μεταδοτική μετάλλαξη Ο-2 να αναπτυχθεί και να δώσει μια επιπλέον κύμανση, καθυστερώντας την ταχεία αποκλιμάκωση. Η διαμόρφωση ενός υψηλού κύματος αποφεύχθηκε από την επιπλέον φυσική ανοσία που διαμορφώθηκε (και που προστίθενται στη συνολική επίκτητη και ήδη υπάρχουσα φυσική ανοσία), ακριβώς λόγω της κύμανσης αυτής.
Όπως όμως αναφέρθηκε, επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι επαναμολύνσεις (λίγο πάνω από το 10% των μετρούμενων μολύνσεων), ενώ αξίζει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να υπάρχει μειωμένη ανοσία σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί με την τρίτη δόση προ 4 μηνών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας συνεργεί στη μείωση των κρουσμάτων, είναι λάθος να αποδίδεται η υπάρχουσα αποδρομή στη λεγόμενη «εποχικότητα».
Αυτό εξάλλου διαπιστώθηκε και το καλοκαίρι του 2021, όπου η εμφάνιση της μετάλλαξης Δ συντέλεσε σε κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων στα τέλη Ιουνίου, αλλά και το ότι η αποδρομή αυτής είχε ξεκινήσει στα μέσα Νοέμβρη, πριν εμφανιστεί και κυριαρχήσει η μετάλλαξη Ο, ενώ δυστυχώς το παρατηρούμε και φέτος, χωρίς να έχουμε για την ώρα ακόμα πληροφόρηση για ουσιαστική παρείσφρηση από τα μεταλλαγμένα στελέχη ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Αυτό είναι σημαντικό να το έχουμε κατά νου με την έναρξη της τουριστικής περιόδου για το καλοκαίρι, αλλά και με δεδομένη την περαιτέρω απώλεια ανοσίας από τον Σεπτέμβριο, που θα έχουν παρέλθει ακόμα περισσότεροι μήνες, οπότε και μια επιπλέον αναμνηστική δόση ίσως καταστεί αναγκαία.
Όμως ακόμη και τώρα, η παρούσα ανοδική πορεία, παρόλο που δεν αναμένεται να έχει μεγάλη διάρκεια (με επιφύλαξη για τις τουριστικές ροές και την πιθανότητα να φέρουν τα στελέχη ΒΑ4.5), δείχνει ότι η μη τήρηση ή ύπαρξη των μέτρων, είναι εφικτό να δώσει ανοδικές διακυμάνσεις, που επιβραδύνουν περαιτέρω τη συστηματική αποκλιμάκωση.
